Από τη Wall Street μέχρι τα αμερικανικά νοικοκυριά, η ανησυχία για τη δημιουργία οικονομικής ύφεσης έχει φτάσει στο απροχώρητο. Σύμφωνα με τα Google Trends, οι αναζητήσεις για την ερώτηση «πώς προετοιμαζόμαστε για μία ύφεση;» έχουν υπερτριπλασιαστεί την τελευταία εβδομάδα.
Σύμφωνα με το Business Insider και τον Neil Dutta της Renaissance Macro Research, όμως, τα πράγματα αναμένεται να βελτιωθούν. Δεδομένου του πρόσφατου sell off στις αγορές, οι επενδυτές έχουν ήδη λάβει υπόψη τους φόβους αυτούς οι οποίοι αποτελούν και τη βάση για τα επόμενα τρία σενάρια: μείωση του πληθωρισμού, μείωση του κινδύνου δημιουργίας οικονομικής ύφεσης και πιθανότητα ανάκαμψης των αγορών.
Οικονομικά δεδομένα
Το περίεργο με την όλη συζήτηση γύρω από την ύφεση είναι η αντίθετη εικόνα που προσφέρουν τα οικονομικά δεδομένα. Η οικονομία των ΗΠΑ συνεχίζει να αναπτύσσεται σε γοργότερους από τους αναμενόμενους ρυθμούς. Τα στοιχεία της αγοράς εργασίας υποδεικνύουν ανάκαμψη σε προ-πανδημικά επίπεδα. Σε ό,τι αφορά τη βιομηχανική παραγωγή, σύμφωνα πάντα με τον Dutta, τόσο οι αναλυτές όσο και οι οικονομολόγοι έχουν πολλάκις δώσει υπερβολική προσοχή στον δείκτη ISM Manufacturing PMI ο οποίος καταγράφει πτώση μετά το υψηλό ρεκόρ πριν από 13 μήνες. Οι δείκτες της πραγματικής βιομηχανικής παραγωγής, όμως, δε δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης, αφού η παραγωγή του πρώτου τριμήνου του έτους έχει καταγράψει ετήσια αύξηση της τάξης του 9,1%.
Τα δεδομένα αυτά στηρίζουν το αφήγημα αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 4%-5%. Όλα τα αρνητικώς αντισταθμιστικά στοιχεία οφείλονται στις καθαρές εξαγωγές και τις επενδύσεις για τη βελτίωση των αποθεμάτων των εμπορευμάτων, δύο παράγοντες οι οποίοι ιστορικά είναι ευμετάβλητοι. Παρά τη μεταβλητότητα αυτή, όμως, τα εγχώρια δεδομένα που συνθέτουν τη συνολική εικόνα του ΑΕΠ είναι πιο χαρακτηριστικά όσον αφορά τις προοπτικές του.
Ο Dutta υποστηρίζει, επίσης, πως τόσο η Κίνα όσο και η Ευρώπη έχουν βρεθεί σε δεινή θέση λόγω των lockdowns και του πολέμου στην Ουκρανία αντίστοιχα, ενώ τα πράγματα δεν πρόκειται να χειροτερεύσουν περαιτέρω, με τις δύο περιοχές να ανακάμπτουν το 2023. Εάν η ανάπτυξη αυξηθεί εκτός των ΗΠΑ, η πιθανή ύφεση της αμερικανικής οικονομίας είναι ακόμα δυσκολότερη.
Πληθωρισμός
Ο αυξημένος πληθωρισμός είναι προφανές πως προκαλεί ανησυχία εκ μέρους τόσο των καταναλωτών όσο και των επενδυτών. Το τελευταίο τρίμηνο ο δείκτης τιμών έχει καταγράψει αύξηση της τάξης του 2,7% στις ΗΠΑ, σε ρεκόρ υψηλό από το 2009. Αν και ο Dutta υπογραμμίζει πως δεν πρόκειται να αγνοήσει την πληθωριστική απειλή, υποστηρίζει πως η κατάσταση αναμένεται να βελτιωθεί τους επόμενους μήνες. Τα πληθωριστικά στοιχεία ενδέχεται να παραμείνουν υψηλά αλλά δε θα συνεχίσουν την αύξησή τους για τρεις λόγους.
