Της Σοφίας Ζαφείρη

Είθισται όταν ακούς τον όρο «Διεθνές Νομισματικό Ταμείο» (ΔΝΤ), ειδικά εάν είσαι Ελληνας, αλλά όχι μόνο, να σε διαπερνούν ρίγη οργής. Το Ταμείο αποτελεί δαίμονα για όλες τις χώρες τις οποίες κλήθηκε -από τις κυβερνήσεις τους φυσικά- να σώσει.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα οι τεχνοκράτες του έφυγαν νύχτα. Σε άλλες, πάλι, μετά από χρόνια θυσιών και εφόσον βρίσκονταν αντιμέτωποι με απόλυτα πρόθυμους πολιτικούς επιτύγχαναν αυτό που ήθελαν: να στρώσουν τα νούμερα. Αλλωστε το ΔΝΤ δεν ήταν ποτέ ένας οργανισμός που στήριζε την ανάπτυξη, καθώς αυτός ο ρόλος έχει, θεωρητικά τουλάχιστον, ανατεθεί στην Παγκόσμια Τράπεζα. Είναι ένας αμιγώς τεχνοκρατικός οργανισμός που θέτει στόχους, χρησιμοποιεί -αποτυχημένα, όπως αποδεικνύει το ελληνικό παράδειγμα- συγκεκριμένα οικονομοτεχνικά μοντέλα και λειτουργεί με τη λογική του «τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι και πούλα το λαδόξιδο όσο θες αρκεί να πιάσουμε τους στόχους».
Τα κορυφαία στελέχη του Ταμείου και πολύ περισσότερο ο διευθυντής του αμείβονται με παχυλούς μισθούς, ενώ για λόγους ισορροπίας προέρχονται πάντοτε από την Ευρώπη, όπως αντιστοίχως ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι πάντα Αμερικανός. Φυσικά το ΔΝΤ δεν είναι ευρωπαϊκός οργανισμός, καθώς ο μεγαλύτερος χρηματοδότης-μέτοχος είναι οι ΗΠΑ. Είναι, όμως, ένας οργανισμός τον οποίο τα τελευταία χρόνια έχει πλήξει σειρά σκανδάλων. Ενας πρώην διευθυντής του, ο Ισπανός Ροντρίγκο Ράτο, έχει καταδικαστεί για κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, έστω και αν αυτό συνέβη αφού είχε εγκαταλείψει το ΔΝΤ. Ακόμη πιο συναρπαστική ήταν η περίπτωση του Ντομινίκ Στρος-Καν, γαργαλιστικές λεπτομέρειες της ερωτικής ζωής του οποίου και των ιδιαίτερων προτιμήσεών του είδαν το φως της δημοσιότητας, ενώ μάλλον κανείς δεν θα ξεχάσει την εικόνα του με χειροπέδες.

Εν μέσω όλων των παραπάνω καταφτάνει και η δίωξη κατά της νυν διευθύντριας του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία αφορά την εποχή που κυβερνούσε το οικονομικό επιτελείο της Γαλλίας και φαίνεται να είχε κάποια ιδιαίτερη συμπάθεια στον επιχειρηματία Μπερνάρ Ταπί. Το ΔΝΤ λοιπόν μπορεί να συνιστά «λιτότητα, λιτότητα, λιτότητα», αλλά οι ηγέτες του μάλλον δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη όταν πρέπει να την εφαρμόσουν στη ζωή τους. Ή σε φίλους και γνωστούς…

Ροντρίγκο Ράτο: «Σώζοντας» τράπεζες με το αζημίωτο

rao.jpg

Κορυφαίο στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας, είχε χρηματίσει, μεταξύ άλλων, υπουργός Οικονομικών, αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης κατά την πρωθυπουργία του Χοσέ Μαρία Αθνάρ και διευθυντής του ΔΝΤ μεταξύ 2004 και 2007.

