Οι Βρυξέλλες δεν θα αφήσουν την κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι να έχει τον τελευταίο λόγο για τη διαμόρφωση ενός νέου τραπεζικού τοπίου στην Ιταλία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε τη Ρώμη ότι φαίνεται να παραβιάζει τους κανόνες του μπλοκ για τις συγχωνεύσεις, επικαλούμενη την εθνική ασφάλεια – ή το λεγόμενο golden power (δηλ. τη νόμιμη παρέμβαση της κυβέρνησης στις συναλλαγές των εταιρειών για την προστασία της εθνικής ασφάλειας και των στρατηγικών περιουσιακών στοιχείων) – για να ματαιώσει αποτελεσματικά την προσφορά της UniCredit για την αντίπαλη Banco BPM.

Σε μια δήλωση που περιγράφει την επιστολή ένστασής της προς την ιταλική κυβέρνηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατήγγειλε ότι η Ρώμη δεν είχε παράσχει «επαρκή αιτιολογία» για να επιβάλει τόσο αυστηρούς όρους στη συγχώνευση, ώστε αυτή να κινδυνεύει να αποτύχει. Η προειδοποιητική επιστολή των Βρυξελλών θέτει την ΕΕ και την Ιταλία σε πορεία σύγκρουσης σε έναν εξαιρετικά ευαίσθητο τομέα.

Η Επιτροπή έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα να αποφαίνεται για τις συγχωνεύσεις βάσει των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ, εξέτασε τη συμφωνία UniCredit-BPM και έδωσε θετικό πρόσημο με όρους που περιορίζονται στον περιορισμό της υπερβολικής συγκέντρωσης της αγοράς. Η ιταλική κυβέρνηση λέει ότι η συμφωνία ενέχει κίνδυνο για την ασφάλεια, εν μέρει επειδή η UniCredit εξακολουθεί να έχει δραστηριότητες στη Ρωσία.

Πολλοί παρατηρητές στον τραπεζικό τομέα, ωστόσο, βλέπουν το μπλοκάρισμα της ασφάλειας ως προπέτασμα καπνού για να συγκαλύψει αυτό που πραγματικά θέλει η κυβέρνηση της Ιταλίας: έναν πολύ μεγαλύτερο ρόλο για την Monte dei Paschi di Siena (MPS).

Η MPS διασώθηκε το 2017, αλλά θεωρείται μια «εθνική αγαπημένη» που η Ρώμη θα ήθελε να εξελίξει σε «τρίτο πόλο» στον τραπεζικό τομέα μετά την UniCredit και την Intesa Sanpaolo.
Χωρίς πειστικά αντεπιχειρήματα από τη Ρώμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να ακυρώσει την απόφαση της Ρώμης, όπως έχει κάνει στο παρελθόν με την Ουγγαρία και την Ισπανία για συμφωνίες στους τομείς των ασφαλειών και της ενέργειας αντίστοιχα, όταν επίσης έπαιξαν το χαρτί της εθνικής ασφάλειας.

Σε μια ξεχωριστή αλλά συμπληρωματική έρευνα, αξιωματούχοι της διεύθυνσης χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της Επιτροπής διερευνούν επίσης κατά πόσον η ίδια απόφαση της Ρώμης παραβιάζει τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς.

Τραπεζικός κίνδυνος

Η Ιταλία είναι απίθανο να υποχωρήσει εύκολα, καθώς η υπονόμευση της συμφωνίας UniCredit-BPM είναι μόνο μέρος ενός μεγαλύτερου ανασχηματισμού που αποσκοπεί στην εξεύρεση μεγαλύτερου ρόλου για την MPS.

Η κυβέρνηση προσπάθησε να απαλλάξει σταθερά την MPS από τα κρατικά χέρια μετά τη διάσωσή της και πέρυσι πούλησε ένα μεγάλο μερίδιο στην BPM.

Οι φιλοδοξίες της κυβέρνησης ότι η MPS και η BPM θα συγχωνεύονταν για να σχηματίσουν έναν «τρίτο πόλο» έπεσαν στο κενό, ωστόσο, όταν η UniCredit εξαγόρασε την BPM.

Η απόφαση του διοικητικού πρωτοδικείου που εκδόθηκε το Σάββατο επί της προσφυγής της UniCredit αυξάνει περαιτέρω τις εντάσεις με την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, καθώς επικύρωσε δύο από τους τέσσερις όρους που είχε επιβάλει η κυβέρνηση, επιβεβαιώνοντας σε μεγάλο βαθμό το επιχείρημα περί εθνικής ασφάλειας.

Παρά το γεγονός ότι έστειλε δύο από τους όρους πίσω στην κυβέρνηση για επανεξέταση, η απόφαση «επιβεβαίωσε πλήρως το σκεπτικό της κυβέρνησης», δήλωσε στο POLITICO ο Michele Carpagnano, εταίρος της Dentons και επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Osservatorio Golden Power.

Η απόφαση αναφέρει επίσης ότι οι όροι της Ιταλίας είναι σύμφωνοι με τους κανόνες της ΕΕ, σε αντίθεση με την επιστολή της Δευτέρας, σημείωσε ο δικηγόρος.

Εάν η UniCredit εξακολουθεί να μην μπορεί να δεχτεί τους όρους, η τύχη της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από το εάν θα μπορέσει να εξασφαλίσει μια δεύτερη παράταση από την ιταλική ρυθμιστική αρχή Consob, πριν η προσφορά λήξει στις 23 Ιουλίου.

Η απόφαση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα επιβληθούν εκ νέου οι όροι της συμφωνίας θα ληφθεί τελικά από το υπουργικό συμβούλιο του Meloni.

Παρόλα αυτά, ο Carpagnano σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενδεχομένως το Δικαστήριο θα έχουν μεγαλύτερη επιρροή από ένα ιταλικό περιφερειακό δικαστήριο στον καθορισμό της πολιτικής συγχωνεύσεων.

Ανάμειξη Μελόνι και στο Μιλάνο

Τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στη Ρώμη, υπάρχουν ευρύτερες ανησυχίες σχετικά με την ανάμειξη της ιταλικής κυβέρνησης στον τραπεζικό τομέα.

Μήνες μετά τον εκτροχιασμό της αναμενόμενης σύνδεσης BPM-MPS, η τράπεζα της Τοσκάνης υπέβαλε αιφνιδιαστική προσφορά για την αξιοσέβαστη μιλανέζικη επενδυτική τράπεζα Mediobanca.

Η σύνδεση μεταξύ των δύο θεωρήθηκε απίθανη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κλήθηκε έκτοτε να εξετάσει τον ρόλο της κυβέρνησης στην προσφορά, δεδομένου ότι παραμένει ο μεγαλύτερος μέτοχος της τράπεζας της Τοσκάνης.

Τόσο η Mediobanca όσο και ο ευρωβουλευτής των Πέντε Αστέρων Gaetano Pedullà κάλεσαν την Επιτροπή να διερευνήσει την κίνηση.

Ερωτήματα έχουν επίσης εγερθεί, ιδίως από τη Mediobanca, σχετικά με το ρόλο που διαδραμάτισαν ο δισεκατομμυριούχος Francesco Gaetano Caltagirone και η Delfin, η εταιρεία χαρτοφυλακίου του αείμνηστου δισεκατομμυριούχου Leonardo del Vecchio. Και οι δύο κατέχουν μετοχές της MPS και της Mediobanca και προσπαθούν εδώ και καιρό να επηρεάσουν την επενδυτική τράπεζα.

Η MPS ξεκίνησε επίσημα τη δημόσια προσφορά ανταλλαγής τη Δευτέρα και η Mediobanca θα έχει περιθώριο μέχρι τον Σεπτέμβριο να αποφασίσει.

«Γινόμαστε μάρτυρες μιας διοικούσας διοίκησης που, με τρόπο που θυμίζει διακυβέρνηση σοβιετικού τύπου, εφαρμόζει ένα σύνολο κανόνων στους συμμάχους της και ένα άλλο σε όσους λειτουργούν ανεξάρτητα από την πολιτική επιρροή», δήλωσε ο Pedullà στο POLITICO.

«Η αντιφατική αντιμετώπιση της προσφοράς της UniCredit για την Banco BPM και της προσφοράς της Monte dei Paschi di Siena για την Mediobanca φαίνεται να έχει σχεδιαστεί προς όφελος του Caltagirone, μεγαλομετόχου της MPS, μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης και στενού υποστηρικτή της Τζόρτζια Μελόνι», πρόσθεσε.

Ο μεγιστάνας θεωρείται ότι υποστηρίζει τη σύνδεση Mediobanca-MPS επειδή θα εδραιώσει την επιρροή του στον ασφαλιστικό γίγαντα Generali, του οποίου η Mediobanca είναι βασικός μέτοχος.

Ο Caltagirone έχει επανειλημμένα συγκρουστεί με τη γαλλική διοίκηση της ασφαλιστικής εταιρείας για τα σχέδιά της να σχηματίσει κοινοπραξία με μια γαλλική εταιρεία, η οποία, όπως λέει, θα έθετε σε κίνδυνο αποταμιεύσεις δισεκατομμυρίων στην Ιταλία.

«Οι ιταλικές αποταμιεύσεις δεν πρέπει να καταλήξουν υπό ξένο έλεγχο», δήλωσε ο Caltagirone στο Bloomberg σε συνέντευξή του νωρίτερα φέτος,

Αλλά το Υπουργείο Οικονομικών έχει διαφορετική άποψη. Όπως δήλωσε ένας αξιωματούχος στο POLITICO την περασμένη εβδομάδα: «Ο ιταλικός λαός εξέλεξε μια κυρίαρχη κυβέρνηση, γιατί ο κόσμος εκπλήσσεται όταν δείχνουμε την κυριαρχία μας;»

Διαβάστε ακόμη

Μega deal: To Praktiker εξαγοράζεται από τη ρουμανική Paval Holding

ING: Η μεγάλη ανατροπή – Ανάκαμψη του ευρωπαϊκού Νότου με αιχμή την Ελλάδα

Κατσαρίδες, κοριοί, ψύλλοι: Η αύξηση του πληθυσμού τους απειλή για τη δημόσια υγεία

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα