Τη στρατηγική σημασία των ωκεανών για το κλίμα, αλλά και την αλληλεξάρτηση με τις ΑΠΕ για να μπει φρένο στην κλιματική αλλαγή έρχεται να επιβεβαιώσει το πρώτο Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα των Ωκεανών των ΗΠΑ (U.S. Ocean Climate Action Plan), που παρουσιάστηκε πριν λίγες μέρες.

Και τούτο καθώς οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που βασίζονται στους ωκεανούς θα μπορούσαν να διαδραματίσουν μεγάλο ρόλο στην απανθρακοποίηση και οι υγιέστεροι ωκεανοί μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση του κλίματος, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο Δράσης.

Είναι γεγονός ότι σήμερα οι ωκεανοί σε όλο τον κόσμο μαστίζονται από θαλάσσιους καύσωνες, ρύπανση, μαζικούς θανάτους ψαριών και υπεραλίευση. Ακόμη, τα φύκια, τα οποία συλλαμβάνουν πολύ διοξείδιο του άνθρακα, πεθαίνουν ή σε ορισμένες περιοχές, όπως ο Κόλπος του Μεξικού, υπήρξε μια ανησυχητική αύξηση των νεκρών ζωνών χαμηλού οξυγόνου και των συχνότερων τοξικών κόκκινων παλιρροιών.

Πολλά από αυτά τα προβλήματα, όπως αναφέρει και το Inside Climate News, συνδέονται είτε άμεσα είτε έμμεσα με την κλιματική αλλαγή και το πρώτο Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα των Ωκεανών των ΗΠΑ αναγνωρίζει ότι ο πλανήτης δεν μπορεί να έχει ένα μέλλον ουδέτερου άνθρακα χωρίς υγιείς ωκεανούς – και ότι οι ωκεανοί δεν θα είναι υγιείς αν δεν σταθεροποιηθεί το κλίμα.

«Κατά την ανάπτυξη του Σχεδίου Δράσης για τους Ωκεανούς, αναγνωρίζουμε ότι ο ωκεανός, η γη και η ατμόσφαιρα είναι εγγενώς αλληλένδετα», τονίζεται στην εισαγωγή του σχεδίου.

Ο αναντικατάστατος ρόλος

Οι ωκεανοί καλύπτουν περίπου το 70% της επιφάνειας της Γης, παράγουν το 50% του οξυγόνου της ατμόσφαιρας, συλλαμβάνουν περισσότερο από το 90% της υπερβολικής θερμότητας που παγιδεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου και απορροφούν μεταξύ 25 και 30% των εκπομπών άνθρακα που προκαλούνται από τον άνθρωπο, οπότε ο ρόλος τους στη σταθεροποίηση του κλίματος είναι όχι απλά κρίσιμος, αλλά αναντικατάστατος.

«Αυτό το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα των Ωκεανών είναι η πρώτη ολοκληρωμένη προσέγγιση που έχουν υιοθετήσει οι ΗΠΑ για να αξιοποιήσουν τη δύναμη του ωκεανού στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο Jean Flemma, διευθυντής της Ocean Defense Initiative.

«Ωστόσο, ένα σχέδιο είναι τόσο ισχυρό όσο η εφαρμογή του. Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την Κυβέρνηση Μπάιντεν για να διασφαλίσουμε ότι θα υιοθετηθούν ισχυρές πολιτικές δράσης για το κλίμα σε όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες και θα βοηθήσουμε τις κοινότητες που το χρειάζονται περισσότερο», ανέφερε.