Παραιτήθηκε από το ΔΝΤ για προσωπικούς λόγους, όπως ο ίδιος είχε αναφέρει, και επέστρεψε στην Ισπανία για να αναλάβει τη διαχείριση του τραπεζικού ομίλου Caja de Madrid, ο οποίος ακολούθως συγχωνεύτηκε με άλλες περιφερειακές τράπεζες για να σχηματίσει την Bankia. Η Bankia κατέρρευσε το 2012 και το ισπανικό κράτος χρειάστηκε να δαπανήσει 22 δισ. ευρώ για να τη διασώσει. Λίγα χρόνια αργότερα οι δικαστικές αρχές της Ισπανίας ξεκίνησαν έρευνα εναντίον του τόσο για φοροδιαφυγή όσο και για ξέπλυμα χρήματος. Ο ρόλος του στην Bankia, καθώς θεωρείται ότι σε συνεργασία με άλλα στελέχη φούσκωσε τα οικονομικά της δεδομένα προκειμένου να μη γίνουν αντιληπτά τα τεράστια προβλήματα, αλλά και ο γενναιόδωρος τρόπος που αντάμειψε τον εαυτό του γι’ αυτή την απόφαση οδήγησαν στην κατάρρευση του άλλοτε golden boy του Λαϊκού Κόμματος. Σύμφωνα με τους Ισπανούς ανακριτές, 66 άτομα ξόδεψαν συνολικά 15,5 εκατ. ευρώ μεταξύ του 2003 και του 2012 χρησιμοποιώντας πιστωτικές κάρτες που είχε εκδώσει η Bankia για μία σειρά «αναγκών» τους: από ανάληψη μετρητών και αγορά πολυτελών κοσμημάτων και κρασιών μέχρι ένα σαφάρι στην Αφρική, χωρίς να καταγράφονται αυτές οι δαπάνες πουθενά και χωρίς φυσικά να δηλώνονται στην Εφορία.

Σε περίπτωση που καταδικαστεί θα βρεθεί αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης 4,5 ετών και χρηματικό πρόστιμο ύψους 2,69 εκατ. ευρώ. Ολα αυτά βέβαια αναφορικά με την Bankia. Γιατί υπάρχει ένα ακόμη σκάνδαλο στο οποίο εμπλέκεται ο Ράτο και αφορά την αμοιβή του από τη Lazard, της οποίας υπήρξε σύμβουλος. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι τα 6,2 εκατ. ευρώ που έλαβε ως «δώρο» από τη Lazard κατέφτασαν το 2011, δηλαδή αρκετά χρόνια αφότου είχε φύγει από την εταιρεία. Το πιθανότερο είναι, σύμφωνα τουλάχιστον με τις ισπανικές δικαστικές αρχές, ότι αποτελούν μια φιλική αμοιβή για τον Ράτο, ο οποίος ως επικεφαλής της Caja de Madrid φρόντισε ένας από τους καλύτερους πελάτες της να είναι η Lazard (από 34ος το 2009 βρέθηκε όγδοος το 2010, δεύτερος το 2011 και τέταρτος το 2012)…

Ντομινίκ Στρος-Καν: It was beyond his control…

stros_chan.jpg

Οι Γάλλοι τον αποκαλούσαν «Chaud Lapin» και οι Βρετανοί «Hot Rabbit», ενώ ο ίδιος ποτέ δεν έκρυψε τη μεγάλη του αδυναμία στο ωραίο φύλο. Η πάμπλουτη πρώην σύζυγός του Αν Σενκλέρ φρόντιζε να κάνει τα στραβά μάτια, ίσως γιατί το βασικό της όνειρο ήταν να κατοικήσει στο Μέγαρο των Ηλυσίων ως κυρία προέδρου.

Χαρισματικός και προερχόμενος από πλούσια γαλλοεβραϊκή οικογένεια, έπεσε από την κορυφή του κόσμου στις 14 Μαΐου 2011, όταν συνελήφθη στο αεροδρόμιο «JFK» της Νέας Υόρκης με τις κατηγορίες της σεξουαλικής επίθεσης, της απόπειρας βιασμού και της ομηρίας μιας καμαριέρας στο ξενοδοχείο στο οποίο διέμενε. Αυτό ήταν η αφορμή -αν και ο Στρος-

Καν την έβγαλε καθαρή με έναν εξωδικαστικό συμβιβασμό, ενώ απαλλάχθηκε και από τις κατηγορίες για μαστροπεία αλλά και συμμετοχή σε αρκετά πάρτυ οργίων- για να δουν το φως της δημοσιότητας μια σειρά από πικάντικες ιστορίες, αλλά και τελικώς η Αν Σενκλέρ να πάψει να είναι κυρία Στρος-Καν.

Ταυτόχρονα, όμως, με την εικόνα του καταστράφηκε και η πολιτική του ζωή και, κυρίως, το ενδεχόμενο να αναλάβει την αρχηγία του Σοσιαλιστικού Κόμματος και σήμερα να βρίσκεται στη θέση του Φρανσουά Ολάντ (έτερου λάτρη του ωραίου φίλου, αλλά λιγότερο επιθετικού από τον Στρος-Καν). Εξελέγη βουλευτής για πρώτη φορά το 1986, με την καριέρα του να απογειώνεται τα επόμενα χρόνια, έως ότου βρέθηκε επικεφαλής του ΔΝΤ.

Ποτέ δεν είχε τη φήμη… ήσυχου άνδρα, με μια Γαλλίδα δημοσιογράφο να παραδέχεται δημοσίως ότι «σε ξελογιάζει με τις λέξεις». Τα πάρτυ οργίων όπου συμμετείχε (δηλώνοντας άγνοια ότι οι κυρίες που συμμετείχαν σε αυτά ήταν πόρνες) προκάλεσαν μεγάλο θόρυβο. Ο ίδιος αρνείται ότι ήταν ο διοργανωτής τους και στο δικαστήριο υποστήριξε ότι ήταν απλά καλεσμένος. Μάλιστα «μάγεψε» τους δικαστές με τη δήλωσή του ότι «δεν έκανα κάποιο έγκλημα, δεν πρόσβαλα κανέναν. Οσοι και όσες συμμετείχαν το έκαναν οικειοθελώς. Αλλωστε μιλάμε για 12 πάρτυ συνολικά σε τρία χρόνια, μόλις τέσσερα ανά έτος». Η εικόνα του με χειροπέδες στο «JFK» μάλλον θα μείνει στην Ιστορία. Οσο για εμάς τους Ελληνες, πάντως, θα μείνει στο μυαλό μας ότι επί προεδρίας του το ΔΝΤ – καταπατώντας τους δικούς του κανόνες- αποφάσισε να «σώσει» τη χώρα. Προφανώς για τον Ντομινίκ Στρος-Καν η Ελλάδα ήταν μια ωραία πρόθυμη κυρία.

Κριστίν Λαγκάρντ: Ταπί και… ψύχραιμη

lag.jpg

Η μεγάλη κυρία του ΔΝΤ μπορεί να μην κάνει έκλυτο βίο όπως ο προκάτοχός της, αλλά, όπως όλα δείχνουν, δεν είναι απόλυτα καθαρή στις οικονομικές της συναλλαγές, έχοντας την τάση να «βοηθά» λίγο παραπάνω κάποιους φίλους της επιχειρηματίες.

Η γαλλική Δικαιοσύνη την καλεί ως κατηγορούμενη για το σκάνδαλο Ταπί, το ΔΝΤ τη στηρίζει απόλυτα, ενώ ο νυν Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν μάλλον νίπτει τας χείρας του δηλώνοντας ότι «είναι αθώα έως ότου αποδειχθεί ένοχη, ως εκ τούτου δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι το οποίο την εμποδίζει να φέρει σε πέρας τα τωρινά της καθήκοντα».

Η ιστορία ξεκινά το 1998, όταν ο Μπερνάρ Ταπί πουλά το πλειοψηφικό του μερίδιο στην Adidas μέσω της Credit Lyonnais. Υποστηρίζει, όμως, ότι εξαπατήθηκε και ξεκινά έναν μακρύ δικαστικό αγώνα. Τον Ιούνιο του 2008 η Κριστίν Λαγκάρντ γίνεται υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας. Εναν μήνα αργότερα, μια ειδική επιτροπή την οποία είχε διορίσει η ίδια αποφασίζει ότι ο Ταπί έχει δίκιο και το Γαλλικό Δημόσιο τον αποζημιώνει με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 403 εκατ. ευρώ. Ολα μοιάζουν καλώς καμωμένα, ενώ τον Ιούλιο του 2011 η Λαγκάρντ αναλαμβάνει τα ηνία του ΔΝΤ. Εναν μήνα αργότερα, όμως, η Εισαγγελία ζητά να ερευνηθεί το σπίτι της, ενώ η όλη υπόθεση τα επόμενα χρόνια μπαινοβγαίνει σε γραφεία ανακριτών, φορολογικών αρχών και λοιπών δημοκρατικών δυνάμεων. Φέτος τον Φεβρουάριο και παρότι οι γαλλικές δικαστικές αρχές έχουν ζητήσει να κάτσει στο σκαμνί της κατηγορουμένης για το σκάνδαλο Ταπί (απόφαση για την οποία άσκησε έφεση), η Λαγκάρντ επανεξελέγη επικεφαλής του ΔΝΤ για μία ακόμη 4ετία. Στις 22 Ιουλίου 2016, όμως, οι Γάλλοι εισαγγελείς τελικώς αποφασίζουν ότι η υπόθεση δεν μπορεί να μπει στο αρχείο, με δεδομένη τη ζημιά που θεωρούν ότι έχει υποστεί το Δημόσιο. Ετσι, η μεγάλη κυρία του ΔΝΤ καλείται να υπερασπιστεί τον εαυτό της στο δικαστήριο εντός των επόμενων μηνών. Στο μεσοδιάστημα, ωστόσο, συνεχίζει να δίνει συμβουλές για την πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά και των κατεστημένων συμφερόντων…