Δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας κάτω από συνθήκες εξαιρετικά αυξημένης ρευστότητας καλούνται να εκτελέσουν οι τράπεζες. Οι διοικήσεις τους εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικές, καθώς καλούνται να δράσουν σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλή ορατότητα.

«Τι στρατηγική μπορούμε να εφαρμόσουμε για το μέλλον όταν δεν γνωρίζουμε πώς θα είναι τα πράγματα τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο;» αναρωτιέται χαρακτηριστικά στέλεχος τράπεζας. Η μεγάλη αγωνία στις τράπεζες εντοπίζεται στο ύψος των επισφαλειών που θα γεννήσει η κρίση του κορωνοϊού.

Ασφαλείς προβλέψεις προς το παρόν είναι αδύνατον να γίνουν λόγω των μέτρων αναστολής στις πληρωμές των δόσεων που πήραν οι τράπεζες για να στηρίξουν τους δανειολήπτες αυτή τη δύσκολη περίοδο, αλλά και επειδή δεν έχουν αποτυπωθεί πλήρως οι επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση. Αλλωστε, όπως ανέφερε ο επικεφαλής του SSΜ Αντρέα Ενρία, η νέα γενιά κόκκινων δανείων δεν πρόκειται να είναι ορατή παρά μόνο στο τέλος του δεύτερου ή και του τρίτου τριμήνου του τρέχοντος έτους, δηλαδή σε έναν έως τέσσερις μήνες.

Προς το παρόν οι τράπεζες έχουν επικεντρωθεί στη χορήγηση δανείων, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των χρηματοδοτικών εργαλείων που ενεργοποίησε η κυβέρνηση για να περιορίσει την έκταση της κρίσης. Προεγκρίσεις και τελικές εγκρίσεις δανείων γίνονται με ταχύτατους ρυθμούς και σύντομα οι τράπεζες θα παρουσιάσουν τις επιδόσεις τους στον συγκεκριμένο τομέα, εξέλιξη που παρακολουθεί στενά και η κυβέρνηση. Σε συνθήκες εξ αποστάσεως εργασίας, τα στελέχη από τα σπίτια τους εγκρίνουν τους σχετικούς φακέλους.

Το επόμενο δεκαπενθήμερο θεωρείται σημαντικό για τις τράπεζες, καθώς εκτός απροόπτου θα έχουμε δύο γεγονότα. Η επιτροπή παρακολούθησης των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή» αξιολογεί τις τρεις αιτήσεις για τις αντίστοιχες εταιρείες ειδικού σκοπού που εντάσσονται στη συναλλαγή της Eurobank με την doValue για το project Cairo, που είναι η πώληση 7,5 δισ. κόκκινων δανείων. Οι εκτιμήσεις είναι ότι η σχετική διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα. Ετοιμη για τη συμφωνία εμφανίζεται και η doValue, η οποία ολοκλήρωσε τη διαπραγμάτευση με τη Eurobank. Χωρίς να αλλάξει το τίμημα, έχουν γίνει οι κατάλληλες αναπροσαρμογές στις προμήθειες και η συμφωνία προχωρεί.

Σύμφωνα με τον νόμο, αν η Eurobank πουλήσει το 50 + 1 του project Cairo -που ήδη έχει συμφωνήσει με την doValue-, τότε ενεργοποιείται η εγγύηση του Δημοσίου και ο ρόλος της επιτροπής παρακολούθησης περιορίζεται απλώς στην πιστοποίηση της τήρησης των στοιχείων που ορίζει η νομοθεσία. Παρά τις διαβεβαιώσεις από όλες τις πλευρές, η συμφωνία, λόγω και της συγκυρίας, παρουσιάζει ορισμένες τεχνικές δυσκολίες όσον αφορά τις εγγυήσεις – και γι’ αυτό έχει καθυστερήσει. Υπενθυμίζεται ότι ήταν να κλείσει στο τέλος Δεκεμβρίου 2019, στη συνέχεια ο προγραμματισμός ήταν να ολοκληρωθεί στο τέλος Απριλίου, ορόσημο που μεταφέρθηκε για τις 10 Μαΐου, ενώ τώρα περιμένουμε την ολοκλήρωση στο τέλος Μαΐου. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει βούληση και των δύο πλευρών να ολοκληρωθεί η συμφωνία, το project Cairo συνεχώς συναντά νέα εμπόδια, πιθανώς επειδή είναι η πρώτη συμφωνία αυτού του είδους.

Ταυτόχρονα στο τέλος του μήνα, η Τράπεζα της Ελλάδος θα παρουσιάσει στην κυβέρνηση και στον SSΜ την πρότασή της για τη δημιουργία bad bank, η οποία θα βασίζεται στην αξιοποίηση του αναβαλλόμενου φόρου. Οπως αναφέρει κορυφαίο στέλεχος της Τραπέζης της Ελλάδος, «εμείς θέλουμε να υπάρχουν όσο το δυνατόν περισσότερα εργαλεία στο τραπέζι. Μπορεί η bad bank να λειτουργήσει και συμπληρωματικά με τον “Ηρακλή”. Χρειάζεται να έχουμε εναλλακτικά εργαλεία».

Η εκτίμηση του επικεφαλής του SSM ότι η νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αρχίσει να γίνεται ορατή μόνο στο τέλος του δεύτερου ή και του τρίτου τριμήνου του τρέχοντος έτους προσδιορίζει πιθανόν και τον χρόνο των αποφάσεων. Αν οι τράπεζες επιβαρυνθούν με επιπλέον 10 δισ. μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την κρίση, θα χρειαστεί να πάρουν και τις ανάλογες νέες προβλέψεις, με την κερδοφορία τους πιθανόν να μην επαρκεί για την κάλυψη τους.

Γι’ αυτό και η Alpha Bank -που συνεχίζει την προεργασία για το project Galaxy-, αλλά και η Τράπεζα Πειραιώς, προετοιμάζονται να προχωρήσουν σε hive down, δηλαδή στην απόσχιση του υγιούς τμήματος της τράπεζας.

Με την απόσχιση η νέα τράπεζα θα είναι καθαρή από τα κόκκινα δάνεια και η ζημιά της τιτλοποίησης θα παραμείνει στην παλιά. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η κρατικοποίηση που θα επέβαλε ο αναβαλλόμενος φόρος. Με τη συγκεκριμένη πρακτική, που ήδη εφάρμοσε η Eurobank, oι δύο τράπεζες θα είναι σε θέση να διαχειριστούν την οποία πρόσθετη πίεση δημιουργήσει η νέα γενιά των κόκκινων δανείων.