του Αργύρη Παπαστάθη

Περιθώριο μέχρι την Πέμπτη ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος στα μεγάλα θέματα της αξιολόγησης δηλαδή στις περικοπές των συντάξεων και του αφορολόγητου (από το 2019) αλλά και στα εργασιακά, έχει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που ολοκλήρωσε τη σημερινή συνάντηση με τους Θεσμούς στις Βρυξέλλες, δίνοντας νέο ραντεβού το μεσημέρι της Τετάρτης.

Η άρνηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) να επιστρέψει στην Αθήνα για διαπραγματεύσεις με την ελληνική πλευρά οδήγησε στην αναγκαστική λύση των επαφών στις Βρυξέλλες ανάμεσα στον υπουργό Οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο, την υπουργό εργασίας κυρία Έφη Αχτσιόγλου, τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Γιώργο Χουλιαράκη και τους εκπροσώπους των Θεσμών. Το σχήμα αυτό θυμίζει εν πολλοίς το ατυχές Brussels Group του πρώτου εξαμήνου του 2015.

Όπως ανέφεραν τη Δευτέρα τόσο ο υπουργός Οικονομικών όσο και ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, οι θεσμοί μάζεψαν τα τεχνικά στοιχεία που χρειάζονταν κατά την τελευταία τους επίσκεψη στην Αθήνα και τώρα είναι η στιγμή να συζητηθούν οι βασικές εκκρεμότητες.

Παρά ταύτα ο κ. Ντάισελμπλουμ δεν εμφανίστηκε αισιόδοξος ούτε καν για τεχνική συμφωνία (staff level agreement) ως το προσεχές Eurogroup στις 7 Απριλίου ενώ ο Επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί είπε ότι αναμένει συνολική συμφωνία κάποια στιγμή τις επόμενες… εβδομάδες χτυπώντας «καμπανάκι» για τις επιπτώσεις της καθυστέρησης για την οικονομία και την εμπιστοσύνη.

tsakk2

Τα ραντεβού των δύο πλευρών στις Βρυξέλλες είναι και ένας τρόπος να διαχειριστούν επικοινωνιακά την εμπλοκή που έχει προκύψει λόγω της άρνησης του ΔΝΤ να γυρίσει στην Αθήνα για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης αν δεν υπάρξουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την ελληνική πλευρά για συντάξεις και εργασιακά με τη μορφή μιας επιστολής ή ακόμη και της νομοθέτησης κάποιων πρώτων μέτρων.

Όμως το παρόν σχήμα, το οποίο ζητήθηκε από την ελληνική πλευρά, δεν παρακάμπτει τελικά την Βελκουλέσκου και τα άλλα στελέχη της τρόικας -όπως ήλπιζε η ελληνική πλευρά- παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους στην πρώτη συζήτηση το βράδυ της Δευτέρας συμμετείχε και ο προϊστάμενός της Πόουλ Τόμσεν (επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ), ενώ από την πλευρά της Κομισιόν ο Μάρκο Μπούτι (προϊστάμενος του εκπροσώπου στην Τρόικα Ντέκλαν Κοστέλο). Μάλιστα οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι από την πλευρά του ESM συμμετείχε έστω και για λίγο και ο επικεφαλής Κλάους Ρέγκλινγκ.

Ωστόσο παρά τα… μεγάλα ονόματα που ήταν ούτως ή άλλως στις Βρυξέλλες λόγω του Eurogroup από σήμερα Τρίτη οι συζητήσεις θα γίνουν και με τους… γνωστούς της τρόικας Ντέλια Βελκουλέσκου (ΔΝΤ), Ντέκλαν Κοστέλο (ΕΕ), Φρανσέσκο Ντρούντι (ΕΚΤ) και Νίκολα Τζιαμαρόλι (ESM).

Η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να αναβαθμίσει το επίπεδο της εκπροσώπησης των Θεσμών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ερμηνεύεται και ως μία απόπειρα να αποφύγει τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη μείωση των συντάξεων και τις αλλαγές τα εργασιακά οι οποίες ζητήθηκαν από την τρόικα στην Αθήνα και όσο δεν δίδονται η επιστροφή της στην πρωτεύουσα δεν φαίνεται εφικτή.

tsakk3

Πήγες του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν πάντως ότι πρόκειται για πολιτική διαπραγμάτευση. Στόχος είναι να γίνει τουλάχιστον άλλη μία συνάντηση σε υψηλό επίπεδο την ερχόμενη Πέμπτη πάλι στις Βρυξέλλες.

Παρά τις πρόσφατες διαφωνίες, κυβερνητικές έλεγαν ότι υπάρχει ένα περιθώριο διαπραγμάτευσης για έναν συμβιβασμό και εκτίμησαν πως «το ΔΝΤ έδειξε ότι θέλει να διαπραγματευτεί με καλή πίστη». Πρόσθεταν ότι έχει επιτευχθεί πρόοδος για την αποσαφήνιση των «αντισταθμιστικών μέτρων», που θα ενεργοποιηθούν αν υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 3,5%. «Το γεγονός ότι διαφωνούμε στο ύψος της μείωσης του ΕΝΦΙΑ είναι απόδειξη του πόσο μακριά έχουμε πάει σε αυτή τη συζήτηση» ανέφερε σχετικά.

Αυτό που συζητείται στις Βρυξέλλες σύμφωνα με την ίδια πηγή είναι ένα πακέτο μέτρων της τάξεως του 2% επί του ΑΕΠ, δηλαδή 3,6 δισ. ευρώ, τα οποία χωρίζονται σε 1,8 δισ. ευρώ από την πλευρά των εσόδων και έπειτα 1,8 δισ. ευρώ από τις δαπάνες.

Και κύριες και επικουρικές

Στο επίκεντρο της διαμάχης με τους Θεσμούς είναι η δυσπιστία τους ότι η προσωπική διαφορά είναι μόνον 900 εκατ. με 1 δισ. ευρώ, όπως υποστηρίζει η υπουργός Εργασίας κυρία Έφη Αχτσιόγλου. Η τρόικα επιμένει ότι θα πρέπει να υπάρξει εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2020 με το κόψιμο και των κύριων και των επικουρικών συντάξεων. Μια ανάλογη περικοπή θα φέρει απώλειες ως 700 ευρώ το χρόνο για τους χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίες μαζί τις απώλειες από το κόψιμο του αφορολόγητου περίπου στις 5.600 ευρώ θα φτάσουν τα 1.300 ευρώ, δηλαδή δύο συντάξεις το μήνα.

Ένα από τα κύρια ζητήματα είναι και τα εργασιακά. Το ΔΝΤ θέλει να ξεκαθαριστεί ότι θα ισχύει η παράταση του παγώματος των συλλογικών διαπραγματεύσεων ως το τέλος του προγράμματος και δεν κάνει βήμα πίσω για τη νομοθέτηση της αύξησης του ορίου των ομαδικών απολύσεων από το 5% στο 10% και του λοκάουτ -το δικαίωμα ανταπεργίας των εργοδοτών.

Η Κομισιόν, έχοντας κατά νου ότι «κάτι θα πρέπει να δοθεί στην κυβέρνηση για να κλείσει η συμφωνία» δέχεται μια «λάιτ» εκδοχή των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων στις οποίες δεν θα συμπεριλαμβάνεται η συμφωνία για τον κατώτατο μισθό η οποία θα γίνεται από το κράτος σε συνεργασία με την τρόικα όσο είμαστε ακόμη σε μνημόνια.

Από την άλλη πλευρά προβλέπεται η επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και στα μη μέλη των αντίστοιχων κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων. Εκεί εκφράζονται αντιρρήσεις από το ΔΝΤ για το αν θα πρέπει να υποχρεώνονται κάποιες επιχειρήσεις να ακολουθούν και παράλληλα το Ταμείο λέει όχι στην υπερίσχυση των κλαδικών έναντι των επιχειρησιακών συμβάσεων.