ΔΕΠΑ: Έτσι θα ιδιωτικοποιηθεί η εταιρεία

Της Μαριάννας Τζάννε

Την διάσπαση της ΔΕΠΑ σε δύο ξεχωριστές εταιρείες, της Εμπορίας και Υποδομών, οι οποίες θα απορροφήσουν και όλο το πλέγμα των δραστηριοτήτων στους τομείς της παραγωγής, της  προμήθειας και της εμπορίας φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και θα ανοίξουν το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης, προβλέπει το νομοσχέδιο που αναμένεται να καταθέσει αύριο στην βουλή, ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης.  

Με το νέο θεσμικό πλαίσιο το ΥΠΕΝ, περνά και μία σειρά από άλλες  ρυθμίσεις όπως  η αξιοποίηση της γεωθερμίας,  νέες προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ στη ΡΑΕ,  κατεδαφίσεις αυθαιρέτων αλλά και προβλέψεις για την απλοποίηση των διαδικασιών για την ένταξη στο εθνικό κτηματολόγιο.

Αναλυτικότερα και σε ότι αφορά τη ΔΕΠΑ, το νομοσχέδιο προχωρεί στον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της εταιρείας. Το σχέδιο προβλέπει ότι ο διαχειριστής του δικτύου διανομής φυσικού αερίου θα είναι ανεξάρτητος από συμφέροντα προμήθειας, εμπορίας και παραγωγής φυσικού αερίου ή και ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο επιτρέπει σε μια αντίστοιχη εταιρεία να συμμετάσχει μειοψηφικά σε διαχειριστή δικτύου διανομής φυσικού αερίου ή σε δίκτυο διανομής.

Η προβλεπόμενη δομή του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού διασφαλίζει τη διατήρηση του δημοσίου ελέγχου στο εθνικό δίκτυο διανομής φυσικού αερίου που θα μεταφερθεί μετά την ολοκλήρωση της μερικής διάσπασης και εισφοράς του κλάδου υποδομών σε νέα εταιρεία με την επωνυμία ΔΕΠΑ Υποδομών ΑΕ.

Το μετοχικό κεφάλαιο και τα δικαιώματα ψήφου της συγκεκριμένης εταιρείας θα ανήκουν άμεσα και έμμεσα κατά πλειοψηφία στο ελληνικό δημόσιο (51%) με ρητή αναφορά ότι το ποσοστό του δημοσίου δεν θα μπορεί να είναι κατώτερο του 51%.

Αναφορικά με τις υπόλοιπες μετοχές και τα δικαιώματα ψήφου της ΔΕΠΑ Υποδομών ΑΕ, κυριότητας ΤΑΙΠΕΔ, προβλέπεται η πώληση και η μεταβίβασή τους κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας.

Για τον μετασχηματισμό της ΔΕΠΑ το σχέδιο προτείνει την απορρόφηση των θυγατρικών της ΔΕΠΑ Υποδομών και την σύσταση νέας εταιρείας, 100% θυγατρικής, η οποία θα δραστηριοποιείται στα διεθνή έργα και στην οποία θα εισφερθεί η υφιστάμενη συμμετοχή της ΔΕΠΑ στην ελληνική εταιρεία ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΑΕ.

Η σημερινή ΔΕΠΑ, μετονομάζεται σε ΔΕΠΑ Εμπορίας ΑΕ με την απορρόφηση των θυγατρικών της ΔΕΠΑ Εμπορίας ΑΕ από την τελευταία. Στο πλαίσιο του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης, προβλέπονται η πώληση και μεταβίβαση, του 50% του συνόλου των μετοχών κυριότητάς του, συν μία μετοχή αποκλειόμενης της δυνατότητας ξεχωριστής πώλησης μετοχών εκδόσεως θυγατρικών της. Επίσης η μεταβίβαση στο ελληνικό δημόσιο, άνευ ανταλλάγματος, των υπολειπόμενων μετοχών του.

Οι μετοχές και τα δικαιώματα ψήφου που θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο από το ΤΑΙΠΕΔ θα μεταβιβαστούν εν συνεχεία στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ (ΕΕΣΥΠ) μετά την υπογραφή της συμφωνίας μετόχων όπου και θα περιλαμβάνονται και τα σχετικά δικαιώματα αρνησικυρίας του Ελληνικού Δημοσίου.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι εντός τριών μηνών από την δημοσίευση του νόμου σε ΦΕΚ θα προχωρήσει η διάσπαση της ΔΕΠΑ. Στη ΔΕΠΑ Υποδομών θα  περιλαμβάνονται οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ ΑΕ στις εταιρείες διαχείρισης των Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου Αττικής (Εταιρεία Διανομής Αερίου Αττικής ΑΕ), Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας (Εταιρεία Διανομής Αερίου Θεσσαλονίκης – Θεσσαλίας ΑΕ) καθώς και Λοιπής Ελλάδας (Δημόσια Επιχείρηση Δικτύων Διανομής Αερίου ΑΕ). Επίσης, η κυριότητα της ΔΕΠΑ ΑΕ επί των παγίων των δικτύων Διανομής αλλά και η συμμετοχή της ΔΕΠΑ ΑΕ στα διεθνή έργα.

Πρόκειται για τα έργα που αναπτύσσονται μέσω της άμεσης συμμετοχής της ΔΕΠΑ στην ελληνική εταιρεία Υ.Α.Φ.Α. ΠΟΣΕΙΔΩΝ και περιλαμβάνουν τη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας (IGI) και τον αγωγό Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed). Παράλληλα περιλαμβάνει τα έργα που αναπτύσσονται μέσω της έμμεσης συμμετοχής της ΔΕΠΑ ΑΕ στην εταιρεία ICGB AD μέσω της συμμετοχής της υφιστάμενης ΔΕΠΑ ΑΕ στην Υ.Α.Φ.Α. ΠΟΣΕΙΔΩΝ AE και περιλαμβάνουν τον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB).

Για τα έργα που πρόκειται να αναπτυχθούν στο πλαίσιο της οποιασδήποτε άμεσης ή έμμεσης μελλοντικής συμμετοχής της ΔΕΠΑ Υποδομών ΑΕ, σε εταιρείες που έχουν ως σκοπό την ανάπτυξη, την κατασκευή ή τη διαχείριση έργων υποδομών διασύνδεσης με γειτονικές χώρες.

Επίσης, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από μνημόνια συνεργασίας ή συμφωνίες αναφορικά με τη μελλοντική συμμετοχή της ΔΕΠΑ ΑΕ στην εταιρεία ή εταιρείες που έχουν ως σκοπό την κατασκευή, ανάπτυξη και διαχείριση του νέου πλωτού τερματικού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FloatingStorageRegasificationUnit – FSRU) στην Αλεξανδρούπολη.

Το δίκτυο οπτικών ινών που βρίσκεται στην κυριότητα της ΔΕΠΑ ΑΕ αλλά και       υφιστάμενα ή μελλοντικά δικαιώματα και υποχρεώσεις της ΔΕΠΑ ΑΕ αναφορικά με την ανάπτυξη, το σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων υποδομής δικτύων διανομής συμπεριλαμβανομένων σχετικών έργων συμπιεσμένου φυσικού αερίου ή μικρής κλίμακας ΥΦΑ.

Η προίκα της ΔΕΠΑ Εμπορίας

Η ΔΕΠΑ ΑΕ μετά την ολοκλήρωση της μερικής διάσπασης του κλάδου Υποδομών μετονομάζεται σε ΔΕΠΑ Εμπορίας ΑΕ και διατηρεί τις παρακάτω δραστηριότητες, είτε απευθείας είτε μέσω των θυγατρικών εταιρειών της:

–   εισαγωγή φυσικού αερίου στη χώρα (είτε μέσω αγωγών είτε ΥΦΑ) μέσω των μακροπρόθεσμων συμβάσεων προμήθειας της ΔΕΠΑ ΑΕ είτε από οποιαδήποτε άλλη πηγή,
–   προμήθεια φυσικού αερίου μέσω ή εκτός Συστημάτων Μεταφοράς Φυσικού Αερίου ή Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου,
–   εισαγωγή, προμήθεια και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας,
–   ανεφοδιασμό οχημάτων με συμπιεσμένο φυσικό αέριο μέσω ιδιόκτητων πρατηρίων ή μέσω συνεργαζόμενων δικτύων πρατηρίων, συμπεριλαμβανομένων όλων των σχετικών συμβάσεων, και τη χρήση του εμπορικού σήματος «FISIKON»,
– προμήθεια τελικών πελατών, μη συνδεδεμένων σε Δίκτυο Διανομής Φυσικού Αερίου ή στο ΕΣΦΑ ή σε ΑΣΦΑ, με συμπιεσμένο φυσικό αέριο ή ΥΦΑ, ακόμη και για λόγους χρήσης του φυσικού αερίου ως καυσίμου σε κινητήρες μέσων θαλάσσιας και χερσαίας μεταφοράς,
–  προμήθεια απομακρυσμένων Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου,
–  οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα σχετίζεται με την ανάπτυξη, επέκταση και λειτουργία της δραστηριότητας προμήθειας φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των υφιστάμενων ή μελλοντικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων της ΔΕΠΑ ΑΕ σε Διεθνή Έργα, όπως δεσμεύσεις ποσοτήτων στο διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) ή στο πλωτό τερματικό αεριοποίησης ΥΦΑ (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη,
–  οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα μπορεί να ασκεί η ΔΕΠΑ ΑΕ ακόμη και εάν αυτή μεταβιβαστεί στον κλάδο Υποδομών.
 
Η εκμετάλλευση της γεωθερμίας

Έως σήμερα, σε 30 περιοχές σε όλη τη χώρα έχουν εντοπιστεί γεωθερμικά πεδία τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για άμεσες χρήσεις, σε διάφορους παραγωγικούς τομείς: στον πρωτογενή τομέα, με τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη γεωργία και τις ιχθυοκαλλιέργειες, στη μεταποίηση καθώς και στη θέρμανση κατοικιών, σχολείων και νοσοκομείων.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις εξής ρυθμίσεις:
 
– Αυξάνεται η ελάχιστη θερμοκρασία καθορισμού γεωθερμικού δυναμικού
κατά 5°C, δηλαδή από τους 25°C, αναπροσαρμόζεται στους 30°C, παρέχοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης αρκετών αγροτικών γεωτρήσεων για άρδευση.  
– Ως φορέας διαχείρισης των τοπικών γεωθερμικών πεδίων (θερμοκρασία ρευστού 30-90°C) ορίζεται η οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αναλαμβάνοντας ρυθμιστικό και συντονιστικό ρόλο σε ό,τι αφορά τη διενέργεια της διαγωνιστικής διαδικασίας για την παραχώρηση δικαιώματος μίσθωσης στους ενδιαφερόμενους.
– Στα τοπικού ενδιαφέροντος πεδία, η διαδικασία διαγωνισμού προκαλείται πλέον με αίτηση του ενδιαφερομένου και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση προχωρεί σε δημόσια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, διάρκειας 30 ημερών, από την ημέρα που εκδηλώνεται ενδιαφέρον.
– Στα εθνικού ενδιαφέροντος γεωθερμικά πεδία (θερμοκρασία ρευστού άνω των 90°C), η αρμοδιότητα προκήρυξης διαγωνισμού και σύναψης σύμβασης μίσθωσης ανήκει στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
– Θεσπίζονται ανταποδοτικά οφέλη, από τα μισθώματα, για τις τοπικές
κοινωνίες στις οποίες αναπτύσσεται η γεωθερμία. Ποσοστό 10% του ποσού των ετήσιων αναλογικών μισθωμάτων θα διατίθεται στους Δήμους.
 
Νέες προσλήψεις στην ΡΑΕ και φωτογραφικές διατάξεις
 
Αίσθηση πάντως προκαλούν οι διατάξεις του σχεδίου νόμου για την ΡΑΕ καθώς το υπουργείο ρίχνει λάδι στην φωτιά που έχει ανάψει από καιρό στους κόλπους των μελών της διοίκησης, προβλέποντας καρατόμηση με συνοπτικές διαδικασίες  (σ.σ η έκπτωση συντελείτε μέσα σε ένα μήνα από τον φορέα που διόρισε το μέλος) για όσα από αυτά απουσιάζουν από τρεις συνεχόμενες συνεδριάσεις ή πέντε ετησίως αλλά και χαλαρές διαδικασίες προσλήψεων.

Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ο νομοθέτης υπάγει τη διαδικασία επιλογής του Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού που θα προσλάβει σε ειδική διαδικασία με την ελάχιστη δυνατή συμμετοχή του ΑΣΕΠ  για την πλήρωση 70 περίπου θέσεων.
Επιπλέον το νομοσχέδιο απαλλάσσει τα μέλη της διοίκησης της Αρχής από την αστική ευθύνη έναντι τρίτων πλην πράξεων που διαπιστώνεται  ότι ενέχουν δόλο και παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων.  
 
Απλοποίηση διαδικασιών στο Κτηματολόγιο
 
Η ρύθμιση προβλέπει απαλλαγή των πολιτών από τέλη για τα απαιτούμενα κτηματολογικά έγγραφα σχετικά με τις μεταβολές επί δικαιωμάτων που έχουν ήδη καταχωρηθεί με τις αρχικές δηλώσεις, καθώς και για διόρθωση σφαλμάτων που αφορούν σε γεωμετρικά στοιχεία των εγγραφών κατά τη διενέργεια της κτηματογράφησης. Επιπλέον με σχετική διάταξη εισάγεται νέα απλοποιημένη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων διόρθωσης, ειδικά για τις περιοχές υπό κτηματογράφηση στις οποίες διενεργείται στάδιο προανάρτησης των προσωρινών κτηματολογικών πινάκων.
 
Άμεση κατεδάφιση μετά τη λήξη του ν. 4495/17

Δίδεται παράταση στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που επιθυμούν να προβούν οικειοθελώς σε κατεδάφιση των αυθαιρέτων κτισμάτων τους έως τη λήξη της προθεσμίας για υπαγωγή στις διατάξεις του νόμου τακτοποίησης αυθαιρέτων 4495/2017 (δηλαδή έως και τις 9/11/2019). Με τη λήξη του, όποια αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές εντοπίζονται από τους ελεγκτές, θα κατεδαφίζεται άμεσα (την ώρα που κατασκευάζονται, αλλά και όσες έχουν ολοκληρωθεί) εφόσον δεν υποβλήθηκε αίτηση υπαγωγής έως την 8/11/2019..

Με τη συγκεκριμένη διάταξη επιλύονται δυσχέρειες που είχαν δημιουργηθεί κατά την εκτέλεση πράξεων κατεδάφισης από τις  αρμόδιες υπηρεσίες. Κι αυτό διότι συχνά παρατηρούνταν διαφοροποιήσεις στις κατασκευές που έχουν περιληφθεί στις αποφάσεις κατεδάφισης (π.χ. προσθήκη και άλλων αυθαίρετων τμημάτων) και υποχρέωναν τη διοίκηση να βάλει φρένο στη μπουλντόζα καθώς έπρεπε να γίνει επικαιροποίηση του πρωτοκόλλου κατεδάφισης.