Με τη νέα συνήθεια των ελληνικών επιχειρήσεων να πληρώνουν τους εργαζομένους τους με κουπόνια, ασχολείται το πρακτορείο Bloomberg, σημειώνοντας ότι αυτή η μέθοδος είναι μια από τις πρακτικές που χρησιμοποιούνται όλο και συχνότερα, ώστε να μπορέσει ο επιχειρηματίας να αντιμετωπίσει τις μισθολογικές δαπάνες.
Όπως σημειώνει το άρθρο, η 45χρονη Μαρία, μια υπάλληλος σε μεγάλη εταιρεία επικοινωνίας της Αθήνας, πληροφορήθηκε ότι αναλαμβάνει έξτρα καθήκοντα και ότι θα πληρώνεται παραπάνω, αλλά όχι με ευρώ. Αντί λοιπόν να λάβει την αύξηση των 150 ευρώ μηνιαίως, της προσφέρθηκαν κουπόνια για το σούπερ μάρκετ.
Ετσι, την ώρα που οι δανειστές πιέζουν την κυβέρνηση να αυξήσει τα πλεονάσματα, οι εταιρείες αποφεύγουν να αναλαμβάνουν έξτρα μισθολογικές δαπάνες και τελικά προάγουν τη «μαύρη» οικονομία κάνοντας το έργο του εξορθολογισμού των δημόσιων οικονομικών, ακόμη δυσκολότερο. Η «μαύρη» οικονομία εκτιμάται ότι αντιστοιχεί ήδη στο 1/4 της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών και επρόσωπο της Ελλάδας στο EWG από το 2012 έως το 2014, Πάνο Τσακλόγλου, «τέτοιες πρακτικές βοηθούν τις εταιρείες να αποφεύγουν την καταβολή εισφορών, επιφέροντας τεράστιο βάρος στην οικονομία, καθώς λιγότερες εισφορές για συντάξεις σημαίνουν περισσότερα χρήματα από τον προϋπολογισμό για την καταβολή τους, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη λιτότητα, ώστε να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Αυτά τα μέτρα με τη σειρά τους έρχονται να πλήξουν τους συνταξιούχους».
Με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που κατέδειξαν συρρίκνωση της οικονομίας κατά 1,1% κατά το δ’ τρίμηνο και την ανεργία στο 23%, οι φόβοι για ενίσχυση των κοινωνικών αντιδράσεων μεγαλώνουν,πόσο μάλλον όταν οι πιστωτές πιέζουν για ακόμα περισσότερα μέτρα λιτότητας, όπως μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά εργασίας (ομαδικές απολύσεις), και νέες μειώσεις στις συντάξεις, μεταξύ άλλων.
Από την άλλη, βρίσκονται οι επιχειρήσεις που αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα λόγω της υπερφορολόγησης. Η πληρωμή των εργαζομένων τους σε είδος είναι ο νέος τρόπος άμυνας και επιβίωσης καθώς έτσι αποφεύγουν την καταβολή μεγαλύτερων εισφορών.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο μέσος εργαζόμενος Ελληνας αντιμετωπίζει φορολογική επιβάρυνση 39,5% του εισοδήματός του έναντι 35,9% κατά μέσο όρο, που ισχύει στις αναπτυγμένες οικονομίες. Περίπου η μισή επιβάρυνση αντιστοιχεί στον εργοδότη.
Σύμφωνα με το στέλεχος του υπ. Εργασίας, Νάσο Ηλιόπουλο, «δεν υπάρχει σαφής εικόνα, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι η πληρωμή με κουπόνια δεν είναι νόμιμη. Επιτρέπεται μόνο να δίνει ο εργοδότης κουπόνια ως έξτρα μπόνους. Οι εταιρείες κοιτούν πώς να κερδίσουν από τη μη καταβολή εισφορών ή τη μη πληρωμή υπερωριών».
Για τον εργαζόμενο, όμως, επισημαίνει το Bloomberg, το να προσπαθήσει να πολεμήσει με ένδικα μέσα τέτοιες μεθόδους, όπως τα κουπόνια ή την αμοιβή με «μαύρα», σημαίνει απώλεια δουλειάς και καταδίκη στην ανεργία
Σύμφωνα με τον κ. Τσακλόγλου, η λύση βρίσκεται στις επενδύσεις. Όπως λέει, μόνο με νέες επενδύσεις θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και θα μπορέσουν να καταπολεμηθούν τέτοια θέματα. Ο μόνος τρόπος να γίνει αυτό είναι να τελειώσει η αβεβαιότητα που δημιουργούν οι ατέρμονες διαπραγματεύσεις. Διαφορετικά, μια σειρά συγκριτικών πλεονεκτημάτων, όπως η χαμηλή αξία περιουσιακών στοιχείων (όπως ακίνητα) και το μειούμενο εργατικό κόστος, θα πάνε χαμένα.
Τι απαντά η υπουργός Εργασίας
Με αφορμή το δημοσίευμα η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου, τόνισε τα ακόλουθα: «Η πραγματικότητα επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα της επαναφοράς του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων και της ύπαρξης ισχυρών συλλογικών συμβάσεων που θα προστατεύσουν τους εργαζόμενους από τέτοια αυθαίρετα φαινόμενα, καθώς οι εργοδότες όλο και πιο συχνά επιχειρούν να εξοικονομήσουν πόρους με αυτόν τον τρόπο.
Όταν υπάρχουν συλλογικές και κλαδικές συμβάσεις, υπάρχει λιγότερη παραβατικότητα και το εργατικό δυναμικό έχει περισσότερα εργαλεία για να αγωνιστεί για τα δικαιώματά του».