Η Τουρκία, αν και είδε τη λίρα να χάνει το ένα τρίτο της αξίας της έναντι του δολαρίου και η οικονομία της έφτασε στο χείλος της κατάρρευσης το 2020, συγκαταλέγεται μεταξύ των ελάχιστων χωρών παγκοσμίως που απέφυγε τη συρρίκνωση εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού. Το δ’ τρίμηνο του 2020 κατέγραψε ανάπτυξη 5,9%, ενώ για το σύνολο του έτους η τουρκική οικονομία αναπτύχθηκε κατά 1,8%, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα (λιγότερο του αναμενόμενου, αλλά σε κάθε περίπτωση εντυπωσιακά).

Είχε προηγηθεί το πολύ καλό τρίτο τρίμηνο, με ανάπτυξη της τάξης του 6,3% σε ετήσια βάση, που διαδέχθηκε το καταστροφικό δεύτερο τρίμηνο, όταν καταγράφηκε συρρίκνωση του τουρκικού ΑΕΠ κατά 10,3%.

Η αύξηση της ανάπτυξης του τουρκικού ΑΕΠ κατά το β’ εξάμηνο του 2020 είχε ως αιτία τον  διπλασιασμό του δανεισμού από τις κρατικές τράπεζες, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρώτο κύμα του κορωνοϊού.

Κι ενώ η τουρκική οικονομία υπεραπέδωσε έναντι όλων των άλλων αναδυόμενων αγορών και των οικονομιών του G20 εκτός της Κίνας, η ανάπτυξη επετεύχθη με ένα βαρύ τίμημα: ο φθηνός δανεισμός επιτάχυνε την πτώση – ρεκόρ για τη λίρα, μειώθηκαν τα συναλλαγματικά αποθέματα και ο πληθωρισμός ανέβηκε στο 15%. Επίσης, δημιουργήθηκαν πολύ λίγες νέες θέσεις εργασίας.

Σε δημοσκόπηση του Reuters, το τουρκικό ΑΕΠ είχε προβλεφθεί ότι θα επεκτεινόταν κατά 7,1% σε ετήσια βάση για το δ’ τρίμηνο, παρά τους νέους περιορισμούς και το πλήγμα στον τομέα υπηρεσιών που έφερε το δεύτερο κύμα και κατά 2,3% για το σύνολο του 2020.

Οι οικονομίες παγκοσμίως κυρίως συρρικνώθηκαν και γύρισαν σε ύφεση πέρυσι. Οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες σημείωσαν συρρίκνωση κατά 2,4%, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Μόνο η Κίνα εμφάνισε καλύτερη επίδοση από την Τουρκία, καθώς τα στοιχεία κάνουν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης 2,3% το 2020.

Κινητήριος μοχλός για την ανάπτυξη ήταν η δραστηριότητα του χρηματοοικονομικού κλάδου που ενισχύθηκε κατά 21,4% το 2020. Αντιθέτως, η δραστηριότητα στον κλάδο των υπηρεσιών συρρικνώθηκε κατά 4%-5%.

Η λίρα σταθεροποιήθηκε στο 7,3175 ανά δολάριο μετλα τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για το ΑΕΠ και κατά 1,5% ενισχυμένη από το κλείσιμο της Παρασκευής.

Στο μεταξύ, τα συναλλαγματικά αποθέματα έχουν σχεδόν μηδενιστεί, ενώ ο άφθονος δανεισμός συνέβαλε στο να εκτιναχθεί ο πληθωρισμός στο 15%, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και καθιστώντας πιο δύσκολη την εξυπηρέτηση των δανείων τόσο για φυσικά πρόσωπα όσο και για επιχειρήσεις.

Επιπλέον ο νέος κεντρικός τραπεζίτης αύξησε σημαντικά τα επιτόκια κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη την εξυπηρέτηση των δανείων.

Η τουρκική οικονομία κατέβασε ρυθμούς τα τελευταία χρόνια από τα μέσα επίπεδα αύξησης κατά 5% του ΑΕΠ που σημειωνόταν τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η αύξηση του ΑΕΠ έκανε βουτιά κατά 9,9% σε ετήσια βάση κατά το β’ τρίμηνο του 2020, έκανε ωστόσο ιχυρό ριμπάουντ κατά 6,7% το γ’ τρίμηνο.

Σε κάθε περίπτωση, αρκετοί αναλυτές προειδοποιούν ότι τα παραπάνω στοιχεία δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια εν πολλοίς τεχνητή εικόνα, καθώς η ανάπτυξη βασίστηκε κυρίως στα «πέτσινα» δάνεια της κυβέρνησης Ερντογάν από τις κρατικές τράπεζες, που σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τον συνήθη μέσο όρο.

Η Αγκυρα πάντως αναμένεται ότι θα άρει ορισμένα από τα τελευταία περιοριστικά μέτρα εντός του τρέχοντος μήνα και οι αναλυτές αναφέρουν ότι η οικονομία της Τουρκίας θα επεκταθεί κατά σχεδόν 5% φέτος, παρά τη σφιχτή δημοσιονομική πολιτική.

Διαβάστε ακόμη:

Eurobank: Το 2024 θα επιστρέψει ο τουρισμός στο… 2019

BriQ Properties: Ακίνητα αξίας €100,4 εκατ. στο χαρτοφυλάκιό της

Το μέλλον του LNG στη ναυτιλία μέσα από τα «μάτια» του Ομίλου Αγγελικούση