Στην καρδιά της εντεινόμενης εμπορικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα βρίσκεται ένα μικροσκοπικό μαγνητικό εξάρτημα, σε μέγεθος τσίχλας, αναγκαίο για κάθε νέο ηλεκτρικό αυτοκίνητο.

Το συγκεκριμένο μαγνητάκι κατασκευάζεται με τη χρήση δυσπροσίου, στοιχείου με ατομικό αριθμό 66, που αποτελεί σπάνιο γαιάνθρακα, με ασημένια λάμψη. Η Κίνα είναι υπεύθυνη για πάνω από το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας του δυσπροσίου, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως σε μαγνήτες που εξυπηρετούν ιατρικά μηχανήματα και ηλεκτρικούς κινητήρες.

Εξαγωγικά εμπόδια και αναστάτωση στην αυτοκινητοβιομηχανία

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η Κίνα, αντιδρώντας στους αμερικανικούς δασμούς, επιβράδυνε τις εξαγωγές σπάνιων γαιών και μαγνητών, προκαλώντας ανησυχία στις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.

«Χωρίς τον μαγνήτη δεν υπάρχει κινητήρας», τόνισε ανώτατο στέλεχος της βιομηχανίας στην αμερικανική εφημερίδα, προσθέτοντας ότι η συνέχιση της παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων εξαρτάται από την εξεύρεση λύσης.

Με βάση τους νέους κινεζικούς κανονισμούς, οι αμερικανικές επιχειρήσεις πρέπει να υποβάλλουν αίτηση για άδεια εξαγωγής των σπάνιων αυτών μετάλλων, μια διαδικασία χρονοβόρα και αβέβαιη για τη διατήρηση αποθεμάτων.

Παρά τις συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας που επιβεβαίωσε ο πρόεδρος Τραμπ, παραμένει άγνωστο αν αυτές θα άρουν τα περιοριστικά μέτρα.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Έλον Μασκ, δήλωσε ότι η έλλειψη μαγνητών απειλεί την παραγωγή του ανθρωποειδούς ρομπότ Optimus στο εργοστάσιο του Τέξας. «Ελπίζουμε να εξασφαλίσουμε άδεια χρήσης», είπε ο Μασκ, διευκρινίζοντας πως οι μαγνήτες δεν θα χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς.

Παράλληλα, αν και οι κινητήρες της Tesla διαθέτουν μόνιμους μαγνήτες, η εταιρεία εργάζεται πάνω σε εναλλακτικές εκδόσεις που περιορίζουν τη χρήση σπάνιων γαιών.

Το δυσπρόσιο, που ανακαλύφθηκε το 1886 από Γάλλο χημικό και ονομάστηκε από το ελληνικό «δυσπρόσιτος», εξορύσσεται σε Κίνα, Μιανμάρ, Αυστραλία και ΗΠΑ. Ωστόσο, η επεξεργασία του σε αξιοποιήσιμη μορφή είναι απαιτητική και δαπανηρή, με την Κίνα να διατηρεί την υπεροχή.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες διαθέτουν αποθέματα έως το τέλος Μαΐου, ενώ πέρυσι στις ΗΠΑ παρήχθησαν περίπου 900.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα.

Ραγδαία αύξηση τιμών και διεύρυνση ανησυχιών

Η αυξημένη ζήτηση εκτόξευσε τις τιμές των σπάνιων γαιών. Ενδεικτικά, η τιμή του τέρβιου ανέβηκε κατά 25% σε έναν μήνα, σύμφωνα με την Benchmark Mineral Intelligence.

«Οι σπάνιες γαίες είναι κρίσιμες για σχεδόν όλες τις ηλεκτρικές εφαρμογές», σημείωσε η Gracelin Baskaran από το Center for Strategic and International Studies.

Παρά την αφθονία τους στη φύση, η παραγωγή της εξευγενισμένης μορφής τους είναι δύσκολη και ακριβή, ενώ χρησιμοποιούνται από δορυφόρους και αεροσκάφη έως iPhone και ιατρικές συσκευές.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες εντοπίζουν τη χρήση μαγνητών ακόμη και σε άλλα εξαρτήματα, όπως φρένα, υαλοκαθαριστήρες και ζώνες ασφαλείας.

Η αδιαμφισβήτητη πρωτοκαθεδρία της Κίνας

Η Κίνα ελέγχει πάνω από το 90% της παγκόσμιας παραγωγής και επεξεργασίας σπάνιων γαιών. Η Gracelin Baskaran, που χρόνια κατέδειχνε τους κινδύνους της κινεζικής εξάρτησης, βλέπει τώρα τη δημόσια προσοχή να επικεντρώνεται σε αυτά τα ζητήματα.

Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν: η Κίνα κατέχει το 61,1% της εξόρυξης και το 92,1% της επεξεργασίας σπάνιων γαιών, αφήνοντας τις ΗΠΑ και άλλες χώρες σε θέση αδυναμίας.

Η διακοπή ενός μόνο κρίκου της αλυσίδας προμηθειών αποκαλύπτει πόσο τρωτή είναι η αυτοκινητοβιομηχανία και πώς οι προσπάθειες αποπαγκοσμιοποίησης της κυβέρνησης Τραμπ αναδεικνύουν τις αδυναμίες της αμερικανικής παραγωγής.

Αν και κάποιες αυτοκινητοβιομηχανίες προσπαθούν να στραφούν σε εξαρτήματα χωρίς σπάνιες γαίες, δεν υπάρχουν ουσιαστικές εναλλακτικές για τους ηλεκτροκινητήρες. Η επιστροφή σε παλαιότερους ηλεκτρομαγνητικούς κινητήρες θα έπληττε την αποδοτικότητα και την αυτονομία.

Προβλήματα παραγωγής και το ακριβό κόστος

Οι ΗΠΑ έχουν μόνο ένα μεγάλο ορυχείο δυσπροσίου στην Καλιφόρνια και ελάχιστες μονάδες επεξεργασίας, οι οποίες τώρα αναπτύσσονται. Σύμφωνα με την S&P Global Market Intelligence, χρειάζονται κατά μέσο όρο 29 χρόνια για τη δημιουργία ενός νέου ορυχείου.

Το μεγαλύτερο ζήτημα είναι η έλλειψη τεχνογνωσίας στον εξευγενισμό του δυσπροσίου, ενώ το κόστος παραγωγής στις ΗΠΑ είναι πολλαπλάσιο σε σχέση με την Κίνα: 11-15 δολάρια ανά κιλό στην Κίνα έναντι 35-40 δολαρίων στη Βραζιλία και ακόμη υψηλότερα στις ΗΠΑ.

Διαβάστε ακόμη

Chobani: Επενδύσεις 2 δισ. στις ΗΠΑ από τον Τούρκο που πλούτισε με το ελληνικό γιαούρτι (pics)

ΒΟΑΚ: Πέφτουν οι υπογραφές με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για το μεγαλύτερο οδικό έργο της Κρήτης άνω των 2 δισ.

Γιώργος Μαθιός (ESA Security Solutions): Συμμαχία Made in GREECE με drones – τεχνολογία αιχμής

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα