Στη ναυτομάνα Χίο, που μαζί με τις Οινούσσες αποτελούν την καρδιά της ελληνόκτητης αλλά και παγκόσμιας ναυτιλίας, με το σύνολο των πλοιοκτητών που έλκουν καταγωγή από εκεί να ελέγχει το 10% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου, συγκεντρώθηκαν 250 στελέχη από το ναυτιλιακό φάσμα εκπροσωπώντας πάνω από 100 εταιρείες. Συζήτησαν για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η υδάτινη βιομηχανία, για το πώς προδιαγράφεται το μέλλον και για τις λύσεις που μπορούν να δοθούν. Η ζύμωση απόψεων έγινε στη διάρκεια του 21ου Navigator 2022, το οποίο διοργανώνει η οικογένεια Μπεζαντάκου μέσω της εταιρείας τους, Navigator Shipping Consultans. H Χίος έχει γράψει και συνεχίζει να γράφει τη δική της ιστορία στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία.

Δικαίως έχει εξελιχθεί στο ισχυρότερο κέντρο ναυτικής γνώσης, εκπαίδευσης, κατάρτισης, έρευνας και δημιουργίας, αφού εκεί υπάρχουν Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού, Τμήμα Πανεπιστημίου Ναυτιλιακής Εκπαίδευσης, δημόσια και ιδιωτικά Ναυτικά Λύκεια και ιδρύματα προαγωγής των ναυτιλιακών θεμάτων και της ναυτιλιακής έρευνας.

Το συνέδριο φιλοξενήθηκε στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Αιγαίου το οποίο, για περισσότερες από δύο 10ετίες, διασφαλίζει ότι η ελληνική ναυτιλιακή τεχνογνωσία, που είναι η δύναμη της ελληνόκτητης ναυτιλίας, περνάει από γενιά σε γενιά προσαρμοζόμενη στις νέες συνθήκες και απαιτήσεις της θαλάσσιας βιομηχανίας.

Η διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, η απανθρακοποίηση, η έξυπνη ναυτιλία, τα ναυτιλιακά logistics και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τομέα του ESG (Environmental Social Governance) ήταν οι θεματικές ενότητες του συνεδρίου.

Για το θέμα της έξυπνης ναυτιλίας (smart shipping) το συμπέρασμα που εξήχθη ήταν πως αποτελεί το παρόν και πως όλοι πρέπει να συντονιστούν πριν να είναι αργά. Κατέστη ξεκάθαρο ότι η τεχνολογία δεν ήρθε για να αντικαταστήσει ή να υποκαταστήσει τον άνθρωπο, αλλά για να τον βοηθήσει.

Ο Πάνος Θεοδοσόπουλος, Chief information Officer της Oceanking, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η ψηφιοποίηση δεν έρχεται να αντικαταστήσει, ούτε να υποκαταστήσει τον άνθρωπο, αλλά να τον βοηθήσει τόσο στη σωστή λήψη αποφάσεων και στην ασφάλεια πάνω στο πλοίο αλλά και στο γραφείο. Μέσω των νέων τεχνολογιών μπορεί να βοηθηθεί και να διευρυνθεί ο τρόπος σκέψης των ναυτιλιακών εταιρειών. Κάποτε ρώτησαν τον Ερνεστ Χέμινγουεϊ πώς πτώχευσε. Και αυτός απάντησε: “σταδιακά και μετά… ξαφνικά”. Το βουβό κύμα της ψηφιοποίησης έρχεται αργά, αλλά ξαφνικά παίρνει επιθετική πορεία. Το λέω για να το υιοθετήσουμε. Δεν πρέπει η ελληνική ναυτιλία να μείνει πίσω. Πιστεύω ότι θα πάει μπροστά και σε αυτόν τον τομέα. Εχει αρχίσει να δημιουργείται ένα οικοσύστημα ανθρώπων της τεχνολογίας στην Ελλάδα».

Ο Βασίλης Καμίτσης, regional Manager του Νηολογίου των Νήσων Μάρσαλ, είπε: «Λόγω της πανδημίας όλοι αναγκαστικά πήγαν στη smart τεχνολογία. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών είναι έτοιμες. Υπάρχει κάποιο μικρό ποσοστό που αρνούνται να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες Σε γενικές γραμμές η ναυτιλία έχει κάνει ένα μεγάλο βήμα».

Ο Δημήτρης Σουσούδης, Sales Manager-Fleet Operations του MarineTraffic, δήλωσε: «Πρέπει να κάνουμε συνέργειες εμείς οι πάροχοι των υπηρεσιών. Να απλουστεύσουμε και να κάνουμε πιο γρήγορη την όλη διαδικασία του να λάβετε μια πληροφορία. Υπάρχει μια επικάλυψη υπηρεσιών και καταλήγετε να πληρώνετε διαφορετικούς παρόχους και να παίρνετε λίγο από όλους και να μην χρησιμοποιείτε το 100% της υπηρεσίας τους. Στο τέλος της ημέρας η νοοτροπία είναι αυτή που θα καθοδηγήσει το smart shipping στη ναυτιλιακή βιομηχανία». Ο Δημήτρης Λαμπρινάκος, Area Business Development Manager-Marichem-Marigases, ανέφερε: «Το πλοίο δεν γίνεται έξυπνο από την τεχνολογία που προσθέτουμε πάνω σε αυτό. Οι άνθρωποι το κάνουν έξυπνο. Αυτό που κάνει το πλοίο και τους ανθρώπους εξυπνότερους είναι η ψηφιακή διασύνδεση. Αυτή μας δίνει την πληροφορία, που μας βοηθάει να λαμβάνουμε καλύτερες αποφάσεις. Το ζητούμενο είναι η αλληλεπίδραση της πληροφορίας, Χιλιάδες πληροφορίες ψηφιοποιούνται, αναλύονται και στο τέλος παίρνουμε ένα αποτέλεσμα».

Ο δρ Μάνθος Μαχαίρας, Chief Information Officer της Metrostar Management και αντιπρόεδρος της AMMITEC: «Τα αυτόνομα πλοία είναι ήδη εδώ, στα φέρι μπόουτ πάνω στα φιόρδ. Και στην Ελλάδα γίνονται συζητήσεις για άδειες σε κοντινές αποστάσεις. Υπάρχουν τεχνολογικές λύσεις ενίσχυσης της γέφυρας όπου πλέον τα ναυπηγεία εγκαθιστούν συστήματα εξ αρχής. Δεν αποτελούν καινοτομία».

Nέοι και θάλασσα

Στο θέμα της προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα έγινε μεγάλη συζήτηση με παρεμβάσεις από το ακροατήριο. Ολοι τόνισαν ότι η ελληνική ναυτιλία έχει ανάγκη τους Ελληνες ναυτικούς γιατί πάνω σε αυτούς στηρίχτηκε το ελληνικό ναυτιλιακό θαύμα.

Με τη φράση «ας είμαστε ρεαλιστές», ο πρόεδρος του Propeller Club Port of Piraeus, Κωστής Φραγκούλης, εξήγησε: «Η ελληνόκτητη ναυτιλία έχει γίνει τεράστια, έχει 5.500 πλοία. Δεν μπορούν να επανδρωθούν αυτά τα πλοία μόνο από Ελληνες. Μακάρι να μπορούσε να γίνει. Ομως, είναι σημαντικό να πηγαίνει ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό νέων στη ναυτιλία, όχι απαραίτητα στα πλοία. Το ναυτιλιακό cluster είναι μεγάλο και θα μεγαλώνει συνεχώς και γι’ αυτό θέλουμε και χρειάζεται όλο και περισσότεροι νέοι και νέες να στραφούν στα ναυτιλιακά επαγγέλματα».

