Η κορυφαία τράπεζα του μεγαλύτερου παραγωγού πετρελαίου της Δυτικής Ευρώπης λέει ότι είναι έτοιμη να καταπολεμήσει τον αυξανόμενο αριθμό ακτιβιστών που την πιέζουν να σταματήσει να χρηματοδοτεί τη βιομηχανία πετρελαίου.
Η Kjerstin Braathen, διευθύνων σύμβουλος της μεγαλύτερης τράπεζας της Νορβηγίας, DNB ASA, αναφέρει ότι ο αποκλεισμός των ορυκτών καυσίμων είναι «επικίνδυνος» τρόπος για να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα. Το κύριο επιχείρημά της, όπως τονίζει το Bloomberg, είναι ότι η μείωση της ροής μετρητών προς τους Νορβηγούς παραγωγούς θα επέτρεπε στους λιγότερο αδίστακτους παράγοντες να μπουν και τελικά να εμποδίσουν τη μετάβαση σε βιώσιμα καύσιμα.
«Θα μπορούσε να είναι μια επικίνδυνη στρατηγική αν το αποτέλεσμα είναι ότι δημιουργούμε περισσότερες γκρίζες αγορές που δεν ρυθμίζονται, δεν είναι διαφανείς και δεν επηρεάζονται από τη νομοθεσία», δήλωσε η Braathen. Ανέφερε επίσης ότι αυτό «δεν αφορά μόνο το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο».
Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι εταιρείες οι οποίες καταλήγουν σε λίστες αποκλεισμού βρίσκουν εύκολα νέες πηγές χρηματοδότησης. Πληθώρα funds, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τα μεγαλύτερα του κόσμου, ήδη εμπλέκονται στη χρηματοδότηση έργων ορυκτών καυσίμων καθώς αποσύρονται οι τράπεζες και αυτά αγοράζουν χαρτοφυλάκια με έκπτωση.
Οι τιμές των μετοχών μπορεί, όμως, να μείνουν αλώβητες. Ο γίγαντας εμπορευμάτων Glencore Plc, για παράδειγμα, απορρίφθηκε από το μεγαλύτερο κρατικό ταμείο πλούτου στον κόσμο, τη Norges Bank Investment Management, τον Μάιο του περασμένου έτους.
Από τότε, η τιμή της μετοχής του αυξήθηκε περίπου στο 130%, καθώς η Vanguard Group Inc. και άλλοι ενίσχυσαν το μερίδιό τους.
Πάνω από δύο δεκαετίες αφότου ο κόσμος συμφώνησε να υιοθετήσει το Πρωτόκολλο του Κιότο σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη, παραμένει η διαφωνία ως προς τον βέλτιστο τρόπο μεταρρύθμισης. Οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και οι τράπεζες δεν έχουν ακόμη αποφασίσει εάν θα ασκήσουν πίεση εκ των έσω στις εταιρείες με τις χειρότερες εκπομπές ή θα τις αποκλείσουν από τη χρηματοδότηση εντελώς.
Αναμφισβήτητα, ούτε ο αποκλεισμός ούτε η εσωτερική πίεση έχουν αποφέρει επαρκή αποτελέσματα μέχρι στιγμής, καθώς οι θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προειδοποίησε τον Μάιο ότι δεν πρέπει να αναπτυχθούν νέοι πόροι πετρελαίου, φυσικού αερίου ή άνθρακα, προκειμένου ο κόσμος να αποφύγει μια κλιματική καταστροφή.
Η Braathen λέει ότι είναι αφελές να πιστεύουμε πως ο κόσμος θα σταματήσει να χρησιμοποιεί εντελώς το πετρέλαιο τις επόμενες δεκαετίες. Επισημαίνει επίσης ότι οι Νορβηγοί παραγωγοί που χρηματοδοτεί η DNB απέδειξαν ότι μπορούν να μειώσουν τις εκπομπές περισσότερο από τους ανταγωνιστές τους. Ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου της Νορβηγίας, η κρατική εταιρεία Equinor ASA, σκοπεύει να μειώσει την καθαρή ένταση άνθρακα κατά 40% έως το 2035. Σχεδιάζει επίσης να δαπανήσει πάνω από 50 δισ δολάρια για ΑΠΕ και ενέργεια χαμηλού άνθρακα έως το 2030.
Νέες «πράσινες» απαιτήσεις για τις τράπεζες
Ωστόσο, οι τράπεζες στην Ευρώπη πιέζονται να δείξουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την κλιματική αλλαγή καθώς ξεκινά να εφαρμόζεται η νομοθεσία που απαιτεί από αυτές να αποκαλύψουν την έκθεσή τους σε άνθρακα. Αν αποδειχθεί ότι η πρόοδος είναι ταχύτερη, «τότε θα την επιταχύνουμε», είπε η Braathen.
Η DNB έχει την υψηλότερη έκθεση στα ορυκτά καύσιμα στη σκανδιναβική περιοχή, έχοντας χρηματοδοτήσεις άνω των 23 δις δολ. από το 2016, μετά την επίτευξη της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα. Παράλληλα, η τράπεζα επένδυσε περίπου 6,5 δισ δολάρια σε πράσινα έργα κατά την ίδια περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Τέτοιες στατιστικές έχουν εκθέσει την DNB στην κριτική των μη κυβερνητικών οργανώσεων, ενώ η τράπεζα βρέθηκε στο στόχαστρο, νωρίτερα φέτος, μιας δημοσίευσης που συνέταξαν, μεταξύ άλλων, η Oxfam IBIS και η BankTrack.Και ο έλεγχος πρόκειται να εντατικοποιηθεί.
Οι προτεινόμενοι ευρωπαϊκοί κανονισμοί θα απαιτήσουν από τις τράπεζες να αποκαλύψουν τους λεγόμενους δείκτες πράσινων περιουσιακών στοιχείων. Οι οργανισμοί αξιολόγησης προειδοποιούν ήδη ότι τράπεζες με βιβλία δανείων που εκτίθενται σε κλιματικούς κινδύνους ενδέχεται τελικά να αντιμετωπίσουν υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις.
Η Braathen λέει ότι τέτοια πίεση μπορεί τελικά να καταστήσει πιο δύσκολη την μετάβαση άλλων βιομηχανιών προς ένα καθαρότερο μέλλον. «Γυρνάτε την πλάτη σας – αυτό μπορείτε να το κάνετε σε έναν τομέα», είπε. «Κανείς δεν μπορεί να το κάνει για κάθε τομέα και κάθε τομέας έχει τα ζητήματα του».