Η συμφωνία συνεργασίας, του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος» – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας και Παράδοσης με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ), στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων γιά τα 200 χρόνια από την έναρξη του Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας, πηγαίνει πίσω στο 2016 κατά την διάρκεια επίσκεψης του Προεδρείου του ΕΙΜ, υπό τον αείμνηστο Πρόεδρο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος κ. Ιωάννη Κ. Μαζαράκη-Αινιάν, στα εν Π. Φαλήρῳ γραφεία του Ιδρύματος.
Είχε προηγηθεί απόφαση του ΔΣ του Ιδρύματος ν’ αναλάβει την, εν Χίῳ, εορταστική εκδήλωση της ως άνω επετείου στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο.
Στη συνάντηση του 2016, αποφασίστηκε η συνεργασία ΕΙΜ και Ιδρύματος να πάρει τη μορφή:
Ενός Λευκώματος που να εξιστορεί τον ρόλο, ουσιαστικό και αποφασιστικό, του Ναυτικού στην επιτυχή έκβαση του Απελευθερωτικού Αγώνα, και
Μιάς πλωτής έκθεσης, που θα περιήγαγε, σε όσο το δυνατόν περισσότερους ναυτότοπους της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας, ιερά κειμήλια της Επανάστασης από αυτά που φυλάσσονται στο ΕΙΜ.
Την ιδέα πλωτής έκθεσης ενθουσιωδώς ενστερνίσθηκε ο ιδρυτής του Ιδρύματος καπτά Παναγιώτης Τσάκος, ο οποίος και πρόσφερε σκάφη της οικογένειας του – βασικά το καλλίγραμμο ιστιοφόρο «Μάνια», το οποίο στη συνέχεια προσέφερε στο Ίδρυμα – γιά την πραγματοποίηση του περίπλου της Έκθεσης.
Βρισκόμαστε, λοιπόν, τώρα στις παραμονές πραγματοποίησης της διμερούς συνεργασίας με:
Τα εγκαίνια της Έκθεσης να έχουν προγραμματισθεί για το πρωί της Κυριακής, 12ης Σεπτεμβρίου
Η επίσκεψη του κοινού έχει προγραμματισθεί να ξεκινήσει στις 2 μ.μ., όταν θα επιτραπεί η επιβίβαση στη θ/γ «Μάνια».
Την ίδια μέρα (12 Σεπτεμβρίου), θα λάβει χώρα, στον αίθριο χώρο του Ναυτικού Λυκείου του Ιδρύματος στη θέση Φάρκαινα της Χίου, η επίσημη τελετή του Νησιού για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση (βλ. συνημμένο Πρόγραμμα), με ομιλήτρια την Καθηγήτρια κ. Μαρία Ευθυμίου και θέμα: «1821: Οι Μεγάλες Ώρες στη Στεριά και στη Θάλασσα».
Κατά τη διάρκεια της τελετής, θα γίνει παρουσίαση Λευκώματος με τίτλο «Ο ναυτικός αγώνας του 1821», στην έκδοση του οποίου συνεργάσθηκαν στενά Μουσείο και Ίδρυμα.
Διακεκριμένες προσωπικότητες των Ελληνικών Γραμμάτων προσέφεραν κείμενα για την κατάρτιση του Λευκώματος, το οποίο επιμερίζεται σε 7 Κεφάλαια:
Η άνοδος του στόλου της «διάσπαρτης ναυτικής πολιτείας»,
Ο ελληνικός στόλος κατά την Επανάσταση,
1821: Κριτική του ναυτικού αγώνα,
Πρόσωπα του ναυτικού αγώνα από τις συλλογές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου,
Αποτίμηση του ρόλου του ναυτικού αγώνα,
Προς τη δημιουργία εθνικού στόλου, και
Η ελληνική ναυτιλία από το 1830 έως σήμερα.
Εκκλησιασμό στον Ι. Ναό της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στα Καρδάμυλα, την Τρίτη, 14 Σεπτεμβρίου και αγιασμό, με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, στο Σπίτι της Μαρίας, στη διάρκεια της οποίας ο Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσών κ.κ. Μάρκος θα μιλήσει με θέμα σχετικό με το ̓21.
