Στα 23+3 δισ. φτάνουν οι πόροι για «πράσινες» επενδύσεις μέσα στην επόμενη επταετία, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω λόγω των κινήσεων που ήδη δρομολογούνται σε συνεργασία με διεθνείς θεσμικούς χρηματοδοτικούς οργανισμούς όπως η ΕΤΕπ και η EBRD.

Αυτό συνάγεται από τις επιμέρους χρηματοδοτήσεις για την ενέργεια και το κλίμα που περιλαμβάνονται στο ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλες «τσέπες».

Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιώργος Τσακίρης, μιλώντας χθες κατά το συνέδριο Green Deal Greece 21, που διοργάνωσε το ΤΕΕ, περιέγραψε μια κατάσταση κατά την οποία η Ελλάδα βρίσκεται σε προνομιακή θέση. Και τούτο, καθώς αφενός η Κομισιόν έχει υπολογίσει ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι του EU Green Deal θα χρειαστούν σε επίπεδο κρατών-μελών επιπρόσθετα κεφάλαια ύψους 260 δις ευρώ το χρόνο. Αφετέρου, την ίδια στιγμή η Ελλάδα έχει ήδη ξεκινήσει τη δική της πορεία «πράσινης» μετάβασης στη βάση του, -υπό αναθεώρηση-, ΕΣΕΚ το οποίο αποτυπώνει τους στόχους σε εθνικό επίπεδο. Η μεγάλη διαφορά τόσο σε σχέση με άλλους εταίρους, όσο και με το δικό μας παρελθόν είναι ότι τώρα έχουμε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για αυτές τις επενδύσεις.

Όπως ανέλυσε ο κ. Τσακίρης, το νέο ΕΣΠΑ, που ξεκίνησε από 1/1/21, διαθέτει 4 δις ευρώ στον άξονα του περιβάλλοντος και 3 δισ. ευρώ στον άξονα της ενέργειας, ενώ προστίθενται άλλα 1,6 δις για το ταμείο δίκαιης μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.

Σε αυτά τα 8,6 δισ., αθροίζονται και τα περίπου 6 δις του Ταμείου Ανάκαμψης για δράσεις ενίσχυσης των ΑΠΕ, της αποθήκευσης ενέργειας, της ενεργειακής ασφάλειας κ.α. Έτσι φτάνουμε στα σχεδόν 15 δισ. ευρώ δημόσιας δαπάνης, που μαζί με την ιδιωτική συμμετοχή, -καθότι όλα τα προγράμματα είναι συγχρηματοδοτούμενα-, διαμορφώνουν ένα σύνολο της τάξης των 22-23 δισ. ευρώ για την επόμενη επταετία και για ένα ευρύτατο πεδίο νέων έργων και επενδύσεων. Και τούτο καθώς, πέραν των ΑΠΕ, της αποθήκευσης και της ηλεκτροκίνησης, περιλαμβάνονται μέσω του ΕΣΠΑ, η πράσινη επιχειρηματικότητα, η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, αλλά και δράσεις που ενισχύουν την ανθεκτικότητα της κοινωνίας και της οικονομίας απέναντι στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως έργα διαχείρισης υδάτων.

Τα «έξυπνα εργαλεία των 3 δισ. ευρώ

Σε όλα τα παραπάνω, όμως, θα πρέπει να προστεθούν τα άμεσα και έμμεσα οφέλη από τα λεγόμενα «έξυπνα» χρηματοδοτικά εργαλεία. Ο κ. Τσακίρης ανέδειξε, στο πλαίσιο αυτό, την περίπτωση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ-, πρώην ΤΑΝΕΟ), η οποία εδώ και έξι μήνες έχει στον αέρα μια πρόσκληση ύψους 400 εκατ. ευρώ προς venture capital και private equity για το χώρο της ενέργειας. Τα funds που θα επιλεγούν θα φέρουν άλλα 600 εκατ. ευρώ ιδιωτικούς πόρους για επενδύσεις σε ΑΠΕ και έργα κυκλικής οικονομίας.

Με αυτό τον τρόπο συγκεντρώνεται 1 δισ. στο οποίο αντιστοιχεί δανεισμός άλλων 2 δις. Έτσι φτάνουμε σε ένα σύνολο 3 δις για κρίσιμες επενδύσεις που θα υλοποιηθούν μέσα στα επόμενα τέσσερα με πέντε χρόνια.

Το κρίσιμο στοίχημα της ηλεκτροκίνησης

Ανάμεσα σε αυτά τα μεγάλα στοιχήματα που ανοίγονται μπροστά μας, μια ιδιαίτερη θέση τόσο λόγω δυσκολιών, όσο και λόγω κοινωνικού εκτοπίσματος, κατέχει αυτό της ηλεκτροκίνησης.

Στο ίδιο συνέδριο χθες, ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης, παρουσιάζοντας τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στα πεδία της βιώσιμης κινητικότητας, των πράσινων μεταφορών και της ηλεκτροκίνησης, αναφέρθηκε στο σχέδιο που εφαρμόζεται από πέρυσι για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, με σημαντικά κίνητρα για την αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων από ιδιώτες και επαγγελματίες.

Το ενδιαφέρον νέο στοιχείο είναι ότι πλέον, παρότι ο στόλος των αυτοκινήτων παραμένει σε μεγάλο βαθμό γηρασμένος, στο μητρώο καταγράφονται ήδη 3.399 αμιγώς ηλεκτροκίνητα οχήματα. Και το ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι περισσότερα από τα μισά, και συγκεκριμένα τα 1.868 από αυτά, έχουν ταξινομηθεί από τον Σεπτέμβριο του 2020. «Δηλαδή τους τελευταίους 9 μήνες έχει ταξινομηθεί σχεδόν το 55% του συνόλου των αμιγώς ηλεκτροκίνητων οχημάτων», όπως ανέφερε ο κ. Κεφαλογιάννης, τονίζοντας ότι «το πρόγραμμα αρχίζει και αποδίδει». Γιατί ναι μεν «μπορεί ο συνολικός αριθμός να φαίνεται μικρός, αλλά καταγράφεται μια ισχυρή δυναμική και φέτος». Έτσι προέβλεψε διπλασιασμό του αριθμού των νέων ηλεκτροκίνητων οχημάτων σε σχέση με πέρυσι.

Δεδομένων των δυσκολιών που υπάρχουν για την διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων, -τιμή, φόρτιση, αυτονομία-, τα συγκεκριμένα «μηνύματα» είναι ελπιδοφόρα, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με τις πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη για επενδύσεις σε δίκτυα φορτιστών κ.α.

Σε ένα άλλο κρίσιμο πεδίο, αυτό των μεταφορών, και με το σκεπτικό ότι πρώτα το κράτος πρέπει να δίνει το θετικό παράδειγμα, αναφέρθηκε ότι στο πλαίσιο του διαγωνισμού για τα 1300 νέα λεωφορεία, θα γίνει στην πρώτη φάση προμήθεια 750-800 οχημάτων ηλεκτρικών ή υβριδικών και σε δεύτερη 500-550 γρήγορης φόρτισης (fast charging), τα οποία θα μπορούν να φορτίζουν ακόμη και στις στάσεις.