Η καπναποθήκη των αδερφών Μπασιούδη μετρά πάνω από 100 χρόνια ζωής. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’50 αποτελούσε καμάρι της βιομηχανίας καπνού της Ξάνθης και πυρήνα οικονομικής ανάπτυξης. Η παρακμή του εμπορίου καπνού παρέσυρε το ιστορικό κτίριο, που αν και διατηρητέο, έχει εγκαταλειφθεί και σταδιακά καταστρέφεται.
Τώρα, η καπναποθήκη Μπασιούδη καλείται να παίξει και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στη σύγχρονη οικονομική ανάπτυξη της Ξάνθης.
Αποτελεί ένα από τα τρία case study της μελέτης του πανεπιστημίου της Θεσσαλίας, που φιλοδοξεί να φέρει την τεχνολογία του blockchain στην υπηρεσία της αναγέννησης των καπναποθηκών.
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο και υποστήριξη από την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης.
«Η τεχνολογία blockchain εξασφαλίζει ότι όλοι όσοι μετέχουν σε ένα πρότζεκτ έχουν ισότιμο ρόλο, υπάρχει διαφάνεια και αποτελεσματικότητα» εξηγεί στο newmoney o Κωνσταντίνος Λαλένης, καθηγητής Πολεοδομικού Σχεδιασμού στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και επικεφαλής της ομάδας μελέτης. «Όποια αλλαγή γίνεται επικοινωνείται σε όλους τους χρήστες του συστήματος. Η τεχνολογία του blockchain έχει πάρα πολλές εφαρμογές. Ενώ ξεκίνησε από τα κρυπτονομίσματα, έχει εξαπλωθεί και σε τομείς όπως τα κτηματολόγια, η οργάνωση δημοσίων υπηρεσιών και οι τράπεζες.».
Η τεχνολογία του blockchain είναι καθοριστική για την χρηματοδότηση πρότζεκτ με τη μέθοδο, κυρίως, του crowdfounding.
«Ξεκινήσαμε με τρεις καπναποθήκες: μία από την Καβάλα, μία από την Ξάνθη και μία από τη Δράμα» περιγράφει ο Κ. Λαλένης. «Για καθεμία ετοιμάσαμε ένα φάκελο με μία πρόταση αξιοποίησης και πρόταση μοντέλου χρηματοδότησης, πληροφορίες για το κτίριο, τρισδιάστατες απεικονίσεις των σχεδίων κλπ. Διαμορφώσαμε ένα σύστημα blockchain για την καθεμία, μέσω του οποίου κάθε ενδιαφερόμενος μικροεπενδυτής μπορεί να καταθέσει ένα ποσό.
Το σύστημα διασφαλίζει ότι αν προχωρήσει η επένδυση και αποδώσει, θα του αποδοθεί το μερίδιο των κερδών που του αναλογεί. Αν η επένδυση ακυρωθεί, του επιστρέφονται τα χρήματά του. Ο κάθε επενδυτής λαμβάνει ένα συμβόλαιο (τα ονομαζόμενα smart contracts- προϊόντα και αυτά του blockchain), που δεν απαιτούν την παρουσία σε συμβολαιογράφο. Αυτά τα smart contracts είναι διαδεδομένα στο εξωτερικό και αν φέρουμε σύστημα crowd founding με επενδυτές και από το εξωτερικό θα είναι απαραίτητα.».
Οι δυσκολίες
Για την καπναποθήκη Μπασιούδη, που έχει συνολικό εμβαδόν 618 τ.μ. και αποτελείται από τρία επίπεδα (υπόγειο, ισόγειο, όροφος), η πρόταση της ερευνητικής ομάδας προβλέπει τη δημιουργία ενός κτιρίου γραφείων και εταιρειών κυρίως νέας τεχνολογίας, με αίθουσες διασκέψεων, με υποδομές για ΑΜΕΑ, με κατασκευές που ακολουθούν την βιοκλιματική αρχιτεκτονική.
«Η πρόταση επανάχρησης του κτιρίου συντελεί στη διατήρηση, τόσο των αρχικών αυθεντικών στοιχείων της αρχιτεκτονικής του, όσο και των κατασκευαστικών τεχνικών και των υλικών» αναφέρει χαρακτηριστικά η μελέτη.
Στην Ελλάδα, όμως, υπάρχουν πολλά νομικά κενά, με πρώτο και βασικότερο τη νομιμοποίηση των smart contracts.
«Για το λόγο αυτό συνεργαζόμαστε με πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως το RMIT της Μελβούρνης, που έχουν μετάσχει σε αντίστοιχα προγράμματα, ώστε να μας μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους» σημειώνει ο Κ. Λαλένης.
Παράλληλα, «αγκάθι» αποτελεί ο χαρακτηρισμός ως διατηρητέου και του εσωτερικού των καπναποθηκών, καθώς ελαχιστοποιεί τις πιθανές σύγχρονες χρήσεις των κτιρίων.
Μόχλευση κεφαλαίων
Στην περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης υπάρχουν περίπου 52 καπναποθήκες που βρίσκονται υπό τον έλεγχο φορέων του Δημοσίου. Η πλειοψηφία τους βρίσκεται στην Καβάλα και ακολουθούν Ξάνθη και Δράμα.
Στην Καβάλα, οι τοπικοί φορείς κινητοποιούνται με σκοπό να μετατρέψουν τις εγκαταλελειμμένες καπναποθήκες από εστίες δημόσιου κινδύνου και παραβατικότητας σε εστίες ανάπτυξης. Τον επόμενο μήνα αναμένεται η πραγματοποίηση διευρυμένης σύσκεψης με όλους τους αρμόδιους φορείς για να συζητηθούν τα επόμενα βήματα.
«Η όλη προσπάθεια ανάπλασης των περιοχών όπου βρίσκονται οι καπναποθήκες πρέπει να έχει οικονομικό ενδιαφέρον για να πετύχει» τονίζει στο newmoney ο Κωνσταντίνος Σιμιτζής, αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης, που έχει παρακολουθήσει από κοντά την μελέτη για την πλατφόρμα blockchain. «Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να δούμε με ποιους τρόπους μπορούμε να οργανώσουμε μία μόχλευση κεφαλαίων. Κεφαλαίων ιδιωτικών και κρατικών, ίσως από το ΕΣΠΑ ή από χορηγίες, επενδυτικών κεφαλαίων ή κεφάλαιων από χρηματοδότηση πλήθους (crowdfunding)».
Η μελέτη θα παραδοθεί στα μέσα Απριλίου στο Πράσινο Ταμείο. Τι θα γίνει από εκεί και πέρα;
Στην καλύτερη περίπτωση, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης θα αξιοποιήσει το εργαλείο αυτό ώστε να συγκεντρώσει επενδυτικό ενδιαφέρον για τις καπναποθήκες.
Η μελέτη μπορεί επίσης να αποτελέσει έναυσμα για αξιοποίηση κοινόχρηστων χώρων στις ελληνικές πόλεις.
«Είναι μία πιλοτική μελέτη που αργότερα θα βρει εφαρμογή και στις υπόλοιπες καπναποθήκες, γιατί όχι και στα πολλά διατηρητέα κτίρια που υπάρχουν» υποστηρίζει ο Κ. Σιμιτζής. «Μπορεί να δημιουργηθεί ένας ειδικός τόμος στο κτηματολόγιο που θα διευκολύνει τους επίδοξους επενδυτές ώστε να βρίσκουν άμεσα αυτό που ψάχνουν.»
Στη χειρότερη περίπτωση, η μελέτη για την πλατφόρμα blockchain για τις καπναποθήκες θα μείνει στα συρτάρια του Πράσινου Ταμείου ως μία ακόμα ακαδημαϊκή μελέτη που δεν μπόρεσε να φέρει αποτέλεσμα στην πραγματική οικονομία.
Διαβάστε ακόμη:
Iσορροπίες τρόμου στο HORECA – Ανοίγει νέος κύκλος ανατιμήσεων
Φυσικό αέριο: Μερική αποκλιμάκωση των τιμών λόγω σταθερών ροών από Ρωσία και… ΗΠΑ
Σε αδιέξοδο η εισβολή στην Ουκρανία – Ο Ζελένσκι επιμένει για συνάντηση με Πούτιν