Ανέβηκε στο Διαδίκτυο δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές στο YouTube και παρουσιάζει τη χώρα μας ως τον ιδανικό προορισμό προσφύγων. Η πραγματικότητα ήταν διαφορετική, αλλά οι «στρατιές» των μεταναστών είχαν ήδη ξεκινήσει για το Αιγαίο

Το YouTube, ένα από τα δημοφιλέστερα social media του κόσμου στις κοινοποιήσεις βίντεο, είχε επιλέξει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για να παρουσιάσει τη χώρα μας ως τον ιδανικό προορισμό προσφύγων δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές τις 7ης Ιουλίου.

Ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας του Πρόσφυγα, η Υπηρεσία Ασύλου του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής ανέβασε στο Διαδίκτυο ταινία κινουμένων σχεδίων στα Αραβικά, Φαρσί, Νταρί, Ουρντού, Μπάγκλα, Γαλλικά, Αγγλικά για τον υποδειγματικό τρόπο υποδοχής και φιλοξενίας των ανήλικων προσφύγων στην Ελλάδα. Σε μια χρονική στιγμή όπου το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό βρίσκεται σε έξαρση, με την Τουρκία να απειλεί ότι θα ανοίξει τα σύνορα, η εικόνα του μικρού πρόσφυγα που διαβάζει ανέμελος την «Οδύσσεια» σε ελληνικό σχολείο φαντάζει ειδυλλιακή για το ποια είναι η Ιθάκη των εκατοντάδων χιλιάδων κατατρεγμένων που συνωστίζονται στα τουρκικά παράλια.

«Είσαι στην Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στην Ευρώπη. Η ηλικία σου είναι πολύ σημαντική. Στην Ελλάδα θεωρείσαι παιδί μέχρι την ηλικία των 18 ετών… και τα παιδιά όπως και οι έφηβοι προστατεύονται. Σε παρακαλούμε να πεις την αλήθεια για την ηλικία σου. Αν φοβάσαι να επιστρέψεις στην πατρίδα σου, μπορείς να ζητήσεις από το ελληνικό κράτος να σε προστατεύσει κάνοντας αίτηση ασύλου. Ασυλο σημαίνει προστασία. Για όσο διάστημα οι ελληνικές αρχές εξετάζουν την αίτησή σου δεν θα επιστρέψεις στην πατρίδα σου».

Eτσι ξεκινά το βίντεο κινουμένων σχεδίων, με μια ανήλικη προσφυγοπούλα να περπατά σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας ανάμεσα σε πλήθος κόσμου και την ελληνική και την ευρωπαϊκή σημαία υψωμένες στα μπαλκόνια των κτιρίων.

Oπως σημειώνεται στο από 20 Ιουνίου δελτίο Τύπου της Υπηρεσίας Ασύλου, «η επιλογή των κινουμένων σχεδίων και η ανάρτησή τους στο Διαδίκτυο έχει ως στόχο να καταστήσει την πληροφόρηση άμεση και φιλική προς το παιδί, με απώτερο στόχο την προστασία των συμφερόντων των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Με το βιβλίο του Οδυσσέα

Σύμφωνα, δε, με τα στοιχεία της υπηρεσίας, το 2018 καταγράφηκαν 2.639 αιτήματα διεθνούς προστασίας ασυνόδευτων ανηλίκων και το πρώτο τετράμηνο του 2019 τα αντίστοιχα αιτήματα έφτασαν τα 893.

Η εναλλαγή των εικόνων στο βίντεο δείχνει αρχικά το σκληρό πρόσωπο του Προσφυγικού-Μεταναστευτικού με τις φουσκωτές βάρκες να διασχίζουν το Αιγαίο, τη λυτρωτική διάσωση των προσφύγων μπροστά από τους σωρούς με τα σωσίβια στην ελληνική πλευρά και τον μικρό πρόσφυγα που διαβάζει ένα βιβλίο κρατώντας στο χέρι του κερί έξω από τη σκηνή του, στην οποία έχει γραφτεί το σύνθημα «Ανοίξτε τα σύνορα».

