Όταν ο Μάρτιν Ουίλιαμς εργαζόταν στο Κάναρι Γουάρφ του Λονδίνου, στην αλυσίδα εστιατορίων «Gaucho», ήταν συνηθισμένο για τα μεγάλα επαγγελματικά γεύματα να συγκεντρώνεται ένας λογαριασμός 5.000 λιρών (6.016 δολαρίων) ή περισσότερο. Αυτό ήταν πριν από την οικονομική κρίση, η οποία οδήγησε σε απότομη περικοπή στους προϋπολογισμούς των εταιριών. Σήμερα, τα επαγγελματικά γεύματα είναι συνήθως τραπέζια δύο ατόμων που ξοδεύουν 25 δολάρια για ορεκτικό και κυρίως πιάτο.
«Ολόκληρο το συγκρότημα κτιρίων παλιά ήταν αρκετά ανδροκρατούμενο», λέει ο Γουίλιαμς, ο οποίος έφυγε από το Κάναρι Γουάρφ για να δημιουργήσει τη δική του αλυσίδα αλλά επέστρεψε κατόπιν ως διευθύνων σύμβουλος ενός ομίλου. «Τώρα υπάρχουν περισσότερες διαφορετικές επιχειρήσεις που στεγάζονται εκεί — εταιρείες τεχνολογίας και σχεδιασμού. Έγινε πιο νεανικό και πιο θηλυκό».
Εκτός από αυτό, υπάρχει και μια άλλη μεγάλη διαφορά: τα Σάββατα έχουν μετατραπεί σε μια από τις πιο πολυσύχναστες μέρες του «Gaucho».
Η προσέλκυση τουριστών, οικογενειών και αγοραστών στο Κάναρι Γουαρφ τα βράδια και τα Σαββατοκύριακα είχε σαν αποτέλεσμα να μετατραπεί η δεύτερη οικονομική περιοχή της πόλης σε έναν πολυχώρο 24 ωρών για το κοινό. Σε όλη την περιοχή έχουν χτιστεί μπαρ στις ταράτσες, πάρκα, ακόμη και ένα σχολείο, με πολυώροφες πολυκατοικίες να ξεφυτρώνουν διαρκώς.
«Δημιουργήσαμε μια οικιστική κοινότητα που δεν υπήρχε πριν από τέσσερα χρόνια», δήλωσε ο Σόμπι Χαν, Διευθύνων Σύμβουλος της Canary Wharf Group Plc.
Η επανεφεύρεση του Κάναρι Γουαρφ ήταν θέμα επιβίωσης. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid, ο όμιλος αναγκάστηκε να διαπραγματευτεί μια αποχώρηση από τη συμφωνία για τα λιανικά και κατασκευαστικά δάνειά της. Η Brookfield Property Partners LP, στην οποία ανήκει ο Όμιλος Κάναρι Γουαρφ, υπέβαλε αίτηση τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να μειώσει το μερίδιό της στην εταιρεία κατά 231 εκατομμύρια δολάρια.
Το Square Mile έχει πραγματοποιήσει μισθώσεις ακόμη και με πολύ ψηλά ενοίκια, αλλά η δικηγορική εταιρεία Magic Circle που μετέφερε την έδρα της στο Κάναρι Γουαρφ το 2003, θα μεταφερθεί στο City του Λονδίνου όταν λήξει η μίσθωση το 2028.
Τον περασμένο μήνα, η HSBC Holdings προσέλαβε την Cushman Wakefield για να επανεξετάσει τις επιλογές της, αφού ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Τζον Χίνσο είπε στο προσωπικό ότι αναζητά την «καλύτερη τοποθεσία στο Λονδίνο για τα παγκόσμια κεντρικά γραφεία μας». Η Deutsche Bank AG μελέτησε την επιλογή να μεταφερθούν στο Γουαρφ, αλλά τελικά αποφάσισε να μείνει στην πόλη.
Προέλευση
Το Κάναρι Γουάρφ, είναι η δημιουργία του Καναδού μεγιστάνα Πωλ Ράιχμαν, και ξεκίνησε πριν από 35 χρόνια. Η τότε πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ ήθελε να μετατρέψει την ερειπωμένη περιοχή σε μια περιοχή πύργων που θα επέτρεπε στο Λονδίνο να ανταγωνιστεί τη Νέα Υόρκη ως οικονομικό κέντρο.
Το 1990, μέσα σε έντονες αντιδράσεις των ντόπιων, υψώθηκε ο πρώτος ουρανοξύστης, ο «One Canada Square». Με ύψος 244 μέτρα, ήταν το ψηλότερο κτήριο της Βρετανίας για δύο δεκαετίες έως ότου χτίστηκε το Shard το 2010.
Ο πρώτος μισθωτής ήταν η State Street το 1991 και ακολούθησαν οι Morgan Stanley, HSBC και Citigroup. Ωστόσο, το Κάναρι Γουαρφ χρεοκόπησε στο κραχ ακινήτων το 1992 με τον Ράιχμαν να καταφέρνει να αγοράσει ξανά τα ακίνητα με τη βοήθεια επενδυτών. Η εταιρεία εισήχθη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου το 1999. Το 2015 έγινε ιδιωτική.
