Αναμφίβολα, αυτή η νέα εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, στην οποία μπήκαμε τα τελευταία χρόνια, όπου η αιχμή των πάντων είναι οι νέες τεχνολογίες, είναι πολλά υποσχόμενη, τουλάχιστον στην εξέλιξη των επιστημών που βελτιώνουν τη ζωή του ανθρώπου. Απλοποιούνται πολλές χρονοβόρες διαδικασίες στην καθημερινότητα των ανθρώπων και συμβάλλουν στα μέγιστα στην έρευνα των θετικών επιστημών και της ιατρικής αλλά και στην παραγωγή, τόσο βιομηχανικών προϊόντων όσο και στον πρωτογενή τομέα. Η τεχνητή νοημοσύνη μπαίνει για καλά στη ζωή όλο και περισσότερων ανθρώπων και σε λίγα χρόνια οι ψηφιακά αμόρφωτοι άνθρωποι, θα μοιάζουν με αυτούς των σπηλαίων. Δεν ξέρω κατά πόσο αυτές οι ασύλληπτες τεχνολογικές ταχύτητες και οι αλλαγές που φέρνουν, είναι μόνο θετικές για τον άνθρωπο στις σύγχρονες κοινωνίες αλλά το βέβαιο είναι πως υπάρχουν σκιές οι οποίες πρέπει να φωτιστούν με κρατικές παρεμβάσεις ώστε να προστατευτούν οι ηθικές αξίες που διαμόρφωσαν το σύγχρονο πολιτισμό των αναπτυγμένων κοινωνιών.
Και το μεγάλο ερώτημα-απορία, είναι αν αυτή η τεχνολογική επανάσταση που συντελείται, κατά πόσο επηρεάζει τα νέα παιδιά και τελικά τι μόρφωση αποκτούν, τι προσωπικότητες κτίζονται και πως διαμορφώνεται η κριτική τους σκέψη, όταν τα βρίσκουν όλα έτοιμα.
Για παράδειγμα η πλειονότητα των νέων γονιών, από την προνηπιακή ηλικία, «ηρεμούν» τα παιδιά τους με ένα τάμπλετ ή ένα smartrhone όπου παρακολουθούν από κινούμενα σχέδια μέχρι ταινίες. Όταν από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού έχουν μάθει να σερφάρουν στο διαδίκτυο και να βρίσκουν τα πάντα και όχι μόνο τα «αθώα». Όταν δεν χρειάζεται να ξέρουν προπαίδεια για να κάνουν αριθμητικές πράξεις αλλά κι ούτε να στύψουν το μυαλουδάκι τους για να γράψουν μια απλή έκθεση, αφού το chatgtp μπορεί μέσα σε δευτερόλεπτα να τους τη γράψει προσαρμοσμένη στην ηλικία τους και στην τάξη που φοιτούν, ξεγελώντας το δάσκαλο τους. Όταν δεν ανοίγουν ένα βιβλίο για να ανοίξουν τους ορίζοντες τους, αλλά αρκούνται σε όσα τους σερβίρουν τα social media, χωρίς δυνατότητα διαχωρισμού και ελέγχου του αληθούς από το ψευδές.
Όταν ο τρόπος επικοινωνίας μεταξύ τους, δεν είναι ο διάλογος η συζήτηση, το παιγνίδι αλλά τα κωδικοποιημένα μηνύματα της ομάδας τους στο κινητό. Όταν οι σχολικές εργασίες και ασκήσεις δεν γίνονται με προσπάθεια, έρευνα και κατανόηση της διδαχθείσας θεωρίας αλλά με τη χρήση του Google και της AI αλλά και των χιλιάδων εφαρμογών και πλατφορμών που κυκλοφορούν ελεύθερα στο διαδίκτυο.
Όταν ακόμα και τα συναισθήματα, μπορούν να διατυπωθούν μέσω κάποιας εφαρμογής και εικονιδίων. Αλλά ακόμα και αργότερα, στη φοιτητική ζωή όταν μια πανεπιστημιακή ή πτυχιακή εργασία ακόμα και ένα διδακτορικό, μπορούν να γραφούν μέσω τεχνητής νοημοσύνης, δίνοντας απλώς τις σωστές παραμέτρους και φυσικά την εντολή να μη φαίνεται ως αντιγραφή ή συρραφή άλλων παρόμοιων εργασιών!
Όμως και για εμάς τους μεγαλύτερους που όσα μάθαμε από τη νιότη μας μέχρι σήμερα κι είναι αποτέλεσμα μεγάλης προσπάθειας, διαβάσματος και μελέτης ώστε να αναπτύξουμε κριτική σκέψη και μια βάση γνώσης, η σημερινή εποχή με τα άφθονα ψηφιακά εργαλεία, μας έχει κάνει τη ζωή ευκολότερη;
Δεν είμαι σίγουρος γιατί βλέπω ελάχιστους να διαβάζουν πλέον βιβλία, εφημερίδες, να ψάχνουν σε έγκυρες εγκυκλοπαίδειες(και όχι Wikipedia) , η συντριπτική πλειονότητα να σκρολάρει διαρκώς στο κινητό σε ένα διαρκέςWatching στα social και στα link που τους παραπέμπουν στις πιο απίθανες ιστοσελίδες που τους υποβάλλουν άποψη και να μην τους ενδιαφέρει η πραγματική επαφή και επικοινωνία με τους φίλους και αγαπημένους τους, αφού κι αυτοί το ίδιο κάνουν!
Η μόνη γκρίνια που ακούω είναι για τους άπειρους κωδικούς που πρέπει να απομνημονεύσουν, για τις πιστωτικές, χρεωστικές κάρτες, το e-banking, και όλα τα gadgets που έχουν βάλει στη ζωή τους, από κάμερες παρακολούθησης, συναγερμούς μέχρι τη λειτουργία του αυτοκινήτου τους!
Περιττό να εκφράσω τους φόβους μου για την γλωσσική φτώχεια έκφρασης που παρατηρείται πλέον σε όλες τις ηλικίες και τον οίκτο που νοιώθουν όσοι δεν έχουν αποστηθίσει το τεχνολογικό λεξικό με έννοιες και λέξεις κλειδιά, χωρίς τα οποία είσαι εκτός τόπου και χρόνου!
Δεν ξέρω αν αυτή η νέα εποχή είναι καλύτερη και πρέπει να την αποδεχθούμε αν θέλουμε να είμαστε σύγχρονοι. Σίγουρα όμως είναι πολύπλοκη, άγνωστη και εξ αυτού και μόνο, θέλει προσοχή.