Δεν έχει τέλος ο Γολγοθάς των αερομεταφορών στην Ευρώπη, με το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού να έχει καθηλώσει αεροσκάφη και να φέρνει τις τελευταίες ημέρες, εκ νέου, τις χειρότερες επιδόσεις του τελευταίου πενταμήνου για τον κλάδο, από τις αρχές Ιουλίου, όταν ξεκίνησε σταδιακά το άνοιγμα του τουρισμού στη Γηραιά Ηπειρο.

Στο τέλος Νοεμβρίου ο αριθμός των πτήσεων στους ευρωπαϊκούς αιθέρες, με βάση τα επίσημα στοιχεία του πανευρωπαϊκού οργανισμού Eurocontrol, εμφανίζεται και πάλι μειωμένος κατά 65% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, με τα νούμερα να έχουν πάρει ξανά την κατιούσα σε σχέση με το… peak του -51% που ήταν στις 30 Αυγούστου, οπότε σημειώθηκε και η καλύτερη επίδοση εν μέσω πανδημίας ως προς την πτώση στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια.

Τους ρυθμούς της Ευρώπης ακολουθεί και η Ελλάδα, με τα νούμερα στο εσωτερικό δίκτυο να κινούνται αναλογικά καλύτερα, με πτώση 58,6% πανελλαδικά στο δεκάμηνο ή αλλιώς στα 3 εκατομμύρια από τα 7,1 εκατομμύρια της περιόδου Ιανουαρίου – Οκτωβρίου του 2019 στις αφίξεις εσωτερικού. Οσο για τα νούμερα από το εξωτερικό, αυτά εξελίσσονται σε πανωλεθρία. Τα επίσημα στοιχεία από το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ) για την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου όσον αφορά το δίκτυο εξωτερικού παραπέμπουν μόλις σε 5,7 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις σε όλη την Ελλάδα, με πτώση 72% (μείον 15 εκατομμύρια έναντι του 2019), χαμηλότερα ακόμη απ’ όσες είχε πέρυσι μόνο η Αθήνα, με τα νούμερα του Νοεμβρίου να είναι ακόμη χειρότερα λόγω του lockdown ανά την Ευρώπη. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2019 οι διεθνείς αφίξεις στην ελληνική πρωτεύουσα ήταν στα 6,4 εκατομμύρια.

Με χαμηλές πτήσεις εκτιμάται ότι θα κινηθεί και ο Δεκέμβριος, αφού το πτητικό έργο των αεροπορικών θα περιορίζεται μόλις στο 10%-20% του προβλεπόμενου, με τους καταναλωτές να μη δείχνουν ακόμη πρόθυμοι να πετάξουν και να μην ανταποκρίνονται ούτε στις Black Friday τιμές που έδωσαν οι αεροπορικές. Η χειμερινή περίοδος, πέρα από αβέβαιη, προδιαγράφεται και παραπάνω από περιορισμένη από πλευράς αντικειμένου και δραστηριότητας από όλες τις αεροπορικές, εγχώριες και ξένες. Ηδη όλες οι εταιρείες έκαναν περικοπές μέσα στον Νοέμβριο στα ήδη περιορισμένα δρομολόγια και συχνότητες. Οσο για την Aegean, το επόμενο διάστημα αλλά και τους πρώτους μήνες του 2021, κατά τη διάρκεια δηλαδή της χειμερινής σεζόν, το πλάνο αναφέρει ότι θα πετάει με δραστηριότητα χαμηλότερη του 20% σε σύγκριση με το πρόγραμμα υπό φυσιολογικές συνθήκες.

Στο τραπέζι μπαίνει πλέον και το εμβόλιο, με την αυστραλιανή Qantas να ανακοινώνει ότι οι διεθνείς ταξιδιώτες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι έχουν κάνει το εμβόλιο για τον COVID-19 (από τη στιγμή που αυτά γίνουν ευρέως διαθέσιμα) πριν από την πτήση, κίνηση που είναι θέμα χρόνου να ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες. Από τις μεγάλες αεροπορικές στην Ευρώπη μια πρώτη αντίδραση ήρθε από τη διοίκηση της Ryanair, δηλώνοντας ότι η low cost δεν σκοπεύει να απαιτεί εμβολιασμό από τους επιβάτες προκειμένου να πετάξουν με τα δρομολόγιά της.

Κρατική στήριξη

Ακριβώς αυτό το ζοφερό περιβάλλον φέρνει στο κάδρο την κρατική στήριξη που έχουν ήδη λάβει, από το πρώτο lockdown, οι κολοσσοί του κλάδου πανευρωπαϊκά, με την Aegean να ακολουθεί τώρα. O μεγαλύτερος εγχώριος αερομεταφορέας αναμένει τώρα τις σχετικές εγκρίσεις από τις Βρυξέλλες, και δη το Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Αρχών Ανταγωνισμού, για το πλάνο στήριξης που έχει υποβάλει η ελληνική κυβέρνηση και περιλαμβάνει 120 εκατ. ευρώ, σε συνδυασμό και με την ιδιωτική συμμετοχή από τους μετόχους κατά το ήμισυ της κρατικής ενίσχυσης, δηλαδή ύψους 60 εκατ. ευρώ.
Τα νούμερα που έχουν δοθεί πανευρωπαϊκά και έχουν ήδη εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως κρατική στήριξη από κράτη – μέλη σε αεροπορικές είναι ιλιγγιώδη. Συνολικά, με βάση τα στοιχεία της Διεθνούς Ενωσης Αερομεταφορών (IATA), το ποσό με το οποίο ενισχύθηκαν οι αεροπορικές εταιρείες όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά σε όλο τον κόσμο ξεπερνά τα 190 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον 80 δισ. ευρώ υπολογίζεται ότι χρειάζονται έως τον Μάρτιο του 2021!

Ενδεικτικά, ως προς τα νούμερα στην Ευρώπη:

■ Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Lufthansa, που έχει λάβει στήριξη 9 δισ. ευρώ από τη Γερμανία.
■ Στην Ελβετία η Swiss πήρε 1,5 δισ. ευρώ.
■ Στη Γαλλία και την Ολλανδία η στήριξη για την Air France-KLM είναι 10,4 δισ. ευρώ συνολικά.
■ Η Πορτογαλία έχει στηρίξει την TAP με 1,2 δισ. ευρώ.
■ Η Ιταλία, έχοντας ήδη στηρίξει την Alitalia με 1,3 δισ. ευρώ την περίοδο 2017-2018 και ενώ βρισκόταν σε διαδικασία αναδιάρθρωσης, έχει εγκρίνει 200 εκατ. αποζημίωση για την παλιά εταιρεία και προβλέπει 3 δισ. ευρώ για το ξεκίνημα της νέας Alitalia, όπου θα υπαχθεί ο προβληματικός αερομεταφορέας.
■ Στην Αυστρία η στήριξη της Austrian Airlines ανέρχεται στο σύνολό της σε 450 εκατ. ευρώ.
Κατά τη διάρκεια του έτους, χιλιάδες απολύσεις εχουν ανακοινωθεί από τον αεροπορικό κλάδο. Τα νούμερα που έχουν ανακοινωθεί για τη Lufthansa είναι ότι θα καταργηθούν 27.000 θέσεις εργασίας, δηλαδή μία στις πέντε. Αντίστοιχα, στην περίπτωση της Αir France-KLM γίνεται λόγος για κατάργηση 8.000 θέσεων εργασίας, στον όμιλο IAG (British Airways, Iberia) για 13.000, στη SAS για 5.000, στην easyJet για 4.500 θέσεις, ενώ περικοπές, «χαμηλότερες των 3.000 που είχαν υπολογιστεί τον περασμένο Μάιο», έχουν ανακοινωθεί και στη Ryanair.

H ελληνική περίπτωση

Στην περίπτωση της Aegean, τα αποτελέσματα του εννεαμήνου του 2020, με τον κύκλο εργασιών στο 1/3 ή αλλιώς στα 342,5 εκατ. ευρώ έναντι 1,031 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019 και καθαρές ζημίες 187,1 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνουν τα εκατομμύρια των μετρητών που έχει… κάψει κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οδηγώντας τελικά στο πλάνο στήριξης που αναμένει τώρα το πράσινο φως από τις Βρυξέλλες. To εν λόγω πλάνο επικαλείται τον ρόλο του μεγαλύτερου εγχώριου αερομεταφορέα στη στήριξη του τουρισμού αλλά και της οικονομίας: μόνο το 2019 η Aegean, με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στη χώρα μας, μετέφερε 15 εκατομμύρια επιβάτες, εκ των οποίων τα 9,5 εκατομμύρια ήταν επιβάτες εξωτερικού (1 εκατομμύριο περισσότεροι από τον προηγούμενο χρόνο), αφού τα τελευταία χρόνια ο όμιλος αυξάνει σταθερά σχεδόν κατά 1 εκατομμύριο τους επιβάτες εξωτερικού. Ακόμη, το 1/3 της συνολικής κίνησης των ελληνικών αεροδρομίων προέρχεται από την ίδια εταιρεία, ενώ οι ξένες αεροπορικές που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας εστιάζουν κυρίως στους καλοκαιρινούς μήνες και για συγκεκριμένους προορισμούς.

Απευθείας πτήσεις

Για το θερινό πρόγραμμα του 2021 -που θα οριστικοποιηθεί πάντως τον Φεβρουάριο- η Aegean κρατά μεν βασικό, όπως πάντα, τον κόμβο της Αθήνας, ωστόσο ενισχύει σημαντικά τη δραστηριότητα στην περιφέρεια με 17-20 αεροσκάφη που θα επιχειρούν απευθείας και αποκλειστικά από τις επτά (4 σε Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Ρόδο, Χανιά και 3 νέες σε Κέρκυρα, Μύκονο, Σαντορίνη) περιφερειακές της βάσεις, σε συνολικά 65 δημοφιλή δρομολόγια του εξωτερικού με τακτικές πτήσεις. Παράλληλα, με ενίσχυση του αριθμού αεροσκαφών για ναυλωμένες πτήσεις προσθέτει 50 επιπλέον δρομολόγια, αυξάνοντας τον αριθμό αυτών που θα εξυπηρετούνται απευθείας από την περιφέρεια, σε περισσότερα από 100.

Το πρόγραμμα για το καλοκαίρι του 2021, με περισσότερες απευθείας πτήσεις στην περιφέρεια και τα νησιά, ανταποκρίνεται στην τάση των επισκεπτών του 2020, που παρέμειναν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε έναν τουριστικό προορισμό για τις διακοπές τους, χωρίς τους συχνούς συνδυασμούς 2-3 προορισμών (σ.σ.: για μικρότερη παραμονή στα αεροδρόμια), κάτι που αναμένεται να διατηρηθεί όσο διαρκεί η πανδημία. «Αν και είμαστε στην πιο δύσκολη καμπή της πανδημίας οφείλουμε να προγραμματίζουμε, να προσαρμοζόμαστε στις νέες ανάγκες των επιβατών και να δημιουργούμε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάκαμψη του τουρισμού, μόλις οι υγειονομικές εξελίξεις το επιτρέψουν», ανέφερε σχετικά ο κ. Δημήτρης Γερογιάννης, διευθύνων σύμβουλος της Aegean.

Οι άλλοι παίκτες

«Ο κλάδος των αερομεταφορών πράγματι έχει πληγεί όσο ελάχιστοι από την πανδημία και πρέπει να στηριχθεί, ώστε να στηριχθούν μαζί του ο ελληνικός τουρισμός και η ελληνική περιφέρεια», δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» ο κ. Θεόδωρος Κροκίδας, πρόεδρος διοικητικού συμβουλίου και διευθύνων σύμβουλος της Sky Express, η οποία εν μέσω πανδημίας κάνει το μεγάλο της άνοιγμα με τη συμφωνία έξι νέων αεροσκαφών από την Αirbus, εκ των οποίων μάλιστα το πρώτο έφτασε προ ημερών στην Ελλάδα. Και πράγματι, στη χώρα μας πάνω από 7 στους 10 διεθνείς ταξιδιώτες έρχονται αεροπορικώς, ενώ η άμεση δραστηριότητα του τουρισμού αντιστοιχεί στο 12,5% του ΑΕΠ (23,4 δισ. ευρώ) και η συνολική από 27,5% έως 33,1% (άμεσα και έμμεσα από 51,6 έως 62,1 δισ. ευρώ), με βάση τα νούμερα του 2019 και τα στοιχεία από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων. «Ωστόσο, η όποια παρέμβαση θα πρέπει να γίνει δίκαια και χωρίς να νοθεύει τον ανταγωνισμό, δημιουργώντας μονοπωλιακές καταστάσεις σε βάρος της χώρας και των καταναλωτών». Σημειωτέον ότι η Sky Express με τα νέα αεροσκάφη σκοπεύει να ενισχύσει, κατ’ αρχάς, το δίκτυο εσωτερικού, και δη στο άκρως ανταγωνιστικό δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη -όπου δραστηριοποιείται και ο άλλος εγχώριος παίκτης, η Ellinair- και σε δεύτερο στάδιο να μπει πιο δυνατά και στο δίκτυο εξωτερικού.