Από την πλευρά του, ο κ. Κώστας Κόντες, Managing Director της V. Ships στην Ελλάδα, συμπλήρωσε: «Δεν χρειάζεται οι νέοι και οι νέες σήμερα να κάνουν καριέρα στη θάλασσα όπως έκαναν οι παλαιότεροι. Μπορούν να ταξιδεύουν για πιο σύντομα χρονικά διαστήματα. Μπορούν να πάνε στο Πανεπιστήμιο και να κάνουν ένα μεταπτυχιακό. Ακόμα και αυτοί που δεν συνεχίζουν στη θάλασσα είναι χρήσιμοι γι’ αυτό που θέλουμε να πετύχουμε, δηλαδή να διατηρήσουμε την ελληνική τεχνογνωσία στη ναυτιλία, γιατί οι νέοι και οι νέες που βγαίνουν από τη θάλασσα κάνουν καριέρα στις ναυτιλιακές εταιρείες προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες».

Η πρόεδρος της WISTA Hellas Ελπη Πετράκη επεσήμανε: «Να δούμε τι θέλουν οι νέοι και να προσαρμοστούμε. Τα θέλω των νέων ανθρώπων έχουν αλλάξει. Δεν υπάρχει νομίζω κανένα πρόβλημα να προσαρμοστούμε σε αυτό. Δεν χρειάζεται να είναι καριέρες 20 ετών στη θάλασσα. Μπορούν να είναι ακόμα και πέντε ετών. Στις βόρειες χώρες κάνουν και δίμηνα μπάρκα και τα παιδιά βγάζουν τα λεφτά που θα έβγαζαν σε έναν χρόνο. Θέλουμε την ελληνική νεολαία στη ναυτιλία για να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να κυριαρχεί παγκοσμίως». Ο πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, δρ Γιώργος Πατέρας, παίρνοντας τον λόγο υπογράμμισε: «Τον ναυτικό τον έχουμε πολλή ανάγκη. Με ρωτάνε πολλοί ποιο είναι το Greek Shipping Miracle. Ηταν οι ναυτικοί μας, απαντώ. Τότε η τεράστια ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας έγινε γιατί είχαμε από το χωριό μας συγγενείς μας μέσα στα βαπόρια μας. Εγώ όταν μπαρκάριζα τον καπετάνιο σπάνια τον φώναζα “κάπτεν” αλλά τον έλεγα “θείε” ή “ξάδερφε” γιατί όλοι ήμασταν από την Εγνούσα. Αυτό έφτιαξε την ελληνική εμπορική ναυτιλία. Δεν με ενδιαφέρει αν είναι ένα μήνα το μπάρκο ή δύο μήνες. Χρειαζόμαστε Ελληνες καπεταναίους, χρειαζόμαστε α’ μηχανικούς αλλά και πληρώματα για να επανδρώσουμε τα πλοία και αργότερα τα γραφεία μας. Το πόσο θα καθίσει στο πλοίο είναι άσχετο. Εάν δεν έχουμε Ελληνες ναυτικούς όχι μόνο αξιωματικούς αλλά και κατώτερα πληρώματα, τότε θα υπάρξει πρόβλημα. Τα γραφεία μας πρέπει να είναι επανδρωμένα με ελληνικά στελέχη, να έχουν θαλάσσια υπηρεσία, σε διαφορετική περίπτωση θα χαθεί η ελληνική ναυτιλιακή τεχνογνωσία και η ναυτιλία μας».

Ανεφοδιασμός πλοίων

Για το πλέγμα του ανεφοδιασμού και της τροφοδοσίας πλοίων που ίσως ακούγεται απλό αλλά στην πράξη είναι πολυσύνθετο, ο Μάκης Κάπρος, πρόεδρος του Τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, είπε: «Ο Πειραιάς έχει προοπτικές για μεγάλο hub να γίνει κυρίαρχος πόλος για την Ευρώπη και ειδικά τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο για maritime logistic. Μπορεί να πανηγυρίζουμε για τη θέση του Πειραιά, αλλά όταν από τα 5 εκατομμύρια εμπορευματοκιβώτια τα 4,5 εκατομμύρια είναι διερχόμενα, τότε μιλάμε για έναν διαφυγόντα πλούτο. Και αυτό πρέπει να το αλλάξουμε».

Ο Κωστής Αχλαδίτης, Managing Director της Golden Cargo, με πολυετή πείρα στον κλάδο ανέφερε μεταξύ άλλων: «Οι καθημερινοί αστάθμητοι παράγοντες είναι πιο πολλοί από την κανονικότητα. Θα σας πω ένα πρόσφατο παράδειγμα μεταφοράς ανταλλακτικών σε ένα πλοίο. Ηταν να πάει το πλοίο στον Καναδά στους πάγους. Χρειάστηκε ένα ανταλλακτικό. Το εξάρτημα παραγγέλθηκε από τη Σιγκαπούρη για τον Καναδά. Ενδιάμεσα όμως η πλοιοκτήτρια εταιρεία αποφάσισε να σταματήσει το πλοίο στη Γροιλανδία. Ξεκίνησε η διαδικασία για να μεταφερθεί το ανταλλακτικό στη Γροιλανδία. Παραδόθηκε σε αεροπορική εταιρεία στη Σιγκαπούρη, ημέρα Τρίτη, να πάει στην Κοπεγχάγη και στη συνέχεια με άλλο αεροπλάνο στην πρωτεύουσα της Γροιλανδίας. Από εκεί με τοπική πτήση θα πήγαινε στο λιμάνι όπου βρισκόταν το πλοίο. Εφτασε στην πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, όμως έκλεισε το αεροδρόμιο λόγω κακοκαιρίας. Η εναλλακτική που υπήρχε να σταλεί το ανταλλακτικό με ταχύπλοο, δεν κατέστη εφικτή γιατί υπήρξε θαλασσοταραχή. Τελικά ναυλώσαμε ένα heavy lift πλοίο-κοντέινερ για να το μεταφέρει. Ξεκίνησε η ιστορία Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου και τελείωσε Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου και όλα αυτά για να μεταφερθεί ένα ανταλλακτικό 150 κιλών. Την ώρα που οργανώνεις τη μεταφορά έρχεται ο πλοιοκτήτης και αποφασίζει να πάει το βαπόρι κάπου αλλού και πρέπει να βρεις άμεσα την εναλλακτική λύση. Οι αποφάσεις στη ναυτιλία λαμβάνονται σήμερα, αλλά κρίνεσαι μετά από μερικούς μήνες. Στόχος είναι να περιορίσουμε τον αριθμό των κινήσεων από το σημείο αποστολής στο σημείο παραλαβής».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Νίκος Γαϊτάνης, της Μarine Support.

Στο τέταρτο πάνελ συζητήθηκε το θέμα της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας. Συμμετείχαν η Ελενα Αθουσάκη, επικεφαλής του ΕSG του Motoir Oil Group ως συντονίστρια, ο δρ Γιώργος Πατέρας, η Κάρολα Γιαννούλη, General Manager της Οceanic, και ο Γιάννης Τσόγκας, Head of Bunkering της SEKAVIN.

Στο πέμπτο πάνελ με συντονίστρια την Κατερίνα Σταθοπούλου, Excecutive Director-Investements and Finance και τη συμμετοχή του Κώστα Kωνσταντίνου της Moore Greece και τον Νίκολα Σαπέλ της Quintet Private Bank συζητήθηκε το θέμα της υιοθέτηση των κριτηρίων ESG, που στην επιλογή επενδυτικών τοποθετήσεων αποτελεί διεθνώς μια ταχέως ανερχόμενη τάση. Τα κριτήρια αυτά είναι Περιβαλλοντικά (Environmental), Κοινωνικά (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance). Στην ουσία το ESG αναφέρεται στους τρεις βασικούς παράγοντες μέτρησης των ηθικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων μιας επένδυσης σε μια εταιρεία ή επιχείρηση.

Διαβάστε ακόμη: 

Το μεγάλο κόλπο της Κίνας με το φυσικό αέριο – Ο ρόλος της Μόσχας (πίνακες + χάρτες) 

Eurostat: Το «ράλι» τιμών στα σπίτια την περίοδο 2010 – 2022 και η θέση της Ελλάδας (λίστα + διάγραμμα)

Promot-Λαϊνόπουλος: Ξανά στον «αστερισμό» των πλειστηριασμών