Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εγκρίνει «ρήτρα διαφυγής» για την αύξηση των αμυντικών δαπανών (με έτος σύγκρισης το 2021) δημιουργεί για την Ελλάδα «δημοσιονομικό χώρο» περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ το 2025.
Αυτός ο χώρος πρέπει να αξιοποιηθεί για την ενίσχυση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας- και όχι για παροχές, τονίζει ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών του London School of Economics και μέλος της Επιτροπής που συνέταξε την Έκθεση Πισσαρίδη, Δημήτρης Βαγιανός, με αφορμή τη συμμετοχή του στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Παράλληλα, προειδοποιεί ότι οι αγορές- σε αντίθεση με την Ε. Επιτροπή – δεν προβλέπουν ρήτρα διαφυγής και θα παρακολουθούν τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας.
«Πρέπει να τονίσω ότι η αύξηση του ελλείμματος, ακόμα και αν δεν υπολογιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπολογίζεται από τις αγορές. Αν η Ελλάδα έχει υψηλό έλλειμμα και υψηλό χρέος, οι αγορές ενδιαφέρονται κατά πόσο αυτό είναι βιώσιμο οικονομικά. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν έχει τεράστιο πρόβλημα με το χρέος της, αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με την εξέλιξη του χρέους στα επόμενα χρόνια.
Η ρήτρα διαφυγής πρέπει να αξιοποιηθεί από την ελληνική κυβέρνηση και ο δημοσιονομικός χώρος που θα δημιουργηθεί, πρέπει να χρησιμοποιηθεί για επιλεγμένες δαπάνες.
Αυτές οι δαπάνες πρέπει να γίνουν κυρίως σε τομείς που θα είναι σημαντικοί για την ανάπτυξη της χώρας, να μην είναι παροχές. Πρέπει να είναι επενδύσεις σε υποδομές (για παράδειγμα σε ενεργειακές υποδομές), επενδύσεις ψηφιακού μετασχηματισμού, που είναι πολύ σημαντικές για την παραγωγικότητα της οικονομίας, επενδύσεις για έρευνα και καινοτομία.
Όλες αυτές οι δαπάνες αυξάνουν το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας και είναι χρήσιμες.»
Όπως επισημαίνει ο Δ. Βαγιανός η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχιστεί η αύξηση των μισθών στην Ελλάδα.
«Ο βασικός παράγοντας που καθορίζει τη θεμιτή αύξηση του κατώτατου μισθού και των μισθών γενικά, είναι η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Συναφές είναι επίσης το πόσο υψηλή είναι η οικονομική ανάπτυξη στην χώρα. Η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα, από το 2019 μέχρι το 2023 αυξήθηκε κατά περίπου 2%. Η τελευταία αύξηση που δόθηκε στον κατώτατο μισθό είναι περίπου 6%.
Η οικονομία όμως πάει καλά, υπάρχει ανάπτυξη, οπότε υπάρχει περιθώριο για αύξηση των μισθών, αλλά πρέπει να υπάρχει προσοχή ώστε να συμβαδίζει με την παραγωγικότητα.
Η αύξηση των αποδοχών δεν συνδέεται μόνο με το ύψος του κόστους ζωής. Αφορά στο αν οι εργοδότες θα μπορούν να πληρώνουν τους μισθούς και αν θα θέλουν να προσλαμβάνουν εργαζόμενους.
Η παραγωγικότητα της εργασίας εξαρτάται από τη συνολική δομή της οικονομίας και το είδος των κλάδων της οικονομίας. Εξαρτάται επίσης από τις επενδύσεις, από το πώς το κράτος διευκολύνει την παραγωγή, από τους κρατικούς θεσμούς. Είναι μια συνδυαστική προσπάθεια και από το κράτος και από τις επιχειρήσεις και από τους εργαζόμενους».
O Δ. Βαγιανός, που επίσης διευθύνει την Ομάδα Χρηματοπιστωτικών Αγορών και το Κέντρο Paul Woolley για τη Μελέτη της Δυσλειτουργίας της Κεφαλαιαγοράς στο LSE, εκτιμά ότι το διεθνές οικονομικό περιβάλλον θα επιδεινωθεί το επόμενο διάστημα με την επιβολή δασμών, γεγονός που θα έχει άμεσες συνέπειες στην οικονομία της Ευρώπης και έμμεσες για την Ελλάδα.
«Θα υπάρχει σίγουρα αρνητικός αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, οι δασμοί που θα ανακοινωθούν στις αρχές Απριλίου θα οδηγήσουν σε μείωση του ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 0,3%. Αυτό το ποσοστό είναι σημαντικό, καθώς υπολογίζαμε ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα κυμαίνονταν φέτος στο 1%, άρα θα εξαλειφθεί το ένα τρίτο της προβλεπόμενης ανάπτυξης.
Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιδράσει και στην συνέχεια οι ΗΠΑ απαντήσουν, οι επιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερες και η ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα κινδυνεύσει να μηδενιστεί. Παράλληλα συγκεκριμένοι κλάδοι θα αντιμετωπίσουν σημαντικές δυσκολίες και κάποιες επιχειρήσεις μπορεί να χρειαστεί να μειώσουν το προσωπικό τους.
Η Ελλάδα έχει σχετικά μικρή μεταποιητική βάση, οπότε μπορεί να μην επηρεαστεί τόσο πολύ άμεσα. Ωστόσο, θα επηρεαστεί έμμεσα επειδή θα υπάρξουν επιπτώσεις στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση. Το πλήγμα στην Ελλάδα μπορεί να μην είναι άμεσο, αλλά θα είναι σημαντικό και θα μπορεί να είναι μεγαλύτερο τα επόμενα χρόνια».
O Δημήτρης Βαγιανός θα παρευρεθεί στην πόλη των Δελφών τον Απρίλιο, στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 12 Απριλίου 2025.
Διαβάστε ακόμη
Κατερίνα Μαλαματίνα: Έρχεται νέο διπλό σφυρί για τις βίλες στη Μύκονο (pics)
Data Center: Στα όριά της η Αττική από την επενδυτική έκρηξη των κέντρων δεδομένων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα