Oι δύο σιδηρές κυρίες της Ευρώπης κινούνται επιτέλους προς την ίδια κατεύθυνση. Βερολίνο και Φρανκφούρτη σχεδόν συντόνισαν την Πέμπτη τα ρολόγια τους ανακοινώνοντας μέτρα για τη διάσωση της γερμανικής και συνολικά της ευρωπαϊκής οικονομίας, μια κίνηση που δείχνει προς την κατεύθυνση μιας, επιτέλους, συντονισμένης πολιτικής στην ευρωζώνη. Τα μέτρα για την ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης από την κρίση της πανδημίας ακολούθησαν μια πρωτοποριακή στροφή προς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης στις Βρυξέλλες, υποστηριζόμενο από κοινό δανεισμό. Η Γερμανία έπρεπε να ενεργήσει «θαρραλέα και αποφασιστικά», δήλωσε η καγκελάριος Μέρκελ στο γερμανικό ARD σε συνέντευξη που παραχώρησε και όπου υπερασπίστηκε το άνευ προηγουμένου πακέτο στήριξης της γερμανικής οικονομίας 1, 3 δισ. ευρώ. Κάθε πρωτοβουλία είναι ήδη σημαντική, αλλά σε συνδυασμό αποτελεί αναμφισβήτητα επίδειξη ισχύος. Η Ευρώπη προσπαθεί από την αρχή της πανδημίας να επιτύχει ένα κοινό έδαφος στην οικονομική πολιτική.
«Η αλλαγή στη χάραξη πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν εξαιρετικά σημαντική», δήλωσε ο Neville Hill, επικεφαλής οικονομολόγος της Credit Suisse στο Λονδίνο. «Αυτή η αλλαγή δεν είναι μόνο ικανή να επιτρέψει στην οικονομία της ζώνης του ευρώ να ανακάμψει από την πανδημία αλλά αυξάνει την προοπτική ενός καλύτερου, και πιο ισορροπημένου πλαισίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την επόμενη μέρα».
Στο τιμόνι αυτής της πολιτικής είναι δύο γυναίκες η επί σειρά ετών καγκελάριος της Γερμανίας που ηγήθηκε των πλέον σκληρών διαπραγματεύσεων στο εσωτερικό της χώρας της για να πετύχει την συμφωνία για το πακέτο των 130 δισεκατομμυρίων ευρώ και ενώ είχε ήδη πετύχει συμφωνία και για το νέο εργαλείο δανεισμού της ΕΕ και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας και επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που έχει κρατήσει την ευρωτράπεζα στην πρώτη γραμμή της πυρόσβεσης κρίσεων διαμηνύοντας με τον πλέον σαφή τρόπο στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι δεν μπορεί να σώσει την Ευρώπη μόνη της.
Η ΕΚΤ αύξησε την ισχύ του μπαζούκα κατά 600 δισεκατομμύρια ευρώ την Πέμπτη αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο για περαιτέρω αύξηση.
«Η ΕΚΤ ενεργεί πολύ πιο επιθετικά από ό, τι στο παρελθόν όπως και η γερμανική κυβέρνηση», λέει ο ο Nick Kounis, οικονομολόγος της ABN Amro στο Άμστερνταμ. «Η απάντηση ήταν πολύ πιο γρήγορη και συντονισμένη και εστιασμένη σε σχέση με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση» προσθέτει. Αυτή η δημοσιονομική-νομισματική σύνδεση έχει ήδη ξεκινήσει σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η κεντρική τράπεζα και η κυβέρνηση έχουν τονίσει τον συντονισμό τους. Η πρώτη ένδειξη επιτυχίας για τους αξιωματούχους της ευρωζώνης ήρθε με τη μορφή ιταλικών αποδόσεων ομολόγων 10 ετών, οι οποίες μειώθηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο σε δύο μήνες την Πέμπτη. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης παραμένει πιεστική. Ο Λαγκάρντ δήλωσε την Πέμπτη ότι η συρρίκνωση της οικονομίας της ευρωζώνης το δεύτερο τρίμηνο θα είναι «άνευ προηγουμένου» – οδηγώντας σε πτώση σχεδόν 9% φέτος. «Μια φιλόδοξη και συντονισμένη δημοσιονομική στάση παραμένει κρίσιμης σημασίας», πρόσθεσε.
Τα 57 μέτρα του Βερολίνου
Η Γερμανία – η μεγαλύτερη οικονομία της περιοχής – βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από τους εταίρους όπως η Ιταλία, αν και αξιωματούχοι στο Βερολίνο εξακολουθούν προβλέπουν τις μεγαλύτερες απώλειες σε ό,τι αφορά την οικονομία από τον Β ‘Παγκόσμιο Πόλεμο. Έχοντας αυτό υπόψη, το πακέτο Μέρκελ ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Το πακέτο, συμπεριλαμβανομένων 57 μέτρων από τη μείωση του ΦΠΑ έως τα μπόνους σε γονείς, σχεδιάστηκε για να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν ευρύτερη εμβέλεια. Αυτό το πακέτο όμως σηματοδοτεί και κάτι άλλο: Η Γερμανία γυρίζει σελίδα μετά από χρόνια ισοσκελισμένων προϋπολογισμών αποτέλεσμα μιας αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας. Επίσης σηματοδοτούν την αλλαγή της Γερμανίας με μια ταχύτερη αντίδραση σε σχέση με το 2009.
Τι λένε οι οικονομολόγοι του Bloomberg
«Με την πανδημία υπό έλεγχο και μια σημαντική δημοσιονομική στήριξη, η Γερμανία φαίνεται να είναι σε θέση να ανακάμψει στο δεύτερο τρίμηνο». Η ΕΚΤ ενήργησε γρήγορα και τολμηρά, σε αντίθεση με το παρελθόν και την πολιτική που ακολούθησε με την κρίση χρέους. Το επόμενο ανοικτό ακόμη μέτωπο της Ευρώπης είναι το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Δεν έχει ακόμη εγκριθεί από όλες τις κυβερνήσεις και ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια θα είναι η τελική του μορφή κα ισχύς. Αν όμως διαμορφωθεί, θα αρχίσει να διορθώνει τις ανισορροπίες στην ζώνη του ευρώ. Ο συνδυασμός της γερμανικής δημοσιονομικής επέκτασης και του ταμείου ανάκαμψης της ΕΕ – με δεδομένο ότι κανείς δεν μιλάει πλέον για λιτότητα παρά τις μεγάλες δημοσιονομικές αποκλίσεις λόγω κορωνοϊού – μια ενωμένη Ευρώπη αναλαμβάνει επιτέλους δράση λέει ο Jens Peter Sorensen, επικεφαλής αναλυτής της Danske Bank A / S.