«Ο βήχας και το χρήμα δεν κρύβονται»… Την λαϊκή παροιμία επιβεβαιώνουν οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ σε όσους δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, καθώς ακόμα αν και μπορούν να κρύβουν πόσα βγάζουν, δεν μπορούν όλοι τελικά να αποκρύψουν πόσα ξοδεύουν.

Η κυβέρνηση βάζει πλέον στόχο να πιάνει τους φοροφυγάδες, όχι μόνο με τεκμήρια και πλατφόρμες καταγγελιών, αλλά και από ελέγχους «πόθεν έσχες» με βάση τις δαπάνες που η Εφορία βλέπει πλέον ότι κάνουν.

Με βάση τις καταθέσεις σε τράπεζες, αγοραπωλησίες ακινήτων ή αυτοκινήτων κλπ, μέχρι τα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων των παιδιών τους ή λογαριασμούς ύδρευσης για να γεμίζουν πισίνες και δεκάδες άλλες προσωπικές και οικογενειακές δαπάνες, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προσδιορίζει φορολογητέα εισοδήματα που υπερβαίνουν τα δηλωθέντα και θα καλεί όσους εντοπίζονται για εξηγήσεις.

Τη στιγμή αυτή καταρτίζονται λίστες δεκάδων χιλιάδων νοικοκυριών που δηλώνουν ότι ζουν με εισοδήματα 5.000 ή 9.000 ή 10.000 ευρώ, αλλά ξοδεύουν και αποταμιεύουν πολύ περισσότερα κάθε χρόνο, δηλαδή πάνω από 15.000 ή 20.000 ή και 100.000 ευρώ το χρόνο!

Μεγάλα «ψάρια»

Οι έλεγχοι ξεκίνησαν σαρωτικά από το καλοκαίρι σε 3,8 εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις, βάζοντας στο στόχαστρο όσους δηλώνουν ατομικά ή οικογενειακά εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ ετησίως, ασχέτως αν πρόκειται για επαγγελματίες μισθωτούς και συνταξιούχους. Και πλέον ετοιμάζεται να επεκταθούν και σε όσους δηλώνουν 10.000-20.000 ευρώ το χρόνο.

Η έρευνα γίνεται στις δαπάνες που συνδέονται με το ΑΦΜ κάθε ελεγχόμενου, με βάση στοιχεία από περίπου 80 διαφορετικές πηγές πληροφοριών. Και μέσα στον Δεκέμβριο θα γίνουν ανακοινώσεις από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, με βάση τα ευρήματα που, όπως αναφέρουν στο b.s. αρμόδιες πηγές, «θα είναι λίαν αποκαλυπτικά για την έκταση της φοροδιαφυγής κάθε μεγέθους (μικρής, μεσαίας ή μεγάλης)».

Η κυβέρνηση στοχοποιεί καθολικά έτσι την φοροδιαφυγή, όπου αυτή και αν κρύβεται, χωρίς να βάζει επαγγελματικά όρια ή στεγανά. Και όπου βρίσκει δαπάνες ή καταθέσεις που δεν δικαιολογούνται από τα πολύ χαμηλά εισοδήματα που δηλώνουν οι φορολογούμενοι, θα τους καλεί να απαντήσουν σε ειδικό ερωτηματολόγιο για να φανεί «πού βρίσκουν τα λεφτά» για τις δαπάνες και την περιουσία που δεν μπορούν να αρνηθούν ότι έκαναν, στα χρόνια που εκτείνεται ο έλεγχος.

Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι με τις διασταυρώσεις αυτές, αλλά και με τα 11 νέα μέτρα που παίρνουν το δρόμο προς ψήφιση για τη Βουλή, να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα του Κράτους κατά 3 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο, προκειμένου να χρηματοδοτήσει κοινωνικές ανάγκες, δαπάνες Υγείας και Παιδείας, αλλά και να μειώσει τους συντελεστές φορολόγησης που βαρύνουν υπερβολικά τους νομοταγείς.

