Με παρουσία σε 8 χώρες μέσω παραγωγικών μονάδων και θυγατρικών και με τρία εργοστάσια στην Ελλάδα, ο όμιλος έφτασε να κατακτήσει την 4η θέση ανάμεσα στους ισχυρότερους του κλάδου διεθνώς, έχοντας μπροστά του ακόμη και την περίοδο του 2010-11 μόνο τρεις αμερικανικές πολυεθνικές, τις Universal, Dimon και Transcontinental. Πριν από 10 χρόνια η εταιρεία εισήλθε σε ένα σκοτεινό τούνελ κρίσης, που είχε ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί στην κατάρρευση και στους πλειστηριασμούς.

Με ιστορία 139 ετών

Ολα άρχισαν από την προσωπική εταιρεία του Αναστάσιου Μιχαηλίδη στη Δράμα και λίγα χρόνια αργότερα στη Θεσσαλονίκη, όταν το τιμόνι της καπνεμπορικής επιχείρησης ΑΚΕ Α. Μιχαηλίδης ανέλαβε ο γιος του Αλέξανδρος. Καθοριστική για τη γιγάντωση της εταιρείας υπήρξε στη συνέχεια η συμβολή του Γιάννη Μιχαηλίδη, γιου του Αλέξανδρου, που γεννήθηκε στη Δράμα το 1923 και ήρθε στη Θεσσαλονίκη με τους γονείς και τα τέσσερα μεγαλύτερα αδέρφια του σε ηλικία μόλις δύο ετών.

Απόφοιτος της Γερμανικής Σχολής, σπούδασε στη Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου απ’ όπου αποφοίτησε το 1945, ενώ υπήρξε δεινός και πολυβραβευμένος ιστιοπλόος. Αναδείχθηκε μάλιστα πρωταθλητής Ελλάδος τα έτη 1953 και 1954, ενώ το 1955 κατέκτησε και την 3η θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Το 1946 παντρεύτηκε τη Νένε Λιβαδά, κόρη του τότε πρύτανη του ΑΠΘ και συναθλήτριά του στον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο Θεσσαλονίκης. Το 1950 ήταν η δική του σειρά να αναλάβει τα ηνία της εταιρείας.

Ο Γιάννης Μιχαηλίδης υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα της καπνοβιομηχανίας – και όχι μόνο. Ηταν ο πρώτος που εισήγαγε τη βιομηχανική κατεργασία των ανατολίτικων καπνών, αλλά και νέες ποικιλίες, εκείνος που ξεκίνησε και εδραίωσε τη συμβολαιακή γεωργία στην καπνοκαλλιέργεια, ενώ διατηρούσε μέχρι το τέλος της ζωής του στενές σχέσεις με τους εργαζομένους. Επί των ημερών του η Καπνική Μιχαηλίδης εκτοξεύτηκε αποκτώντας κυρίαρχο ρόλο τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων.

Ανήσυχο και καινοτόμο πνεύμα, επέκτεινε την επιχειρηματική του δραστηριότητα και πέραν των καπνών. Κάτι που ίσως λίγοι θυμούνται είναι το γεγονός ότι εκείνος ίδρυσε την πρώτη εταιρεία κατεψυγμένων λαχανικών στην Ελλάδα, την πασίγνωστη Μπάρμπα Στάθης, την οποία μάλιστα εισήγαγε στο Χρηματιστήριο το 1991. Στη συνέχεια, το 1994, προχώρησε στην πώλησή της στη Δέλτα. Η εταιρεία αργότερα εντάχθηκε στον όμιλο Vivartia και πρόσφατα εξαγοράστηκε από την Ideal Holdings. Παράλληλα, ο Γ. Μιχαηλίδης ίδρυσε και την ΕΒΥΠ (Ιωάννης Μιχαηλίδης Εμπορικές και Βιομηχανικές Επιχειρήσεις), εταιρεία που δραστηριοποιείται στον τομέα της παραγωγής υδρολυμένων πρωτεϊνών και αμινοξέων φυτικής προέλευσης για χρήση στη γεωργία, η οποία εξακολουθεί να ανήκει σε μέλη της οικογένειας Μιχαηλίδη.

Αξίζει να αναφερθεί ότι διετέλεσε πρόεδρος της Καπνεμπορικής Ομοσπονδίας Ελλάδος και πρόεδρος του Συλλόγου Καπνεμπόρων Θεσσαλονίκης μέχρι το 1990, μέλος των Δ.Σ. του ΣΒΒΕ, της Εθνικής Τράπεζας, αλλά και πρόεδρος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Θεσσαλονίκης (την περίοδο 1963-1966), ενώ έφυγε από τη ζωή τον Ιούλιο του 2020 σε ηλικία 97 ετών.

Η διεθνής επέκταση

Τη σκυτάλη παρέλαβε από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 -και επίσημα από το 1986- ο γιος του Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, ο οποίος έβαλε τη δική του σφραγίδα στην πορεία και την περαιτέρω άνοδο της επιχείρησης και παραμένει μέχρι σήμερα επικεφαλής της.
Αν και ο ίδιος είχε χαράξει αρχικά διαφορετική ρότα, επιδιώκοντας να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα, τελικά πείστηκε από τον πατέρα του να ασχοληθεί µε την οικογενειακή επιχείρηση. Κάπως έτσι εγκατέλειψε την Αυστρία, στην οποία σπούδαζε, στις αρχές της δεκαετίας του ’70 και επέστρεψε στην Ελλάδα, υποτάσσοντας το προσωπικό του όραμα στην ανάγκη να υπάρξει συνέχεια στον όμιλο. Αφού θήτευσε επί χρόνια στο πλευρό του Γιάννη Μιχαηλίδη, όταν πήρε στα χέρια του το πηδάλιο, συνέβαλε τα μέγιστα για τη διεθνή επέκτασή του.

Η αρχή έγινε το 1992 από την Αλβανία και συνεχίστηκε στη Βόρεια Μακεδονία, στην Ιταλία, στη Σλοβακία, στη Μολδαβία, στη Ρουμανία, στην Τουρκία και τη Βουλγαρία, όπου το εργοστάσιο στο Σαντάνσκι ήταν το τελευταίο στην αλυσίδα της εκτός συνόρων παρουσίας της Καπνική Μιχαηλίδης.

Με παρουσία σε 8 χώρες μέσω παραγωγικών μονάδων και θυγατρικών και με τρία εργοστάσια στην Ελλάδα, στη Σιταριά Πολυκάστρου Kιλκίς, το µεγαλύτερο στον κόσµο στην επεξεργασία ανατολικών καπνών, στην Ξάνθη για επεξεργασία μπασμά και στη Bιομηχανική Περιοχή Σίνδου Θεσσαλονίκης για καπνά τύπου Virginia και Burley, ο όμιλος έφτασε να κατακτήσει την 4η θέση ανάμεσα στους ισχυρότερους του κλάδου διεθνώς, έχοντας μπροστά του ακόμη και την περίοδο του 2010-11 μόνο τρεις αμερικανικές πολυεθνικές, τις Universal, Dimon και Transcontinental, που έκαναν τζίρους εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Οι οικονομικές επιδόσεις του ελληνικού ομίλου βέβαια δεν έφτασαν ποτέ σε αυτά τα επίπεδα, καθώς στις καλές εποχές έκανε κύκλο εργασιών της τάξης των 140-170 εκατ. ευρώ καταγράφοντας σταθερά σημαντική κερδοφορία. Ωστόσο κατάφερε να αναδειχθεί σε διεθνή παίκτη αξιοποιώντας την κυρίαρχη θέση του στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο και αποκτώντας έτσι πελατολόγιο στο οποίο φιγούραραν κολοσσοί όπως η Philip Morris και η Japan Tabacco.

Τα δάνεια και η μεγάλη ανατροπή

Μπορεί οι οικονομικές επιδόσεις να ήταν ικανοποιητικές, ωστόσο υπήρχαν αρκετά ανοίγματα κυρίως σε δανεισμό. Για παράδειγμα, στην… ανέφελη ακόμη εποχή του 2012 ο τζίρος της Καπνική Μιχαηλίδης έφτανε τα 168,5 εκατ. ευρώ, τα καθαρά κέρδη τα 12 εκατ. ευρώ, αλλά και το σύνολο των υποχρεώσεων τα 380 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων άνω των 200 εκατ. αφορούσαν δάνεια.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2016, ήρθε η μεγάλη ανατροπή, όταν η Εθνική Τράπεζα προχώρησε σε έλεγχο των αποθηκών της θυγατρικής της

Προνομιούχου Ανωνύμου Εταιρείας Γενικών Αποθηκών Ελλάδος (ΠΑΕΓΑΕ) και διαπιστώθηκε σημαντικό έλλειμα στις ποσότητες καπνού για τις οποίες υπήρχαν αποθηκευτικοί τίτλοι. Με άλλα λόγια, η Καπνική Μιχαηλίδης βρέθηκε υπόλογη απέναντι στις τράπεζες που τη δάνειζαν έναντι των αποθηκευμένων ποσοτήτων καπνών, ότι είχε δώσει ανακριβή στοιχεία για το ύψος των αποθεμάτων της. Ετσι, οι υφιστάμενες ποσότητες, ύψους άνω του 1 εκατομμυρίου τόνων, κατασχέθηκαν, με αποτέλεσμα η εταιρεία να αδυνατεί να τηρήσει τις συμβατικές υποχρεώσεις της απέναντι στους πελάτες της, αλλά και οι παραγωγοί να μείνουν απλήρωτοι για τη σοδειά του 2016.

εξέλιξη προκάλεσε σωρεία προβλημάτων σε όλη την αλυσίδα, στους παραγωγούς, αλλά και τους εργαζομένους της Καπνική Μιχαηλίδης, ενώ έκτοτε ξεκίνησε ένα σίριαλ στις δικαστικές αίθουσες και τις αποθήκες της εταιρείας με πολλά επεισόδια.
Στην πορεία τα δικαστήρια αναγνώρισαν την κυριότητα των παραγωγών επί των καπνών της σοδειάς του 2016. Συγκεκριμένα, τον  Μάρτιο του 2017 οι καπνοπαραγωγοί κατέθεσαν ασφαλιστικά μέτρα πετυχαίνοντας να πάρουν πίσω 1.400 τόνους καπνών που τους μετέφεραν σε άλλες αποθήκες.

Ακόμη, τον Δεκέμβριο του 2021 το Εφετείο Θεσσαλονίκης αποφάσισε ότι ποσότητα καπνών πρέπει να δημοπρατηθεί προς όφελος των εργαζομένων στην επιχείρηση για την καταβολή δεδουλευμένων. Λίγες ημέρες αργότερα έγινε η πρώτη δημοπρασία για περίπου 2,5 τόνους που πουλήθηκαν αντί 3,56 εκατ. ευρώ.

Η δίνη των πλειστηριασμών

Παράλληλα, άρχισαν και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί για ποσότητες καπνών, ενώ από πέρυσι και για τις παραγωγικές μονάδες της εταιρείας. Στο στόχαστρο έχει βρεθεί από τον Φεβρουάριο του 2024 το βιομηχανικό συγκρότημα στο Κιλκίς, το οποίο είναι πλέον εκτός λειτουργίας.
Στην προκειμένη περίπτωση μάλιστα επισπεύδουσα είναι η γερμανική τράπεζα Deutsche Bank AG (διά του υποκαταστήματός της στο Αμστερνταμ) και εκτελεστός τίτλος απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με βάση την οποία αναγνωρίστηκε και κηρύχθηκε εκτελεστή διαιτητική απόφαση του εδρεύοντος στο Λονδίνο Δικαστηρίου Διεθνούς Διαιτησίας. Το συνολικό ποσό της απαίτησης ανέρχεται σε 253,55 εκατ. ευρώ.