Μετά την έξοδο από την πανδημία, όταν οι περισσότεροι από 800.000 καθημερινοί επισκέπτες του μειώθηκαν σημαντικά, το Κάναρι Γουαρφ εξαπλώθηκε ανατολικά. Ενθαρρυμένος από την εισαγωγή της σιδηροδρομικής υπηρεσίας Elizabeth Line πέρυσι, ο Χαν επιδιώκει τώρα να προωθήσει το Γουαρφ ως προορισμό 24 ωρών.
Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν αισιοδοξία. Μεγάλοι χώροι ψυχαγωγίας μετακομίζουν τώρα στο συνεδριακό κέντρο.
Ο Μπαντ Τόμσον, ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Broadwick, μεταφέρθηκε από το διαμέρισμά του στο μοντέρνο Χάκνευ του Λονδίνου σε ένα νοικιασμένο διαμέρισμα στον νέο πύργο One Park Drive του Κάναρι Γουαρφ – όπου τα διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων διατίθενται για περίπου 1,2 εκατομμύρια λίρες. «Πριν αρχίσω να ζω εδώ, νόμιζα ότι είναι πόλη-φάντασμα το Σαββατοκύριακο», είπε ο Τόμσον, 42 ετών.
Επιστήμες της Ζωής
Οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το 55% του εισοδήματος από ενοίκια του Κάναρι Γουαρφ, αλλά αυτό μειώνεται σταδιακά, καθώς η ψυχαγωγία, οι εταιρείες τεχνολογίας και οι κατοικίες πληθαίνουν. Ο Χαν έχει βλέψεις επίσης στις βιοεπιστήμες.
Αυτό όμως το όνειρο απαιτεί από τις φαρμακευτικές εταιρείες, τα πανεπιστήμια και τους ακαδημαϊκούς να επιλέξουν το Κάναρι Γουαρφ αντί για τα πιο διάσημα πανεπιστήμια του κόσμου – το Κέμπριτζ και την Οξφόρδη.
Τον Δεκέμβριο, ο όμιλος Κάναρι Γουαρφ και η Kadans Science Partner BV, μια εταιρεία ακινήτων, ανακοίνωσαν συνεργασία για την κατασκευή ενός κτιρίου 23 ορόφων που θα στεγάζει εταιρείες βιοεπιστημών και εργαστηριακούς χώρους.
«Οι επιστήμονες είναι επίσης άνθρωποι, και τους αρέσουν τα ωραία εστιατόρια, τα ωραία μπαρ και τα ωραία σπίτια, τα ίδια πράγματα που αρέσουν στους ανθρώπους που εργάζονται στο Facebook ή την Google», δήλωσε ο Τζέιμς Σέπαρντ, διευθύνων σύμβουλος της Kadans Science Partner.
Ο Σέπαρντ είπε ότι υπήρξε από νωρίς ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρείες και η Genomics England, η οποία ανήκει στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, μεταφέρθηκε στο Κάναρι Γουάρφς. Ο Κρις Γουίγκλι, Διευθύνων Σύμβουλος της Genomics England, δήλωσε: «Στην Οξφόρδη του Κέιμπριτζ είναι πραγματικά δύσκολο να βρεις εργαστηριακό χώρο. Οπότε το να έχεις την ικανότητα να αναπτύσσεσαι εδώ είναι πολύ σημαντικό».
Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν το Κάναρι Γουαρφ θα ανταγωνιστεί με ισχυρούς αντιπάλους. Χρειάζεται ένα μεγάλο ερευνητικό ίδρυμα για να εδραιώσει τη φήμη του, κάτι που δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα. Και το κτίριο δεν θα ανοίξει για άλλα τέσσερα χρόνια.
Ο Χαν είπε ότι επρόκειτο να είναι ένας «δύσκολος χειμώνας», με απολύσεις σε μεγάλες εταιρείες να επηρεάζουν τη ζήτηση για χώρους γραφείων. Αλλά οι πρώτες προσπάθειες διαφοροποίησης αποδίδουν καρπούς. Τα στοιχεία της Transport for London έδειξαν αριθμούς ρεκόρ όσον αφορά επισκέψεις στο Κάναρι Γουαρφ τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Φάνηκε επίσης ότι οι επισκέψεις του κόσμου στην περιοχή τις εργάσιμες ημέρες, επέστρεψαν στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ οι απογευματινοί επισκέπτες μεταξύ 4 μ.μ. και 10 μ.μ. ήταν 50% περισσότεροι σε σχέση με το 2019.
Σύμφωνα με τον Χαν, τα κενά καταστήματα στο Κάναρι Γουαρφ είναι λιγότερα από 3%. Το υποκατάστημα του πολυτελούς σούπερ μάρκετ Waitrose της περιοχής «είναι το νούμερο ένα παντοπωλείο σε ολόκληρη τη χώρα, όσον αφορά τις πωλήσεις», είπε με περηφάνια. Το Κάναρι Γουαρφ μπορεί να αλλάζει, αλλά κάποια πράγματα παραμένουν ίδια.
Διαβάστε ακόμη:
Ρύθμιση οφειλών: 72 δόσεις και για όσους πλήρωναν κανονικά – «Eπιστρέφουν» οι 120 – Παραδείγματα
Σκυλακάκης: Οι τρεις εξελίξεις που μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι για την οικονομία (vid)