O κορωνοϊός παραλίγο να «σπάσει» τη ζώνη Σένγκεν και τώρα οι Βρυξέλλες προσπαθούν να επιδιορθώσουν ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα της ΕΕ, σύμφωνα με το Politico.
Η επιδιόρθωση αυτή, όμως, χρειάζεται ευέλικτες κινήσεις μεταξύ των πολιτών και των επιχειρήσεων που θέλουν ελεύθερη μετακίνηση και των κυβερνήσεων που θέλουν να κλείσουν τα σύνορά τους για να απωθήσουν τον ιό.
Γι αυτό και η Κομισιόν, την περασμένη Τετάρτη, πήρε μια “μαλακή” στάση στη διάσωση της Σένγκεν.
Η στρατιγκή, σύμφωνα με το στέλεχος της Κομισιόν Ιλβα Γιοχάνσον, «αποτελεί ένα βήμα για την ενδυνάμωση της ΕΕ προς το εξωτερικό και την απελευθέρωσή της προς το εσωτερικό». Προσπαθεί να βελτιώσει τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ενωσης και να βελτιώσει την εσωτερική συνεργασία των εν λόγω κυβερνήσεων. Αλλά, προς το παρόν, η Κομισιόν δεν πρόκειται να κυνηγήσει νομικά τις χώρες που κλείνουν τις πόρτες τους και απαγορεύουν αυτή την ελεύθερη μετακίνηση.
«Γνωρίζουμε πως η Κομισιόν έχει τα εργαλεία για να κάνει κάτι τέτοιο», ανέφερε η Γιόχανσον, αλλά υπογράμμισε πως «πιστεύω πως η πρωταρχική μου πρόταση για διάλογο είναι, όμως, καλύτερη».
Αυτό μπορεί να αποτελεί και ένδειξη πως η Κομισιόν αναγνωρίζει πως θα ήταν δύσκολο να “κυνηγήσει” οποιεσδήποτε χώρες θέλουν να κλείσουν τα σύνορά τους για να απωθήσουν τον κορωνοϊό.
Οταν οι κυβερνήσεις έκλεισαν τα σύνορά τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σε μια ανοργάνωτη προσπάθεια περιορισμού της εξάπλωσης του κορωνοϊού την προηγούμενη άνοιξη, έβαλαν τέλος στην ελεύθερη μετακίνηση. Αποτελούσε το δεύτερο μεγάλο στοίχημα της Σένγκεν μετά την προσφυγική κρίση του 2015 κατά την οποία ορισμένες χώρες έκλεισαν τα σύνορά τους.
Τα σύνορα είναι τώρα πια πιο ελεύθερα, αφού οι περισσότερες χώρες έχουν επιβάλλει τεστ και καραντίνες για τους ταξιδιώτες. Παρόλα αυτά, πάνω από ένας χρόνος έχει περάσει από τις πρωταρχικές καθυστερήσεις και οι κυβερνήσεις προσπαθούν ακόμη να τα βρουν σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις, με τη δημιουργία ψηφιακών διαβατηρίων εμβολιασμού ή ανοσίας, έτσι ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου.
Το “status quo” της απραξίας
Η άσχημη κατάσταση στη ζώνη της Σένγκεν προκάλεσε εκκλήσεις για παρέμβαση της Κομισιόν. «Δεν έχουν υπάρξει ποινές για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που δεν έχουν δράσει δίκαια και αναλογικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας», ανέφερε η Σλοβένα ευρωβουλευτής Τάνια Φαγιόν ενώ προσέθεσε πως «όπου παραβιάζονται οι κανόνες, το status quo της απραξίας δεν μπορεί να συνεχιστεί και αναμένουμε την Κομισιόν και την ΕΕ να κινηθεί νομικά κατά των χωρών αυτών».
Αλλά η Κομισιόν δε φαίνεται πως θέλει να “πάει το πράγμα παραπέρα”. Προς το παρόν η στρατηγική της βασίζεται στη βελτίωση του πολιτικού διαλόγου και της βελτίωσης της Σένγκεν, με την Κομισιόν να παρουσιάζει μια νέα ιδέα αναδιαμόρφωσης του Συνοριακού Κώδικα της Σένγκεν μέσα στο 2021, όπου θα εξασφαλίζεται πως το κλείσιμο των συνόρων θα γίνει μόνο σε περιόδους έκτακτης ανάγκης και ως τελευταία επιλογή.
Την Τετάρτη, η Κομισιόν επίσης πρότεινε την ενίσχυση του ευρωπαϊκού ελεγκτικού μηχανισμού συμμόρφωσης με τους κανόνες της Σένγκεν μετά από μια έκθεση το 2020 όπου αναδείχθηκαν προβλήματα μεγάλων καθυστερήσεων και πολιτικής διαφάνειας. Για να δοθεί στην έκθεση μεγαλύτερη επιρροή, η Γιόχανσον ανέφερε πως οι αντιπρόσωποι της ΕΕ θα μπορούν να κάνουν αιφνιδιαστικούς ελέγχους στα σύνορα. Η Κομισιόν επίσης θέλει να υποστηρίξει και έναν πολιτικό διάλογο κατά τη διάρκεια του ετήσιου Σένγκεν Φόρουμ.
Η Φαγιόν ανέφερε πως η πρόταση της Κομισιόν είναι ικανοποιητική αλλά δεν αντιμετωπίζει όλα τα προβλήματα. «Δυστυχώς, η στρατηγική δεν κάνει τίποτα για τους ελέγχους των εσωτερικών συνόρων» ενώ υπογράμμισε πως δε βοηθά η απουσία γενικής συμφωνίας ως προς τους πρόσφυγες και την αίτηση ασύλου.
Διαβάστε ακόμα:
ΕΛΣΤΑΤ: Στο 2,3% η ύφεση στο 1o τρίμηνο – Αντεξε η οικονομία
Εργασιακό νομοσχέδιο: Πώς θα λειτουργεί η ψηφιακή κάρτα – Ολες οι αλλαγές