Ένα πρόγραμμα που έρχεται να χαρτογραφήσει τα πολύτιμα αλλά άγνωστα δάση των ελληνικών θαλασσών, ένα οικοσύστημα των ρηχών νερών βάθους έως 40-45 μέτρων, ιδιαίτερα ευάλωτο όμως στις ανθρώπινες δραστηριότητες.  Ο λόγος για τα λιβάδια Ποσειδωνίας του ελληνικού χώρου που εκτιμάται ότι παράγουν 24 εκατομμύρια τόνους οξυγόνου ετησίως, ενώ απορροφούν 15 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα συγκρινόμενα με τα δάση του Αμαζονίου. Ακριβώς αυτά είναι που θέτει στο επίκεντρο η νέα πρωτοβουλία του Ιδρύματος Vodafone στο περιβάλλον σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας (Oceanus Lab) του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, έχοντας ήδη εκκινήσει από τη χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων δασών Ποσειδωνίας στις Κυκλάδες.

«Στο Ιδρυμα Vodafone στόχος μας είναι να αποτελούμε μέρος της λύσης στην αντιμετώπιση των μεγαλύτερων προκλήσεων των καιρών μας, όπως είναι τώρα περισσότερο από ποτέ η κλιματική αλλαγή. Αυτό προϋποθέτει διαρκή εγρήγορση, ευρηματικότητα, καινοτομία και συνέργειες σε βάθος και εύρος», δηλώνει στο «business stories» o κ. Χάρης Μπρουμίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδας, στο ερώτημα για το σκεπτικό με το οποίο επελέγη η προστασία της Ποσειδωνίας – σχετικά άγνωστη για το ευρύ κοινό- ως πρώτη πρωτοβουλία της εταιρείας στον πυλώνα του περιβάλλοντος. «Με τη συμπλήρωση πέρυσι 20 ετών δραστηριότητας του Ιδρύματος στην Ελλάδα, οι συνθήκες ήταν πλέον ώριμες για τον πυλώνα του περιβάλλοντος να λάβει οργανικά τη συστηματική του θέση στην πλούσια παρακαταθήκη του.

Η επιλογή της προστασίας της Ποσειδωνίας και της ανάδειξης της σημασίας της ως πνεύμονα της Μεσογείου, ως πρώτης μας περιβαλλοντικής πρωτοβουλίας, ήταν αποτέλεσμα μακράς έρευνας, ειδικά σε περιοχές όπου ακόμα δεν έχει δοθεί η δέουσα προσοχή, ούτε σε επίπεδο ευαισθητοποίησης και εγρήγορσης, ούτε σε επίπεδο δράσης. Μια τέτοια περιοχή, τόσο παρούσα στο ελληνικό τοπίο, τόσο κρίσιμη, αλλά ευρύτερα άγνωστη ως προς τη σημασία της, είναι η αποκλειστικά ενδημική στη Μεσόγειο Ποσειδωνία (Poceanica). Τα λιβάδια της είναι τα υποθαλάσσια δάση μας που συμβάλλουν τα μέγιστα στη διατήρηση της ισορροπίας του θαλάσσιου οικοσυστήματος και της χαρακτηριστικής γεωφυσικής φυσιογνωμίας της ελληνικής νησιωτικής χώρας. Σε αριθμούς, η Ποσειδωνία στην Ελλάδα προστατεύει 1.400 είδη, παράγει 24 εκατομμύρια τόνους οξυγόνου ετησίως και απορροφά 83 γραμμάρια διοξειδίου του άνθρακα ανά τετραγωνικό μέτρο τον χρόνο».

Για τον σκοπό αυτό η Vodafone Ελλάδος συνεργάζεται με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας (Oceanus Lab) του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπό την επιστημονική επίβλεψη του καθηγητή Γιώργου Παπαθεοδώρου και της υπόλοιπης ερευνητικής ομάδα, της καθηγήτριας Μαρίας Γεραγά και των ερευνητών του εργαστηρίου Δημήτρη Χριστοδούλου, Ηλία Φακίρη και Ξενοφώντα Δήμα. «Μαζί ταξιδέψαμε πριν από έναν μήνα στον πρώτο σταθμό του προγράμματος, τη Σύρο, όπου ξεκίνησε η χαρτογράφηση της Ποσειδωνίας σε στρατηγικές περιοχές του Αιγαίου, με στόχο να επιτρέψει στους ειδικούς να συνθέσουν τη μεγάλη εικόνα για την Ποσειδωνία στην Ελλάδα», αναφέρει ο κ. Μπρουμίδης. «Με το πρόγραμμα “Vodafone Posidonia” επιστρατεύσαμε τη δύναμη και την εμβέλεια του Vodafone Green Network προκειμένου να μεταδίδονται και να καταγράφονται απρόσκοπτα τα δεδομένα του υποθαλάσσιου περιβάλλοντος και η έκταση των λιβαδιών της Ποσειδωνίας. Το Vodafone Green Network και οι τεχνολογίες μας είναι η κινητήρια δύναμη των προσπαθειών μας στο Vodafone Posidonia».

Ο κ. Χάρης Μπρουμίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδας, με τον καθηγητή Γιώργο Παπαθεοδώρου

Το Iδρυμα Vodafone θα διαθέσει τους οικονομικούς πόρους για τη συνολική χρηματοδότηση της χαρτογράφησης που θα πραγματοποιήσει το Oceanus Lab σε στρατηγικές περιοχές σε Σύρο, Πάρο, Αντίπαρο, Μύκονο και Δήλο, καθώς και για τη δημιουργία ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας Citizen Science, η οποία θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο με οπτικό υλικό από τα σημεία όπου καταγράφονται   λιβάδια Ποσειδωνίας. Μέσω της πλατφόρμας, το ευρύ κοινό θα ενημερώνεται για τα σημεία που εντοπίζεται Ποσειδωνία στο ελληνικό αρχιπέλαγος, για τις περιοχές που εμφανίζει υψηλότερη τρωτότητα, καθώς και για τρόπους προστασίας της. Η πλατφόρμα θα έχει διαδραστικό χαρακτήρα, καθώς οι χρήστες θα μπορούν να ανεβάζουν και οι ίδιοι οπτικό υλικό και τοποθεσίες συνδράμοντας έτσι στην πρόοδο της έρευνας.

Υποθαλάσσιο παρατηρητήριο

«Επιπλέον, Θα χρηματοδοτήσουμε την πόντιση υποθαλάσσιου παρατηρητηρίου που θα προσφέρει συνεχές 360 live streaming video και ωκεανογραφικά δεδομένα μέσω προηγμένων καμερών και αισθητήρων IoT. Η μετάδοση των δεδομένων θα πραγματοποιείται μέσω του δικτύου Vodafone Green Network και η εικόνα θα είναι διαθέσιμη μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας», αναφέρει ο κ. Μπρουμίδης.

Μετά την υλοποίηση των ερευνών στις Κυκλάδες, σχεδιάζεται οι ίδιες μεθοδολογίες να εφαρμοστούν σε εκτεταμένα λιβάδια Ποσειδωνίας στο βόρειο Αιγαίο καθώς και στο Ιόνιο πέλαγος. Σκοπός όλων είναι να αποτυπωθούν συστηματικά τα λιβάδια και να εντοπιστούν εκείνα που δέχονται πιέσεις από ανθρωπογενείς δραστηριότητες. «Εχουν ήδη χαρτογραφηθεί 41,10 τ.χλμ. έκτασης πυθμένα που αντιστοιχούν στο σύνολο της θαλάσσιας περιοχής περιμετρικά της Σύρου. Τα λιβάδια Ποσειδωνίας εντοπίστηκαν μέχρι ένα μέγιστο βάθος 35 μέτρων. Εντοπίστηκαν εκτεταμένα υγιή λιβάδια, αλλά τοπικά φαίνεται να έχουν υποστεί βλάβες από αγκυροβολήσεις. Επιπλέον, διαπιστώθηκε η παρουσία του ξενικού, απειλητικού για την Ποσειδωνία, είδους Caulerpa racemosa (σ.σ.: πράσινο φύκος-εισβολέας) σε διάφορες θέσεις περιμετρικά του νησιού», επισημαίνει στο «b.s.» ο  καθηγητής κ. Γιώργος Παπαθεοδώρου.

Πόσο επιδρά η κλιματική αλλαγή στο περιβάλλον της Ποσειδωνίας; «Η κλιματική αλλαγή έχει αμφίδρομη σχέση με την Ποσειδωνία», απαντά ο κ. Παπαθεοδώρου. «Τα λιβάδια της παρέχουν κρίσιμες οικοσυστημικές πληροφορίες στο θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου, όπως η παραγωγή οξυγόνου, η δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, η υποστήριξη της βιοποικιλότητας και η προστασία των ακτών από τη διάβρωση. Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αύξηση της ατμοσφαιρικής και της θαλάσσιας θερμοκρασίας, η οποία συχνά συνοδεύεται από αύξηση της συχνότητας εμφάνισης και της έντασης θαλάσσιων θερμών επεισοδίων, που είναι πιο επιδραστικά σε ημίκλειστες θάλασσες, όπως η Μεσόγειος.

Πρόσφατες έρευνες έχουν τεκμηριώσει ότι η ανάπτυξη αυτών των “θαλάσσιων καυσώνων” έχουν αρνητικές συνέπειες στην Ποσειδωνία καθώς επιβραδύνουν ή σταματούν την ανάπτυξη του φυλλώματος και των φωτοσυνθετικών διαδικασιών της. Επιπλέον, οι εκτεταμένες πυρκαγιές που συχνά συνδέονται με την αύξηση της θερμοκρασίας και τα ακραία κλιματικά γεγονότα, όπως οι πλημμύρες, αναμένεται να υποβαθμίσουν το παράκτιο περιβάλλον, αυξάνοντας τη θολερότητα της θάλασσας και υποβαθμίζοντας τα λιβάδια, καθώς στην ανάπτυξη και διατήρησή τους καθοριστικό ρόλο έχει η διαύγεια του νερού.

Από την άλλη πλευρά, ο περιορισμός της φωτοσυνθετικής ικανότητας και της έκτασης των λιβαδιών λόγω της κλιματικής αλλαγής αναμένεται ότι θα μειώσει το ποσό του διοξειδίου του άνθρακα που δεσμεύεται από την Ποσειδωνία, πυροδοτώντας ακόμη περισσότερο την κλιματική κρίση».

Διαβάστε ακόμη

Έρχονται αλλαγές στο φορολογικό (Χάρη… έχεις μνμ), η Έφη μετράει την έξοδό της, το ντέρμπι για το Champions League και η οργή του δημάρχου Λουτρακίου

Πώς η Neuropublic οδηγεί την ελληνική γεωργία στους δρόμους του μέλλοντος – Η επένδυση του LATSCO Family Office

ΥΠΕΝ: Αυτό είναι το πράσινο τιμολόγιο ρεύματος και οι συντελεστές που θα το διαμορφώνουν

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