Η ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ υπόσχεται να προκαλέσει μια εποχή ανατροπών στο παγκόσμιο εμπόριο, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο να προετοιμαστούν για του δασμούς του, ακόμη και πριν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.

Αμέσως μετά τα συγχαρητήρια για τη νίκη του στις 5 Νοεμβρίου, οι αξιωματούχοι άρχισαν να αναζητούν αθόρυβα τρόπους για να τον κατευνάσουν, ενώ ταυτόχρονα σχεδίαζαν τρόπους για να προβούν σε αντίποινα αν χρειαστεί.

Η απειλή για την Κίνα είναι μακροχρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι οι ηγέτες της είχαν άφθονο χρόνο για να προετοιμάσουν άμυνες και στρατηγικές αντιποίνων. Αλλά αυτή τη φορά, ο Τραμπ και η ομάδα που έχει επιστρατεύσει διευρύνουν το πεδίο δράσης τους σε αυτό που απειλεί να είναι ένας πιο παρατεταμένος και απρόβλεπτος εμπορικός πόλεμος από ό,τι κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του.

Το Μεξικό και ο Καναδάς έχουν σηκώσει μεγάλο μέρος του βάρους των εμπορικών απειλών του Τραμπ από την ημέρα των εκλογών, ωθώντας τους ηγέτες και των δύο αμερικανικών γειτόνων να προειδοποιήσουν δημοσίως για αντίποινα. Άλλοι κάνουν προετοιμασίες στο παρασκήνιο – αξιωματούχοι του Βιετνάμ έχουν υποσχεθεί να αγοράσουν περισσότερα αμερικανικά προϊόντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενισχύσει την ικανότητά της να αντιμετωπίσει τους δασμούς, ενώ οι Ινδοί αξιωματούχοι στοχεύουν να διαπραγματευτούν το δρόμο τους μέσα από την επερχόμενη καταιγίδα.

«Η εμπορική πολιτική Trump 2.0 φαίνεται να είναι πολύ πιο ριζοσπαστική σε σύγκριση με την 1.0», λέει ο Γέο Χαν-Κου , ανώτερος συνεργάτης στο Peterson Institute for International Economics και πρώην υπουργός Εμπορίου της Νότιας Κορέας. «Είναι σαν το δίλημμα του φυλακισμένου – το καλύτερο σενάριο για όλες αυτές τις χώρες είναι να ενωθούν και στη συνέχεια να αντισταθούν, αλλά υπάρχει κίνητρο για κάθε χώρα να τρέξει για να πετύχει μια καλύτερη συμφωνία σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της».

Εάν εφαρμοστούν, οι απειλές του Τραμπ για αύξηση των εισφορών στα κινεζικά προϊόντα στο 60% και στο 20% για τον υπόλοιπο κόσμο θα μεταμορφώσουν τη δομή των παγκόσμιων εμπορικών ροών μακριά από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με το Bloomberg Economics. Τα αντίποινα θα επιδείνωναν το σοκ.

Στο Μεξικό, η πρόεδρος προειδοποίησε για το πλήγμα στον πληθωρισμό των ΗΠΑ ως απάντηση στις απειλές του Tραμπ για δασμούς 25%. Η χώρα αναπτύσσει αθόρυβα μια στρατηγική για τη μείωση της εξάρτησης από την Κίνα. Το σχέδιο της κυβέρνησης, που αναπτύχθηκε τους τελευταίους μήνες, περιλαμβάνει την αξιοποίηση των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών σχετικά με την προμήθεια εξαρτημάτων από αλλού.

Οι διωκτικές αρχές ξεκίνησαν μια «επιχείρηση καθαρισμού» σε ολόκληρη τη χώρα με μια επιδρομή σε ένα εμπορικό συγκρότημα της Πόλης του Μεξικού γεμάτο με κινεζικά προϊόντα τον Νοέμβριο. Την επόμενη εβδομάδα, το Μεξικό ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη κατάσχεση χαπιών φαιντανύλης που είχε ποτέ, ένα ναρκωτικό που σύμφωνα με τον Τραμπ εισάγεται λαθραία στις ΗΠΑ από τον νότιο γείτονά του.

Το Μεξικό πρόκειται να κλιμακώσει τις προσπάθειες αυτές, πραγματοποιώντας έρευνες για εμπορεύματα που εισήλθαν στη χώρα χωρίς τη δέουσα φορολόγηση. Για τον σκοπό αυτό, το Μεξικό επέβαλε δασμούς 19% σε αγαθά που εισάγονται μέσω εταιρειών ταχυμεταφορών, μια κίνηση που, σύμφωνα με αναλυτές, στοχεύει τις μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικού λιανικού εμπορίου Temu και Shein.

Στον Καναδά, ο τρόπος με τον οποίο η χώρα προσεγγίζει τον Τραμπ έχει τεθεί σε εκκρεμότητα με την παραίτηση του Τριντό. Στο παρασκήνιο, αξιωματούχοι εξετάζουν εξαγωγικούς φόρους σε σημαντικά εμπορεύματα που στέλνει στις ΗΠΑ, σε μια κίνηση που θα οδηγούσε σε αύξηση των αμερικανικών τιμών.