Στο μέτωπο της Ellinair, η περίπτωση είναι κατά τι διαφορετική, αφού η αεροπορική εντάσσεται σε έναν απολύτως καθετοποιημένο τουριστικό όμιλο, τον όμιλο Μουζενίδη, ο οποίος μάλιστα διακινεί τον μεγαλύτερο όγκο Ρώσων τουριστών στη χώρα μας, από 60% έως 70% επί του συνόλου, με περίπου 500.000 ταξιδιώτες ετησίως από την Ανατολική Ευρώπη. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ρωσική αγορά θεωρείται από τις πλέον βασικές για τον εισερχόμενο τουρισμό, εκτός Ε.Ε. (η άλλη αγορά είναι οι ΗΠΑ), με ιδιαίτερα έντονο τον ανταγωνισμό και από τη γειτονική Τουρκία, όπου ακόμη και τώρα, εν μέσω πανδημίας, εκτελούνται 10 πτήσεις καθημερινά στο δρομολόγιο Κωνσταντινούπολη – Μόσχα. Μάλιστα, φέτος το καλοκαίρι όπου η Ρωσία ήταν κλειστή για την Ελλάδα σημειώθηκαν τεράστιες απώλειες σε έσοδα.

«Ο στόχος είναι η σωτηρία όλων ή όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων και ιδιαίτερα εκείνων που χαρακτηρίζονται στρατηγικής σημασίας για τη χώρα, μέσα στα στενά δημοσιονομικά περιθώρια που όλοι αντιλαμβανόμαστε», σχολιάζει o διευθυνων σύμβουλος της Ellinair  Θάνος Πασχάλης. «Η κυβέρνηση έκανε ένα βήμα εκκινώντας στον τομέα που έχει πληγεί δραματικά, όπως αυτός των αερομεταφορών, ανακοινώνοντας την ενίσχυση της Aegean, προκειμένου να διασφαλιστεί η θέση της στους ισχυρούς της Ευρώπης που έχουν λάβει πακτωλό χρημάτων. Ωστόσο, εξίσου σημαντική είναι και η ενίσχυση φορέων συνολικά του τουρισμού.».

Σύμφωνα με τον κ. Πασχάλη, ο όμιλος Μουζενίδη είναι πλήρως καθετοποιημένος, εισφέροντας τα τελευταία 25 χρόνια ολοένα αυξανόμενο αριθμό τουριστών και καθαρό συνάλλαγμα στην Ελλάδα. «Ο όμιλος δραστηριοποιείται σε 16 χώρες της ιδιαίτερης ανατολικής αγοράς με σημαντικότατα μερίδια, συνδέει αεροπορικά αποκλειστικούς προορισμούς του εξωτερικού με την Ελλάδα, συνεργάζεται με 1.400 ξενοδοχειακές μονάδες σε ολόκληρη τη χώρα και -το κυριότερο- απασχολεί κάθε σεζόν πάνω από 1.500 άτομα προσωπικό. Επιβεβλημένη φαίνεται, συνεπώς, η ενίσχυση και του συγκεκριμένου ομίλου επιχειρήσεων χάριν ενός υγιούς ανταγωνισμού, αλλά και της επιβίωσης του μόνου ελληνικού καθετοποιημένου τουριστικού σχήματος, για να μην παραδοθεί η τουριστική αγορά της Ανατολικής Ευρώπης σε ξένους tour operators και αεροπορικές εταιρείες, που όλοι ενισχύθηκαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις».

