Για πρώτη φορά στον 21ο αιώνα, οι πραγματικοί μισθοί των εργαζόμενων – σε παγκόσμιο επίπεδο- κατέγραψαν πτώση το 2022.

Η έρευνα «Global Wage Report 2022-23» της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) του ΟΗΕ αποτύπωσε τις καταστροφικές συνέπειες των συνεχών ανατιμήσεων στα πραγματικά εισοδήματα των εργαζόμενων (ονομαστικοί μισθοί πλην του πληθωρισμού), κυρίως σε όσους βρίσκονται στο χαμηλό άκρο των αποδοχών.

Για αυτό η ILO προτάσσει ως επιτακτική ανάγκη την αναπροσαρμογή των κατώτατων μισθών, όχι με μεμονωμένες αποφάσεις, αλλά στα πλαίσια ενός μόνιμου μηχανισμού που θα έχει τη συμμετοχή και συναίνεση των κοινωνικών εταίρων.

Εν αναμονή των σχετικών ανακοινώσεων της ελληνικής κυβέρνησης, ρωτήσαμε την Ροζαλία Βάσκες Αλβάρεθ, επικεφαλής του τμήματος αποδοχών στην Διεθνή Οργάνωση Εργασίας ποιο θα ήταν -κατά την εκτίμηση της Οργάνωσης – το ιδανικό ύψος της αύξησης στον ελληνικό κατώτατο μισθό.

Η Rosalia Vazquez-Alvarez, επικαφαλής του τμήματος μισθών της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας

«Η ILO δεν προτείνει μια ιδανική αύξηση στον κατώτατο μισθό» μας απάντησε. «Αυτό που λέμε είναι ότι υπάρχουν δείκτες που βοηθούν τους κοινωνικούς εταίρους, τους εργαζόμενους και τους εργοδότες να διαπραγματευτούν.

Ένας από τους σημαντικότερους δείκτες είναι η αναλογία του κατώτατου μισθού προς τον μέσο μισθό του εργαζόμενου πληθυσμού. Αυτό συμβαδίζει και με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αναφέρει ότι αυτή η αναλογία θα πρέπει να είναι κοντά στο 60%. Σαφώς πιστεύουμε ότι υπάρχει περιθώριο στην περίπτωση της Ελλάδας για αύξηση των κατώτατων μισθών» τονίζει.

Όπως εξηγεί η Ρ. Αλβάρεθ, οι αποφάσεις για το ύψος του κατώτατου μισθού δεν πρέπει να είναι υπόθεση μόνο της κυβέρνησης.

«Στην πραγματικότητα θα πρέπει να είναι απόφαση των κοινωνικών εταίρων μαζί με την κυβέρνηση» σημειώνει. «Στην περίπτωση της Ελλάδας, έχουμε έναν καθολικά θεσμοθετημένο κατώτατο μισθό και ως εκ τούτου είναι μια τριμερής ρύθμιση που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Οι κοινωνικοί εταίροι -μαζί με την κυβέρνηση- θα πρέπει να λάβουν τις σχετικές αποφάσεις. Εμείς προτείνουμε ο κατώτατος μισθός να προσαρμόζεται με βάση εμπειρικά στοιχεία, όπως είναι, για παράδειγμα, οι ανάγκες των εργαζομένων και των οικογενειών τους, τα ποσοστά πληθωρισμού αλλά και το οικονομικό πλαίσιο, το επίπεδο της παραγωγικότητας, οι εκτιμήσεις για την οικονομική ανάπτυξη. Όλα αυτά τα στοιχεία βοηθούν τους κοινωνικούς εταίρους να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να αποφασίσουν πώς πρέπει να προσαρμοστεί ο κατώτατος μισθός και αν υπάρχει περιθώριο για κάτι τέτοιο. Και φυσικά, αυτό που λέμε πάντα είναι ότι ο μηχανισμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι οι κατώτατοι μισθοί πρέπει να προσαρμόζονται σε τακτικά διαστήματα. Διότι αν δε γίνεται αυτό, τότε οι κατώτατοι μισθοί χάνουν την ικανότητά τους να διατηρούν τις αποδοχές εκείνων που βρίσκονται στο χαμηλότερο άκρο της κατανομής εισοδήματος.»

Μύθος τα περί «μισθολογικού σπιράλ»

Η ILO απορρίπτει τις αιτιάσεις ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων ή να προκαλέσει ένα φαύλο κύκλο ανατιμήσεων, που τελικά θα πλήξει τους πιο ευάλωτους.

«Φυσικά, ορισμένες επιχειρήσεις μπορεί να μην είναι σε θέση να καταβάλουν τον κατώτατο μισθό» αναφέρει η Ρ. Αλβάρεθ. «Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να σκεφτούμε ότι αυτές οι επιχειρήσεις μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα παραγωγικές. Εκεί χρειάζονται μηχανισμοί για να στηριχθούν να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους και αυτό θα τις βοηθήσει να παρέχουν έναν αξιοπρεπή μισθό στα άτομα που βρίσκονται στο χαμηλό άκρο της κατανομής των μισθών.

Όσον αφορά το «σπιράλ του πληθωρισμού», δεν βλέπουμε τους μισθούς να κάνουν σπιράλ.

Ο πληθωρισμός αυτές τις μέρες προκαλείται από άλλους παράγοντες, όχι από τους μισθούς. Ο πληθωρισμός είναι εξωγενής. Προέρχεται από τον πόλεμο, τα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού, από λόγους που δεν έχουν καμία σχέση με τους μισθούς» τονίζει.

Ποια χώρα έχει τον υψηλότερο κατώτατο μισθό; Θεσμοθετημένοι ακαθάριστοι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί σε δολάρια ΗΠΑ, μετατρεπόμενοι με βάση τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης του 2017 (PPP $) και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες (US $), τελευταίο έτος

Ανησυχία και για τα εισοδήματα του 2023

Οι εργαζόμενοι στην Ευρώπη είναι αυτοί που δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα στα εισοδήματά τους εξαιτίας του πληθωρισμού. Σύμφωνα με την έκθεση της ILO έχασαν 2,4% των πραγματικών μισθών τους (ποσοστό υψηλότερο από το μέσο όρο του G20, που ήταν 2,2%)

Ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία προκαλεί το ενδεχόμενο η τάση να συνεχιστεί και το 2023.

«Αυτό που βλέπουμε είναι ότι ο πληθωρισμός έχει πράγματι μειωθεί λίγο σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2022, αλλά εξακολουθεί να παραμένει σε πολύ υψηλά ποσοστά» σημειώνει η Ρ. Αλβάρεθ. «Επομένως, η αγοραστική δύναμη των μισθών θα μειωθεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, εκτός εάν οι μισθοί αυξηθούν τουλάχιστον ελαφρώς. Δεν λέμε να συμβαδίσουν πλήρως με τον πληθωρισμό, αλλά τουλάχιστον να αυξηθούν σε ένα ποσοστό.»

H Διεθνής Οργάνωση Εργασίας προτείνει, επίσης, μία σειρά μέτρων για τη στήριξη των εργαζομένων σε όλα τα μισθολογικά κλιμάκια, όπως:

  • μείωση του ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα
  • κλαδικές συμβάσεις με αναπροσαρμογές μισθών μετά από συμφωνία εργοδοτών – εργαζομένων και
  • χορήγηση κουπονιών για τη στήριξη των χαμηλών εισοδημάτων.

Διαβάστε ακόμη

ΔΕΗ: Έπεσαν οι υπογραφές για την εξαγορά της Εnel Ρουμανίας

Απόστολος Βακάκης – Jumbo: Δεν σκοπεύω να αποσυρθώ – Πολύ κρίσιμο το επόμενο τρίμηνο

Πλειστηριασμοί και στην Κύπρο: Το πιο «βαρύ» σφυρί με «πήχη» στα 58 εκατ. ευρώ (pics)