Όταν ο Τραμπ θέσπισε εισφορές σε εισαγωγές 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Κίνα το 2018-2019, το Βιετνάμ ήταν ένας από τους μεγαλύτερους ωφελημένους, καθώς οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ υπερδιπλασιάστηκαν. Έως και το 16% της αύξησης μόνο το 2021 ήταν αποτέλεσμα της αναδρομολόγησης των εμπορευμάτων για την αποφυγή των αμερικανικών δασμών στην Κίνα, σύμφωνα με ανάλυση του Harvard Business School.

Τώρα, το Βιετνάμ -που έχει το τέταρτο μεγαλύτερο εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ μετά την Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά- φαίνεται να βρίσκεται στο στόχαστρο του Τραμπ. Ο σύμβουλός του σε θέματα εμπορίου Πίτερ Ναβάρο κατονόμασε τη χώρα στο Project 2025.

Οι ηγέτες του Βιετνάμ τους τελευταίους μήνες έχουν καταβάλει προσπάθειες να εξισορροπήσουν τη σχέση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της χώρας έχει υποσχεθεί να αγοράσει περισσότερα αεροσκάφη, υγροποιημένο φυσικό αέριο και άλλα προϊόντα, ενώ ο πρωθυπουργός έχει τονίσει την ανάγκη να «απομακρυνθούν όλα τα εναπομείναντα εμπόδια» με τις ΗΠΑ.

Bloomberg

Ομοίως, η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν εξετάζουν σχέδια για την ενίσχυση των εισαγωγών ενέργειας από τις ΗΠΑ για να αποφύγουν την οργή του Τραμπ.

Η αυξημένη εξάρτηση από τις ΗΠΑ ως πηγή ζήτησης καθιστά οικονομίες όπως το Βιετνάμ πιο εκτεθειμένες σε περίπτωση που ο Τραμπ αποφασίσει να εφαρμόσει καθολικό δασμό σε όλες τις εισαγωγές, υπονομεύοντας την επιχειρηματική προοπτική για την κατασκευή νέων εργοστασίων. Εκτός από την Κίνα, οικονομίες όπως η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν, η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη θα είναι περισσότερο εκτεθειμένες, λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλό εμπορικό προσανατολισμό τους.

Η Νότια Κορέα αναγκάστηκε να αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προοπτικές ανάπτυξής της, εν μέρει ως αποτέλεσμα των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων που συμβάλλουν στην ασθενέστερη ζήτηση για τις εξαγωγές της χώρας. Κορυφαίος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ιάπωνα πρωθυπουργού δήλωσε ότι η χώρα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για τις δασμολογικές απειλές.

Μεταξύ των οικονομιών που ανησυχούν όλο και περισσότερο για τον αθέμιτο ανταγωνισμό από την Κίνα είναι η ΕΕ, η οποία αντιμετωπίζει την εισροή φθηνών κινεζικών προϊόντων -ιδίως ηλεκτρικών οχημάτων- και ένα νέο κύμα δασμών από τις ΗΠΑ. Οι αξιωματούχοι έχουν ήδη ετοιμάσει έναν κατάλογο αμερικανικών προϊόντων που θα μπορούσαν να στοχοποιήσουν με δασμούς σε περίπτωση που ο Τραμπ κάνει πράξη τις απειλές του.

Από την πρώτη θητεία του Τραμπ, τα κράτη-μέλη της ΕΕ συμφώνησαν σε μια νέα σειρά εμπορικών εξουσιών που θα επιτρέψουν στο μπλοκ να αντεπιτεθεί σε τρίτες χώρες που χρησιμοποιούν οικονομικούς περιορισμούς για πολιτικά αντίποινα. Το νέο μέσο της ΕΕ κατά του εξαναγκασμού ενισχύει τις εμπορικές άμυνες και επιτρέπει στην Επιτροπή να επιβάλλει δασμούς ή άλλα τιμωρητικά μέτρα ως απάντηση σε τέτοιους περιορισμούς με πολιτικά κίνητρα.

Οι αξιωματούχοι της Βραζιλίας εμφανίζονται λιγότερο ανήσυχοι για τυχόν δασμούς των ΗΠΑ, πιστεύοντας ότι το έθνος μπορεί να αυξήσει τις πωλήσεις σε άλλες αγορές, συμπεριλαμβανομένων των ασιατικών χωρών, σε περίπτωση που στοχοποιηθεί. Οι Ινδοί αξιωματούχοι διασκεδάζουν επίσης τις ανησυχίες προς το παρόν, στοιχηματίζοντας ότι οι καλές σχέσεις του πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι με τον Τραμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του θα συνεχιστούν και ότι έχουν περιθώριο να μειώσουν τους εισαγωγικούς δασμούς για τα αμερικανικά αγαθά στο πλαίσιο τυχόν επικείμενων διαπραγματεύσεων.

Διαβάστε ακόμη 

«Σήμα» από ΕΚΤ και για νέες μειώσεις στα επιτόκια το 2025

Fraport Greece: Yποδέχθηκε περισσότερους από 36 εκατομμύρια επιβάτες το 2024

Eurobank Equities: Προτιμά τις εταιρείες ενέργειας έναντι των διυλιστηρίων – Οι νέες τιμές στόχοι (πίνακας)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα