Τη δημιουργία του νέου οργάνου της ΕΕ για την επόπτευση και διαχείριση ζητημάτων ηθικής και την πάταξη φαινομένων διαφθοράς, η ύπαρξη του οποίου κρίθηκε απολύτως απαραίτητη μετά το σκάνδαλο του Qatarqate, πρόκειται να ανακοινώσει την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όμως, ήδη πριν την πολυαναμενόμενη ανακοίνωση εκφράζονται έντονες αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του και τη δυνατότητα του να φέρει αποτελέσματα, καθώς οι εξουσίες του θα είναι περιορισμένες, όπως και ο προϋπολογισμός του.
Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο, υπεύθυνη για θέματα Διαφάνειας Βιέρα Γιούροβα, το EU Ethics Body θα διαθέτει μια γραμματεία τριών στελεχών και έναν ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 600.000 ευρώ. Στο συμβούλιο του θα βρίσκονται εκπρόσωποι από όλα τα θεσμικά όργανα, καθώς και πέντε ανεξάρτητοι ειδικοί.
Όμως, ήδη η Έμιλυ Ο Ράιλι, που κατέχει το πόστο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή (ombudsman) έσπευσε να επισημάνει ότι η περιορισμένη χρηματοδότηση και το προσωπικό του νέου οργάνου δείχνει ότι η Ένωση δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για να πατάξει νέα παράτυπα φαινόμενα μελλοντικά, υπονοώντας βέβαια το σκάνδαλο του Qatarqate.
«Εάν η ΕΕ θέλει κάτι να συμβεί, έχει τη δυνατότητα να διαθέσει τεράστια κονδύλια σε αυτό. Θα φανεί, λοιπόν, το πόσο σοβαρά λαμβάνουν το θέμα από τον όγκο των κονδυλίων που θα διαθέσουν» ανέφερε στους FT, εν αναμονή της αυριανής ανακοίνωσης.
Παράλληλα, ο παρεμβατικός του ρόλος θα είναι σαφώς περιορισμένος.
Το όργανο, την δημιουργία του οποίου είχε υποσχεθεί η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ήδη από το 2019, ήτοι πολύ πριν το Qatarqate, πρόκειται να εναρμονίσει τα διαφορετικά στάνταρ διαφάνειας που υπάρχουν ανάμεσα στα εννέα διαφορετικά θεσμικά όργανα της Ένωσης, δίδοντας κυρίως έμφαση στη διαχείριση συναντήσεων με ξένους αξιωματούχους και γκρουπ εταιρικών συμφερόντων, στη δήλωση περιουσιακών στοιχείων και επιπλέον αμοιβών, σε έξοδα ταξιδιών και φιλοξενίας και βέβαια στην αποδοχή κάθε είδους δώρων.
Όμως οι επικριτές του τονίζουν ότι οι ερευνητικές του εξουσίες δεν θα είναι τόσο ισχυρές, καθώς δεν θα μπορεί να ερευνήσει εις βάθος και κυρίως να λάβει μέτρα εναντίον προσώπων που κρίνονται ότι παραβιάζουν τις ευρωπαϊκές αρχές, καθώς κρίθηκε ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα με τα εθνικά θεσμικά όργανα των κρατών μελών, την ευρωπαϊκή εισαγγελία, την ευρωπαϊκή αρχή κατά της απάτης και βέβαια τα ευρωπαϊκά δικαστήρια.
Κοινώς, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, εφόσον εντοπίσει την παραβίαση κάποιου κανόνα, θα μπορεί να ερευνήσει την υπόθεση μέσα από ένα ανεξάρτητο σύστημα, αλλά όχι να παρέμβει για τη λήψη μέτρων. Επίσης τα στάνταρ που θα αποφασίσει θα είναι νομικά δεσμευτικά για όλα τα θεσμικά όργανα, εφόσον βέβαια η πρόταση του έχει επικυρωθεί νομοθετικά.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί αξιωματούχοι αλλά και ευρωβουλευτές έχουν κάνει λόγο ανοιχτά για ένα αδύναμο και αναποτελεσματικό όργανο που θα στέκεται μόνο στην επιφάνεια (η αγγλική λέξη «toothless», ήτοι «χωρίς δόντια» ακούγεται συχνά-πυκνά).
«Η Ευρώπη αξίζει κάτι καλύτερο από μισο-μαγειρεμένες προτάσεις. Χρειαζόμαστε ένα ανεξάρτητο όργανο ηθικής με ερευνητικές εξουσίες, όχι ένα μπουλντόγκ χωρίς δόντια» σχολίασε η πρόεδρος της κεντρώας ευρωομάδας Renew Europe, Στεφάν Σεζουρνέ.
«Το πρόβλημα είναι πως οι υπάρχοντες κανόνες δεν εφαρμόζονται. Εάν κάποιος παραβιάζει τους κανόνες αυτούς, ουδείς τιμωρείται. Αυτό υποτίθεται ότι θέλαμε να διορθώσουμε με το νέο όργανο» τόνισε στον ίδιο επικριτικό τόνο ο Γερμανός ευρωβουλευτής Ντάνιελ Φρόιντ, που συμμετέχει στην ομάδα για την ανανέωση της επιτροπής ηθικής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για λογαριασμό των Πρασίνων.
«Δεν υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση, ειδικά από την Ευρωβουλή» σχολίασε καυστικά ο Νικ Αλόσα, επικεφαλής πολιτικής στην οργάνωση Transparency International.
Η ίδια η Γιούροβα έχει αρνηθεί τις κατηγορίες αυτές, όμως έχει παραδεχτεί τα περιορισμένα περιθώρια δράσης και κυρίως ουσιαστικής παρέμβασης που θα έχει το νέο όργανο. Κάλεσε, ωστόσο, τους εκπροσώπους όλων των θεσμών και των κρατών μελών να συναντηθούν στις αρχές Ιουλίου για να συζητήσουν το ζήτημα της εναρμόνισης των κανόνων ηθικής και διαφάνειας.
Θυμίζουμε πως μετά το σκάνδαλο του Qatargate η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, υποσχέθηκε σειρά μεταρρυθμίσεων που θα δρομολογηθούν ήδη μέσα στο καλοκαίρι.
Όμως, μέχρι τώρα μόλις 5 από τα 14 θέματα της λίστας που έχουν τεθεί προς επαναξιολόγηση και τροποποίηση από το Σώμα έχουν τεθεί προς διαβούλευση. Κάποιοι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι η αργή πρόοδος αντανακλά την απροθυμία των Βρυξελλών να θιγούν σημαντικά πολιτικά συμφέροντα πριν τις ευρωεκλογές της ερχόμενης χρονιάς. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι από όλες τις πλευρές αναγνωρίζεται ότι, ακριβώς εν όψει των εκλογών, είναι σημαντική η αποκατάσταση της δημόσιας εικόνας των θεσμών και δη, της ίδιας της Ευρωβουλής και η ανάκτηση της εμπιστοσύνης του κοινού.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που διεξήχθη από την Ευρωβουλή και η οποία δημοσιεύτηκε την Τρίτη, μόλις το 35% των πολιτών της ΕΕ είναι ευχαριστημένο με την καταπολέμηση φαινόμενων διαφθοράς στους κόλπους της Ένωσης.
Διαβάστε ακόμη
«Με φόρα» έρχεται η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας – Ποδαρικό με το «δεξί» το 2023, τι ακολουθεί
ΛΟΑΤΚΙ τουρισμός: Ελληνικοί προορισμοί διεκδικούν μερίδιο της ισχυρής νέας τάσης (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