Ο πλειστηριασμός αφορά ένα γήπεδο έκτασης 200.876,61 τ.μ., άρτιο και οικοδομήσιμο, το οποίο αποτελεί τμήμα μείζονος γηπέδου εμβαδού 300.134,68 τ.μ. και βρίσκεται στην κτηματική περιφέρεια του οικισμού Κοτύλη (Καζάνοβο) στο Πολύκαστρο του Δήμου Παιονίας Κιλκίς, και συγκεκριμένα επί του 2ου χλμ. της επαρχιακής οδού Σιταριάς – Πολυκάστρου.

Επί του γηπέδου έχει ανεγερθεί κτιριακό συγκρότημα αποθήκευσης και επεξεργασίας καπνού επιφάνειας 81.602 τ.μ. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις αποτελούν τμήμα μιας μεγαλύτερης βιομηχανικής εγκατάστασης επεξεργασίας και αποθήκευσης καπνών, αλλά δεδομένης της χρήσης των κτισμάτων που περιλαμβάνει δύναται να λειτουργήσει και ως αυτόνομο ακίνητο.
Οι εν λόγω κτιριακές εγκαταστάσεις είναι συνολικής δόμησης και κάλυψης 64.909,93 τ.μ. και 45.329,64 τ.μ. αντίστοιχα και περιλαμβάνουν το βιομηχανοστάσιο.

Τα «σφυριά» για το εν λόγω συγκρότημα ξεκίνησαν πριν από έναν χρόνο, στις 28 Φεβρουαρίου 2024, με αρχική τιμή πρώτης προσφοράς τα 6,49 εκατ. ευρώ. Τόσο σε εκείνη τη φάση, όμως, όσο και στη συνέχεια οι προσπάθειες ήταν άγονες, με τελευταία την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025, παρότι η τιμή εκκίνησης είχε υποχωρήσει στα 4,22 εκατ. ευρώ.

Υπάρχει όμως και συνέχεια. Ετσι, για τις 25 Απριλίου έχει προγραμματιστεί νέος πλειστηριασμός για ποσότητες καπνού. Επισπεύδοντες είναι ιδιώτες και η κατάσχεση επιβλήθηκε για απαίτηση 295.959,96 ευρώ. Στο σφυρί θα βγουν 520.020 κιλά καπνού διαφόρων ποικιλιών που βρέθηκαν στην αποθήκη της Καπνική Μιχαηλίδης στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου Θεσσαλονίκης, με τιμή πρώτης προσφοράς τα 211.946,20 ευρώ.

Το επόμενο μεγάλο «σφυρί»

Οπως αποκαλύπτει το «business stories», εκτός από τον επαναληπτικό πλειστηριασμό για το βιομηχανικό συγκρότημα στο Κιλκίς που θα προσδιοριστεί το επόμενο διάστημα, ακολουθεί τον Σεπτέμβριο ένα ακόμη μεγάλο «σφυρί» για το συγκρότημα της εταιρείας στην κοινότητα Νεοχωρούδας του Δήμου Ωραιοκάστρου στη ΒΙ.ΠΕ. Θεσσαλονίκης.

Ο εν λόγω πλειστηριασμός έχει προγραμματιστεί για τις 24 Σεπτεμβρίου 2025, με επισπεύδουσα και σε αυτή την περίπτωση την Deutsche Bank AG, ως αποτέλεσμα της απόφασης του Δικαστηρίου Διεθνούς Διαιτησίας, με το ποσό της απαίτησης να ανέρχεται σε 300,18 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα γήπεδο συνολικής έκτασης 34.208,48 τ.μ., μετά του βιομηχανικού συγκροτήματος επεξεργασίας καπνού, «με όλα τα συστατικά, παραρτήματα, παρακολουθήματα, προσαυξήματά του», όπως αναφέρεται.

Επί του γηπέδου υφίστανται 5 κτίρια που αποτελούν βιομηχανοστάσιο εμβαδού 31.839 τ.μ. Ειδικότερα:

■ Το Κτίριο 1, εμβαδού χώρων παραγωγής 5.285 τ.μ. και χώρων γραφείου 545 τ.μ., αποτελεί ένα ισόγειο κτίσμα που συμπεριλαμβάνει γραφειακούς και χώρους προσωπικού, είναι προσβάσιμο μέσω 2 θυρών βιομηχανικού τύπου (ρολά) και 2 μεταλλικών συρόμενων θυρών και υπάρχει ράμπα φορτοεκφόρτωσης. Διαθέτει τεχνητό φωτισμό μέσω επιμηκών φωτιστικών φθορίου ενσωματωμένων σε ψευδοροφή στα γραφεία και δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα με κεραμικά πλακίδια.
Το Κτίριο 1 είναι συνενωμένο με το 2 μέσω του Κτιρίου 3, ενώ μεταξύ τους επίσης παρεμβάλλεται προέκταση του βιομηχανοστασίου μεταλλικής κατασκευής.
■ Το Κτίριο 2 αποθήκευσης καπνού, εμβαδού 12.374 τ.μ., αποτελεί ένα διώροφο κτίσμα προσβάσιμο μέσω θυρών βιομηχανικού τύπου. Διαθέτει τεχνητό και φυσικό φωτισμό μέσω περιμετρικών μεταλλικών εξωτερικών κουφωμάτων, δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ η επικοινωνία μεταξύ των επιπέδων γίνεται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα.
■ Το Κτίριο 3, χώρων επεξεργασίας φυλοτριμμάτων και κοτσανιών, εμβαδού 893 τ.μ., που είναι συνενωμένο με το 2.
■ Το Κτίριο 4 (λεβητοστάσιο), εμβαδού 280 τ.μ., και τα λοιπά βοηθητικά κτίρια είναι ποικίλων προδιαγραφών αναλόγως της ακριβούς χρήσης και αποτελούν ισόγεια κτίσματα.
■ Το Κτίριο 5, αποθήκευσης προϊόντων, εμβαδού 12.462 τ.μ., είναι διώροφο κτίσμα προσβάσιμο μέσω θυρών βιομηχανικού τύπου. Διαθέτει τεχνητό και φυσικό φωτισμό, δάπεδα από οπλισμένο σκυρόδεμα και η επικοινωνία μεταξύ των επιπέδων γίνεται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου και ανελκυστήρα.
Η τιμή πρώτης προσφοράς για το συγκρότημα έχει οριστεί σε 5,08 εκατ. ευρώ.

Η κατάρρευση

Οπως ήταν αναμενόμενο, όλη αυτή η περιπέτεια της τελευταίας δεκαετίας έχει οδηγήσει την κραταιά κάποτε εταιρεία στην κατάρρευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χρήση του 2022 έκανε κύκλο εργασιών 2,07 εκατ. ευρώ έναντι 6,78 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ οι ζημίες της χρήσης έφτασαν τα 23 εκατ. ευρώ, με τις συσσωρευμένες ζημίες να βρίσκονται στο δυσθεώρητο ύψος των 638,17 εκατ. ευρώ. Σε αντίστοιχο ύψος -περί τα 606,35 εκατ. ευρώ- κινούνταν και οι υποχρεώσεις, εκ των οποίων τα 318 εκατ. ευρώ αφορούσαν δάνεια, τα 193,3 εκατ. ευρώ εμπορικές υποχρεώσεις και τα 87,6 εκατ. ευρώ φόρους και τέλη. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις για το 2023, ο κύκλος εργασιών ήταν μόλις 169.952 ευρώ, με τις ζημίες της χρήσης στα 6,59 εκατ. ευρώ.

Διαβάστε ακόμη 

Dream home: «Παράδεισος προς πώληση» στη Μύκονο για 19 εκατ. ευρώ (pics)

Ρεύμα: Καθαρά Δευτέρα με… ούριο άνεμο στην τιμή από τις ΑΠΕ (pics) 

Γιατί τα αεροπορικά εισιτήρια θα συνεχίσουν να αυξάνονται και το 2025 (πίνακας) 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα