Εως τις 13 Μαρτίου 2020 οι ελεύθεροι επαγγελματίες , αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες και αγρότες πρέπει να δηλώσουν σε ποια κατηγορία από τις 6 που θεσπίστηκαν με το νέο ασφαλιστικό επιθυμούν να ασφαλιστούν για το 2020. Οι νέες εισφορές πρέπει καταβληθούν έως τις 20 Μαρτίου. Οι έξι νέες κατηγορίες εισφορών κυμαίνονται από 210 ευρώ, η κατώτερη υποχρεωτική έως 566 ευρώ η ανώτερη.
Eτσι το νέο επίπεδο κύριων συντάξεων διαμορφώνεται από 507 ευρώ με 20 έτη ασφάλισης έως 1454 ευρώ με 40 έτη ασφάλισης.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ που εκδόθηκε χθες στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, προσδιορίζεται κατώτατη, κατά περίπτωση, κατηγορία καταβολής εισφορών για το σύνολο των δραστηριοτήτων. Εφόσον το ποσό των εισφορών από την μισθωτή απασχόληση υπολείπεται του ποσού εισφοράς της κατώτατης κατηγορίας, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά.
– Παρέχεται δυνατότητα επιλογής ανώτερης κατηγορίας καταβάλλοντας την αντίστοιχη διαφορά κλάδου σύνταξης. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες στην αρχή κάθε έτους θα μπορούν να αλλάζουν κατηγορία , όχι μόνο να ανεβαίνουν επίπεδο ασφαλιστικής εισφοράς αλλά και να κατεβαίνουν.
– Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας (Ελ. Επαγγελματίας/Αυτοαπασχολούμενος/Αγρότης) θεσπίζεται η καταβολή μιας εισφοράς με κατάταξη σε μία εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων με ελεύθερη επιλογή.
Υπάρχει βέβαια και μια ειδική -χαμηλότερη- για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα 5 έτη από την έναρξη άσκησης του επαγγέλματος, στα 126 ευρώ (κύρια ασφάλιση και υγεία). Παράλληλα καταργείται η διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου που βάφτιζε την έκπτωση στις εισφορές των νέων επαγγελματιών «ασφαλιστική οφειλή» που αναζητούνταν από τον ασφαλισμένο στο μέλλον. Πλέον, η καταβολή μειωμένης εισφοράς έως και μια 5ετία για τους νέους επαγγελματίες δεν συνιστά ασφαλιστική οφειλή και δεν αναζητείται.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της ασφάλισης η βελτίωση των συντελεστών της κύριας σύνταξης θα δώσει κίνητρο στους ελεύθερους επαγγελματίες να επιλέξουν υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία .
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αποκτούν με το νέο ασφαλιστικό το δικαίωμα να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία, σύμφωνα με τους ειδικούς θα έχουν κέρδος αν ενταχθούν στην τρίτη ασφαλιστική κατηγορία καταβάλλοντας εισφορά 305 ευρώ το μήνα . Μετά από 40 χρόνια μπορούν να προσδοκούν σύνταξη 1250 ευρώ μικτά (περίπου 1130 καθαρά) που θεωρείται αξιοπρεπής σύνταξη.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν τον νέο επαγγελματία όταν κληθεί να επιλέξει κατηγορία μετά την έκπτωση που να είναι συντηρητικός στην επιλογή του καθώς έχει πολλά χρόνια μπροστά του στη διάρκεια των οποίων μπορεί να αλλάξει και πάλι το σύστημα εισφορών επιβάλλοντας δυσμενέστερους όρους με αποτέλεσμα να βγει τελικά χαμένος.