Δίνει όμως και μιαν απάντηση σε όσους (δικαίως) ενοχλούνται από «οριζόντια» κριτήρια φορολόγησης και αναρωτιούνται «γιατί αρκούνται στα τεκμήρια διαβίωσης και δεν ελέγχουν σε βάθος όσους πιάνονται σε αυτά».

Ποιους «τσιμπάει» η εφορία

Στο στόχαστρο των ελέγχων μπαίνουν δηλώσεις τις οποίες υπέβαλαν 3 εκατομμύρια μισθωτοί, συνταξιούχοι ή άνεργοι, 100.000 εισοδηματίες και 600.000 επαγγελματίες. Οι δηλώσεις αυτές δείχνουν ότι, συνολικά στη χώρα μας, περίπου 4,5 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα ή …σχεδόν η μισή Ελλάδα, δηλώνουν ότι διαβιούν με εισοδήματα κάτω και από 500 ή 800 ευρώ το μήνα. Και ο φόρος που πληρώνουν δεν ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ, δηλαδή ούτε το 5% των συνολικών εσόδων από φόρο εισοδήματος.

Οι διασταυρώσεις δείχνουν ότι ακόμα και απλοί εργάτες, αγρότες, υπάλληλοι, συνταξιούχοι ή… ανεπάγγελτοι, ανταγωνίζονται επαγγελματίες της νύχτας, γιατρούς, δικηγόρους και άλλους «επιστήμονες» της φοροδιαφυγής, τόσο σε πολυτελή διαβίωση, όσο όμως και στα εισοδήματα «πείνας» τα οποία δηλώνουν στην εφορία! Εξετάζονται επίσης οι δαπάνες για ασφάλιστρα κατοικίας ή αυτοκινήτων, δάνεια κλπ.

Με ελέγχους απ’ άκρου εις άκρον της Ελλάδας (ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές και ΔΟΥ της χώρας) έχουν εντοπιστεί προς έλεγχο 450.000 ύποπτες περιπτώσεις. Κάποιες μάλιστα είναι σαν αυτές:

• Αγρότισσα στην Πελοπόννησο με εισοδήματα 9.500 ευρώ το χρόνο προσαύξησε την περιουσία της (καταθέσεις και ακίνητα) κατά 4.257.553 ευρώ χωρίς να προκύπτει η αιτία ή πηγή προέλευσης από τις φορολογικές δηλώσεις της.

• Ιδιωτικός υπάλληλος (νοσηλευτής) στην Κρήτη, προσαύξησε την περιουσία του κατά 370.000 ευρώ από άγνωστη αιτία. Στην κατοχή του είχε αδήλωτη πισίνα, που εντοπίστηκε από αυξημένους λογαριασμούς ύδρευσης.

• Επιχειρηματίας με σκαπτικά μηχανήματα προσαύξησε τις καταθέσεις του κατά 227.000 ευρώ. Συγγενής του, έμπορος παλαιών σιδερικών με εισοδήματα 4.000-6.000 ευρώ ετησίως, προσαύξησε επίσης την περιουσία του κατά 119.000 ευρώ. Η οικογένεια φαίνεται πως είχε τη φοροδιαφυγή «στο αίμα της», καθώς άλλα δύο μέλη της, ανεπάγγελτοι χωρίς κανένα εισόδημα, βρέθηκαν με αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας ύψους 86.000 και 60.000 ευρώ ο καθένας αντίστοιχα.

• Χαμηλοσυνταξιούχος και η σύζυγός του, κάτοικοι δυτικής Αττικής, ελέγχονται για αύξηση της οικογενειακής περιουσίας τους κατά 290.005 ευρώ ο καθένας.

• Δημόσιος υπάλληλος (εκπαιδευτικός) στην Ανατολική Αττική δεν δήλωσε εισοδήματα από άγνωστη πηγή (ενδεχομένως ιδιαίτερα μαθήματα) ύψους 307.980,19 ευρώ.

• Γιατρός στην Θεσσαλονίκη απέκρυψε εισοδήματα 3.876.048 ευρώ.

• Συνταξιούχος στην Θεσσαλονίκη δεν δικαιολογεί εισοδήματα αγνώστου προελεύσεως που ανέρχονται σε 2.111.555 ευρώ

• Οδοντίατρος στη Θεσσαλία δεν εξέδωσε αποδείξεις συνολικής αξίας 350.000 ευρώ.

• Ανεπάγγελτος στα νότια προάστια της Αθήνας βρέθηκε με καταθέσεις 803.579,85 ευρώ.

• Γιατρός στην Αθήνα απέκρυψε εισοδήματα 1.810.000 ευρώ.

• Χειρουργός στην Αθήνα απέκρυψε εισοδήματα 294.161 ευρώ

• Πολιτικός μηχανικός στην ανατολική Αττική που δήλωνε 7.000 – 9.000 ευρώ, ελέγχεται για απόκρυψη 1.734.845 ευρώ, πιθανώς από κατασκευή αυθαιρέτων κατοικιών.

Έλεγχοι διαβίωσης

Οι τεχνικές ελέγχου βασίζονται κυρίως στην αρχή της «καθαρής θέσης» του φορολογούμενου: η τεχνική αυτή αναδημιουργεί το οικονομικό ιστορικό του ελεγχόμενου φυσικού προσώπου και προσδιορίζει φορολογητέα ύλη, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα διαθέσιμα κεφάλαια προσωπικά, οικογενειακά ή επαγγελματικά, τις διάφορες απαιτήσεις προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές (ενεργητικό), τις υποχρεώσεις προσωπικές, οικογενειακές ή επαγγελματικές (παθητικό), τις ατομικές, οικογενειακές και επαγγελματικές δαπάνες, καθώς και τα εισοδήματα από λοιπές πηγές (ατομικά και οικογενειακά).

Για τέτοιες περιπτώσεις, με το που θα εκδοθεί η εντολή ελέγχου για κάποιο ή κάποια φορολογικά έτη, ο φορολογούμενος που βρίσκεται στο μικροσκόπιο λαμβάνει – μέσω mail ή δια ζώσης- ένα έντυπο 14 ερωτήσεων.

Στο πρώτο τμήμα του εντύπου ο φορολογούμενος καλείται να συμπληρώσει βασικές πληροφορίες για τον ίδιο (στοιχεία ταυτότητας, ΑΦΜ) και την οικογενεία του.

Στο δεύτερο τμήμα ο ελεγχόμενος καλείται να απαντήσει, μεταξύ άλλων, για τις καταναλώσεις νερού και ρεύματος στα σπίτια του, τους λογαριασμούς κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, τις μεταβολές (αγορές, πωλήσεις, κληρονομιές) στην περιουσία του, αν διαθέτει πιστωτική κάρτα ή αν έλαβε οποιοδήποτε είδος δανείου, τα ασφάλιστρα που πλήρωσε για τα οχήματα που έχει στην κατοχή του, αν πληρώνει ή εισέπραξε κάποια ασφάλεια, τα στοιχεία των τραπεζικών του λογαριασμών κ.λπ.

Μέχρι να αποδειχθεί η παράβαση πάντως, δε σημαίνει αυτομάτως ότι όλοι οι ελεγχόμενοι έχουν διαπράξει φοροδιαφυγή. Μπορούν να επικαλεστούν (και να αποδείξουν) ότι, για παράδειγμα, επανακατέθεσαν στην τράπεζα χρήματα που είχαν από παλιά (πχ πατρική περιουσία) αλλά τα είχαν «σηκώσει» υπό τον φόβο της χρεωκοπίας το 2010 ή 2015. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να επικαλεστούν έσοδα από πωλήσεις ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που παρέλειψαν να τα δηλώσουν στην εφορία.

Διαβάστε ακόμη 

Η επόμενη μέρα μετά τον Fitch: Aναβαθμίσεις «με το Α μπροστά» βάζει στόχο τώρα η Αθήνα

Economist: Ποιες είναι οι 10 ακριβότερες πόλεις στον κόσμο

Αντικειμενικές αξίες: Κάθε αγοραπωλησία ακινήτου θα επηρεάζει το σύστημα τιμών 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