Πρώτον, ένας εκ των κύριων παραγόντων της πληθωριστικής αύξησης στην αγορά των ΗΠΑ, η τιμή των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, έχει αρχίσει να μειώνεται. Οι τιμές αυτοκινήτων και αγροτικών έχουν καταγράψει μείωση της τάξης του 4% το τελευταίο δίμηνο, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί. Παράλληλα, λόγω της αργής αλλά σταθερής βελτίωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας, η παραγωγή στις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έχει βρεθεί σε υψηλό 15 μηνών.
Δεύτερον, η ισοτιμία του δολαρίου ενισχύεται. Το 1/4 των εισαγωγών προς τις ΗΠΑ προέρχονται από την Ευρωζώνη, τη Βρετανία και την Ιαπωνία. Λόγω της αύξησης της ισοτιμίας του δολαρίου έναντι του ευρώ, της στερλίνας και του γεν, αντίστοιχα, οι εισαγωγές θα γίνουν «φθηνότερες» για τους Αμερικανούς και θα μειώσουν την πληθωριστική πίεση περαιτέρω. Εκτιμάται πως η αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου κατά 10% σηματοδοτεί μείωση του δομικού πληθωρισμού κατά 0,2% το επόμενο έτος. Σημειωτέον πως η ισοτιμία του «greenback» έχει καταγράψει αύξηση της τάξης του 7,5% σε σχέση με πέρυσι.
Τρίτον, σημαντικό ρόλο παίζουν και οι εκτιμήσεις των καταναλωτών για τον πληθωρισμό. Εάν τα νοικοκυριά αναμένουν αύξηση των τιμών τα επόμενα έτη, τόσο πιο εύκολα θα δεχτούν την τρέχουσα αύξηση των τιμών, κάτι που ενδέχεται να δημιουργήσει «ντόμινο ακρίβειας». Αν και οι βραχυπρόθεσμες εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό υποδεικνύουν αύξηση, ο μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί.
Παρά τα δεδομένα αυτά, ο πληθωρισμός δεν πρόκειται να επιτύχει το στόχο της Fed του 2% σύντομα, αλλά το μόνο σίγουρο, σύμφωνα με τον Dutta, είναι πως τα πράγματα δεν επιδεινώνονται.
Αγορές
Εν μέσω του πανικού που προκαλεί η πιθανότητα ύφεσης, υπάρχουν αρκετά θετικά στοιχεία όπως η οικονομική ανάπτυξη και ο περιορισμός της αυξητικής τάσης του πληθωρισμού. Οι αγορές, από την πλευρά τους, οι οποίες «καταναλώνουν» μόνο αρνητικά στοιχεία τις τελευταίες εβδομάδες θα μπορούσαν -πια- να κοιτάξουν τη θετική πλευρά της οικονομίας, κάτι που θα αποτελέσει καταλύτη για την αναστροφή των αρνητικών προσήμων. Σημειωτέον πως η αγορά έχει ήδη προετοιμαστεί για την αύξηση των επιτοκίων από τη Fed.
Υπάρχουν, βέβαια, και ορισμένοι κίνδυνοι, όπως η επιδείνωση των στοιχείων της αγοράς εργασίας και η αύξηση που μπορεί να προκαλέσει στον πληθωρισμό. Η στρατηγική και το πλάνο της Fed δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Ακόμα κι αν υπάρξει μείωση των τιμών ορισμένων αγαθών, η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ μπορεί να αυξήσει την επιθετική της στάση και να αφήσει τους επενδυτές και τις αγορές προ εκπλήξεως.
Παρά τα «μαύρα σύννεφα» των τελευταίων εβδομάδων, όμως, ο Dutta υπογραμμίζει εκ νέου πως τα οικονομικά δεδομένα είναι -στην πραγματικότητα- θετικά και τα πράγματα σύντομα θα βελτιωθούν.
Διαβάστε ακόμη
Στα βήματα των μεγάλων ξένων επενδυτικών ταμείων το Υπερταμείο
Lloyd’s List Intelligence: Έλληνες εφοπλιστές μεταφέρουν πετρέλαιο χωρίς να παραβιάζουν τις κυρώσεις