Προσέγγιση, την Τετάρτη, 15 Σεπτεμβρίου, στα Ψαρά, όπου θα λάβει χώρα τελετή αφιερωμένη στην Επανάσταση με ομιλήτρια την Καθηγήτρια κ. Τζελίνα Χαρλαύτη και θέμα: «Η μεγάλη των Ψαρών ναυτιλία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την Επανάσταση»
Στη συνέχεια, ο Καπετάν Παναγιώτης Ν. Τσάκος θα προσφέρει στο Δήμο Ψαρών, εκ μέρους του Ιδρύματος, ομοίωμα του θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ» ̶ το τρίτο σειράς οκτώ ομοιωμάτων που το Ίδρυμα έχει αποφασίσει να προσφέρει σε νησιά του Αιγαίου (το πρώτο προσεφέρθη στο Δήμο Χίου και το δεύτερο στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων) (βλ. συνημμένο Πρόγραμμα Τελετής).
Την πλωτή Έκθεση ν’ αναχωρεί, την επομένη, 16η Σεπτεμβρίου, σε ταξείδι δύο εβδομάδων, κατά την διάρκεια των οποίων θα καταπλεύσει στα λιμάνια Οινουσών, Μυτιλήνης, Αγ. Ευστρατίου, Λήμνου, Σαμοθράκης, Καβάλας, Άνδρου, Σύρου, Σπετσών, Ύδρας, Πόρου, Αίγινας και Πειραιά (βλ. συνημμένο δρομολόγιο).
Προλογίζοντας το Λεύκωμα, ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος ευχήθηκε το ευτυχές αυτό προϊόν αγαστής συνεργασίας Ιδρύματος και Εθνικού Ιστορικού Μουσείου να πετύχει το στόχο που έταξαν οι δύο πλευρές όταν το οραματίζονταν και να καταδείξει στους αναγνώστες του ότι το Ναυτικό μας διαδραμάτισε ρόλο κρίσιμο, καταλυτικό και αποφασιστικό, στην αίσια διεξαγωγή και κατάληξη του Αγώνα του ’21, στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού, στην απελευθέρωση, έστω και μερική, ιερών χωμάτων της Πατρίδας και, τελικά, στην εισδοχή της στην λίστα των ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών της Ευρώπης. «Αν παραφράζαμε», τόνισε ο καπετάν Παναγιώτης, «γιά τους σκοπούς των στόχων του Λευκώματος, τα λόγια του Δημοσθένους, θα μας επιτρεπόταν να πούμε, για μία Χώρα θαλασσινή σαν την Ελλάδα: «Δει δε Ναυτικού και άνευ τούτου ουδέν εστιν γενέσθαι των δεόντων». Μήπως έτσι δεν το ‘χε πη ο Θεμιστοκλής εμπιστευόμενος την τύχη της Ελλάδας στα Ξύλινα Τείχη; Κ’ έτσι δεν το επανέλαβε, εικοσι τρεις αιώνες αργότερα, ο Κωνσταντής Κανάρης: «Τίποτ’, αρχόντοι δεν φελλά – μονάχα το Καράβι.!»
Και κατέληξε τονίζοντας τον διακαή πόθο όλων όσοι ασχολούνται με τα ναυτιλιακά να δουν ξανά νέα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, να πυκνώνουν τις τάξεις αυτών που έχουν θέσει τη ζωή τους στην υπηρεσία των θαλασσίων μεταφορών επανδρώνοντας τα Ελληνόκτητα πλοία, τα γραφεία της ξηράς και όλες τις παρεμφερείς ναυτιλιακές και παραναυτιλιακές δραστηριότητες. «Γιά να μπορέσουν έτσι τα πλοία αυτά, με ελληνικά πληρώματα και ελληνική σημαία, να συνεχίσουν το ταξίδι του πεπρωμένου της Ελλάδας στη θάλασσα: να εξέχει και υπερέχει, διατηρώντας, για έτη πολλά, την πρωτοκαθεδρία και την ηγετική θέση που, με τόσες θυσίες, αγώνα και στερήσεις αλλά και που με τόση λατρεία για το υγρό στοιχείο και τόσο βαθειά γνώση του αντικειμένου, κατέκτησε στο παγκόσμιο στερέωμα. Κι έτσι, το «αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων» να βρίσκει και σήμερα πλατειά εφαρμογή στο χώρο της ναυτιλίας μας όπως το επεδίωκαν και κατάφερναν με τόση επιτυχία οι πρόγονοί μας στα αρχαία χρόνια με τον Άη-Νικόλα, χριστιανική απόδοση του Ποσειδώνα, στη πλώρη των Ελληνικών καραβιών».
Διαβάστε ακόμη
Oι μεγάλοι παίκτες του real estate στρέφονται στα οικιστικά projects
MAVA Εμποροβιομηχανική: Η τελευταία «στροφή» για τον «Λεωνίδα»