Αντίθετα ο ασφαλισμένος που απέχει λίγα χρόνια έως και έως 5 από τη συνταξιοδότηση και έχει οικονομική άνεση θα έχει κέρδος αν ενταχθεί στην υψηλότερη κατηγορία εισφορών.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ: Με το νέο εισφοροδοτικό σύστημα:
– Θεσπίζονται έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες για Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους και μία (1) η οποία θεωρείται Ειδική ασφαλιστική κατηγορία που απευθύνεται σε νέους ασφαλισμένους κατά τα πρώτα πέντε (5) έτη ασφάλισης και έξι (6) ασφαλιστικές κατηγορίες για ασφαλισμένους του π.ΟΓΑ.
Κατώτατη, εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών λογίζεται η πρώτη και ανώτατη η έκτη.
– Το ποσό εισφοράς κλάδου υγείας, μετά την 2η ασφαλιστική κατηγορία, παραμένει σταθερό.
– Η κατάταξη σε μια εκ των ασφαλιστικών κατηγοριών είναι υποχρεωτική.
Οι ασφαλιστικές εισφορές από 01.01.2020 καταβάλλονται σε μηνιαία βάση, με ημερομηνία εμπρόθεσμης πληρωμής την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα.
2. Έναρξη Ισχύος
Ως ημερομηνία έναρξης καταβολής εισφορών, σύμφωνα με το νέο εισφοροδοτικό πλαίσιο, ορίζεται η 01.01.2020.
3. Πεδίο Εφαρμογής
Στο πεδίο εφαρμογής των νέων διατάξεων εμπίπτουν Ελεύθεροι Επαγγελματίες
Αυτοαπασχολούμενοι και Αγρότες, για τους οποίους προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ σύμφωνα με τις ισχύουσες καταστατικές διατάξεις, και οι οποίοι:
– κατά την 31.12.2019 είναι ενταγμένοι στο Μητρώο Εισφορών Μη Μισθωτών
– έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν στην ασφάλιση μετά την 1.1.2020.
4. Νέες ασφαλιστικές εισφορές
Α. Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι
Πίνακας εισφορών
Με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράττονται εισφορές υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας (ΟΑΕΔ) ύψους 10€ και, για τους Υγειονομικούς, υπέρ της Στέγης Υγειονομικών ύψους 2€.
Β. Νέοι Ελεύθεροι Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενοι (έως πέντε έτη ασφάλισης)
Θεσπίζεται Ειδική ασφαλιστική κατηγορία που απευθύνεται σε νέους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους κατά τα πρώτα πέντε έτη ασφάλισής τους.
Το πεδίο εφαρμογής των προσώπων που δύνανται να καταταγούν στην Ειδική ασφαλιστική κατηγορία διευρύνεται και πλέον το δικαίωμα παρέχεται σε όλους τους Ελεύθερους Επαγγελματίες και Αυτοαπασχολούμενους (και όχι μόνο στους αποφοίτους σχολών ανώτατης εκπαίδευσης που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια που έχουν τη μορφή Ν.Π.Δ.Δ).
Πίνακας Ειδικής Κατηγορίας
Με τις ασφαλιστικές εισφορές συνεισπράττονται εισφορές υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας (ΟΑΕΔ) ύψους 10€ και, για τους Υγειονομικούς, υπέρ της Στέγης Υγειονομικών ύψους 2€.
– Το δικαίωμα επιλογής της ειδικής κατηγορίας ασκείται κατά την έναρξη της ασφάλισης ή κατά τη διάρκεια, για όσο χρονικό διάστημα υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση πέντε ετών.
– Το δικαίωμα ασκείται μόνο μία φορά και σε περίπτωση διακοπής της ασφάλισης δεν μπορεί να ασκηθεί εκ νέου.
– Κατά την πρώτη πενταετία, παρέχεται δυνατότητα επιλογής μίας εκ των έξι ασφαλιστικών κατηγοριών, ανά έτος, και επανόδου στην ειδική κατηγορία.
– Μετά τη συμπλήρωση της πενταετίας, και έως το τέλος του έτους, προβλέπεται μετάταξη στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη κατηγορία η κατάταξη θα παραμείνει στην επιλεγείσα κατηγορία.
– Συνταξιούχοι που έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν στην ασφάλιση δεν εμπίπτουν στην εφαρμογή της εν λόγω διάταξης.
Γ. Ασφαλισμένοι σύμφωνα με τις διατάξεις του π. ΟΓΑ
Πίνακας εισφορών
Δ. Παράλληλη ασφάλιση
Με τη διάταξη του άρθρου 32 του Ν.4670/2020, ρυθμίζονται θέματα καταβολής ασφαλιστικών εισφορών όταν, σύμφωνα με τις υφιστάμενες καταστατικές διατάξεις, συντρέχει παράλληλη ασφάλιση.
Στις περιπτώσεις αυτές διακρίνεται η πιο κάτω κατηγοριοποίηση:
1. Μοναδική Μη μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από την κατώτατη, κατά περίπτωση, προβλεπόμενη εισφορά.
Ειδικότερα:
α) Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι και Αγρότες με Μισθωτή απασχόληση.
Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της δεύτερης (2ης), κατά περίπτωση, ασφαλιστικής κατηγορίας. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη κατηγορία καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
β) Ελεύθεροι Επαγγελματίες, Αυτοαπασχολούμενοι (Ειδική ασφαλιστική κατηγορία) με Μισθωτή απασχόληση.
Το ποσό εισφοράς από τη μισθωτή απασχόληση δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της πρώτης (1ης) ασφαλιστικής κατηγορίας. Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της ειδικής κατηγορίας εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στην περίπτωση α).
2. Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα – Μισθωτή απασχόληση
Στις περιπτώσεις πολλαπλής Μη Μισθωτής δραστηριότητας με παράλληλη Μισθωτή απασχόληση, λαμβάνονται υπόψη τα ποσά εισφορών ανά κλάδο από τη μισθωτή απασχόληση και καταβάλλεται, εφόσον προκύπτει, η διαφορά από τη δεύτερη (2η) ασφαλιστική κατηγορία Ελευθέρων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων.
Αν έχει επιλεγεί ανώτερη της δεύτερης (2ης) κατηγορία, καταβάλλεται η αντίστοιχη διαφορά μόνο για τον Κλάδο Σύνταξης.
3. Πολλαπλή Μη Μισθωτή δραστηριότητα
Στις περιπτώσεις πολλαπλής μη μισθωτής δραστηριότητας, καταβάλλεται μια ασφαλιστική εισφορά εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών των Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αυτοαπασχολούμενων, χωρίς δυνατότητα επιλογής της Ειδικής ασφαλιστικής κατηγορίας.
Εξαιρούνται αγρότες που ασκούν πολλαπλές μη μισθωτές δραστηριότητες για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον π. ΟΓΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις περί υπαγωγής στην ασφάλιση σε περιοχές με πληθυσμιακά και εισοδηματικά κριτήρια, και οι οποίοι επιλέγουν από τις ασφαλιστικές κατηγορίες αγροτών.
4. Συνεισπραττόμενες εισφορές
– Στις περιπτώσεις Ελεύθερων Επαγγελματιών – Αυτοαπασχολούμενων με παράλληλη μισθωτή απασχόληση καταβάλλεται, όπου απαιτείται, μία εισφορά υπέρ του κλάδου ανεργίας και υπέρ της Στέγης Υγειονομικών, από τη μισθωτή απασχόληση. Εάν δεν προβλέπεται η καταβολή τους από την μισθωτή απασχόληση, συνεισπράττονται με τις εισφορές της μη μισθωτής ασφάλισης.
– Στις περιπτώσεις ασφαλισμένων του π. ΟΓΑ με παράλληλη μισθωτή απασχόληση, καταβάλλεται, όπου απαιτείται, εισφορά υπέρ του κλάδου ανεργίας, από τη μισθωτή απασχόληση. Εάν δεν προβλέπεται η καταβολή από την μισθωτή απασχόληση συνεισπράττεται εισφορά υπέρ του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ) από την μη μισθωτή ασφάλιση.
