Στις αρχές του 2020 όλες οι προβλέψεις συνηγορούσαν σε μια χρονιά μεγάλων επιχειρηματικών συμφωνιών και ανάπτυξης. Με παρακαταθήκη τα deals αξίας 4,3 δις.ευρώ που είχαν πραγματοποιηθεί τo προηγούμενο έτος, όλοι οι ειδικοί συμφωνούσαν πως η ανάκτηση της επενδυτικής εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα και τις προοπτικές της οικονομίας θα οδηγούσαν σε έκρηξη Εξαγορών και Συγχωνεύσεων (M&A’s) στη χώρα.
Ωστόσο, ο «μαύρος κύκνος» της πανδημίας του κορωνοϊού κατέρριψε με σοκαριστικό τρόπο κάθε πρόβλεψη, αλλάζοντας ριζικά το επενδυτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Παρόλα αυτά το 2020 οι dealmakers μόνο ανενεργοί δεν έμειναν, με σημαντικές συμφωνίες – παρά τις αντιξοότητες – να ολοκληρώνονται, μεταξύ άλλων, σε ενέργεια και ΑΠΕ, τουρισμό, ξενοδοχεία, υποδομές, telecoms και real estate. Το newmoney παρουσιάζει ορισμένα μόνο από τα deals των πρωταγωνιστών που με τις κινήσεις τους δείχνουν το δρόμο για το «GRebound» του 2021.
Οδυσσέας Aθανασίου (Lamda) – Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος (ΤΕΜΕΣ)
Οι επικεφαλής των Lamda Development και ΤΕΜΕΣ (Costa Navarino, Hilton) κ.κ. Αθανασίου και Κωνσταντακόπουλος κατέληξαν τον περασμένο μήνα σε στρατηγική συμφωνία για την από κοινού ανάπτυξη δύο σύγχρονων, πολυτελών ξενοδοχείων και των αντίστοιχων τουριστικών-οικιστικών συγκροτημάτων στο παράκτιο μέτωπο του Ελληνικού.
Η συνολική επένδυση που ανέρχεται σε 300 εκατομμύρια ευρώ θα υλοποιηθεί κατά την πρώτη, πενταετή, φάση της υλοποίησης του έργου στο Ελληνικό. Το πλάνο προβλέπει την ανάπτυξη 5στερου ξενοδοχείου εντός του χώρου της Μαρίνας του Αγίου Κοσμά και ενός δεύτερου, επίσης 5στερου παραθαλάσσιου ξενοδοχείου κατά μήκος του παραλιακού μετώπου. Και τα δύο ξενοδοχεία θα πλαισιώνονται από οικιστικά συγκροτήματα. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της Lamda Development, στη μαρίνα θα αναπτυχθεί εμπορική ζώνη με πολυτελή καταστήματα, χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας.
Η ανάπτυξη θα υλοποιηθεί μέσω δύο εταιρειών ειδικού σκοπού, στο μετοχικό κεφάλαιο των οποίων θα συμμετέχουν οι όμιλοι της ΤΕΜΕΣ και της Lamda Development, σε ποσοστό 70% και 30% αντίστοιχα.
Πάνος Γερμανός – Olympia Group
Το διπλό deal του 2020 για τον Όμιλο Olympia φέρει τη σφραγίδα του Πάνου Γερμανού: μετά την πώληση της Play στην Πολωνία που ενίσχυσε τα ταμεία της εταιρείας κεφάλαια ύψους 440 εκατ. ευρώ, η Sunlight προχωρά στη δημιουργία κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης στην Ν. Κηφισιά, κίνηση που αποτελεί προάγγελο της μεγάλης επένδυσης, ύψους 200 εκατ.ευρώ, του Ομίλου Olympia για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής μπαταριών λιθίου στην Πτολεμαΐδα.
Η SUNLIGHT που κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων κατασκευαστών βιομηχανικών και προηγμένων τεχνολογικά μπαταριών στον κόσμο, θα επενδύσει στην Ελλάδα με τις απαραίτητες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό προκειμένου να προχωρήσει σε δοκιμαστική παραγωγή καινοτόμων στοιχείων λιθίου (First Industrial Deployment – FID). Οι τομείς όπου η SUNLIGHT θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο μέλλον είναι οι εφαρμογές για αυτοματοποιημένα οχήματα (Automated Guided Vehicles–AGVs), οι μπαταρίες για ηλεκτρικά λεωφορεία πόλεων, οι μπαταρίες για τη ναυτιλία και τα «έξυπνα» συστήματα αποθήκευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, η εταιρεία του Ομίλου Olympia διαθέτει ισχυρό πλάνο ανάπτυξης στην αγορά της Αμερικής όπου ήδη λειτουργεί κέντρο συναρμολόγησης στο Greensboro της Β. Καρολίνα.
Paul Gomopoulos– Hines
Η πανδημία του κορονοϊού δεν εμπόδισε τη Hines να συνεχίσει τις επενδύσεις της στο εγχώριο real estate.
Μετά τη συμφωνία ύψους 61 εκατ.ευρώ, από κοινού με την Henderson Park, για την εξαγορά του χαρτοφυλακίου των πέντε ξενοδοχείων των οικογενειών Μαμιδάκη και Κεφαλογιάννη στην Κρήτη, ο Paul Gomopoulos, Senior Managing Director της Hines και επικεφαλής της εταιρίας στην Ελλάδα, προχώρησε σε νέες επενδυτικές κινήσεις.
Συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκε η αγορά έκτασης 71.000 τετραγωνικών στη Βούλα με στόχο τη δημιουργία 400 πολυτελών κατοικιών, ξανά από κοινού με την Henderson Park, ενώ σχεςδιάζονται και νέες οικιστικές επενδύσεις. Επίσης, η Hines διατηρεί ακόμη ενδιαφέρον και για το ακίνητο του ομίλου Βωβού στο Βοτανικό, καθώς πλέον έχει ξεπαγώσει το θέμα της Διπλής Ανάπλασης.
Μέσα στο 2021 ολοκληρώνεται και η ανακατασκευή του Athens Heart σε premium εκπτωτικό εμπορικό κέντρο με την ονομασία Gazi Outlets. Το κέντρο θα ανακαινιστεί ριζικά ώστε να αποτελέσει ελκυστικό προορισμό αναψυχής και εστίασης.
Ευάγγελος Μυτιληναίος – Mytilineos
Το 2020 φεύγει για τη Mytilineos με ένα μεγάλο έργο: H METKA EGN ανακηρύχθηκε προσωρινός ανάδοχος για την κατασκευή ενός από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ευρώπη, δυναμικότητας 200 MW, για λογαριασμό της ΔΕΗ Ανανεώσιμες. Με την ανακήρυξη της METKA EGN ως προσωρινού αναδόχου για το έργο ύψους 110 εκατ.ευρώ, αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα η κατασκευή του κύριου όγκου του project ισχύος 200MW.
Σημειώνεται πως τον περασμένο Μάρτιο, με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η Mytilineos κατέστη και τυπικά μοναδική μέτοχος (100%) της METKA EGN Ltd που ήδη έχει αναχθεί σε βασική δραστηριότητα του Ομίλου ως ο 4ος Τομέας Δραστηριότητας Διεθνούς Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών και Αποθήκευσης Ενέργειας (“RSD”).
Είχαν προηγηθεί, μεταξύ άλλων, η εξαγορά του φωτοβολταϊκού πάρκου Moura, 110MW, από την ESCO Pacific, μια από τις κορυφαίες εταιρείες ανάπτυξης και διαχείρισης φωτοβολταϊκών έργων στην Αυστραλία, η εξαγορά του πρώτου φωτοβολταϊκού πάρκου στην Ισπανία από την Viridi RE, η ολοκλήρωση των έργων Atacama και Talasol, αλλά και η υπογραφή της σύμβασης για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Άκτιο – Αμβρακία, έργο προϋπολογισμού 73,4 εκατ.ευρώ.
Γιάννης Παπαλέκας – Globalworth/YODA
Αίσθηση προκάλεσε στην αγορά η αποκάλυψη του Newmoney πως αγοραστής του χαρτοφυλακίου 18 ακινήτων, κυρίως γραφείων και καταστημάτων, της Prodea Investments ήταν η Globalworth του Γιάννη Παπαλέκκα.
Με ένα συνολικό τίμημα 134,2 εκατ. ευρώ, η πώληση ήταν ένα από τα ηχηρά deals που πραγματοποίησε η εισηγμένη στην αγορά ΑΙΜ του Λονδίνου Globalworth που διαχειρίζεται χαρτοφυλάκιο της τάξης των 3 δισ. ευρώ. Η εταιρεία που ιδρύθηκε το 2013 επικεντρώθηκε στον τομέα της ανάπτυξης και διαχείρισης επαγγελματικών χώρων υψηλών προδιαγραφών (γραφείων, logistics, ακινήτων μικτής χρήσης κ.τ.λ.) αρχικά στη Ρουμανία και στη συνέχεια στην Πολωνία, τη μεγαλύτερη αγορά real estate στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης.
Στο βιογραφικό του κ. Παπαλέκα για τις δραστηριότητές του στη ρουμανική αγορά πριν από τη δημιουργία της Globalworth αναφέρεται ότι είχε αναλάβει «την απόκτηση, ανάπτυξη και πώληση άνω των 400.000 τ.μ. επαγγελματικών χώρων (γραφείων, εμπορικών καταστημάτων και logistics) και 1.000 διαμερισμάτων στη Ρουμανία». Ως μέτοχος παλαιότερα της ΝΤΕΣΠΕΚ Συμμετοχών, είχε φροντίσει στις αρχές της δεκαετίας του 2000 να ρευστοποιήσει τη συμμετοχή του εγκαιρα και να επενδύσει σε πιο ενδιαφέρουσες αγορές.
Γιώργος Περιστέρης (ΓΕΚΤΕΡΝΑ)– Mario Kontomerkos (MGE)
Το 2020 σηματοδότησε την ανάληψη του έργου για το Integrated Resort Casino στο Ελληνικό, μια επένδυση ύψους 1 δις.ευρώ που θα υλοποιήσουν οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ –Mohegan Gaming & Entertainment (Inspire Athens). Ο διαγωνισμός που πέρασε από «χίλια κύματα» έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί, με την κοινοπραξία να έχει αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος του έργου.
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα project που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της συνολικής ανάπλασης του Ελληνικού, με τους επικεφαλής των δύο ομίλου, Γ. Περιστέρη και Μ.Κοντομέρκο να διασφαλίζουν με την εντυπωσιακή οικονομική προσφορά, ύψους άνω των 150 εκατ.ευρώ, που κατέθεσαν στο διαγωνισμό της ΕΕΕΠ ότι θα κέρδιζαν το έργο.
Η υλοποίηση του Ολοκληρωμένου Τουριστικού Συγκρότηματος με καζίνο στο Ελληνικό (IRC), ένα από τα μεγαλύτερα τουριστικά-ψυχαγωγικά project για τα επόμενα χρόνια, θα δημιουργήσει 7.000 θέσεις εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια της κατασκευής και ανάπτυξης του έργου, ενώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα το project θα προσελκύσει έναν τεράστιο αριθμό επισκεπτών που θα αυξήσει τους επισκέπτες της Αθήνας κατά 10% ετησίως, ιδιαίτερα στο κομμάτι του συνεδριακού τουρισμού και όχι μόνο, που θα φέρει σημαντικά έσοδα και θα ενισχύσει περαιτέρω την ελληνική Οικονομία.
Μαθιός Ρήγας – Energean
Την ολοκλήρωση της εξαγοράς της Edison E&P πραγματοποίησε προ ημερών η Energean του Μαθιού Ρήγα, ένα deal που έκλεισε στα 284 εκατ. δολάρια, με το καθαρό τίμημα (μετά τις ταμειακές ροές) να ανέρχεται στα 203 εκατ. δολάρια. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εξαγορές στην ιστορία του Ομίλου, καθώς με την εξαγορά της Edison E&P, η Energean αποκτά παρουσία σε 9 χώρες και ενισχύει τις προοπτικές της για περαιτέρω ανάπτυξη.
Ωστόσο, η χρονιά για την Energean συνοδεύεται με ένα ακόμη μεγαλύτερο deal, καθώς ανακοίνωσε στις 30/12 πως στο ΔΣ ενέκρινε (και θα προτείνει στους μετόχους) την εξαγορά από τη Kerogen Investments (θυγατρική της Kerogen Capital) του 30% που δεν κατείχε στη θυγατρική της Energean Israel. Το deal που θα ανέλθει μεταξύ 380 έως 405 εκατ. δολάρια,
ισχυροποιεί ακόμη περισσότερο την Energean ως τη μεγαλύτερη ανεξάρτητη εταιρεία έρευνας και παραγωγής που είναι εισηγμένη στο Λονδίνο. Συνολικά, μέσα στο 2020 η Energean συμφώνησε σε εξαγορές 685 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας τα αποθέματά της στα 1 δισ. βαρέλια ισοδύναμα πετρελαίου, από τα οποία το 80% είναι φυσικό αέριο.
Νίκος Σταθόπουλος – BC Partners
Με μια συμφωνία που δύναται να αλλάξει το τοπίο στην εγχώρια τηλεπικοινωνιακή αγορά, ολοκλήρωσε μέσα σε λίγους μήνες ο Νίκος Σταθόπουλος. Η πώληση της Forthnet είχε εξελιχθεί σε σίριαλ, όπως η εμφάνιση της United Group που ελέγχεται από το fund BC Partners – ηγέτιδα εταιρεία στον χώρο των επενδύσεων που διαχειρίζεται παγκοσμίως επενδύσεις άνω των 23 δισ. ευρώ σε ιδιωτικά κεφάλαια, – αποδείχθηκε καταλυτική.
Τον περασμένο Μάιο οι πιστώτριες τράπεζες αποδέχθηκαν την προσφορά της United Group για τη θέση (μετοχές, δάνεια, ομολογίες) που κατείχαν οι τράπεζες στη Forthnet και ακολούθως, τον περασμένο Σεπτέμβριο ολοκληρώθηκε η «Συναλλαγή Εξαγοράς Χρέους». Μετά και τη μεταβίβαση των τραπεζικών δανείων και μέρους των μετατρέψιμων (σε μετοχές) ομολογιών από τις δανείστριες τράπεζες στη United Group, η τελευταία προχώρησε στη μετατροπή των ομολογιών σε μετοχές της εταιρείας και πλέον κατέχει ποσοστό 84,6% της εταιρείας, έχοντας ήδη καταθέσει δημόσια πρόταση για την απόκτηση των μετοχών που δεν κατέχει.
Μέσω της United Group, κορυφαίου παρόχου τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και media σε 7 χώρες στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, η BC Partners να ενισχύσει τη Forthnet με νέα κεφάλαια για ανάπτυξη, με έμφαση στο τηλεοπτικό περιεχόμενο και στις διαδικτυακές υπηρεσίες. Έχονταν ήδη αποκτήσει προ 5ετίας τη Pharmathen και πλέον τη Forthnet, η BC Partners συνεχίζει να αξιολογεί επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα.
Άλεξ Φωτακίδης – CVC Capital
Έχοντας αποκτήσει τα προηγούμενα χρόνια ηγετική θέση στον κλάδο της Υγείας (Yγεία, Metropolitan, Iaso General), το CVC Capital Partners αποχαιρετά το 2020 έχοντας κλείσει δύο επιχειρηματικές συμφωνίες: απέκτησε to 49% της skroutz (το πρώτο πραγματικά μεγάλο deal στο εγχώριο e–commerce) και, βέβαια, την εξαγορά της VIVARTIA Holdings, του μεγαλύτερου ομίλου τροφίμων και εστίασης στη χώρα (ΔΕΛΤΑ, Goody’s, Everest, Μπάρμπα Στάθης, Ελληνική Ζύμη, Flocafe κ.α.), ένα deal ύψους 600 εκατ.ευρώ.
Πλέον η CVC Capital αποτελεί τον μεγαλύτερο ξένο επενδυτή στην Ελλάδα, με τοποθετήσεις άνω του 1 δισ. ευρώ, αλλά και έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες καθώς οι εργαζόμενοι στις εταιρείες που έχει τοποθετηθεί ξεπερνούν τις 11 χιλιάδες. Ο Άλεξ Φωτακίδης, Partner της CVC Capital, ο οποίος είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτά τα deal έχει διατυπώσει πολλές φορές την πρόθεση του fund να συνεχίσει τις επενδύσεις του στην Ελλάδα. «Βάλαμε στο μικροσκόπιό μας την χώρα πριν από σχεδόν μία δεκαετία, ενώ η πρώτη τοποθέτησή μας έγινε τον Σεπτέμβριο του 2015”, ανέφερε πρόσφατα στο πλαίσιο του 22ου Capital Link Invest in Greece Forum.
Ήδη σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για την εξαγορά του 80% της Εθνικής Ασφαλιστικής, της μεγαλύτερης ασφαλιστικής εταιρείας της χώρας, με την αγορά να αναμένει την κατάληξη των συζητήσεων μέσα στο επόμενο διάστημα.
Διαβάστε περισσότερα:
Χρηματιστήριο Αθηνών: Το τελευταίο δίμηνο «έσωσε» τη χρονιά – Ετήσιες απώλειες 11,7%
ΕΛΛΑΚΤΩΡ: Οι συγκρούσεις, οι σχεδιασμοί και η παράταση στο μετοχικό σίριαλ
Η Generali εξαγοράζει την AXA στην Ελλάδα – 20ετής συνεργασία με την Alpha Bank