Της Μαριάννας Τζάννε
Tην χθεσινή ημέρα εορτασμού για το περιβάλλον επέλεξε η ΔΕΗ για να σηματοδοτήσει την μεγάλη στροφή που επιδιώκει μετ΄ εμποδίων στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Το ενεργειακό έργο της Ικαρίας που έρχεται να συνδυάσει την αιολική με την υδραυλική ενέργεια με ένα πρωτοποριακό υβριδικό σταθμό, κόστισε 50 εκ. ευρώ, αποτελώντας μια μεγάλη επένδυση αν αναλογιστεί κανείς την κλίμακα του έργου αλλά και το χρόνο αποπεράτωσης που χρειάστηκε -από τις αρχικές μελέτες- μέχρι την υλοποίηση 20 χρόνια!
Νωρίτερα, η μετοχή της ΔΕΗ δέχτηκε ισχυρές πιέσεις στο χρηματιστήριο, μετά τις εντάσεις της Κομισιόν στην τρίτη έκθεσή της για την μεταμνημονιακή αξιολόγηση, για τις καθυστερήσεις αυτού του είδους, αλλά και την οικονομική της βιωσιμότητα. Όπως ανέφερε η έκθεση της Κομισιόν, “όλες οι προθεσμίες για τις μεγάλες δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στον τομέα εμφανίζουν σημαντική καθυστέρηση και υπάρχει ακόμη αβεβαιότητα για την κατεύθυνση που ακολουθεί η Ελλάδα στον ενεργειακό τομέα”. Ως αποτέλεσμα, η μετοχή της ΔΕΗ «βούτηξε» σήμερα κατά 8,16% παρασέρνοντας τον Γενικό Δείκτη στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
«Μόνο η ΔΕΗ μπορεί να κάνει μια τόσο μακροχρόνια επένδυση και να περιμένει να πάρει πίσω τα χρήματά της ύστερα από 20 έως 25 χρόνια» δήλωσε χθες από την Ικαρία ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος κ. Μανόλης Παναγιωτάκης, προσθέτοντας ότι οι δυνατότητες του έργου θα αξιοποιηθούν πλήρως όταν υπάρξει διασύνδεση με υποβρύχια γραμμή 20 κιλοβόλτ με την Σάμο που θα κατασκευάσει ο ΔΕΔΔΗΕ. O επικεφαλής της ΔΕΗ υπογράμμισε ότι με το νέο σταθμό η Ικαρία, όχι μόνο θα έχει πλήρη επάρκεια και αξιοπιστία σε ηλεκτρική ενέργεια, αλλά το 50% των ενεργειακών της αναγκών θα καλύπτεται από ΑΠΕ, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στον τομέα της πράσινης ενέργειας μεταξύ των νησιών.
Όμως ενώ η ΔΕΗ εγκαινίασε το έργο στο νησί της Ικαρίας, η πλήρης λειτουργία του δεν θα υλοποιηθεί πριν από το επόμενο εξάμηνο αφού αυτή την περίοδο το έργο βρίσκεται σε πιλοτική εφαρμογή.
Άλλωστε το πρωτοποριακό πρότζεκτ αποτελεί με βάση την προϊστορία του, άλλη μια απόδειξη των δυσκίνητων μηχανισμών αλλά και της διαχρονικής αδράνειας της ΔΕΗ να πατήσει με αποφασιστικότητα το κουμπί για τις ΑΠΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η εταιρεία έφτασε να κατέχει στην πράσινη ενέργεια μερίδιο 10% σήμερα το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 3%.
Η πρώτη ιδέα για δημιουργία υβριδικού ενεργειακού έργου στο νησί γεννήθηκε στα τέλη της 10ετίας του 1990, δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της η ΔΕΗ. Το 1999 η εταιρεία από κοινού με την Αναπτυξιακή Εταιρεία Δήμου Ραχών, σε συνεργασία με εταιρείες από την Ιταλία, την Αγγλία και την Ισπανία πρότειναν στην ΕΕ και εξασφάλισαν χρηματοδότηση για εκπόνηση σχετικής μελέτης, η οποία ωστόσο δεν πραγματοποιήθηκε.
Έτσι η ΔΕΗ αποφάσισε να εκπονήσει η ίδια τη μελέτη με τη συνδρομή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τελικά ο διαγωνισμός για το έργο προκηρύχθηκε στις αρχές τους 2006 και η κατασκευή του ανατέθηκε στην εταιρεία ΕΝΕΤ τον Ιούλιο του 2007. Ωστόσο οι ουσιαστικές εργασίες ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2009, και αφού προηγουμένως, παράλληλα με τις διάφορες γραφειοκρατικές διαδικασίες έναντι των διαφόρων αρχών, είχαν εκπονηθεί οι περισσότερες μελέτες εφαρμογής.
Το Ναέρα, όπως επονομάστηκε το νέο υβριδικό της ΔΕΗ, αποτελεί σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτάκη το δεύτερο αλλά εξίσου πρωτοποριακό υβριδικό ενεργειακό έργο στην Ευρώπη. Το πρώτο έγινε στον Ατλαντικό, στο πιο απομακρυσμένο νησί των Καναρίων Νήσων, το El Hierro, ένα νησί με παρόμοια φυσικά χαρακτηριστικά με την Ικαρία. Το νησί αυτό της Ισπανίας έχει υιοθετήσει ένα σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης για την προστασία του περιβάλλοντος και τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής, με προοπτική την πλήρη ενεργειακή αυτονόμηση με χρήση ΑΠΕ 100%. Έτσι η UNESCO το 2000 το κατέταξε στην κατηγορία των «Παγκόσμιων Βιοσφαιρικών Αποθεμάτων».
Πώς λειτουργεί ο Ναέρας
Κύριος σκοπός του έργου είναι η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ικαρίας και η αντίστοιχη μείωση της ποσότητας συμβατικής ενέργειας που παράγεται από πετρέλαιο στον τοπικό σταθμό παραγωγής στον Άγιο Κήρυκο.
Σύμφωνα με την ΔΕΗ, η επιτυχής λειτουργία του έργου θα αποτελέσει οδηγό για την επίτευξη της ενεργειακής αυτονομίας μη διασυνδεδεμένων στο ηλεκτρικό σύστημα νησιών και νησιωτικών συμπλεγμάτων με χρήση αποκλειστικά ΑΠΕ. Ο Ναέρας αποτελείται από:
-Το Αιολικό Πάρκο στην περιοχή του λόφου Στραβοκουντούρα, με τρεις ανεμογεννήτριες των 900 kW η καθεμία.
-Τον Μικρό Υδροηλεκτρικό Σταθμό (ΜΥΗΣ) Προεσπέρας, με έναν υδροστρόβιλο ισχύος 1,05 MW, ο οποίος αξιοποιεί μόνο την περίσσεια νερών του ταμιευτήρα του Φράγματος στο Πέζι (αφού πρώτα καλυφθούν οι υποχρεώσεις για ύδρευση, οικολογική παροχή και άρδευση).
-Τον ΜΥΗΣ Κάτω Προεσπέρας, με δύο υδροστρόβιλους ισχύος 3,1 MW συνολικά, που αξιοποιεί τόσο την περίσσεια νερών του ταμιευτήρα όσο και τα νερά που προέρχονται από αντλησιοταμίευση (υβριδική ενέργεια).
– Δύο δεξαμενές νερού χωρητικότητας 80.000 m3 έκαστη στις περιοχές Προεσπέρας και Κάτω Προεσπέρας, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες της αντλησιοταμίευσης για την απορρόφηση της αιολικής ενέργειας και έναν ταμιευτήρα νερού συνολικού όγκου περίπου 910.000 m3 στο Πέζι.
-Το Αντλιοστάσιο Κάτω Προεσπέρας, με 12 αντλίες ονομαστικής ισχύος 250 kW έκαστη, εκ των οποίων οι 4 είναι μεταβλητών στροφών.
-Τα κέντρα ελέγχου ενέργειας και κατανομής φορτίου του Ναέρα και της Ικαρίας, που θα εγκατασταθούν σε χώρο εντός του τοπικού σταθμού παραγωγής στον Άγιο Κήρυκο, εξασφαλίζοντας τόσο την επικοινωνία μεταξύ των επιμέρους τμημάτων του έργου όσο και την ενεργειακή ασφάλεια του νησιού και την αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος.
Σύμφωνα με την ΔΕΗ ο Ναέρας θα προσφέρει άμεσα και έμμεσα σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη στο νησί της Ικαρίας.
Όπως μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων C02 της τάξεως των 13.800 τόνων ετησίως, από την ελαχιστοποίηση της λειτουργίας του πετρελαϊκού Τοπικού Σταθμού Παραγωγής. Ενίσχυση της ενεργειακής επάρκειας του νησιού, κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, και περιορισμό της εξάρτησής του από το πετρέλαιο. Επιπλέον κατασκευή ενισχυμένης διπλής γραμμής Μέσης Τάσης 20 kV, η οποία ενώνει την ανατολική με τη δυτική πλευρά του νησιού. Η λειτουργία του θα αυξήσει τη σταθερότητα και την αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος της Ικαρίας, μειώνοντας δραστικά τις διακοπές ρεύματος λόγω βλαβών.
Τέλος το έργο έχει προβλέψει την οικονομική ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας μέσω κρατήσεων στο ύψος του 3% επί των εσόδων που θα προέρχονται από τη λειτουργία του έργου.