Η εκλογή Τραμπ και η νέα πολιτική των ΗΠΑ δεν χτύπησαν τώρα συναγερμό για την Ευρώπη απλά επιτάχυναν ακόμα περισσότερο διαδικασίες που είχαν ήδη ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια και κυρίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ήδη από το 2023 είχαν αρχίσει οι προεργασίες για ένα restart της κατακερματισμένης ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας η οποία με πολιτική επιλογή αντί να λειτουργεί σαν ενιαίο οικοσύστημα παρέμεινε σε επίπεδο ξεχωριστών μεγάλων επιχειρήσεων.
Πριν το ReArm και τα 800 δισ. ευρώ (650 από τους προϋπολογισμού και 150 από δάνεια) και τη ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες η Κομισιόν είχε προτείνει στις αρχές του 2024 για πρώτη φορά μια αμυντική βιομηχανική στρατηγική η οποία προβλέπει κοινή προμήθεια του 40% του αμυντικού εξοπλισμού έως το 2030 και αγορά του 50% του υλικού από βιομηχανίες εντός της ΕΕ.
Τόσο ο τότε Επίτροπος βιομηχανίας Τιερί Μπρετόν που πρώτος μίλησε για τη δημιουργία ενός αμυντικούς ταμείου 100 δισ. ευρώ, όσο και η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αλλά πολύ περισσότερο ο Μάριο Ντράγκι που μίλησαν για στήριξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων είχαν κηρύξει την στροφή της Ευρώπης προς …την Ευρώπη. Η εκλογή Τραμπ και οι εξελίξεις που ακολούθησαν απλά ξεαγκίστρωσαν τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς από τις γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που τις χαρακτηρίζουν.
Υπενθυμίζουμε ότι η Κομισιόν έχει ανακοινώσεις ένα πρόγραμμα για την αμυντική βιομηχανία, με κονδύλι που αγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια με στόχο να διασφαλιστεί ότι, έως το 2030, τουλάχιστον το 35% της αμυντικής παραγωγής θα είναι αντικείμενο εμπορίου εντός της Ε.Ε. και ότι το 50% των αμυντικών προμηθειών των κρατών-μελών να είναι ευρωπαϊκής προέλευσης και αυτό να αυξηθεί στο 60% έως το 2035.
Η λογική και η στρατηγική είναι να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις μικρές και μεσαίες εταιρείες που ασχολούνται με την ανάπτυξη στρατιωτικού εξοπλισμού και να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο για την έναρξη κοινών αμυντικών έργων ή την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων εφοδιασμού. Ουσιαστικά να δημιουργηθεί ένα ενιαίο αμυντικό οικοσύστημα που θα μπορεί να ανταποκριθεί σε πολεμικές κρίσεις μεγάλης έντασης.
«Σήμερα ορίζουμε το όραμά μας για αμυντική ετοιμότητα με την αμυντική βιομηχανική στρατηγική της Ευρώπης. Θα υποστηρίξει τα κράτη-μέλη όχι μόνο να ξοδέψουν περισσότερα, αλλά και καλύτερα, μαζί και με ευρωπαϊκό τρόπο. Και θα συνδέσει την τεχνογνωσία της Ουκρανίας με την αμυντική βιομηχανία μας για τη διευκόλυνση της καινοτομίας», είχε γράψει στο Twitter η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρόεδρος της Κομισιόν αποτυπώνοντας τη νέα στρατηγική.
Κάτι που αποτυπώθηκε και στη σύνθεση της νέας Κομισιόν μετά τις ευρωεκλογές όπου για πρώτη φορά θεσπίστηκε θέση Επιτρόπου Άμυνας με το Λιθουανό Άντριους Κουμπίλιους να αναλαμβάνει καθήκοντα και σε λίγο καιρό θα παρουσιάσει την Λευκή Βίβλο για την άμυνα στην Ευρώπη.
Η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία και οι θέσεις της
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία παρά το γεγονός ότι βγήκε αποδεκατισμένη από τη 10ετή οικονομική κρίση είχε ξεκινήσει τη τελευταία τετραετία να ανασυνταχθεί και να περάσει σε αναπτυξιακή ρώτα.
Ακολουθώντας πλέον μια νέα στρατηγική επικεντρωμένη στην εξωστρέφεια και τις συνέργειες με ξένες μεγάλες επιχειρήσεις αλλά και την απαίτηση για μεγαλύτερη συμμετοχή στα ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα επιδίωκε την ανάπτυξη.
Παρά το γεγονός ότι η συμβολή της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στο ΑΕΠ σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας είναι μόλις στο 0,7% αν και η Ελλάδα βρέθηκε στην 4η θέση το 2023 στους 27 της ΕΕ με ποσοστό 2,8% του ΑΕΠ στις αμυντικές δαπάνες με πάνω από 15 δισ. ευρώ σε εξοπλιστικά προγράμματα από το 2019.
