Μια νέα μορφή ΑΠΕ αρχίζει να αναδεικνύεται με τη «σφραγίδα» και του ΔΟΕ. Έτσι, το Πρόγραμμα Τεχνολογικής Συνεργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για τα Ωκεάνια Ενεργειακά Συστήματα (IEA-OES) δημοσίευσε έναν οδικό χάρτη που περιγράφει μια ολοκληρωμένη στρατηγική η οποία θα συμβάλει στην προώθηση της παγκόσμιας ανάπτυξης της ενέργειας των ωκεανών.

Ενόψει μάλιστα της συγκέντρωσης εκπροσώπων της διεθνούς κοινότητας για το COP28, που έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 30 Νοεμβρίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η IEA-OES πήρε την πρωτοβουλία να δημοσιοποιήσει αυτόν τον οδικό χάρτη που κοιτάζει προς το μέλλον, σκιαγραφώντας μια ελπιδοφόρα και βιώσιμη προοπτική για την ενέργεια των ωκεανών.

Έχει καταστεί σαφές πλέον ότι η ωκεάνια ενέργεια, συμπεριλαμβανομένων των κυμάτων και των παλιρροϊκών ρευμάτων, είναι έτοιμη να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στο παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο, όπως προκύπτει τουλάχιστον από το πρόσφατα δημοσιευμένο «Ocean Energy and Net Zero: An International Roadmap to Develop 300GW Ocean Energy μέχρι το 2050».

Σύμφωνα με την IEA- OES, μέχρι το 2050, ο τομέας της ωκεάνιας ενέργειας προβλέπεται να διαθέτει παγκόσμια συνολική εγκατεστημένη ισχύ 300 GW. Αυτός ο φιλόδοξος στόχος αναμένεται να δημιουργήσει 680.000 θέσεις εργασίας, να συνεισφέρει 340 δισ δολάρια σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και να αποτρέψει πάνω από 500 εκατομμύρια τόνους εκπομπών άνθρακα, υπογραμμίζοντας τις δυνατότητες του κλάδου να προωθήσει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή.

Όπως τονίζουν ανώτατοι παράγοντες της IEA-OES «η εισαγωγή μιας τεχνολογίας στην αγορά απαιτεί και μια διεθνώς συντονισμένη πολιτική και κανονιστικό πλαίσιο. Έτσι αυτή η έκθεση δεν είναι απλώς τροφή για σκέψη, αλλά είναι επίσης τροφή για δράση και πρέπει να παρέχει σαφή καθοδήγηση για τη μελλοντική ανάπτυξη του διεθνούς τομέα της ωκεάνιας ενέργειας».

Η έκθεση προσφέρει βασικές συστάσεις πολιτικής από την IEA-OES, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επιτευχθούν οι προβλέψεις και οι στόχοι που παρουσιάζονται.

Όπως επισημαίνεται «είναι σαφές από αυτήν την έκθεση ότι τόσο η κυματική όσο και η παλιρροϊκή ενέργεια έχουν να παίξουν βασικό ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Δείχνει επίσης ότι η διαρκής στήριξη της αγοράς, σε συνδυασμό με τη βέλτιστη ισορροπία χρηματοδότησης της καινοτομίας, θα είναι ζωτικής σημασίας για τον ευρύτερο τομέα ώστε να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του και να του επιτρέψει να ξεκλειδώσει μια σειρά από ενεργειακά συστήματα με κοινωνικοοικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη».

Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται η ανάγκη «οι κυβερνήσεις να δημιουργήσουν σαφή πλαίσια πολιτικής που θα συνοδεύουν αυτές τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις ανάπτυξης, διασφαλίζοντας έτσι ότι ο τομέας της ωκεάνιας ενέργειας θα επιτυγχάνει τις δυνατότητές του σε κατάλληλο χρονοδιάγραμμα».

 

Τα μεγάλα πλεονεκτήματα 

Η κυματική ενέργεια, δηλαδή η ενέργεια που παράγεται από την εκμετάλλευση της δυναμικής των κυμάτων, παρά τις προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί σε εμπορική κλίμακα.

Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχει έντονο ενδιαφέρον γύρω από τη συγκεκριμένη τεχνολογία ΑΠΕ, που διαθέτει πέντε φορές υψηλότερη ενεργειακή πυκνότητα από τον άνεμο και τουλάχιστον δέκα φορές την πυκνότητα ισχύος της ηλιακής ενέργειας.

Οι παγκόσμιοι πόροι κυματικής ενέργειας υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 2TW εκ των οποίων θεωρείται εφικτή η αξιοποίηση του 10%-25%, κάτι που αν επιβεβαιωθεί θα έχει μεγάλη συμβολή στο παγκόσμιο ενεργειακό μίγμα.

Εκτιμάται ότι στο μέλλον η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να προσφέρει 500 GW καθαρής ενέργειας (μερίδιο 10% της παγκόσμιας ζήτησης) τροφοδοτώντας 500 εκατ. νοικοκυριά. 

Ειδικότερα όσον αφορά την ευρύτερη περιοχή μας, σύμφωνα µε παλαιότερες μελέτες, το υπεράκτιο κυµατικό δυναµικό για τις χώρες της Ε.Ε., εκτιμάται σε 320 GW, από τα οποία περίπου 30 GW αφορούν στην Μεσόγειο. 

Το δυναμικό της Ελλάδας

Το ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα είναι ότι με βάση τις ίδιες αναλύσεις στο Αιγαίο παρουσιάζονται οι υψηλότερες τιμές κυµατικής ισχύος στην Μεσόγειο. Περαιτέρω, το τεχνικά εκμεταλλεύσιμο κυµατικό δυναµικό για τα κράτη της Ε.Ε. υπολογίζεται συνολικά σε 150-230 TWh/έτος, από τα οποία 5-9 TWh/έτος αντιστοιχούν στις ελληνικές θάλασσες.

Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει βεβαίως σημαντικές τεχνικές δυσκολίες, όπως η ανάγκη κατασκευής υποδομών ανθεκτικών στις αντίξοες συνθήκες της θάλασσας και ταυτόχρονα αποτελεσματικών σε επίπεδο δέσμευσης της παραγόμενης ενέργειας. 

Αυτές οι υποδομές είναι οι ενεργειακοί μετατροπείς κυμάτων ή μετατροπείς κυματικής ενέργειας (wave energy converters- WEC) πάνω στους οποίους πειραματίζονται πολλές εταιρείες. Παρά τις δυσκολίες, τα οφέλη είναι τεράστια καθώς η κυματική ενέργεια μπορεί να εξελιχθεί σε μια από τις χαμηλότερου κόστους «πράσινες» λύσεις. 

Αρκετά προχωρημένη μάλιστα σε αυτό το θέμα εμφανίζεται η Πορτογαλία η οποία επιχειρεί να εκμεταλλευτεί το τεράστιο κυματικό δυναμικό από την πλευρά του Ατλαντικού και με τις εκτιμήσεις να προβλέπουν ότι η κυματική ενέργεια θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει έως και το 30% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας έως το 2050. 

Οι πρωτοπόρες εταιρείες

Ήδη τα προηγούμενα χρόνια η Pelamis Wave Power έστησε το πρώτο εμπορικό έργο κυματικής ενέργειας στον κόσμο σε μια περιοχή 5 χιλιόμετρα από την ακτή Agucadoura της Πορτογαλίας, το οποίο ωστόσο δεν επιβεβαίωσε τις προσδοκίες. 

Πολύ πρόσφατα η Simply Blue Group και η κορυφαία ιρλανδική ενεργειακή εταιρεία ESB ξεκίνησαν συνεργασία με στόχο να παραδώσουν ένα πρωτοποριακό project κυματικής ενέργειας, το Saoirse, ισχύος 5 MW, που θα βρίσκεται κοντά στην ακτή Co Clare στην Ιρλανδία.

Το έργο εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί την περίοδο 2028-2029 και μόλις αναπτυχθεί προβλέπεται ότι θα παραμείνει στο νερό για έως και 15 χρόνια.

Ακόμη, η ιρλανδική startup Seabased αναπτύσσει αρθρωτούς μετατροπείς κυματικής ενέργειας που περιλαμβάνουν σημαντήρες στην επιφάνεια οι οποίοι συνδέονται με γραμμικές γεννήτριες εγκατεστημένες στον πυθμένα της θάλασσας. Τα κύματα παρέχουν κίνηση στους σημαντήρες παράγοντας έτσι ηλεκτρική ενέργεια. Επιπλέον, τα WEC της Seabased,μπορούν να αντέξουν σε σκληρές θαλάσσιες συνθήκες επιτρέποντας υψηλές αποδόσεις.

 Παρεμφερής τεχνολογία είναι αυτή της παλιρροϊκής ενέργειας που έλαβε κρατική επιχορήγηση για πρώτη φορά το 2022 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πρόκειται για 11 έργα που θα τεθούν σε λειτουργία από το 2027/28 και μετά. Επτά εταιρείες ανάπτυξης παλιρροϊκής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων βρετανικών, ισπανικών και αμερικανικών, εξασφάλισαν συμβάσεις για την ανάπτυξη των έργων αυτών σε τέσσερις τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Θαλάσσιας Ενέργειας (EMEC) στο Orkney. 

Οι προβλέψεις δείχνουν ότι έως και το 11% της τρέχουσας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούσε να καλυφθεί με την αξιοποίηση των παλιρροιακών ρευμάτων, με ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η πιο προηγμένη εταιρεία του κλάδου είναι Orbital Marine Power, με έδρα τη Σκωτία, που έχει ήδη στήσει το O2, τον ισχυρότερο παλιρροιακό στρόβιλο στον κόσμο ο οποίος λειτουργεί από τον Ιούλιο του 2021 στο Orkney του Ηνωμένου Βασιλείου. Πρόκειται για μια πλωτή υπερκατασκευή μήκους 74 μέτρων, που υποστηρίζει δύο ανεμογεννήτριες 1 MW εκατέρωθεν για ονομαστική ισχύ εξόδου 2MW. Μπορεί να παράγει αρκετή καθαρή ηλεκτρική ενέργεια για να καλύψει τη ζήτηση περίπου 2.000 σπιτιών, αντισταθμίζοντας  2.200 τόνους CO2 ετησίως.

Διαβάστε ακόμη

Κοντά στα επίπεδα του 2021 οι δείκτες πληθωρισμού – Τι θα κάνουν ΕΚΤ και Fed (γραφήματα)

Οι 7 παρεμβάσεις του Δεκεμβρίου για τη στήριξη των εισοδημάτων – Οι δικαιούχοι

Γιάτσεκ Ολτσακ-Philip Morris International: «Γιατί θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην Ελλάδα» (pic)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