Χαρίζει τόκους το Δημόσιο με το νέο σύστημα επιβράβευσης συνεπών οφειλετών της Εφορίας, που εγκαινιάζει το 2020 η κυβέρνηση. Προ των πυλών βρίσκεται η νέα πάγια ρύθμιση που κάνει πρεμιέρα σε λίγες ημέρες.

Πάνω από 4,3 εκατομμύρια οφειλέτες με συνολικά χρέη 180 δισ. ευρώ θα πιάσουν χαρτί και μολύβι για να υπολογίσουν αν και σε τι τελικά τους διευκολύνει προκειμένου να βάλουν σε τάξη τα χρέη και τις ζωές τους, χωρίς την απειλή των κατασχέσεων από το Δημόσιο.

Όπως αποκάλυψε πριν από δύο μήνες το «business stories», η νέα πάγια ρύθμιση της Εφορίας σχεδόν αντιγράφει εκείνη των 120 δόσεων: προσφέρει μεν διπλάσιες δόσεις σε σχέση με την πάγια που ισχύει σήμερα, αλλά ο αριθμός των δόσεων θα καθορίζονται βάσει του εισοδήματος, όπως η έκτακτη ρύθμιση των 120 δόσεων που έκλεισε τον Οκτώβριο.

Δηλαδή:

■ Για τα νοικοκυριά, ελάχιστη δόση 30 ευρώ ή από μόλις 1% του φορολογητέου εισοδήματος προκειμένου για τρίτεκνους ή πολύτεκνους, από 2% για οικογένειες με δύο παιδιά, από 3% για οικογένειες με ένα παιδί, από 4% και άνω για οφειλέτες χωρίς παιδιά – και έως 25% για όσους ξεπερνούν τα 100.000 ευρώ ετησίως.

■ Για τις επιχειρήσεις, δόση ίση με 5% του τζίρου τους – ή 7% και 10% αν αυτός ξεπερνά το 1 ή 1,5 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.

Ο αριθμός των δόσεων θα εξαρτάται έτσι μεν από το εισόδημα, αλλά όχι και από την περιουσία των οφειλετών όπως ζητούσαν οι θεσμοί, οι οποίοι πίεζαν για να μην πληρώνουν μόνο με βάση το πόσα βγάζουν, αλλά και το πόσα «έχουν» (δηλαδή να αναγκαστούν να ρευστοποιήσουν μέρος της περιουσίας τους ή να τους γίνει κατάσχεση και πλειστηριασμός).

Κερδισμένη η μεσαία τάξη…

Για τους μικροοφειλέτες ο μόνος κόφτης θα είναι τα 30 ευρώ της ελάχιστης μηνιαίας δόσης. Περίπου 1 στους 3 οφειλέτες χρωστάει κάτω από 300 ευρώ και δεν θα δει απολύτως καμία διαφορά, αφού πρέπει να εξοφλήσει σε λιγότερο από 12 δόσεις των 30 ευρώ.

Ωστόσο 1 στους 2 χρωστάει πάνω από 500 ευρώ και, ως εκ τούτου, θα μπορεί να πληρώνει με 15-24 δόσεις αντί για μόλις 12 που ισχύει έως τώρα.

Γι’ αυτούς θα ισχύουν δύο κόφτες: ο μέγιστος αριθμός δόσεων (24 ή 48 για έκτακτη αιτία), αλλά και το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό πληρωμών κάθε χρόνο, ως ποσοστό του εισοδήματος. Ως εισόδημα δεν λαμβάνεται υπόψη μόνο το δηλωθέν στην Εφορία, ούτε και το φορολογητέο -πραγματικό ή τεκμαρτό-, αλλά το συνολικό, μαζί δηλαδή και με τυχόν φοροαπαλλασσόμενα ή άλλα εισοδήματα και επιδόματα (τέκνων κ.λπ.).

Και στην περίπτωση αυτή ακόμα, όπως προκύπτει από τον πίνακα, για εισοδήματα, π.χ., 50.000 ευρώ (δηλαδή για όσους βγάζουν πάνω από 4.000 ευρώ τον μήνα) απαιτούνται μόλις 200-350 ευρώ τον μήνα (ή 2.700-4.200 ευρώ τον χρόνο) για να εξοφληθούν σε 24 μήνες χρέη της τάξεως των 5.000-10.000 ευρώ στην Εφορία. Αυτά είναι τα χρέη 1,5 εκατομμυρίου οφειλετών που, κατά κύριο λόγο, κατέχουν ακίνητη περιουσία ή ασκούν επιτήδευμα και ανήκουν κατά τεκμήριο στη λεγόμενη μεσαία τάξη.

…με διπλάσιο επιτόκιο

Παρότι ο μέγιστος αριθμός δόσεων αυξάνεται από 12 σε έως και 24 (ενώ οι 24 σε 48 αν αφορούν οφειλές από έκτακτη αιτία, όπως κληρονομιά ή φορολογικό έλεγχο), οι δανειστές επέμειναν και πέτυχαν να αυξηθεί αισθητά το επιτόκιο που βαρύνει τις επιπλέον δόσεις. Το σκεπτικό ήταν ότι πρέπει να ξεπερνά εκείνο με το οποίο δανείζουν οι τράπεζες (5% σήμερα), για να μη συμφέρει τους οφειλέτες να πληρώνουν εκείνες αντί το Δημόσιο.
Ετσι, αντί για επιτόκιο 3% (όπως είχε μειωθεί προσωρινά λόγω των αποφάσεων του ΣτΕ, ενώ ήταν 8,5% ως τον Απρίλιο), στη νέα ρύθμιση θα αυξάνεται από 1/1/2020:

■ σε 5,25% για όσους ζητήσουν έως 12 δόσεις,

■ σε 6,5% για όσους ζητήσουν 13-24 δόσεις (ή και 48 για οφειλές από έκτακτη αιτία).

Δώρο 25% των τόκων ή μία δόση

Για πρώτη φορά όμως εισάγεται και πρόγραμμα επιβράβευσης στη μόνιμη ρύθμιση της Εφορίας. Αν οι οφειλέτες παραμείνουν συνεπείς μέχρι τέλους στην πληρωμή της ρύθμισης, όταν έρθει η ώρα να πληρώσουν την τελευταία δόση τους θα δουν να απαλλάσσονται από την πληρωμή του 25% των τόκων οι οποίοι έχουν ήδη επιβαρύνει τις δόσεις της οφειλής τους. Ή ότι τους χαρίζεται ολόκληρη η τελευταία δόση, αν το 25% των τόκων που διαγράφεται ξεπερνά το τελικό ποσό της δόσης.

Με τα δεδομένα αυτά:

■ Οι τακτικές οφειλές (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ) θα μπορούν να τακτοποιηθούν σε 12 έως 24 δόσεις και οι έκτακτες (φόρος κληρονομιάς, δωρεές κ.ά.) σε έως 48, από 24 μηνιαίες δόσεις που ισχύει σήμερα.

■ Για τις τακτικές οφειλές η υπαγωγή στη ρύθμιση μπορεί να γίνει χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.

■ Αν οι οφειλέτες επιλέξουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους σε περισσότερο από 12 μηνιαίες δόσεις, θα επιβαρύνονται με μεγαλύτερο επιτόκιο, που θα φτάνει σε 0,54% τον μήνα.
Προσοχή! Σε περίπτωση απώλειας και υπαγωγής των ίδιων οφειλών στη ρύθμιση για δεύτερη φορά από τον ίδιο οφειλέτη, το επιτόκιο προσαυξάνεται κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα.

Δόση βάσει ετήσιου ορίου

Η δόση καθορίζεται διαιρώντας το ετήσιο όριο πληρωμών του οφειλέτη με τους μήνες αποπληρωμής κάθε έτους. Ο αριθμός των δόσεων περιορίζεται από το πλαφόν (24 δόσεις για τακτικές οφειλές ή 48 για έκτακτες) και από την ελάχιστη μηνιαία δόση που δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 30 ευρώ.

Παραδείγματα ρύθμισης τακτικής οφειλής από ΕΝΦΙΑ (πλέον προσαυξήσεις 5,25%/έτος):

■ με εισόδημα 20.000 ασχέτως παιδιών και χρέος 300 ευρώ: 10 δόσεις Χ 30 ευρώ

■ με εισόδημα 20.000 χωρίς παιδιά και χρέος 600 ευρώ: 12 δόσεις Χ 50 ευρώ

■ με εισόδημα 20.000 και 1 ή επιπλέον παιδιά για χρέος 600 ευρώ: 20 δόσεις Χ 30 ευρώ

■ με εισόδημα 20.000 ευρώ χωρίς παιδιά και χρέος 1.800 σε ΕΝΦΙΑ: 24 δόσεις Χ 75 ευρώ

■ με εισόδημα 30.000 ευρώ χωρίς παιδιά και χρέος 1.800 σε ΕΝΦΙΑ: 12 δόσεις Χ 150 ευρώ