Εξηγώντας τη διαδικασία υποβολής αιτήματος ασύλου το σκηνικό αλλάζει. Οι ανήλικοι πρόσφυγες προσέρχονται χωρίς ταλαιπωρία στην Υπηρεσία Ασύλου, δίνουν τα στοιχεία τους και λένε «την ιστορία τους» περνώντας από συνέντευξη, στην οποία αναφέρονται «στους λόγους για τους οποίους δεν θέλεις ή δεν μπορείς να επιστρέψεις στη χώρα σου».

Οι άθλιες δομές φιλοξενίας

Oπως επισημαίνεται στην ταινία, «μετά τη συνέντευξη θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να αποφασιστεί εάν θα λάβεις άσυλο. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σε βοηθήσουμε αυτό το διάστημα… μπορείς να πας στο σχολείο ή να μάθεις κάτι καινούριο». Η εικόνα του μικρού πρόσφυγα που διαβάζει Ομήρου «Οδύσσεια» στο ασφαλές περιβάλλον ενός ελληνικού σχολείου και στη συνέχεια περιμένει σε στάση του Ηλεκτρικού για να μετακινηθεί στην Αθήνα, με τους αρμόδιους να τον ενημερώνουν ότι ακόμα και αν απορριφθεί η προσφυγή του δεν θα επιστρέψει στην πατρίδα του μέχρι να γίνει 18 ετών, περνά ένα ισχυρό μήνυμα.

Το συγκεκριμένο βίντεο είναι βασισμένο στο κείμενο και τις εικόνες του ενημερωτικού εντύπου της Υπηρεσίας Ασύλου για τους ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες με τον τίτλο «Είμαι κάτω των 18 ετών και αναζητώ άσυλο στην Ελλάδα», που είναι αναρτημένο στην επίσημη σελίδα της και μεταφρασμένο στις προαναφερθείσες γλώσσες. «Εάν είσαι ανήλικος και θέλεις η Ελλάδα να σε προστατεύσει και να μην επιστρέψεις στην πατρίδα σου, εάν θέλεις να μείνεις στην Ελλάδα χωρίς τους γονείς σου, εάν οι γονείς σου είναι σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος, μπορείς να κάνεις αίτηση στην Υπηρεσία Ασύλου… Εάν κάνεις αίτηση ασύλου στην Ελλάδα, σημαίνει ότι ζητάς από την ελληνική πολιτεία να σε προστατέψει επειδή φοβάσαι ότι θα έχεις σοβαρά προβλήματα εάν επιστρέψεις στην πατρίδα σου. Δεν θα επιστραφείς στη χώρα σου, ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, ενώ εξετάζεται η αίτησή σου», αναφέρεται στο 32σέλιδο έντυπο.

Αλλο θέμα βέβαια αν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αντί να δημιουργεί ταινίες κινουμένων σχεδίων για το πόσο υπέροχη χώρα υποδοχής των προσφύγων είναι η Ελλάδα έπρεπε να βελτιώσει την καθημερινότητα των ανήλικων φιλοξενούμενων στις υπάρχουσες δομές. Τον Φεβρουάριο του 2019 η χώρα μας καταδικάστηκε ομόφωνα από το Ευρωπαϊ­κό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις «απάνθρωπες και εξευτελιστικές» συνθήκες κράτησης ανήλικων προσφύγων σε αστυνομικά τμήματα της Βόρειας Ελλάδας από 21 μέχρι 33 ημέρες.

Το δικαστήριο έκρινε πως οι εννέα ανήλικοι (έξι Σύροι, δύο Αφγανοί και ένας Μαροκινός, ηλικίας 14 έως 17 ετών το 2016), δεν είχαν πρόσβαση σε δικηγόρο, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να προσφύγουν στα αρμόδια όργανα προκειμένου να διακοπεί η κράτησή τους σε αστυνομικά τμήματα και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες μεταφοράς τους σε κατάλληλους χώρους.

Θερμικές κάμερες και σκάφη αποκτά το Λιμενικό – Νέα «όπλα» στη μάχη για τον περιορισμό των εισροών

Σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις αυξημένες εισροές προσφύγων και μεταναστών στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, η κυβέρνηση επιστρατεύει την τεχνολογία.

Σύμφωνα με πληροφορίες από υψηλά ιστάμενη κυβερνητική πηγή, το Λιμενικό θα εφοδιαστεί με θερμικές κάμερες και drones με σκοπό να εντοπίζει τις βάρκες και τα ταχύπλοα των διακινητών σχεδόν μόλις αφήνουν τις μικρασιατικές ακτές για να κατευθυνούν σε κάποια παραλία των ελληνικών νησιών. Με τον συνδυασμό των δύο αυτών μέσων εκτιμάται ότι οι ελληνικές αρχές θα είναι σε θέση να εντοπίζουν εγκαίρως τις βάρκες ή το ταχύπλοα των διακινητών. Μόλις τα εντοπίζουν θα ειδοποιούν αμέσως -και μέσω Frontex- την Τουρκική Ακτοφυλακή να παρέμβει με σκοπό να εμποδίσει εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων τα εντοπιζόμενα σκάφη, προτού εισέλθουν στα ελληνικά. Το ενδεχόμενο να μην υπάρξει επαρκής και κυρίως έγκαιρη ανταπόκριση εκ μέρους των τουρκικών αρχών απασχολεί και τους Ελληνες και τους Ευρωπαίους αρμόδιους.

Για τον λόγο αυτό το πρόγραμμα προβλέπει επίσης την προμήθεια πρόσθετων πλωτών μέσων, ώστε το Λιμενικό να μπορεί να εμποδίζει την είσοδο στα ελληνικά χωρικά ύδατα σκαφών που μεταφέρουν πρόσφυγες και μετανάστες. Αυτό μπορεί να συμβεί στις περιπτώσεις που τα σκάφη οδηγούν διακινητές, επειδή, όπως είναι προφανές, εάν γίνουν αντιληπτοί θα επιστρέψουν στα μικρασιατικά παράλια για να μη συλληφθούν οι ίδιοι και κατασχεθεί το σκάφος τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αρμοδίων πηγών, εάν ενισχυθεί δραστικά η επιτήρηση και η φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων στο ανατολικό Αιγαίο, οι διακινητές θα στραφούν σε άλλη τακτική: θα φορτώνουν παλιές βάρκες με πρόσφυγες-μετανάστες και θα τους στέλνουν μόνους τους προς τα ελληνικά νησιά. Οι οδηγίες που θα τους δίνουν μάλιστα είναι οι εξής: εάν η βάρκα εντοπιστεί από το Λιμενικό και αυτό προσπαθήσει να εμποδίσει την είσοδό της στα ελληνικά ύδατα, να την τρυπάνε ώστε οι άνδρες του Λιμενικού να υποχρεώνονται να κάνουν επιχείρηση διάσωσης, οπότε και να τους μεταφέρουν στο κοντινότερο ελληνικό νησί.

Στην περίπτωση αυτή, λίγα μπορούν να γίνουν για να αποτραπεί η είσοδος προσφύγων και μεταναστών. Το μόνο θετικό είναι ότι πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες δεν είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν το σχετικό ρίσκο, προτιμώντας πιο ασφαλή είσοδο στην Ελλάδα. Αυτό ίσως περιορίσει τις ροές, κάτι που οπωσδήποτε είναι σημαντικό. Κατά την ίδια κυβερνητική πηγή, το πρόγραμμα προμήθειας θερμικών καμερών, drones και πρόσθετων πλωτών μέσων θα χρηματοδοτηθεί από κοινοτικά κονδύλια.