Η ελληνική αμυντική βιομηχανία όμως απέδειξε τα τελευταία χρόνια ότι έχει δυναμική και δυνατότητες καταγράφοντας αλματώδη αύξηση σε δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης σε συνεργασία με κορυφαίες ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα των φρεγατών Belharra δημιουργώντας συνεργασίες με την Naval Group πέρα και από αυτό όπως τα Ναυπηγεία Σαλαμίνας, η Mevaco κ.α.. Εταιρείες όπως η Feac που βραβεύτηκαν για καινοτόμα προγράμματα. Ευρύτερα υπάρχει ένα ελληνικό success story στα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF), στο οποίο,μέχρι σήμερα, αποτυπώνεται ως εξής:
• 2η χώρα σε συμμετοχή ΜΜΕ το 2021, 1η χώρα για το 2022!
• 71,3 εκατ. ευρώ έχουν απορροφηθεί συνολικά από την Ευρώπη
• Συνολικά 100,6 εκατ. ευρώ έχουν επενδυθεί στο εγχώριο οικοσύστημα.
Επιπρόσθετα, αναφορικά με τον κύκλο του 2023, οι ελληνικές οντότητες όχι μόνο συμμετέχουν σε 28 από τα συνολικά 54 ερευνητικά προγράμματα, αλλά ηγούνται ως Coordinator σε 9 εξ’ αυτών.
«Η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτεί την ήδη υπάρχουσα δυναμική και να επενδύσει σε καινοτομία, τεχνολογίες αιχμής και στρατηγικές συμμαχίες, ώστε να εδραιώσει τη θέση της ως βασικός παίκτης στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αμυντική αγορά» τόνισε σε πρόσφατη εκδήλωση ο Τάσος Ροζολής πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντική Υλικού (ΣΕΚΠΥ) που αριθμεί πλέον περίπου 250 μέλη εταιρείες και πάνω από 15.000 εργαζόμενους.
Παραθέτοντας σε αυτό το πλαίσιο, τις θέσεις του ΣΕΚΠΥ για την περεταίρω ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας επανέλαβε το πάγιο αίτημα όλου του κλάδου εδώ και πάνω από μια 10ετία για:
– Δημιουργία ξεχωριστής Κυβερνητικής Δομής με τη μορφή Υφυπουργείου αρμόδιου για την Αμυντική Βιομηχανία με κεντρική στρατηγική πολιτική και με θεσμικό και διαχρονικό ρόλο. Στόχος να σταματήσει επιτέλους η “a la carte” αντιμετώπιση της συμμετοχής της Αμυντικής Βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα.
– Απαίτηση από τους αναδόχους των εξοπλιστικών προγραμμάτων, είτε αφορούν προμήθεια είτε εκσυγχρονισμό-αναβάθμιση, να δεσμεύονται για Βιομηχανικές Επιστροφές, που δεν μπορούν να είναι μικρότερες του 30% του κόστους των αντίστοιχων συμβολαίων, όπως απαιτείται από όλες τις χώρες διεθνώς.
– Απαίτηση από τους αναδόχους των Εξοπλιστικών Προγραμμάτων, να δεσμεύονται για δημιουργία σε συνεργασία με την εγχώρια βιομηχανία υποδομής και υπηρεσιών «Εγχώριας Τεχνικής Υποστήριξης», που δεν μπορούν να είναι μικρότερες του 50% του κόστους των αντίστοιχων συμβολαίων συντήρησης και υποστήριξης.
– Υποστήριξη ελληνικών εταιρειών που αναπτύσσουν πρωτοποριακά προϊόντα σε τεχνολογίες αιχμής και με τη διάθεση σημαντικών εθνικών πόρων στην Έρευνα και Ανάπτυξη σε συνεργασία με τις Ένοπλες Δυνάμεις, τις επιχειρήσεις του κλάδου και της ερευνητικής κοινότητας της χώρας.
– Ενεργό συμμετοχή και προετοιμασία στο πλαίσιο διεθνών αμυντικών βιομηχανικών πρωτοβουλιών, τόσο μέσω της συμμετοχής σε κοινά προγράμματα εξοπλισμού με άλλες χώρες (MGSC, EuroCorvette), όσο και με την αντίστοιχη εμπλοκή της εγχώριας βιομηχανίας (π.χ. F-35).
– Αλλαγή του νόμου αμυντικών προμηθειών καθώς και της αντίστοιχης οδηγίας της ΕΕ, τα οποία αποτελούν τροχοπέδη για οποιαδήποτε προσπάθεια ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής αλλά και της Εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας.
Διαβάστε ακόμη
ΕΝΦΙΑ 2025: Ποιοι χάνουν τις εκπτώσεις λόγω τεκμηρίων
Η οργισμένη αντίδραση των Καναδών στους δασμούς Τραμπ (tweet + pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.