5. Μείωση εισφορών λόγω μητρότητας
Σε ασφαλισμένες – μητέρες που καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τα ανωτέρω, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 141 του Ν.3655/2008, περί μείωσης κατά 50% των ασφαλιστικών εισφορών του Κλάδου Σύνταξης, για τους πρώτους 12 μήνες μετά τον τοκετό.
6.Εισφορές αμειβομένων με Δελτία Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ)
Η διάταξη της περί εισφοροδότησης αμειβομένων με Δ.Π.Υ για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόλησή τους σε έως δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, παραμένει σε ισχύ.
Η. Μείωση εισφορών λόγω πολυετούς ασφάλισης
Από 01.01.2020 καταργείται η διάταξη της παρ. 13 του άρθρου 39 του Ν.4387/2016 σχετικά με την δυνατότητα καταβολής μειωμένων εισφορών κλάδου σύνταξης κατά 50%, ασφαλισμένων που είχαν συμπληρώσει σαράντα (40) έτη ασφάλισης.
5. Κοινοποίηση ασφαλιστικών εισφορών
Το ειδοποιητήριο πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών θα αναρτηθεί στον Ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου, στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr), κατά τα γνωστά. Το ειδοποιητήριο θα περιλαμβάνει στοιχεία του ασφαλισμένου, την επιλεγείσα κατηγορία, στοιχεία πληρωμών – υποχρεώσεων, το πληρωτέο ποσό και τον κωδικό πληρωμής μηνιαίας εισφοράς.
6. Επιβαρύνσεις
Εισφορές που καταβάλλονται μετά τη λήξη της ημερομηνίας εμπρόθεσμης καταβολής τους, επιβαρύνονται με ετήσιο επιτόκιο που ισούται με το επιτόκιο αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συν ένα περιθώριο 800 μονάδων βάσης, υπολογισμένο σε ετήσια βάση (άρθρο 2, παρ.4 του ν.4158/2013).
7. Αναπροσαρμογή ποσών ασφαλιστικών κατηγοριών
Προβλέπεται μεταβατική αναπροσαρμογή στα ποσά εισφορών κλάδου σύνταξης και υγείας. 1. Για τα έτη 2021, 2022 η αναπροσαρμογή αφορά μόνο τις εισφορές των ασφαλισμένων π. ΟΓΑ, οι οποίες διαμορφώνονται κατά έτος ως εξής:
2. Από 01.01.2023 έως 31.12.2024, οι εισφορές των μη μισθωτών ασφαλισμένων προσαυξάνονται κατά έτος, κατά το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους, με διαπιστωτική πράξη του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Σε περίπτωση αρνητικής τιμής παραμένουν στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.
Από 01.01.2025 και εφεξής προσαυξάνονται κατά έτος, κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών σύμφωνα με τα προβλεπόμενα.
Χρήσιμες πληροφορίες, με τη μορφή ερωτήσεων-απαντήσεων παρατίθενται, στη διαδικτυακή πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr/epilego/) μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα τις εισφορές που επιθυμουν:
Διαβάστε αναλυτικά:
1. Τι αλλάζει από 1/1/2020 ως προς την ασφάλιση μου;
Αποσυνδέεται ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών από το δηλωθέν εισόδημα και δημιουργούνται ασφαλιστικές κατηγορίες, ανά κλάδο, με συγκεκριμένα ποσά, ως εξής:
1.επτά (7) ασφαλιστικές κατηγορίες για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, εκ των οποίων μία θεωρείται ειδική ασφαλιστική κατηγορία και απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες (πρώτα πέντε έτη ασφάλισης)
2.έξι (6) κατηγορίες για αγρότες.