Οι τεχνολογικοί κολοσσοί και η ψηφιακή τεχνολογία

Σύμφωνα με την κυρίαρχη άποψη που επικρατεί στον πλανήτη, αυτό που θα χαρακτηρίσει τον 21ο αιώνα θα είναι η μετάβαση από το καθεστώς της αμερικανικής ηγεμονίας στο αντίστοιχο μιας έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, ΗΠΑ και Κίνας.

Η πρώτη αντιπαράθεση μεταξύ των δύο χωρών είναι εμφανής και αφορά στη συγκέντρωση ισχύος στη νέα τεχνολογία. Πρόκειται για τη νέα ψηφιακή τεχνολογία (Τεχνική Νοημοσύνη, Ρομποτική κ.τ.λ.). Οι ΗΠΑ διαθέτουν πέντε μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας: Alphabet, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft. Πρόκειται για τις εταιρείες που θεωρούνται ανάμεσα σε αυτές με τη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αξία σε παγκόσμια κλίμακα, από το τέλος της προηγούμενης δεκαετίας.

Η καθεμία από αυτές εξειδικεύεται στη διαδικτυακή διαφήμιση, στις διαδικτυακές πωλήσεις, σε υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων (messaging), στο υλισμικό (hardware) και στο λογισμικό (software). Οι πέντε εταιρείες έχουν γιγαντωθεί τα τελευταία χρόνια χάρη στις επενδύσεις που έχουν κάνει στην έρευνα και την ανάπτυξη, αλλά και στις εξαγορές και συγχωνεύσεις που έχουν προβεί εξαλείφοντας κάθε πιθανό μελλοντικό ανταγωνισμό. Πρόκειται για χαρακτηριστική περίπτωση μονοπωλίων που δυσκολεύουν αφάνταστα την είσοδο άλλων εταιρειών στην αγορά για να μην πούμε την απαγορεύουν de facto. Παράλληλα, είναι οι μεγάλοι νικητές την περίοδο της πανδημίας. Επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους παράγοντας σωρεία κερδών.

Τα τελευταία έτη η άνοδος της Κίνας στο παγκόσμιο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό παιχνίδι και σε αυτόν τον τομέα ήταν δυναμική. Τέσσερις κινέζικες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας προβάλλουν ως οι ισχυροί ανταγωνιστές των αμερικανικών αμφισβητώντας την ηγεμονία τους στο πλανητικό πεδίο. Πρόκειται για τις Baidu, Alibaba, Τencent και Xiaomi, οι οποίες έχοντας κυριαρχήσει στην κινεζική αγορά για χρόνια, επεκτείνονται σε παγκόσμια κλίμακα. Και οι κινέζικες εταιρείες δρουν ακριβώς όπως και οι αμερικανικές. Η μοναδική τους διαφορά είναι ότι βρίσκονται κυριολεκτικά στην υπηρεσία της κυβέρνησής τους ενώ οι αντίστοιχες αμερικανικές με έμμεσο τρόπο πράττουν το ίδιο.

Ο ανταγωνισμός των αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών με τις αντίστοιχες κινεζικές έχει έντονα γεωπολιτικά χαρακτηριστικά, καθώς συνδέεται με τον ανταγωνισμό ΗΠΑ – Κίνας για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία. Για πρώτη φορά οι τεχνολογικές καινοτομίες δίνουν τη δυνατότητα σε αυτές τις εταιρείες να πάρουν τον έλεγχο σε μεγάλους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας, στηριζόμενες σε κρατικές πολιτικές και διευκολύνσεις.

Ισως το βασικότερο κοινό χαρακτηριστικό των αμερικανικών και κινεζικών τεχνολογικών γιγάντων είναι η μεγάλη σημασία που δίνουν στη συλλογή στοιχείων των χρηστών τους, των επονομαζόμενων big data, τα οποία είναι απαραίτητα για την προώθηση της ανάπτυξής των δραστηριοτήτων τους.

