Οι τιμές των καταναλωτών στη ζώνη του ευρώ των 19 χωρών υποχώρησαν τον Σεπτέμβριο περισσότερο από τις προβλέψεις των οικονομολόγων, αυξάνοντας την πίεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να χαλαρώσει περαιτέρω τη νομισματική πολιτική προκειμένου για να στηρίξει την ανάκαμψη από την ύφεση του κορονοϊού.
Ο ρυθμός μεταβολής του πληθωρισμού ανακοινώθηκε στο -0,3%, χαμηλότερο από τη μέση εκτίμηση σε μια έρευνα του Bloomberg. Οι καθοδικές τιμές των υπηρεσιών αποδείχθηκαν βαρίδιο για τον Σεπτέμβριο, ενώ χαμηλότερες ήταν οι τιμές και για κάποιες κατηγορίες φαγητού και ενέργειας. Ο δομικός πληθωρισμός ήταν επίσης αρνητικός σε επίπεδο ρεκόρ 0,2%.
Αν και ο χαμηλός πληθωρισμός μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από τεχνικούς λόγους, όπως η προσωρινή μείωση των φόρων επί των πωλήσεων στη Γερμανία, η αρνητική ένδειξη αναδεικνύει τους κινδύνους της υποτονικής ζήτησης και της ανατίμησης του ευρώ, που περιορίζει το κόστος εισαγωγών.
Με προοπτική χαμηλών τιμών και φθηνών εισαγωγών, οι παραγωγοί και επιχειρήσεις στην Ευρωζώνη θα έχουν κίνητρο να μειώσουν την σχεδιαζόμενη παραγωγή και άρα και τους ανθρώπους που απασχολούν, κάτι που απειλεί να παρατείνει την ύφεση στην περιοχή.
Η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είχε προειδοποιήσει ότι οι τιμές στην Ευρωζώνη θα κινηθούν πτωτικά τους επόμενους μήνες, αλλά είπε ότι θα κινηθούν και πάλι θετικά από τις αρχές του 2021. Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ανέφερε σε τεχνική γλώσσα ότι η θεμελίωση των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό με βάση την αγορά ενδέχεται να «μαλακώσει». Η ερμηνεία της διατύπωσεης είναι ότι η ΕΚΤ εξετάζει να εφαρμόσει ακόμα περισσότερα μέτρα νομισματικής τόνωσης.
Η ΕΚΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί κατά μέσο όρο μόλις 1,3% το 2022, πολύ κάτω από τον εκπεφρασμένο της στόχο του «κάτω αλλά κοντά στο 2%». Υπενθυμίζεται ότι είναι σε εξέλιξη η αναπροσαρμογή του στόχου του πληθωρισμού στο πλαίσιο της στρατηγικής αναθεώρησης της νομισματικης πολιτικής της τράπεζας. Σε ανάλογη αναπροσαρμογή έχει προχωρήσει και η Fed.
Κάποιοι από τα μέλη του ΔΣ της ΕΚΤ έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν το έδαφος για περισσότερα μέτρα στήριξης: Το μέλος της εκτελεστικής επιτροπής Φάμπιο Πανέτα υποστηρίζει ότι ο κίνδυνος να δοθεί υπερβολικά μεγάλη δόση τονωτικών είναι μικρότερος από το ενδεχόμενο αυτά να αποδειχθούν ανεπαρκή. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ισπανίας Πάμπλο Χερνάντεθ ντε Κος είπε ότι οι αδύναμες πιέσεις στις τιμές δείχνουν ότι «δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού».
Ωστόσο, ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λούις ντε Γκουίνδος υποβάθμισε αυτήν την εβδομάδα την προοπτική για άμεση δράση, λέγοντας ότι δεν χρειάζεται να ληφθούν αμέσως αποφάσεις. Εάν είναι απαραίτητο, το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έκτακτης ανάγκης ύψους 1,35 τρισεκατομμυρίων ευρώ (1,58 τρισεκατομμύρια δολάρια) θα μπορούσε να αυξηθεί στο μέλλον, είπε.
Οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι το πρόγραμμα θα αυξηθεί κατά 350 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος – πιθανότατα τον Δεκέμβριο όταν ανακοινωθούν οι νέες οικονομικές προβλέψεις.
Άλλα πρόσφατα δεδομένα δίνουν μεικτή εικόνα: Ενώ οι μολύνσεις από ιούς αυξάνονται και αυξάνουν την απειλή νέων περιορισμών, η παραγωγή στη ζώνη του ευρώ επεκτείνεται με τον ταχύτερο ρυθμό σε περισσότερα από δύο χρόνια.