Η Γερμανία πρόκειται να κλείσει σχεδόν το ήμισυ της δυναμικότητάς της σε πυρηνική ενέργεια πριν από το τέλος του έτους, ασκώντας περαιτέρω πίεση στα ευρωπαϊκά δίκτυα που ήδη αντιμετωπίζουν ένα από τα χειρότερα ενεργειακά προβλήματα στην ιστορία της περιοχής.

Οι διακοπές λειτουργίας των Grohnde, Gundremmingen C και Brokdorf -μέρος της σταδιακής κατάργησης της πυρηνικής ενέργειας της χώρας- θα αφήσουν, όπως αναφέρει το Bloomberg, μόνο τρεις ατομικούς σταθμούς, οι οποίοι θα τεθούν εκτός λειτουργίας μέχρι το τέλος του 2022. Η εξέλιξη αυτή αφαιρεί μια βασική πηγή χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε μια χώρα όπου οι εκπομπές ρύπων αυξάνονται.

Μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα το 2011, η Γερμανία δεσμεύτηκε να κλείσει σταδιακά όλους τους αντιδραστήρες της. Εκείνη την εποχή, η χώρα ήταν ηγέτης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά η σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών αύξησε την εξάρτηση από τον άνθρακα και τον λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι, έμεινε πίσω στην κούρσα για το στόχο του net-zero αφού έκανε σημαντικές παραχωρήσεις στο λόμπι του άνθρακα, στους διαδηλωτές κατά των αιολικών πάρκων και στους κατασκευαστές, ιδιαίτερα στις αυτοκινητοβιομηχανίες.

«Από την σκοπιά των καθαρών εκπομπών, ήταν πάντα μια αμφισβητήσιμη ιδέα να κλείσουν τα γερμανικά πυρηνικά εργοστάσια προτού φτάσουν στο τέλος της διάρκειας ζωής τους», δήλωσε ο Hanns Koenig, επικεφαλής έργων στην Aurora Energy Research. «Ήταν πάντα ξεκάθαρο ότι η σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας θα χρειαζόταν εργοστάσια άνθρακα και φυσικού αερίου να λειτουργήσουν περισσότερο, προκαλώντας σημαντικές επιπλέον εκπομπές» συμπλήρωσε.

Το χειρότερο timing

Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν σχεδιαστεί για να παράγουν ενέργεια όλο το εικοσιτετράωρο, παρέχοντας πολύτιμη υποστήριξη όταν ο άνεμος δεν φυσάει ή ο ήλιος δεν λάμπει. Ενώ η διακοπή λειτουργίας τους είναι γνωστή εδώ και χρόνια, η αφαίρεση 4 GW βασικού φορτίου υπογραμμίζει τη μείωση του αποθέματος στη Γερμανία, εξηγώντας σε ένα βαθμό γιατί η τιμή των φορτίων ηλεκτρικής ενέργειας για παράδοση το 2022 έχει υπερπενταπλασιαστεί φέτος.

Το timing δύσκολα θα μπορούσε να είναι χειρότερο, όπως τονίζει το Bloomberg. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκονται κοντά σε επίπεδα ρεκόρ σε όλη την Ευρώπη και η Γερμανία θα πρέπει να βασίζεται στην παραγωγή από ακριβό φυσικό αέριο και άνθρακα για άλλα 20 περίπου χρόνια προτού καταργηθούν και αυτά σταδιακά. Το να παραμείνουν πλέον ανοιχτοί οι πυρηνικοί σταθμοί δεν είναι επιλογή, καθώς αυτό θα απαιτούσε επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, είπε ο Koenig.

Η αυξημένη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα θα ενισχύσει περαιτέρω τις εκπομπές και η Γερμανία δεν είναι η μόνη. Ορισμένες χώρες στην Ευρώπη αύξησαν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα τους τελευταίους μήνες, καθώς οι προμήθειες φυσικού αερίου δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στην ανάκαμψη της ζήτησης και η παραγωγή αιολικής ενέργειας ήταν ανεπαρκής.

Ο άνθρακας παραμένει

Η Γερμανία σκοπεύει να θέσει εκτός λειτουργίας όλη την παραγωγή άνθρακα έως το 2038, με τον στόλο των λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής να μειώνεται σχεδόν κατά 16% έως το 2024. Μέχρι εκείνη τη χρονιά, οι υψηλές τιμές άνθρακα και η επέκταση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα έχουν μειώσει την παραγωγή άνθρακα της Γερμανίας «δραστικά», σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.

Αυτή η τάση πρόκειται να επαναληφθεί, με το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης να αποφασίζει «διαζύγιο από τον άνθρακα», οδηγώντας σε πιθανή αύξηση των ΑΠΕ μακροπρόθεσμα, δήλωσε η Sabrina Kernbichler, αναλύτρια της S&P Global Platts. Ωστόσο, βραχυπρόθεσμα, ο άνθρακας συμβάλλει στη γεφύρωση του χάσματος προσφοράς και άρα «ζει και βασιλεύει»…