Η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται να σώσει τις βιομηχανίες που απειλούνται από τους Αμερικανούς και Κινεζικούς ανταγωνιστές, οι οποίοι έχουν υπονομεύσει τα αμυντικά και οικονομικά συστήματα που στηρίζουν την ήπειρο εδώ και 70 χρόνια.

Ωστόσο, η σειρά των πρόσφατων αντιμέτρων της Ευρώπης – από την επιβολή προστατευτικών εμπορικών μέτρων έως επιθετικές τακτικές οικονομικής ασφάλειας – ενδέχεται να είναι ανεπαρκής και να έρχεται πολύ αργά, αν η ΕΕ δεν αλλάξει πορεία.

Όπως σημειώνει το Bloomberg, ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ προειδοποίησε ότι η Ένωση δεν έχει ακόμη αντιληφθεί την πλήρη έκταση του προβλήματος και ότι η κατάσταση φαίνεται να επιδεινώνεται. Η ΕΕ έχει υιοθετήσει μια αποσπασματική προσέγγιση για την προστασία των βιομηχανιών και έχει επικεντρωθεί κυρίως στην επίλυση προβλημάτων του παρελθόντος, αντί να χαράξει μια στρατηγική με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, προειδοποίησε ο αξιωματούχος.

Η Ευρώπη χρειάζεται ένα σχέδιο για να αποφύγει να «πνιγεί», δήλωσε η Μαρία Δημητρίου, που ηγείται του Κέντρου Οικονομίας, Στρατηγικής και Οικονομικών του think tank Conference Board με έδρα τις Βρυξέλλες.

«Πρέπει να εφαρμόσουμε βιομηχανικές πολιτικές και να μην απολογούμαστε για αυτό», είπε. «Πρέπει να σταματήσουμε να ανησυχούμε για την υπεράσπιση ενός πολυμερούς συστήματος που δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις αθέμιτες πρακτικές και να αποτρέψει τον εξαναγκασμό».

Οι ηγέτες της ΕΕ που θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα θα συζητήσουν το θέμα, αναζητώντας τρόπους για να μειώσουν τις «στρατηγικές εξαρτήσεις» της Ένωσης, ενισχύοντας παράλληλα την «αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση» της.

Οι συζητήσεις τους τις τελευταίες εβδομάδες έχουν γίνει πιο επείγουσες.

Αν και η έννοια της ευρωπαϊκής αυτονομίας δεν είναι καινούργια, απέκτησε νέα βαρύτητα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και την αρχή της απομάκρυνσης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ από τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ για την ασφάλεια της Ευρώπης. Το πολυμερές εμπορικό σύστημα — μια θεμελιώδης αρχή της ΕΕ — έχει επίσης καταρρεύσει εν μέσω των πολυμερών εμπορικών πολέμων του Τραμπ και του ολοένα και πιο επιθετικού οικονομικού εθνικισμού της Κίνας.

Σε απάντηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία χειρίζεται τα εμπορικά θέματα για την ΕΕ, εξετάζει το ενδεχόμενο να υποχρεώσει τις κινεζικές εταιρείες να παραδώσουν τεχνολογία σε ευρωπαϊκές εταιρείες εάν θέλουν να δραστηριοποιηθούν τοπικά, σύμφωνα με προηγούμενη αναφορά του Bloomberg, μιμούμενη τις πολιτικές του Πεκίνου. Η ΕΕ συζητά επίσης την παροχή προνομιακής μεταχείρισης σε εγχώριες εταιρείες που υποβάλλουν προσφορές για δημόσιες συμβάσεις αξίας περίπου 2,5 τρισεκατομμυρίων ευρώ (2,9 τρισεκατομμύρια δολάρια) ετησίως.

Και μέχρι το τέλος του έτους, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει ένα οικονομικό δόγμα ασφάλειας που θα περιγράφει πώς και πότε η Ένωση μπορεί να χρησιμοποιήσει τα εμπορικά της μέσα άμυνας.

