To 2022 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για τον τουρισμό στην Ελλάδα σε θάλασσες και στεριές. Το ερώτημα που προκύπτει είναι κλασικό: «Είναι χρυσός ό,τι γυαλίζει;». Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά και οι προσδοκίες για την επόμενη χρονιά ακόμη μεγαλύτερες παρότι ο εφιάλτης τού ιστορικά υψηλού πληθωρισμού, παγκοσμίως, στοιχειώνει τα όνειρα ενώ υπάρχει και ανησυχητική ρευστότητα στις γεωπολιτικές εξελίξεις.

Ο κ. Κωνσταντίνος Οικονόμου, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Marine Tours, ενός εκ των μεγαλύτερων ταξιδιωτικών ομίλων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ο οποίος άρχισε τη λειτουργία του το 1980, παρέχοντας υπηρεσίες σε ναυτιλιακές εταιρείες για τη μετακίνηση των ναυτικών τους, αποτυπώνει μέσω της συζήτησης που είχαμε τη γενική εικόνα του κεφαλαίου «τουρισμός».

– Ο τουρισμός στην Ελλάδα το 2022 πήγε όσο καλά θέλατε οι επαγγελματίες της βιομηχανίας;

Η εικόνα του τουρισμού το 2022 ήταν ανέλπιστα καλή για την Ελλάδα. Πιστεύω ότι έγιναν οι κατάλληλες ενέργειες τόσο από τους παράγοντες του τουρισμού όσο και από το ελληνικό κράτος ούτως ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες εμπιστοσύνης του κοινού που μας επισκέφτηκε και προτίμησε την Ελλάδα. Μια όμορφη χώρα με σωστές υποδομές που μπόρεσε να υποδεχθεί τόσο κόσμο από νέες αγορές, όπως από τις ΗΠΑ από όπου είχαμε παρά πολλούς τουρίστες το 2022. Η Ελλάδα δημιουργώντας ένα πλαίσιο υγειονομικής και ευρύτερης ασφάλειας και εμπιστοσύνης στους ταξιδιώτες, αναδείχθηκε ως προορισμός και επιλέχθηκε από τη διεθνή αγορά.

– Τώρα που είπατε ΗΠΑ, μήπως συνέβαλαν στο μεγάλο τουριστικό κύμα οι πολλές απευθείας αεροπορικές πτήσεις προς την Ελλάδα;

Οι αεροπορικές εταιρείες έρχονται να εξυπηρετήσουν ζήτηση η οποία ήδη υπάρχει. Δεν είναι αυτές που δημιουργούν τη ζήτηση, εκτός από κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις. Η Ελλάδα ως προορισμός είχε υψηλή ζήτηση και γι’ αυτό οι αεροπορικές εταιρείες την υποστήριξαν κάνοντας σημαντική επένδυση, βάζοντας πολλά δρομολόγια προς την Ελλάδα και σίγουρα ανταμείφθηκαν κι αυτές.

– Μπορούμε να κάνουμε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές τόσο του 2019 όσο και της πανδημίας;

Πιστεύω ότι είναι λάθος να κάνουμε συγκρίσεις ειδικά με το 2020 και το 2021, ακόμα και με το 2019. Κι αυτό γιατί η Ελλάδα του 2019 δεν είναι ίδια με την Ελλάδα του 2021.

– Δηλαδή;

Οταν έχουν αλλάξει τα βασικά χαρακτηριστικά με τα οποία ένας ταξιδιώτης αξιολογεί έναν προορισμό, και αυτό το έκανε η πανδημία, όπως το υγειονομικό πλαίσιο, η ασφάλεια, το απλό συμπεριφορικό πλαίσιο του απλού Ελληνα πολίτη που συναντάει στον δρόμο ο τουρίστας, αυτό που λαμβάνει ως πληροφόρηση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης του εξωτερικού για το πού στέκεται η Ελλάδα ως χώρα, ως κουλτούρα, ως πολιτική στάση, όλα αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο για τους επισκέπτες από το εξωτερικό.

– Θα επιμείνω έστω για ένα γενικό συμπέρασμα για το 2022 σε σύγκριση με το 2019.

Το 2022 αποδείχθηκε καλύτερη χρονιά από το 2019 κι αυτό μας περνάει ένα ιδιαίτερο μήνυμα: ότι ασχέτως του εξωτερικού περιβάλλοντος, εμείς αν είμαστε ο καλύτερος εαυτός μας, μπορούμε να φέρουμε καλύτερο αποτέλεσμα.

– Επαιξε ρόλο το travel revenge, τα λεγόμενα ταξίδια εκδίκησης, και για να το εξηγήσουμε στους αναγνώστες είναι ο όρος με τον οποίο ο κλάδος του τουρισμού αναφέρεται στη γενικότερη διάθεση του κόσμου για ταξίδια μετά την πανδημία και την παρατεταμένη καραντίνα;

Οχι, αυτά είναι απλουστεύσεις. Ο κόσμος δεν σκέφτεται έτσι απλοϊκά όταν οργανώνει τις διακοπές του. Ειδικά εκείνος ο επισκέπτης που έχει συγκεκριμένες ταξιδιωτικές αξίες, όπως κόστος, απόλαυση, ασφάλεια, συνδυασμό προορισμών. Νομίζω ότι το travel revenge είναι ένα τρικ για να εξηγήσουμε γιατί υπάρχει αυτή η ταξιδιωτική υπερδιέγερση. Τα ταξίδι πάντα ήταν στις κορυφαίες προτεραιότητες του παγκόσμιου πολίτη.

– Τι περιμένετε για το 2023, μιλώντας πάντα για τον τουρισμό;

Η επόμενη χρονιά για την Ελλάδα θα είναι καλύτερη από το 2022 και αυτό είναι για μένα μια μαθηματική βεβαιότητα, υπό το πρίσμα ότι δεν θα έχουμε κάτι χειρότερο στον υγειονομικό τομέα και πάντα λαμβάνοντας υπόψη ότι την ίδια ασφάλεια, σταθερότητα, ποιότητα και διεθνή εικόνα που δείχνει η χώρα θα συνεχίσει να τη δείχνει και τα επόμενα χρόνια.

– Θα σας λέω λέξεις και δώστε μου την απάντηση. Γεωπολιτικές εξελίξεις.

Οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα παίξουν ρόλο γιατί ο τουρισμός επηρεάζεται από την παγκόσμια οικονομία.

– Παγκόσμια οικονομία είπατε. Πληθωρισμός-αύξηση κόστους.

Οσο καλύτερα πάει η παγκόσμια οικονομία ή ένα γεωγραφικό σημείο τόσο καλύτερα πάει ο τουρισμός αφού υπάρχει μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Η μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα είναι να τραβήξει το μεγαλύτερο μέρος από μια μικρότερη πίτα. Να πάρουμε μερίδιο αγοράς από τους ανταγωνιστές μας. Είναι οι χώρες γύρω από εμάς. Πρέπει να προσέξουμε τον τουρισμό. Από την αύξηση του κόστους πρέπει να μεταφέρουν οι επαγγελματίες του κλάδου ένα μικρό ποσοστό στον πελάτη, αν όχι και καθόλου. Δεν είναι απαραίτητο να είναι όλες οι χρονιές πολύ καλές οικονομικά για εμάς. Πρέπει να βάλουμε και πλάτη για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του πελάτης μας. Μπορεί να κερδίσουμε την επόμενη χρονιά. Πρέπει να έχουμε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, να μην κοιτάμε κοντόφθαλμα, τι θα κερδίσουμε το 2023, τι θα κερδίσουμε το 2024. Ο τουρισμός είναι μια στρατηγική βιομηχανία. Δεν είναι μόνο το τώρα. Χτίζεις την εικόνα του μέλλοντος. Πρέπει να έχουμε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

– Ειδικά τα δημοφιλή νησιά βούλιαξαν από τουρίστες. Η επόμενη λέξη είναι υπερτουρισμός.

Δεν αντιλαμβάνομαι τι σημαίνει υπερτουρισμός. Η Ελλάδα έχει πολλά μέρη να πας και όχι μόνο στη θάλασσα αλλά και στο βουνό, σε πολύ καλές τιμές που δεν επηρεάζονται από το κύμα των ξένων τουριστών. Γι’ αυτό και τη διάσταση «υπερτουρισμός» τη θεωρώ πολύ λαϊκίστικη προσέγγιση.

– Υποδομές;

Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι τα νησιά μας και εν γένει η τουριστική μας βιομηχανία βασίζεται στις υποδομές. Αν δεν έχεις υποδομές να φιλοξενήσεις υπερπολλαπλάσιο του μόνιμου πληθυσμού σου, τότε θα έχεις σημαντικά προβλήματα. Τέτοιο πρόβλημα έχουμε σημαντικό. Και αυτή είναι η δική μου φωνή αγωνίας προς τους ιθύνοντες της ελληνικής κυβέρνησης. Ποιο είναι το στρατηγικό σχέδιο για τις υποδομές σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές; Υποδομές που έχουν να κάνουν με την ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτροδότηση, συγκομιδή σκουπιδιών και την ασφάλεια. Σε πολύ γνωστά νησιά υπάρχει σοβαρό ζήτημα ασφάλειας. Φέτος ήταν η χειρότερη χρονιά της Μυκόνου, για παράδειγμα, σε ζήτημα ασφάλειας που έγινε γνωστό διεθνώς. Ληστείες, κλοπές, άνοιγμα σπιτιών, πορτοφολάδες κ.ά. Αυτά τα πράγματα κάνουν τεράστιο κακό στη χώρα και περνάνε το μήνυμα ότι «αυτοί δεν είναι έτοιμοι ακόμα, μην ξαναπάμε εκεί».

– Ελληνες Vs ξένων τουριστών.

Η παγκόσμια οικονομία έχει πολλές ταχύτητες. Η Ελλάδα τα τελευταία 14 χρόνια ζει σε μια πάρα πολύ σοβαρή οικονομική κρίση. Εύλογα έχει μείνει πίσω οικονομικά ο Ελληνας πολίτης σε σχέση με πολίτες άλλων χωρών. Την ίδια εποχή, η Ελλάδα είναι τόσο σημαντικός τουριστικός προορισμός στον οποίο όλοι αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να έρθουν. Πολλοί ευκατάστατοι ταξιδιώτες θέλουν να επισκεφθούν μια πολύ όμορφη χώρα και εξοστρακίζουν άθελά τους πολίτες της χώρας. Επαναλαμβάνω, όμως, ότι υπάρχουν πολλά μέρη να πας -όχι μόνο στη θάλασσα αλλά και στο βουνό-, σε πολύ καλές τιμές που δεν επηρεάζονται από το κύμα των ξένων τουριστών.

– Το πρόβλημα με τις μετακινήσεις των ναυτικών είχε πάρει ανθρωπιστικές διαστάσεις την περίοδο της έξαρσης της πανδημίας με τα lockdowns. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα;

Οι συνθήκες πλέον για τη μετακίνηση των ναυτικών είναι παρά πολύ καλές. Μόνο στην Κίνα υπάρχουν περιορισμοί. Μπαίνουμε σε διάσταση κανονικότητας. Αυτό το οποίο παραμένει μεγάλη πρόκληση είναι η σημαντική προετοιμασία των υγειονομικών πρωτοκόλλων για τους Eλληνες ναυτικούς. Χρειάζεται προετοιμασία και δυστυχώς έχουμε ένα υψηλό κόστος ταξιδιού, πολύ ακριβά εισιτήρια τα οποία επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς των εταιρειών.

– Φταίνε τα ακριβά καύσιμα;

Oχι μόνο. Υπάρχει και το πρόβλημα της χαμηλής διάθεσης θέσεων, αφού δεν πετάνε τόσα αεροπλάνα όσα πετούσαν το 2019 γιατί αφενός δεν έχει επανέλθει η παγκόσμια ζήτηση σε εκείνα τα επίπεδα και αφετέρου δεν υπάρχει το προσωπικό εδάφους και αεροσκαφών για να μπορέσει να υποστηρίξει τις επιχειρησιακές δυνατότητες του 2019. Θα λυθεί μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια. Πολύς κόσμος στον τομέα του τουριστικού κλάδου συνταξιοδοτήθηκε ή άλλαξε δουλειά-κατεύθυνση και δεν θα ξαναγυρίσει εύκολα. Θα χρειαστεί χρόνος να το ξανακτίσουμε.

– Ποια είναι τα σχέδιά σας για τη Marine Tours;

Η Marine Tours έχει συμπληρώσει 42 χρόνια. Πέρασε την πανδημία του κορωνοϊού με πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία, την οποία οφείλει πρωτίστως στους ανθρώπους της που παρέμειναν ομάδα και άντεξαν αυτή την τεράστια πρόκληση και επίσης στη στήριξη του ελληνικού κράτους που ήταν δίπλα μας. Να προσθέσω ότι ο τρόπος που έχει διαρθρωθεί η ανάπτυξη της εταιρείας, που βασίζεται σε πολλά business units, όπως της ναυτιλίας, των εταιρικών πελατών και μας βοήθησε ιδιαίτερα να μπορέσουμε, ενώ ο παγκόσμιος τουρισμός είχε σταματήσει, να δουλέψουμε το εταιρικό ταξίδι και ειδικά το κομμάτι της ναυτιλίας. Τώρα που έχουν ανοίξει οι αγορές μπορούμε να αναπτυχθούμε περισσότερο. Εχουμε επενδύσει πολύ σε νέες τεχνολογίες, πάρα πολύ σε διεθνείς σχέσεις και συνεργασίες, άρα τα πράγματα μόνο ευοίωνα μπορεί να είναι για το μέλλον.

Διαβάστε ακόμη

Αυτή είναι η πιο αυθεντική εμπειρία φαγητού στην Ελλάδα: Η ταβέρνα που εκθειάζουν τα μεγάλα ξένα media 

Lloyd’s Awards 2022: Βραβεύτηκαν οι κορυφαίοι της ελληνικής ναυτιλίας (pics)

Ευρώπη: Ανοίγει ο δρόμος για τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές στα τρόφιμα