Παρά το γεγονός ότι αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά «σφουγγάρια» διοξειδίου του άνθρακα στη Γη, το έδαφος δεν έχει εμφανιστεί μέχρι τώρα στις κλιματικές στρατηγικές των χωρών διεθνώς. Ωστόσο, η λύση για την κλιματική κρίση μπορεί να βρίσκεται εδώ και καιρό… κάτω από τα πόδια μας.
Καθώς η COP30 διανύει την τελευταία εβδομάδα συνομιλιών, η πίεση για την διαμόρφωση ενός νέου οδικού χάρτη για την μείωση των ρύπων και την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα κορυφώνεται. Όμως, για να τηρηθούν οι όροι της Συνθήκης του Παρισιού και να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από τους 2℃ — ιδανικά έως 1,5℃ — οι επιστήμονες προτρέπουν τους ηγέτες να στραφούν για λύσεις στο έδαφος του πλανήτη.
Το 2015, στην COP21, η Γαλλία προώθησε την πρωτοβουλία «4 τοις χιλίοις», υποστηρίζοντας ότι αν τα γεωργικά εδάφη παγκοσμίως αύξαναν τα αποθέματα διοξειδίου του άνθρακα κατά μόλις 0,4% ετησίως, θα αντιστάθμιζαν σχεδόν το σύνολο των ετήσιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Το έδαφος τρέφει σχεδόν ολόκληρο τον πλανήτη, ρυθμίζει τους υδάτινους κύκλους και είναι ο μεγαλύτερος φυσικός απορροφητής διοξειδίου του άνθρακα στη Γη — με διπλάσιο αποθηκευμένο άνθρακα από ό,τι η συνολική βλάστηση (δέντρα, γρασίδι κλπ.). Όμως μόνο το υγιές έδαφος «κλειδώνει» το διοξείδιο του άνθρακα. Το υποβαθμισμένο τον απελευθερώνει και συμβάλλει έτσι στην υπερθέρμανση.
Σύμφωνα με νέα έκθεση, που παρουσιάζει το euronews, τα εδάφη αποθηκεύουν πάνω από 2.800 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα στο πρώτο ένα μέτρο βάθους — δηλαδή 45% περισσότερο από τις προηγούμενες εκτιμήσεις.
Η έκθεση του think tank Aroura Soil Security, της IUCN World Commission on Environmental Law και της καμπάνιας Save Soil διαπίστωσε ότι έως και το 27% των αναγκαίων μειώσεων εκπομπών για να μείνουμε κάτω από τους 2℃ μπορεί να επιτευχθεί μέσω των εδαφών, εφόσον είναι υγιή. Αυτό αντιστοιχεί σε 3,38 γιγατόνους CO₂ ετησίως, όταν οι παγκόσμιες εκπομπές από ορυκτά καύσιμα το 2022 έφτασαν τα 36,8 γιγατόνους.
Κι όμως, το 70% των χωρών δεν περιλαμβάνουν την αποκατάσταση εδαφών στα εθνικά τους σχέδια για το 2035 (NDCs). Οι ειδικοί κάνουν πλέον λόγο για «γενεαλογική ευθύνη» και καλούν τις κυβερνήσεις να δεσμευτούν στη συνειδητή ενίσχυση του άνθρακα στα εδάφη.
Όπως τονίζει η Praveena Sridhar, CTO του κινήματος Save Soil και συν-συγγραφέας της έκθεσης: «Αν θέλουμε να επιτύχουμε τους στόχους μας, πρέπει να θεωρούμε το έδαφος ζωντανό οργανισμό. Στην πραγματικότητα, είναι το ζωντανό δέρμα του πλανήτη. Κάθε χούφτα υγιούς εδάφους είναι ένας μικρόκοσμος ζωής και ένας αποθηκευτικός χώρος άνθρακα και νερού» επεσήμανε η συν-συγγραφέας της έκθεσης Πραβέρα Σριντάρ από το κίνημα Save Soil.
Η τρέχουσα υποβάθμιση θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα τεράστιων αποθεμάτων διοξειδίου του άνθρακα. Αν συνεχιστεί, θα μπορούσε να απελευθερώνει 4,81 δισ. τόνους CO₂ ετησίως – περίπου όσο οι συνολικές εκπομπές των ΗΠΑ. Ήδη το 40% της χερσαίας επιφάνειας έχει υποβαθμιστεί, με τον ΟΗΕ να προειδοποιεί ότι αυτό μπορεί να φτάσει στο 90% έως το 2050.
Η έκθεση προειδοποιεί: οι εκπομπές από τα εδάφη των ΗΠΑ ισοδυναμούν με τους ρύπους από την κυκλοφορία 75 εκατομμυρίων αυτοκινήτων, ενώ αν απελευθερωνόταν μόλις το 1% του διοξειδίου άνθρακα από τα ευρωπαϊκά εδάφη, θα ισοδυναμούσε με τις ετήσιες εκπομπές ενός δισεκατομμυρίου αυτοκινήτων.
Η υποβάθμιση προκύπτει κυρίως από εντατική και μη βιώσιμη γεωργία, αποψίλωση των δασκών, υπερβόσκηση και διάβρωση από καιρικά φαινόμενα. Έτσι, η λύση ξεκινά από:
– βιώσιμες πρακτικές όπως αμειψισπορά και καλλιέργειες κάλυψης,
– αύξηση της οργανικής ύλης μέσω κομποστοποίησης,
– περιορισμό χημικών ουσιών.
Διαβάστε ακόμη
Fed: Tο Jobs Report «έκαψε» το σενάριο περικοπής – Διχασμός στο συμβούλιο, απογοήτευση στην αγορά
Fang Qui (Πρέσβης της Κίνας): Το λιμάνι του Πειραιά παραμένει λιμάνι του ελληνικού λαού
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
Σχολίασε εδώ
Για να σχολιάσεις, χρησιμοποίησε ένα ψευδώνυμο.