«Δυστυχώς, πολλές φορές οι νησιώτες -και ιδιαίτερα οι κάτοικοι των μικρών νησιών- αισθάνονται σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας γιατί ειδικά στα χρόνια του μνημονίου το κράτος έχει αποσυρθεί τελείως από τα νησιά. Δεν υπάρχουν ούτε οι βασικές υπηρεσίες στα νησιά και είναι πολύ δύσκολο και πολύτιμο, για παράδειγμα, η ύπαρξη δυο γιατρών σε ένα νησί. Υπάρχουν νησιά, όπου το χειμώνα αποκλείονται και τα ράφια μένουν άδεια από βασικά είδη ανάγκης – το ζήσαμε στην αρχή της θητείας μας, το 2015, όταν η Κάσος είχε αποκλειστεί για 20 μέρες». Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νησιώτες επεσήμανε σε ραδιοφωνική του συνέντευξή ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Νεκτάριος Σαντοριναίος:

«Αυτό που πρέπει αρχικά να κάνουμε, είναι να δώσουμε κίνητρα -μισθολογικά και βαθμολογικής εξέλιξης- σε γιατρούς και εκπαιδευτικούς ώστε να παραμείνουν και να υπηρετήσουν για διάστημα παραπάνω του ενός έτους, στα νησιά. Σε αυτό το πλαίσιο, ήδη έχει αποφασιστεί να δίνεται ένα επίδομα 850 ευρώ (400 € από το Κράτος και 450 από την Περιφέρεια Νοτίου και Βορείου Αιγαίου) -ένα σημαντικό κίνητρο δηλαδή- σε αγροτικούς ιατρούς που θα επιλέξουν να κάνουν την θητεία τους σε ένα μικρό νησί. Με αυτό τον τρόπο φαίνεται ότι έχει αρχίσει και αναστρέφεται η κατάσταση».

«Επιπλέον πρέπει να ενισχύσουμε τα Γραφεία Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων, ούτως ώστε να διεκπεραιώνονται περισσότερες πράξεις στον τόπο όπου κατοικούν οι νησιώτες. Πρέπει να βοηθήσουμε τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους ώστε να ενισχυθούν με περισσότερο προσωπικό -ακόμη και από αυτό που διαθέτουμε εμείς τα Υπουργεία- ώστε να αποκτήσουν τεχνική βοήθεια και να βελτιωθεί η κατάσταση των υποδομών στα νησιά».

«Ιδιαίτερα, δε, πρέπει να ανοίξουμε το θέμα της σχεδίασης ακτινωτών δρομολογίων και δρομολογίων κορμού. Είναι γεγονός ότι είναι ένα θέμα που όλο συζητείται μέσα στα χρόνια αλλά ποτέ δεν προχωράει. Η πρόθεση η δική μου αλλά και του Υπουργείου είναι να ανοίξει αυτή η κουβέντα και να προχωρήσουμε σε σχεδιασμό».

Για το προσφυγικό

«Η κατάσταση στα νησιά του Βορείου Αιγαίου και της Δωδεκανήσου είναι αρκετά πιεστική. Είναι ένα δύσκολο θέμα σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι οι όροι της Συμφωνίας Ε.Ε- Τουρκίας, δεν επιτρέπουν την άμεση αποσυμφόρηση των νησιών. Η Συμφωνία προβλέπει πως όσοι μετανάστες αποχωρήσουν από τα νησιά μας, δεν θα έχουν πια το δικαίωμα του relocation (της μετεγκατάστασής τους σε χώρες της Ευρώπης) και επίσης σε όσους δεν παρασχεθεί άσυλο, δεν θα μπορούν να φύγουν για την Τουρκία».

«Κύριο μέλημά μας, υπό αυτά τα δεδομένα, είναι να βελτιωθούν οι συνθήκες παραμονής των προσφύγων και των μεταναστών στα νησιά. Το δυστύχημα που έγινε στη Μόρια, απεικονίζει με τον πιο δυσάρεστο τρόπο, τα ουσιαστικά προβλήματα που υπάρχουν σε αυτές τις περιοχές».

«Αυτό που χρειάζεται, σαν πρώτο μέτρο, είναι, σε στενή συνεργασία με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να αντικατασταθούν κάποιες σκηνές με κοντέινερ και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης. Σε δεύτερο επίπεδο, εμείς από την πλευρά μας, πιέζουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τη μια, να αυξηθεί ο αριθμός των εμπειρογνωμόνων που θα συνδράμουν στην εκκαθάριση των αιτήσεων ασύλου και από την άλλη να υπάρξει η δυνατότητα αλλαγής του όρου της Συμφωνίας, έτσι ώστε να μπορεί ένας ικανός αριθμός μεταναστών να μεταφερθεί στην ηπειρωτική χώρα και παράλληλα να διατηρήσουν το δικαίωμα του relocation. Οφείλουμε δε, να επισημάνουμε ότι ακόμη και το πρόγραμμα μετεγκατάστασης (relocation) δεν έχει προχωρήσει έτσι όπως θα έπρεπε, και όχι με ευθύνη δική μας».

Η πολυπλοκότητα των νησιών

«Θέλω μόνο να τονίσω την πολυπλοκότητα του θέματος των νησιών, αναφερόμενος σε μια πρόσφατη συνάντηση που είχαμε στο Υπουργείο με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και πως αυτή μπορεί να βοηθήσει στην αναπτυξιακή προοπτική των νησιών μας. Μόνο, λοιπόν, όταν τους εξηγήσαμε το πρόβλημα και είδαν πόσα μικρά νησιά υπάρχουν γύρω από ένα μεγάλο, πχ, είδαν την πολυπλοκότητα και το πολυσύνθετο χαρακτήρα του θέματος και κατανόησαν πως οποιαδήποτε χρηματοδοτική προσπάθεια υπάρξει, πρέπει να υπακούει σε ένα κεντρικό πολιτικό σχεδιασμό». «Σε γενικές γραμμές η συγκεκριμένη συζήτηση έγινε σε πολύ καλό κλίμα και φάνηκε ότι η ΕΤΕ θα μπορέσει ενδεχομένως, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να βοηθήσει».

Η στρατηγική σημασία των νησιών

«Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι το Καστελόριζο εκτείνει τα σύνορα της χώρας μας πολύ περισσότερο από κει που βρίσκονται. Τα νησιά μας, όπως η Κάσος, το Αγαθονήσι και η Λήμνος, κάνουν την Ελλάδα μια μεγάλη χώρα με πολλές οικονομικές δυνατότητες. Δεν έχουμε το δικαίωμα να ξεχνάμε αυτούς που είναι ακρίτες και που εκτείνουν τα σύνορά μας».