Απλώς αναφέρουμε ότι η διαχείριση των big data των πελατών αυτών των εταιρειών δημιουργεί σημαντικότατα προβλήματα που άπτονται της παραβίασης του ιδιωτικού βίου των πελατών τους και θίγει βασικά δημοκρατικά δικαιώματα τους. Στην ουσία μετά την κατάργηση της δημόσιας σφαίρας οι πολίτες υφίστανται και την απώλεια την ιδιωτικότητά τους. Ο καταναλωτής αυτών των υπηρεσιών χάνει σταδιακά αλλά σταθερά τα δικαιώματα του πολίτη. Βεβαίως θα πρέπει να αναφερθεί ότι η ευθύνη γι’ αυτό βαραίνει και σε μεγάλο μέρος τον ίδιο τον καταναλωτή αυτών των υπηρεσιών, δεδομένου ότι με τη δική του συναίνεση παρέχει πλήθος από τα στοιχεία της καθημερινής του δραστηριότητας και συμπεριφοράς.

Επίσης η διαχείριση των big data των διαφόρων κρατών επιτρέπει στις εταιρείες και στα κράτη στα οποία ανήκουν τη δυνατότητα ελέγχου πληθυσμών και ζητήματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας. Η γεωπολιτική διάσταση του ρόλου των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών είναι εμφανής διά γυμνού οφθαλμού.

Παρά τον εμφανιζόμενο έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των αμερικανικών και κινεζικών τεχνολογικών κολοσσών -η Ευρώπη είναι ουσιαστικά απούσα από αυτό το παίγνιο και τηρεί αμυντική στάση καθώς, επιδιώκει τον περιορισμό των δραστηριοτήτων των τεχνολογικών γιγάντων μέσω του συστηματικού ελέγχου τους, επανακαθορίζοντας τον ρόλο της ένωσης ως παγκόσμιας τεχνολογικής αστυνομίας – μπορούμε να υπογραμμίσουμε ότι δρουν με τον ίδιο τρόπο χρησιμοποιώντας τα ίδια μέσα. Και οι δύο πλευρές επιδιώκουν εμφανώς να υποδουλώσουν τις υπόλοιπες χώρες και τους πολίτες τους μέσω της κυριαρχίας των αλγορίθμων, των ψηφιακών πλατφορμών και της τεχνικής νοημοσύνης.

Εκτός των παραπάνω, οι νέες τεχνολογίες σε συνάρτηση με το ότι παράγονται από πολύ μικρό αριθμό μεγάλων επιχειρήσεων, οι οποίες ανήκουν σε συγκεκριμένα κράτη, πιθανότατα θα διευρύνουν το χάσμα μεταξύ αυτών των κρατών και των υπολοίπων.

Πρόσφατη έρευνα του ΔΝΤ διαπίστωσε ότι οι νέες τεχνολογίες απειλούν να ανοίξουν την ψαλίδα μεταξύ των πλούσιων και των φτωχών χωρών, μετατοπίζοντας μεγαλύτερη μερίδα των επενδύσεων σε προηγμένες οικονομίες, όπου η αυτοματοποίηση αποτελεί ήδη πραγματικότητα. Με τη σειρά του το γεγονός αυτό θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στις θέσεις εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, απειλώντας να αντικαταστήσει, αντί να υποστηρίξει, το αυξανόμενο εργατικό δυναμικό, το οποίο αποτελεί μέχρι σήμερα ένα από τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα των λιγότερο ανεπτυγμένων οικονομιών.

Δεν θα είναι κάτι το νέο στην παγκόσμια Ιστορία, καθώς πάντοτε ο κάτοχος της τεχνολογίας ήταν ο κερδισμένος στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας και ισχύος. Το καμπανάκι έχει χτυπήσει εδώ και καιρό για την Ευρώπη.

Διαβάστε ακόμη:

Σε 30.000 δικαιούχους η τελευταία δόση της «Επιστρεπτέας 4»

Κορωνοϊός: Ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στη Βρετανία – 90χρονη έκανε το πρώτο εμβόλιο

Κορωνοϊός: Ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί στη Βρετανία – 90χρονη έκανε το πρώτο εμβόλιο