2. Μπορώ να επιλέξω οποιαδήποτε από τις διαθέσιμες ασφαλιστικές κατηγορίες;
Φυσικά. Υπάρχουν επτά (7) διαθέσιμες κατηγορίες για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, εκ των οποίων μία θεωρείται ειδική ασφαλιστική κατηγορία και απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες, έως 5 έτη ασφάλισης και έξι (6) κατηγορίες για αγρότες.
3.Είναι υποχρεωτική η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας.
Ναι είναι υποχρεωτική. Σε περίπτωση που δεν επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία θα καταταχθείτε υποχρεωτικά στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία. Φυσικά με το νέο σύστημα έχετε την δυνατότητα να επιλέγετε κατηγορία για κάθε χρόνο ασφάλισής σας.
4.Τι πρέπει να κάνω και έως πότε για να επιλέξω ασφαλιστική κατηγορία;
Διαβάστε προσεκτικά το κείμενο που αφορά στην ιδιότητά σας (Αγρότης, Ελεύθερος επαγγελματίας-Αυτοαπασχολούμενος, Νέος ασφαλισμένος, με παράλληλη ασφάλιση) και ενημερωθείτε για τις επιλογές που έχετε, ανάλογα με τις τωρινές δυνατότητές σας, αλλά και με την σύνταξη που επιθυμείτε να λάβετε.
Αφού αποφασίσετε σε ποια ασφαλιστική κατηγορία θα ενταχθείτε πατήστε εδώ για την Ηλεκτρονική υποβολή αίτησης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας. Η προθεσμία υποβολής λήγει το βράδυ της Παρασκευής 13/3/2020.
5. Τι ισχύει για τους νέους επαγγελματίες;
Οι νέοι επαγγελματίες (ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι) μπορείτε να επιλέξετε την ειδική ασφαλιστική κατηγορία για νέους ασφαλισμένους και να παραμείνετε σε αυτήν για τα πέντε πρώτα έτη ασφάλισής σας. Έχετε επίσης την δυνατότητα επιλογής κατηγορίας ανώτερης από την ειδική.
6. Τι προβλέπεται για Μη Μισθωτούς με παράλληλη ασφάλιση;
Με το νέο ασφαλιστικό ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες πληρώνουν μία μόνο εισφορά ακόμα και στην περίπτωση της παράλληλης ασφάλισης. Ο υπολογισμός της εισφοράς διαφοροποιείται ανάλογα με τέσσερεις (4) ειδικές περιπτώσεις.
7. Τι πρέπει να κάνω για να επιλέξω ασφαλιστική κατηγορία;
Ακολουθήστε τα παρακάτω απλά βήματα:
Διαβάστε προσεκτικά το κείμενο που αφορά στην ιδιότητά σας (αγρότης, ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος, νέος ασφαλισμένος, με παράλληλη ασφάλιση) και Αξιολογήστε τις επιλογές που έχετε, ανάλογα με τις τωρινές δυνατότητές σας αλλά και τους στόχους σας για το μέλλον
Αποφασίστε σε ποια ασφαλιστική κατηγορία θα καταταχθείτε (Σημ. Εάν δεν επιλέξετε κατηγορία θα καταταχθείτε στην 1η ασφαλιστική κατηγορία)
Επισκεφθείτε την ειδική υπηρεσία στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ για να επιλέξετε εύκολα την ασφαλιστική κατηγορία που επιθυμείτε
Στην οθόνη που θα εμφανιστεί πληκτρολογήστε τους κωδικούς του TAXIS και τον ΑΜΚΑ για να γίνει η ταυτοποίηση των στοιχείων σας
Συμπληρώστε την Αίτηση-Δήλωση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας.
8. Κάθε πότε και με ποιο τρόπο πληρώνονται οι εισφορές;
Οι εισφορές είναι μηνιαίες και καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα. Οι πληρωμές εξακολουθούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις Τράπεζες και στα ΕΛΤΑ, μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ), με εντολές πληρωμής ή με άμεση χρέωση λογαριασμού (πάγια εντολή).