Δεκαπέντε κλαδικές συμβάσεις εργασίας οι οποίες περιμένουν στην ουρά για να κηρυχθούν καθολικές και υποχρεωτικές για το σύνολο του κλάδου είναι οι πρώτες που θα ωφεληθούν από την εφαρμογή των νέων μέτρων που συμφωνήθηκαν χθες μεταξύ της υπουργoύ εργασίας Νίκης Κεραμέως και των Κοινωνικών Εταίρων.

Αναμεσά τους είναι το Μέταλλο, οι οικοδόμοι, η χημική βιομηχανία, ο κλάδος των καλλυντικών, οι ασφαλιστικές εταιρίες, οι ιατρικοί επισκέπτες και οι οικοδόμοι.

Κομβικό σημείο της Κοινωνικής Συμφωνίας που υπεγράφη και την οποία η υπουργός εργασίας χαρακτηρίζει ιστορική καθώς βάζει τέλος στους μνημονιακούς περιορισμούς και αναδεικνύει την αποτελεσματικότητα του διαλόγου, είναι η μείωση η και η απάλειψη του απαιτούμενου ποσοστού κάλυψης προκειμένου η σύμβαση να επεκταθεί σε όλο τον κλάδο.

Σήμερα η πλειονότητα των εργαζομένων δεν καλύπτεται από κάποια μισθολογική συλλογική σύμβαση εργασίας τα τελευταία έτη (με εξαίρεση ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων, όπως οι τραπεζοϋπάλληλοι, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι, οι εργαζόμενοι σε αρτοποιεία, σε τουριστικά-επισιτιστικά καταστήματα, σε πετρελαιοειδή, στην καπνοβιομηχανία).

Συγκεκριμένα το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ καταγράφει ότι η συντριπτική πλειονότητα των μισθωτών εργαζομένων (πάνω από 70%) δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις. Μόλις 740.000 οι εργαζόμενοι (επί συνόλου 2.296.000 απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα), βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα κάποιας μορφής συλλογικής σύμβασης (κλαδική, ομοιοεπαγγελματική και επιχειρησιακή).

Ο στόχος που μπαίνει για το υπουργείο με βάση την ευρωπαϊκή οδηγία 2022/2041 (για τους επαρκείς κατώτατους μισθούς) είναι να αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογική σύμβαση ώστε να προσεγγίσει το 80% από το 30% που είναι σήμερα.

Το σχέδιο δράσης που θα εμπεριέχει την κοινωνική συμφωνία θα δημοσιοποιηθεί εντός Δεκεμβρίου, ενώ οι νομοθετικές παρεμβάσεις τοποθετούνται στις αρχές του νέου χρόνου. Σε κάθε περίτπωση ο απώτερος στόχος είναι οι μέσοι μισθοί να αυξηθούν στα 1500 ευρώ το 2027, σύμφωνα με την κυβερνητική δέσμευση.

Στην κατεύθυνση αυτή, προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των συλλογικών συμβάσεων αλλάζουν τα εξής:

α) μειώνεται το απαιτούμενο ποσοστό κάλυψης από 50% σε 40%,

β) δημιουργείται νέα δυνατότητα για την επέκταση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, καθώς το ποσοτικό κριτήριο του 40% δεν θα εξετάζεται καθόλου όταν τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας συνυπογράφουν Εθνικοί Κοινωνικοί Εταίροι και

γ) δίνεται η δυνατότητα στη ΓΣΕΕ να μπορεί να συνάπτει ή να συνυπογράφει κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας επικουρικά εφόσον προσκληθεί από μέλος της να το κάνει, ώστε να εφαρμόζεται η νέα δυνατότητα της επέκτασης. Επίσης, προβλέπεται απλοποίηση των διαδικασιών για εγγραφή στα μητρώα οργανώσεων (ΓΕΜΗΣΟΕ και ΓΕΜΗΟΕ) ώστε να ενισχυθεί η εγγραφή σε αυτά και κατά συνέπεια η δυνατότητα επέκτασης συλλογικών συμβάσεων

Για να γίνουν κατανοητές οι αλλαγές στην πράξη, επισημαίνουμε τα εξής: Μετά την υπογραφή της από εργοδότες και εργαζόμενους η εκάστοτε κλαδική συλλογική σύμβαση προωθείται στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) προκειμένου η εφαρμογή της να καταστεί καθολική και υποχρεωτική για όλο τον κλάδο ή το επάγγελμα το οποίο αφορά, ακόμα και για τους εργαζόμενους και εργοδότες που δεν είναι μέλη συμβαλλόμενων οργανώσεων οι οποίες έβαλαν τις υπογραφές.

Σήμερα για την επέκταση απαιτείται το ποσοστό της εργοδοτικής εκπροσώπησης να είναι 50% +1, δηλαδή είναι δυνατή μόνο εφόσον δεσμεύει εργοδότες που απασχολούν ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος.

Αποτέλεσμα αυτού του περιορισμού είναι πολλοί εργοδότες να αποχωρούν από τον φορέα εκπροσώπησής τους για να μην υποχρεωθούν να αυξήσουν τους μισθούς που ορίζουν οι κλαδικές συμβάσεις. Άλλωστε η μέτρηση του ποσοστού είναι δύσκολη και συχνά αναξιόπιστη.

Μετά τη νομοθέτηση των αλλαγών που τοποθετείται στις αρχές του χρόνου, για την επέκταση της σύμβασης θα υπάρχουν δύο οδοί:

1. Το ποσοστό αυτό μειώνεται από 50% σε 40%. Όμως και το 40% είναι δύσκολο να πιστοποιηθεί, για αυτό δημιουργείται μια νέα δυνατότητα για την επέκταση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

2. Το ποσοτικό κριτήριο του 40% δεν θα εξετάζεται καθόλου όταν την ΣΣΕ συνυπογράφουν Εθνικοί Κοινωνικοί Εταίροι, δηλαδή οι τριτοβάθμιες οργανώσεις όπως είναι η ΓΣΕΕ, ο ΣΕΒ, η ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ και ο ΣΕΤΕ. Δηλαδή η ΓΣΕΕ θα..τρέχει και δε θα φτάνει, καθώς στο εξής θα μπορεί να συνάπτει ή να συνυπογράφει κλαδικές ΣΣΕ επικουρικά εφόσον προσκληθεί από μέλος της.

Αυτή η παρέμβαση, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αποτελεί ένα κίνητρο ώστε οι εργοδότες να προσέρχονται με μεγαλύτερη προθυμία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Το ζήτημα είναι φλέγον και για τους ίδιους τους εργοδότες καθώς άπτεται θεμάτων ανταγωνισμού των επιχειρήσεων.

Σήμερα υπάρχουν 15 υπογεγραμμένες συλλογικές συμβάσεις οι οποίες είναι στην ουρά για επέκταση από τον ΑΣΕ.

Διαβάστε περισσότερα στο protothema.gr