Τμήματα του σχεδίου, όπως η επέκταση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν με εκτελεστικές δράσεις, ενώ άλλα θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο νομοθετικής δράσης ή αναθεώρησης. Κατευθύνει επίσης άλλους οργανισμούς να εστιάσουν τη χρηματοδότηση από την ομοσπονδιακή νομοθεσία για το κλίμα σε ορισμένους από τους στόχους του σχεδίου, όπως η μελέτη της δυνατότητας δέσμευσης άνθρακα σε εξαντλημένες δεξαμενές πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Το σχέδιο απαιτεί τη δημιουργία νέων αυστηρά προστατευμένων θαλάσσιων καταφυγίων και τη σύνδεση όλων των ζωνών διατήρησης σε ένα δίκτυο για να γίνουν πιο ανθεκτικές στους ωκεανούς που θερμαίνονται.

Παράλληλα, προβάλλεται ως ευκαιρία για την προώθηση των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης Μπάιντεν για τους ωκεανούς και το κλίμα, όπως «η προώθηση κλιματικών λύσεων, η προώθηση της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης και η διασφάλιση βιώσιμων παράκτιων κοινοτήτων και ωκεάνιων οικονομιών».

Οι στόχοι του Σχεδίου

Το σχέδιο θέτει τρεις γενικούς στόχους:

  • τη δημιουργία ενός μέλλοντος με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα,
  • την επιτάχυνση των λύσεων που βασίζονται στη φύση και προστατεύουν
  • στηρίζουν τα παράκτια και ωκεάνια οικοσυστήματα που δεσμεύουν και αποθηκεύουν αέρια του θερμοκηπίου,
  • την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων στις αλλαγές των ωκεανών.

Στους ειδικότερους στόχους περιλαμβάνεται η αύξηση της υπεράκτιας αιολικής και θαλάσσιας ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας από παλίρροιες και κύματα.

Η παραγωγή περισσότερης ανανεώσιμης ενέργειας με βάση τους ωκεανούς θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά ασκεί επίσης πίεση σε ορισμένους από τους ίδιους τους θαλάσσιους πόρους που το σχέδιο θέλει να προστατεύσει. Επομένως θα χρειαστεί η επίτευξη μιας λεπτής ισορροπίας.

Η Επιτροπή Πολιτικής για τους Ωκεανούς του Λευκού Οίκου συμπεριέλαβε επίσης την απανθρακοποίηση της θαλάσσιας ναυτιλίας και των θαλάσσιων τεχνολογιών διοξειδίου του άνθρακα και αποθήκευσης ως σημαντικά βήματα προς το στόχο του Net-Zero. Τέλος, το σχέδιο αναφέρει τα κλιματικά οφέλη του «μπλε άνθρακα», που είναι η δέσμευση CO2 από τη διατήρηση και την αποκατάσταση παράκτιων και θαλάσσιων οικοτόπων.

Σε κάθε περίπτωση το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα των Ωκεανών των ΗΠΑ σηματοδοτεί έναν νέο τρόπο σκέψης για τη διαχείριση των ωκεανών και για την αποφυγή λαθών του παρελθόντος, όπως η εξόντωση των φαλαινών και η υποβάθμιση των μακρόβιων δασών και των κοραλλιογενών υφάλων, δήλωσε η Christy Goldfuss, επικεφαλής επιπτώσεων πολιτικής στο Συμβούλιο Άμυνας Φυσικών Πόρων.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση δρομολόγησε ένα παρόμοιο σχέδιο τον περασμένο μήνα, αλλά με μεγαλύτερη έμφαση στην προστασία και την αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, εστιάζοντας στην εξάλειψη της αλιείας βυθού, η οποία συλλαμβάνει αδιακρίτως τόσο τα επιθυμητά όσο και τα ανεπιθύμητα είδη και διαταράσσει τα ιζήματα του βυθού των ωκεανών που αποτελούν φυσικές καταβόθρες άνθρακα.

Διαβάστε ακόμη:

Η Ελλάδα που καινοτομεί: Πέντε εταιρείες που ανοίγουν τον δρόμο στο Deep Tech (pics)

Πόσο απομακρύνθηκε ο κίνδυνος από τον αμερικανικό τραπεζικό κλάδο (γραφήματα)

Κρίσιμη αξιολόγηση με φόντο την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας