Οι οινοπαραγωγοί στην περίφημη περιοχή του Μπορντό πρόκειται να ξεριζώσουν χιλιάδες εκτάρια αμπελώνων, καθώς οι μεταβαλλόμενες καταναλωτικές συνήθειες και η υπερθέρμανση του πλανήτη πλήττουν έναν από τους πιο σημαντικούς κλάδους της γαλλικής γεωργικής βιομηχανίας.
Ακόμα και το νέκταρ των θεών είναι ευάλωτο στην κλιματική αλλαγή και στη μανία για την μπύρα χειροποίητης παραγωγής.
Δεδομένης της εμβληματικής θέσης του Μπορντό στο μυαλό του κοινού, αυτό μπορεί να φαίνεται αδιανόητο. Ωστόσο, ένας συνδυασμός παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της κατανάλωσης κόκκινου κρασιού, της μειωμένης ζήτησης από την Κίνα και των δυσκολιών στην παραγωγή κρασιού σε ένα ολοένα και πιο θερμό περιβάλλον, μεταμορφώνει εντυπωσιακά την παραγωγή κρασιού στη Γαλλία.
Η κατανάλωση κόκκινου κρασιού έχει μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς οι Γάλλοι καταναλωτές στρέφονται σε άλλα, πιο δροσιστικά ποτά, όπως η μπύρα. Ενώ οι φιάλες Μπορντό υψηλής ποιότητας, όπως τα «grand cru», εξακολουθούν να βρίσκουν εύκολα αγοραστές, η ζήτηση για τα μαζικά ερυθρά κρασιά εισαγωγικού επιπέδου έχει μειωθεί.
Αυτό έχει μειώσει τις τιμές σε σημείο που, για πολλούς οινοπαραγωγούς, το να καταστρέψουν τους αμπελώνες τους και να λάβουν αποζημίωση είναι καλύτερη επιλογή από το να συνεχίσουν να παράγουν κρασί.
6.000 ευρώ ανά εκτάριο
Η γαλλική κυβέρνηση σχεδιάζει να δαπανήσει εκατομμύρια ευρώ για να βοηθήσει τους οινοπαραγωγούς να ξεριζώσουν τα αμπέλια.
Το πρόγραμμα εκρίζωσης, που ανακοινώθηκε νωρίτερα φέτος στο ετήσιο Salon de l’agriculture, στοχεύει στη μείωση της παραγωγής, επιτρέποντας παράλληλα στους αμπελουργούς να επαναχρησιμοποιήσουν τη γη για άλλες δραστηριότητες. Θα τεθεί σε εφαρμογή αυτό το φθινόπωρο, ενώ οι οινοπαραγωγοί θα λάβουν αποζημίωση στο τέλος του έτους.
Τα δημόσια κονδύλια θα χρησιμοποιηθούν για τη μετατροπή του μη πωληθέντος κρασιού σε βιομηχανική αλκοόλη για αρώματα ή απολυμαντικά χεριών. Παράλληλα, τμήματα αμπελώνων θα εκριζωθούν για να μειωθεί η συνολική παραγωγή.
Οι γαλλικές αρχές προσφέρουν περίπου 6.000 ευρώ ως αποζημίωση για κάθε εκτάριο που αφαιρείται. Σχεδόν 1.000 προ-αιτήσεις έχουν ήδη κατατεθεί για το πρόγραμμα στο Τζιρόντι της νοτιοδυτικής Γαλλίας, πατρίδα του εμβληματικού κρασιού Bordeaux.
Ενώ το ένα τρίτο των αιτούντων θέλει να ξεριζώσει όλους τους αμπελώνες του και να εγκαταλείψει εντελώς την οινοποίηση, οι υπόλοιποι επιδιώκουν να παράγουν λιγότερο και να επικεντρωθούν σε κρασιά υψηλότερης ποιότητας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι στιγμής.
«Έχουμε πρόβλημα να πουλήσουμε όλα όσα παράγουμε και προτιμούμε να μειώσουμε τον όγκο της παραγωγής, για να τον ευθυγραμμίσουμε με αυτό που μπορούμε να πουλήσουμε», δηλώνουν οι ίδιοι οι παραγωγοί γαλλικού οίνου, προσθέτοντας ότι σχεδιάζουν να ξεριζώσουν πολλά εκτάρια.
Πέρυσι, οι πωλήσεις του ήταν περίπου 30% χαμηλότερες σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την πανδημία του κοροναϊού το 2019, σύμφωνα με το Politico.
Η υπερπαραγωγή έχει ως αποτέλεσμα οι οινοπαραγωγοί να αναγκάζονται να δίνουν το κρασί τους σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές, πράγμα για το οποίο οι ίδιοι οινοπαραγωγοί εξέφρασαν την αγανάκτησή τους. Χαρακτηρίζουν τις τιμές αυτές «απώλεια αξίας και απώλειας εικόνας για όλους τους αμπελοκαλλιεργητές που προσπαθούν να προωθήσουν το εμπορικό σήμα του Μπορντό».
Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, η τιμή των κόκκινων κρασιών από το Μπορντό μειώθηκε κατά 21% σε σχέση με τη μέση τιμή της προηγούμενης πενταετίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας. Παράλληλα, η μέση τιμή των λευκών κρασιών του Μπορντό αυξήθηκε ελαφρώς.
Όσον αφορά τις εξαγωγές, η κατάσταση δεν είναι πολύ πιο ευχάριστη. Η Κίνα, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί τον κορυφαίο εξαγωγικό προορισμό του Μπορντό, σταμάτησε όλες τις εισαγωγές κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροναϊού. Παρόλο που οι εξαγωγές προς την ασιατική χώρα ξεκίνησαν εκ νέου έκτοτε, δεν έχουν ακόμη φθάσει στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Το 2022, οι εξαγωγές Μπορντό προς την Κίνα μειώθηκαν σχεδόν κατά ένα τέταρτο σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία του Conseil Interprofessionnel du Vin de Bordeaux (CIVB), μιας ομάδας που εκπροσωπεί εκατοντάδες παραγωγούς και πωλητές Μπορντό.
Ça bouge – το κόκκινο κρασί σε πτώση
Οι μεταβαλλόμενες προτιμήσεις των καταναλωτών αποτελούν βασικό παράγοντα της πτωτικής τάσης στον κλάδο του κρασιού, καθώς οι πωλήσεις μπύρας στα γαλλικά σούπερ μάρκετ θα μπορούσαν να ξεπεράσουν το κρασί για πρώτη φορά φέτος, σύμφωνα με έρευνες. Μια έρευνα που διεξήχθη από τον όμιλο μέσων ενημέρωσης RTL πέρυσι διαπίστωσε ότι η κατανάλωση κόκκινου κρασιού μειώθηκε κατά 32% την τελευταία δεκαετία, με αιχμή την ηλικιακή ομάδα 18 έως 35 ετών.
«Υπάρχει ένα ζήτημα γενεών με τους millennials και τη γενιά Z και πολύ περισσότερος ανταγωνισμός στην αγορά, ιδίως με άλλα ποτά», δήλωσε η Γκαμπριέλα Πέτρικ, ιστορικός τροφίμων που έχει ερευνήσει την εξέλιξη των γευστικών προτιμήσεων του κρασιού, μεταξύ άλλων και στην περιοχή του Μπορντό. «Οι νεότεροι άνθρωποι απλώς δεν πίνουν τόσο πολύ κρασί. Αυτό είναι πολύ εμφανές και στη Γαλλία».
Η κλιματική αλλαγή παίζει διπλό ρόλο στην κρίση του Μπορντό. Από τη μία πλευρά, τα μακρύτερα καλοκαίρια και οι θερμότερες θερμοκρασίες οδηγούν τη ζήτηση των καταναλωτών περισσότερο προς τα λευκά και ροζέ κρασιά και μακριά από τα κόκκινα.
«Το καλοκαίρι, όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ, πολύ ζεστές, οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη τάση να πίνουν δροσιστικά ποτά χαμηλής θερμοκρασίας, όπως λευκά, ροζέ και crémant», δήλωσε ο οινοποιός Στεφάν Γκαμπάρντ, σημειώνοντας ότι οι παραγωγοί του Μπορντό εστιάζουν όλο και περισσότερο στην παραγωγή αυτών των τύπων κρασιών.
Από την άλλη πλευρά, οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα μπορούσαν επίσης να καταστήσουν τα παραδοσιακά κρασιά του Μπορντό υπερβολικά αλκοολούχα και ταννικά, αλλοιώνοντας έτσι τις γεύσεις που συνδέονται εδώ και καιρό με την περιοχή και απομακρύνοντας τους παλιούς καταναλωτές.
«Το Μπορντό και ιδιαίτερα η αριστερή του όχθη του έχουν πολλά προβλήματα λόγω της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε η Πέτρικ, σημειώνοντας ότι οι οινοποιοί θα μπορούσαν να καταφύγουν σε τεχνολογικές λύσεις, για παράδειγμα αφαιρώντας αλκοόλ ή αλλάζοντας τις αναλογίες στο μείγμα των ποικιλιών σταφυλιών για να βελτιστοποιήσουν το προφίλ γεύσης.
Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, το κρασί Μπορντό μπορεί να παραχθεί μόνο από ορισμένες ποικιλίες σταφυλιών που προέρχονται από μια σαφώς καθορισμένη περιοχή. Όμως, σε μια προσπάθεια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, οι γαλλικές αρχές επέτρεψαν στους οινοποιούς του Μπορντό να εισάγουν νέες ποικιλίες σταφυλιών στο μείγμα του Μπορντό για να προσαρμόσουν τη γεύση. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές μπορεί να διαρκέσουν μια δεκαετία, καθώς οι ισχύοντες κανόνες τις επιτρέπουν μόνο αν γίνονται σταδιακά και υπό αυστηρούς ελέγχους.
«Αυτή η εκρίζωση θα βοηθήσει τους ανθρώπους που θέλουν να σταματήσουν να εργάζονται στον κλάδο, θα τους συνοδεύσει προς τη συνταξιοδότηση και ίσως διατηρήσει έναν νεότερο, πιο δυναμικό πληθυσμό οινοποιών που είναι περισσότερο προσανατολισμένος στην προσθήκη αξίας», είπε ο Γκαμπάρντ.
Διαβάστε ακόμη
Νέα εφαρμογή «appodixi» με αμοιβή (αυτή τη φορά) για όσους βγάζουν «λαβράκια»
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