Το λιώσιμο των πάγων ήταν μια από τις πρώτες προειδοποιήσεις των επιστημόνων σε παγκόσμιο επίπεδο για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η πολική αρκούδα αποτέλεσε το κεντρικό «πρόσωπο» της περιβαλλοντικής καμπάνιας στα ΜΜΕ. Στο μεταξύ η ανθρωπότητα έχει κατανοήσει ότι ένα μεταβαλλόμενο κλίμα με αυξανόμενες θερμοκρασίες, με πιο συχνά και ακραία καιρικά φαινόμενα, δεν επηρεάζει μόνο τα αρπακτικά ζώα της Αρκτικής.
Η εικόνα της πολικής αρκούδας ωστόσο δεν είναι η μόνη που έχει χρησιμοποιηθεί ως σύμβολο της κλιματικής κρίσης, αλλά και οι καταστροφικές πλημμύρες στην κοιλάδα του ποταμού Αρ της Γερμανίας το 2021 ή οι φονικές δασικές πυρκαγιές στην Αυστραλία. Η κλιματική κρίση έχει γίνει εδώ και καιρό αισθητή εκεί που ζουν οι άνθρωποι και όχι μόνο σε απόμερες περιοχές του πλανήτη. Όπως δήλωσε και πρόσφατα ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες: «Η ανθρωπότητα είναι σαν να βρίσκεται πάνω σε ένα λεπτό στρώμα πάγου και αυτός ο πάγος λιώνει γρήγορα».
Δύσκολη η επιβίωση των πολικών αρκούδων
Την ίδια στιγμή, παρόλη την έντονη προβολή της πολικής αρκούδας, η κατάσταση δεν έχει απαραίτητα βελτιωθεί. Η υπερθέρμανση του πλανήτη ωθεί το είδος να βρει νέες περιοχές διαβίωσης, αλλά και να αποκτήσει νέες διατροφικές συνήθειες. Οι ερευνητές ανησυχούν για το πώς οι χημικές ουσίες που βρίσκονται βαθιά μέσα στον πάγο θα μπορούσαν να φτάσουν στα ζώα. Ήρθε η ώρα λοιπόν να αναρωτηθούμε σε ποια κατάσταση βρίσκεται σήμερα η πολική αρκούδα.
«Εξαρτάται πολύ από το που κοιτάς», λέει ο Γιόν Άαρς, ερευνητής του Νορβηγικού Πολικού Ινστιτούτου. «Στις νήσους της Σπιτσβέργης για παράδειγμα όλα είναι ακόμη καλά. Παρατηρούμε πολλές διαφορετικές επιπτώσεις, αλλά όχι ότι ο πληθυσμός τους μειώνεται ή ότι δεν μπορούν να αναπαραχθούν».
Σε άλλα μέρη της Αρκτικής τα πράγματα δεν πάνε πολύ καλά για τις πολικές αρκούδες λόγω του θερμότερου κλίματος και της υποχώρησης των θαλάσσιων πάγων, ενώ στις πιο νότιες περιοχές, όπως ο κόλπος Χάντσον του Καναδά και η Θάλασσα Μποφόρ, βόρεια της Αλάσκας, δυσκολεύονται περισσότερο. Ωστόσο, σχεδόν κανένα άλλο μέρος στο κόσμο δεν συνδέεται τόσο στενά με τις πολικές αρκούδες όσο το Σβάλμπαρντ.
Σύμφωνα με τον Άαρς υπολογίζεται ότι 250 ζώα του είδους ζουν στο βόρειο νορβηγικό Αρχιπέλαγος, ενώ περίπου 3.000 βρίσκονται σε όλη την περιοχή της Θάλασσας Μπάρεντς που εκτείνεται μέχρι τη Ρωσία. Οι πολικές αρκούδες αποτελούν μια από τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από τον τουρισμό των νήσων της Σπιτσβέργης, αφού μια συνάντηση με αυτά τα ζώα σε απόσταση ενός ή δύο χιλιομέτρων αποτελεί αξέχαστη εμπειρία. Συνολικά ο πληθυσμός της πολικής αρκούδας ανέρχεται στα 26.000 ζώα.
Διαβάστε τη συνέχεια στην DW