Όταν ο Αρχιμήδης Νεονάκης άρχισε να δραστηριοποιείται στον τομέα της ανακύκλωσης τη δεκαετία του ’60, ήταν ένας από τους πρώτους, αν όχι ο πρώτος, που εγκαινίασαν τη συγκεκριμένη αγορά.

Η ομώνυμη εταιρεία που με τη σημερινή μορφή της στήθηκε πριν από 32 χρόνια και την οποία πολλοί ταυτίζουν μόνο με την απόσυρση-ανακύκλωση αυτοκινήτων εξειδικεύεται σε όλο το φάσμα της εναλλακτικής διαχείρισης σιδηρούχων και μη μετάλλων, την παραγωγή κραμάτων, την επεξεργασία καλωδίων, ενώ επί πολλά χρόνια είχε εξαγωγικό προσανατολισμό σε ποσοστό που έφτανε και στο 80%.

Τη δεκαετία του 2000, όταν τα παλιά αυτοκίνητα γίνονταν σκραπ με τους ιδιοκτήτες να αποκτούν το ολοκαίνουριο Ι.Χ. των ονείρων τους χάρη στις αθρόες χρηματοδοτήσεις των τραπεζών, η Αρχιμήδης Νεονάκης είχε χαρακτηριστεί leader στην αγορά ανακύκλωσης. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια έπεσε και αυτή θύμα της οικονομικής κρίσης.

Ο ιδρυτής Αρχιμήδης Νεονάκης, που έφυγε από τη ζωή το 2016, είχε πάντα στο πλευρό του την κόρη του Σοφία, μια δυναμική επιχειρηματία που ήδη από το 1986, φοιτήτρια ακόμη, πήρε στα χέρια της το τιμόνι της οικογενειακής επιχείρησης.

 

Η θεαματική καθίζηση

Μετά από τόσα χρόνια η κυρία Σοφία Νεονάκη και η ομώνυμη εταιρεία βρίσκονται στην πιο δύσκολη καμπή, καθώς για τις 23 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί να βγουν στο σφυρί οι κεντρικές εγκαταστάσεις στα Οινόφυτα καθώς και κάποια ακίνητα στη Θήβα.

Τούτη όμως είναι η κατάληξη μιας μακράς πορείας συρρίκνωσης της συγκεκριμένης αγοράς, η οποία αποτυπώνεται στη ραγδαία πτώση του τζίρου της Αρχιμήδης Νεονάκης Α.Ε.

Αρκεί να αναφερθεί ότι ο κύκλος εργασιών άρχισε να φθίνει από τα 68 εκατ. ευρώ το 2012 στα 48 εκατ. το 2013, στα 24,4 εκατ. το 2015 και μόλις στα 6,73 εκατ. το 2016. Πλέον, με βάση τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις για το 2020, ο κύκλος εργασιών ήταν μόλις 580.000 ευρώ, με τις συσσωρευμένες ζημίες να φτάνουν τα 31 εκατ. ευρώ και τα τραπεζικά δάνεια τα 25 εκατ. ευρώ.

Στην οικονομική έκθεση γίνεται λόγος για την «παρατεταμένη οικονομική κρίση, με την ύφεση να καταλήγει στο κλείσιμο πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων και εμπορικών καταστημάτων», αλλά και στην «ελάττωση της εγχώριας πρώτης ύλης που προέρχεται κυρίως από την ανεπαρκή αντικατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού και την ανακαίνιση των κτιριακών υποδομών βιομηχανιών που έχουν διακόψει τις εργασίες ή έχουν μειώσει την παραγωγή τους», κάτι που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των εξαγωγών και τη μη επίτευξη τιμών λόγω μη ανταγωνιστικής ποσότητας.

Επισημαίνεται ακόμη ότι οι μονάδες στα Οινόφυτα κατάφεραν να ελαχιστοποιήσουν το κόστος παραγωγής με ορθολογικότερη συμμετοχή των συντελεστών κόστους και κυρίως της εργασίας, όταν καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια για τη χειροκίνητη και μηχανική διαλογή των ακαθάριστων μετάλλων προτού οδηγηθούν στους φούρνους τήξεως.

Οσο για τη δραστηριότητα της ανακύκλωσης αυτοκινήτων, τονίζεται ότι «παρουσιάζει ύφεση καθόσον εξαρτάται κυρίως από τις αποφάσεις για αποσύρσεις Ι.Χ.».

Η αναδιοργάνωση

Για το 2021 προαναγγελλόταν η αναδιοργάνωση και αναδόμηση της εταιρείας σε νέο μικρότερο σχήμα λειτουργίας. «Αυτό θα επιτευχθεί κατά κύριο λόγο με τη δραστηριοποίηση των δύο νέων κλάδων της, που προβλέπεται να έχουν υψηλά ποσοστά κερδοφορίας και οι οποίοι είναι αυτός των υπηρεσιών διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και αυτός της εκμετάλλευσης ορείχαλκου σε ευρεία κλίμακα», όπως αναφερόταν.

Οι πλειστηριασμοί

Η εταιρεία και η ίδια η κυρία Νεονάκη βρίσκονται αντιμέτωπες με την περιπέτεια των πλειστηριασμών εδώ και τουλάχιστον μια τετραετία, αρχής γενομένης από τα ακίνητα στον Ασπρόπυργο και στη συνέχεια για ακίνητο της βασικής μετόχου στην Εκάλη (πολυώροφο κτίριο σε οικόπεδο 2 στρεμμάτων) που βγήκε στο σφυρί με τιμή πρώτης προσφοράς στα 1,24 εκατ. ευρώ.

Για τις 23 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί ο πλειστηριασμός, με επισπεύδουσα την Alpha Bank, για τις εγκαταστάσεις στα Οινόφυτα (στη θέση Ρουμάνια) που θα βγουν με τιμή εκκίνησης στα 761.000 ευρώ. Πρόκειται για αγροτεμάχιο επιφάνειας 28.000 τ.μ. σε εκτός σχεδίου περιοχή, το οποίο έχει προέλθει από την αγορά και συνένωση τεσσάρων επιμέρους τμημάτων. Σύμφωνα με το διάγραμμα κάλυψης της οικοδομικής άδειας, η συνολική έκταση αποτελείται από 35.513 τ.μ., εκ των οποίων τα 8.520,86 τ.μ. είναι χαρακτηρισμένα ως δασικά. Η εναπομένουσα επιφάνεια ανέρχεται σε 26.992,14 τ.μ., επί των οποίων υπολογίζονται τα πολεοδομικά μεγέθη. Η απόκλιση της επιφάνειας μεταξύ οικοδομικής άδειας και τίτλων ανέρχεται περί τα 1.000 τ.μ. που θεωρείται εντός των επιτρεπόμενων ορίων.

Εντός της έκτασης αναπτύσσονται οι εγκαταστάσεις της εταιρείας που δραστηριοποιείται με μονάδα ανακύκλωσης μεταλλικών και μη αποβλήτων, μονάδα διάλυσης και ανακύκλωσης οχημάτων στο τέλος κύκλου ζωής τους, μονάδα χυτηρίου ανακύκλωσης αλουμινίου κ.ά. Οι εγκαταστάσεις αποτελούνται από βιομηχανικά κτίρια, στέγαστρα, πλατφόρμες ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, χώρους γραφείων και υπαίθριους χώρους αποθήκευσης μεταλλικών στοιχείων προς ανακύκλωση.

Η έκταση είναι περιφραγμένη, οριοθετημένη, ελεγχόμενης πρόσβασης, ο περιβάλλων χώρος διαμορφωμένος και ασφαλτοστρωμένος.

Το μεγαλύτερο τμήμα των εγκαταστάσεων είναι πρόχειρες κατασκευές, με δύο κύριους κτιριακούς όγκους όπου στεγάζονται τα μηχανήματα επεξεργασίας των ανακυκλούμενων υλικών, ενώ πολλές είναι οι πρόχειρες εγκαταστάσεις όπως στέγαστρα και οικίσκος, υποστηρικτικής λειτουργίας. Οπως σημειώνεται, οι εγκαταστάσεις έχουν ανεγερθεί από το 1999 και μετά και βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία.

Σύμφωνα με την έκθεση εκτίμησης, οι ζητούμενες τιμές μίσθωσης βιομηχανικών ακινήτων ανηγμένης επιφάνειας από 1.690 τ.μ. έως 9.510 τ.μ. στην περιοχή κυμαίνονται μεταξύ 2-4 ευρώ/τ.μ., ενώ οι ζητούμενες τιμές πώλησης οικοπέδων επιφάνειας από 12.000 έως 24.000 τ.μ. κυμαίνονται μεταξύ 42-82 ευρώ/τ.μ. Η αγοραία αξία των 761.000 ευρώ για το ακίνητο της Αρχιμήδης Νεονάκης αποτελεί το άθροισμα της εκτιμώμενης αξίας του βιομηχανικού ακινήτου (516.000 ευρώ) και του υπολοίπου κάλυψης (245.000 ευρώ).

Την ίδια ημέρα, στις 23 Νοεμβρίου, έχουν προγραμματιστεί άλλοι τέσσερις πλειστηριασμοί για αποθήκες και οικόπεδα της εταιρείας στη Θήβα, με συνολική τιμή εκκίνησης στα 191.900 ευρώ.

Από το 1960

Η Αρχιμήδης Νεονάκης Α.Ε. δραστηριοποιείται στον κλάδο της εναλλακτικής διαχείρισης σιδηρούχων και μη μετάλλων από τη σύστασή της στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Εκσυγχρονίζοντας τις εγκαταστάσεις της προχώρησε στην παραγωγή κραμάτων αλουμινίου, στην επεξεργασία καλωδίων, στον τεμαχισμό με σπαστήρες και τεμαχιστές μετάλλων.

Με την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ, η εμπορική εμπειρία, η τεχνογνωσία και ο εξαγωγικός προσανατολισμός (60%-80%) έφεραν την εταιρεία σε υψηλό επίπεδο ανταγωνιστικότητας, καθώς αποτελούσε μία από τις πρώτες μονάδες της χώρας στον τομέα της ανακύκλωσης, εξάγοντας τουλάχιστον το 70% των μετάλλων που επεξεργαζόταν.

Στις εγκαταστάσεις της στα Οινόφυτα λειτουργούν μονάδες μηχανικής επεξεργασίας και παραγωγής μεταλλικών προϊόντων και ειδικών κραμάτων αλουμινίου, ενώ επίσης στη θέση Ρουμάνια έχει αναπτύξει μονάδα που περιλαμβάνει χυτήριο ανακύκλωσης αλουμινίου-διαλυτήριο Οχημάτων Τέλους Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ), μονάδα για την ανακύκλωση στερεών μεταλλικών και μη αποβλήτων.

Διαθέτει επιπλέον από το 2013 άδεια για τη δραστηριότητα συλλογής και μεταφοράς επικίνδυνων ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων σε πανελλαδικό επίπεδο. Για τη δραστηριότητα συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων ανακυκλώσιμων στερεών αποβλήτων, μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων, ΟΤΚΖ και Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) διαθέτει αντίστοιχες άδειες και για τις 13 Περιφέρειες της χώρας.

Εκτός των άλλων δραστηριοτήτων της, το εργοστάσιο της εταιρείας στα Οινόφυτα αποτελεί ειδικά αδειοδοτημένο κέντρο επεξεργασίας ΟΤΚΖ από τον επίσημο φορέα ανακύκλωσης Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδος (ΕΔΟΕ).

Οι διαδρομές της τέχνης

Η κυρία Νεονάκη δεν έμεινε μόνο στη βιομηχανική ανακύκλωση των μετάλλων, αλλά ως ανήσυχο πνεύμα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τα παλιά υλικά που έβλεπε καθημερινά μπροστά της για να δημιουργήσει έργα τέχνης.

Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα της εταιρείας UBU, αρχικά από το Used But Useful (χρησιμοποιημένο, αλλά χρήσιμο), που αγκαλιάστηκε από πολλούς καλλιτέχνες. H UBU A.E. ιδρύθηκε το 2006 από την Αρχιμήδης Νεονάκης και ήταν η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς που παρήγε και εξέθετε έργα τέχνης από βιομηχανικά ανακυκλώσιμα μέταλλα.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανέφεραν ρεπορτάζ της εποχής, «παλιές δραχμές, ξεχασμένα υδρόμετρα της ΕΥΔΑΠ, μπόιλερ του 1940, κουλοχέρηδες, υλικά διάλυσης μηχανουργείων, μέρη αυτοκινήτων είναι μερικές από τις πηγές υλικών που πέθαναν και γεννήθηκαν πάλι στα χέρια των καλλιτεχνών». Αποτέλεσμα ήταν να κυκλοφορήσουν στην αγορά ρολόγια τοίχου που θύμιζαν έργα του Μαρσέλ Ντισάν, γλυπτά γραφείου, φορέματα από καλώδια, σιδερένιες καρδιές και πλήθος άλλες ποιοτικές συνθέσεις από μπρούντζο, αλουμίνιο, τιτάνιο, σίδηρο ή ορείχαλκο. Παράλληλα, η εταιρεία αναλάμβανε συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη διαμόρφωση εργασιακών χώρων, αλλά και την παραγωγή εταιρικών δώρων. Ανοιξαν τότε και δύο μαγαζιά στην Κηφισιά και την Πλάκα, ενώ έργα UBU διετίθεντο στη Θεσσαλονίκη από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχουν νεότερα ούτε και από αυτή την άκρως ενδιαφέρουσα και πρωτοποριακή δραστηριότητα.

Διαβάστε ακόμη:

3+1 μέτρα ενίσχυσης για τους συνταξιούχους ετοιμάζει η κυβέρνηση

Μαρίνος Παράβαλος: Από το «Château» της Μυκόνου, στο «All Seasons Paradise» του Μαινάλου (pics) 

Σούλα Λιάκου: Η άγνωστη ιστορία της κυρίας Cavo Tagoo