Η ΕΕ έχει επίσης συζητήσει με τους συμμάχους της Ομάδας των Επτά για τη συγκέντρωση πόρων και τον συντονισμό των προσπαθειών για την αποδυνάμωση της κυριαρχίας της Κίνας στην προμήθεια κρίσιμων ορυκτών και σπάνιων γαιών, ανέφερε άλλος αξιωματούχος.

Η Κίνα διαθέτει σχεδόν το ήμισυ των αποθεμάτων σπάνιων γαιών του πλανήτη

 

 

Ωστόσο, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, τα αποτελέσματα αυτών των προσπαθειών θα χρειαστούν χρόνια για να υλοποιηθούν. Και η Ευρώπη δεν έχει πολύ χρόνο.

Η ΕΕ αγωνίζεται εδώ και καιρό να διαμορφώσει μια συνεκτική βιομηχανική στρατηγική που θα προστατεύει την ενιαία αγορά της και θα την καθιστά πιο ανταγωνιστική.

«Μας υπενθύμισε, με οδυνηρό τρόπο, ότι η αδράνεια απειλεί όχι μόνο την ανταγωνιστικότητά μας, αλλά και την ίδια την κυριαρχία μας», δήλωσε τον περασμένο μήνα ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι.

Οι πολίτες και οι εταιρείες «μας βλέπουν να αποτυγχάνουμε να συμβαδίσουμε με τον ρυθμό των αλλαγών αλλού», πρόσθεσε. «Είναι έτοιμοι να δράσουν, αλλά φοβούνται ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν αντιληφθεί τη σοβαρότητα της κατάστασης».

Οι συνέπειες της αδράνειας έχουν γίνει ιδιαίτερα ανησυχητικές, καθώς οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου στρέφονται προς τα μέσα, εστιάζοντας περισσότερο στα δικά τους συμφέροντα. Η ΕΕ διαπίστωσε ότι τα εργαλεία που δημιουργήθηκαν για την υπεράσπισή της σε μια τάξη βασισμένη σε κανόνες δεν λειτουργούν όταν όλοι οι άλλοι αγνοούν αυτούς τους κανόνες.

Η Ένωση δεν είχε άλλη επιλογή από το να αποδεχτεί μια άνιση εμπορική συμφωνία με τον Τραμπ και να καλύψει το κενό που άφησε η απόσυρση της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, η οποία αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή απειλή από τη Ρωσία.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα έχει προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς σε τομείς όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και οι καθαρές τεχνολογίες, ενσωματώνοντας τον εαυτό της στις αλυσίδες εφοδιασμού της Ευρώπης. Το Πεκίνο έχει επίσης ενισχύσει τους περιορισμούς στις κρίσιμες εξαγωγές και έχει επιβάλει επαχθείς απαιτήσεις στις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Η ΕΕ δεν μπορεί να κάνει πολλά για τις ενέργειες της Κίνας προς το παρόν — οι ευρωπαϊκές εταιρείες χρειάζονται πρόσβαση στην αγορά της Κίνας και στις πρώτες ύλες της για την κατασκευή προϊόντων.

Αν και η ΕΕ μπορεί να επιδείξει ταχεία και σημαντική πρόοδο στην οικοδόμηση των οικονομικών της αμυνών, πρέπει να γίνει πιο τολμηρή, πιο επιθετική και λιγότερο επιφυλακτική ως προς τον κίνδυνο στην προσέγγισή της προς άλλες βιομηχανίες, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν περιέγραψε την ανάγκη να καθιερωθεί η ευρωπαϊκή αυτονομία σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι πέρυσι, καθώς και τους κινδύνους που ενέχει η μη άμεση δράση.

«Η Ευρώπη είναι θνητή, μπορεί να πεθάνει και εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις επιλογές μας», προειδοποίησε. «Αλλά αυτές οι επιλογές πρέπει να γίνουν τώρα».

Διαβάστε ακόμη 

Ένεση επενδύσεων με 40 δισ. ευρώ το 2026 για την οικονομία

Στόχος των neobanks οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις – Τι προετοιμάζεται στην Ελλάδα – Τι γίνεται στην Ευρώπη

4 νέες design πολυκατοικίες που κάνουν τη διαφορά στην Αθήνα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα