Στην Ελλάδα υπάρχει σημαντικό επενδυτικό κενό από τα συνταξιοδοτικά ταμεία και αυτός είναι ένας λόγος που οι επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες και start up υπολείπονται στην χώρα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και κυρίως με τις ΗΠΑ σημείωσαν οι ομιλητές στο StrictlyVC Athens, στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και όπου έδωσε το παρόν και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τα StrictlyVC events, που διοργανώνονται κυρίως στις ΗΠΑ (Σαν Φρανσίσκο, Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες και για πρώτη φορά πέρσι στο Λονδίνο) συγκεντρώνουν κάποια από τα πιο ισχυρά ονόματα της παγκόσμιας τεχνολογίας και του VC οικοσυστήματος.
«H έλλειψη χρηματοδότησης από τα συνταξιοδοτικά ταμεία έχει συμβάλει στο να είναι το οικοσύστημα της Ελλάδας λιγότερο ανεπτυγμένο σε σχέση με άλλες χώρες» σημείωσε η Connie Loizos, Editor-in-Chief και General Manager του TechCrunch, που παρουσίασε το πρώτο κομμάτι της εκδήλωσης.
«Τα συνταξιοδοτικά ταμεία είναι μια καλή ένδειξη της διάθεσης για ανάληψη κινδύνου» ανέφερε ο Μάρκος Βερέμης, founding partner του Big Pi Ventures.
«Στις ΗΠΑ, το 70% των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων (ΑUM) των VC προέρχεται από συνταξιοδοτικά ταμεία. Ο αντίστοιχος αριθμός στην Ευρώπη είναι 7%. Και στην Ελλάδα, είναι ανύπαρκτα μέχρι στιγμής. Οπότε υπάρχει σίγουρα μεγάλη αποστροφή προς τον κίνδυνο, αλλά ξέρετε, η αποστροφή προς τον κίνδυνο είναι ένα από αυτά τα πράγματα που καταπολεμούνται με ιστορίες επιτυχίας.»
«Στην Ευρώπη η δομή των χρηματοδοτήσεων είναι σίγουρα πολύ διαφορετική από ότι στις ΗΠΑ. Υπάρχουν τα μεγάλα ιδρύματα, όπως η ΕBRD που παρέχουν ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης και ενεργούν ως άγκυρες» εξήγησε η Μυρτώ Παπαθάνου, partner στην Metavallon VC.
«Έχουμε επίσης εθνικά fund of funds (FOF). Ένα τέτοιο λειτουργεί και στην Ελλάδα. Υπάρχουν επίσης ιδιωτικά LPs ή κάποια οικογενειακά γραφεία από ιδιώτες υψηλής καθαρής αξίας. Το βλέπουμε αυτό και στην Ελλάδα, έχουμε ανθρώπους που έχουν κάνει τις πρώτες τους εξόδους (exits) και έρχονται να χρηματοδοτήσουν άλλες εταιρείες. Τα συνταξιοδοτικά ταμεία δεν έχουν διάθεση να ενεργήσουν ως LPs. Προσωπικά δεν πιστεύω ότι είναι απαραίτητα κακό.»
Τα ευρωπαϊκά VC κοιτάζουν την Ελλάδα
Μπορεί στην Ελλάδα τα συνταξιοδοτικά ταμεία να μην επενδύουν και τα αμερικανικά VC να έχουν ελάχιστες τοποθετήσεις, ωστόσο στην Ευρώπη το ελληνικό οικοσύστημα κάνει αισθητή την παρουσία του, όπως περιέγραψε ο Απόστολος Αποστολάκης, founding partner στο Venture Friends.
«Βλέπουμε περισσότερα ευρωπαϊκά VC να κοιτάζουν την Ελλάδα σε πρώιμα στάδια, κάτι που δεν συνέβαινε ούτε πριν από πέντε χρόνια. Τώρα όλοι έχουν καταλάβει ότι υπάρχουν σπουδαίοι Έλληνες ιδρυτές εκεί έξω που χτίζουν με τη σωστή φιλοδοξία, χτίζουν παγκόσμιες εταιρείες, οπότε μας προσεγγίζουν συνέχεια, για τις εταιρείες μας, για εταιρείες άλλων συναδέλφων επενδυτών. Όταν οι εταιρείες φτάνουν σε ένα συγκεκριμένο στάδιο ή έχουν φιλοδοξίες και για τις ΗΠΑ, μας προσεγγίζουν και Αμερικανοί επενδυτές.»
Το γεγονός ότι οι επενδυτές στην Ευρώπη αποφεύγουν το ρίσκο και τις τοποθετήσεις σε νέους τομείς επιβεβαίωσε ο Δημήτρης Κώττας, διευθύνων σύμβουλος της Delian Alliance Industries, στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας βρίσκονται τόσο Ευρωπαίοι όσο και Αμερικανοί επενδυτές, όπως ο Daniel Khan, ένας από τους συνιδρυτές της Cruise Automation που πωλήθηκε στην GM.
«Συνήθως βλέπεις ένα ωραίο πράγμα στις ΗΠΑ και μετά από επτά χρόνια γίνεται επίσης ωραίο για τους Ευρωπαίους επενδυτές. Επίσης το επίπεδο αντιμετώπισης του κινδύνου στους Ευρωπαίους είναι διαφορετικό από τους Αμερικανούς επενδυτές. Οι Ευρωπαίοι επενδυτές προσπαθούν να κάνουν επιχειρήσεις ή μάρκετινγκ και λιγότερο τεχνολογία ή βαθιά τεχνολογία.
Ωστόσο, υπάρχουν εξαιρέσεις. Μερικές από αυτές τις εξαιρέσεις είναι στην Ελλάδα. Και πιστεύουμε ότι πολλοί από τους επενδυτές μας είναι αυτές οι εξαιρέσεις, κάτι που, κατά τη γνώμη μου, οφείλεται στους ισχυρούς δεσμούς και τις διασυνδέσεις με την αγορά των ΗΠΑ. Οι περισσότεροι επενδυτές μας, τεχνικά, είναι ευρωπαϊκά κεφάλαια, βρετανικά, γαλλικά, ισπανικά και ελληνικά. Το κοινό στοιχείο όλων τους είναι ότι έχουν ισχυρούς δεσμούς, πολιτιστικούς και επαγγελματικούς, με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ευρωπαϊκών εταιρειών, όπου το να έχεις μια μικρή πολυμήχανη ομάδα, την οποία αναγκάζεσαι να έχεις στην Ευρώπη λόγω της έλλειψης πρόσβασης σε πολλά ταλέντα, της έλλειψης πρόσβασης σε εξαιρετικό εξοπλισμό και σε πολλά κεφάλαια, σε κάνει δημιουργικό.»
Η επιστροφή των founders
Ιδιαίτερα ελπιδοφόρο είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες founder -σε αντίθεση με το παρελθόν- αποφασίσουν να επενδύσουν σε νέες επιχειρηματικές προσπάθειες μέρος των κεφαλαίων που αποκόμισαν από τις δικές τους εταιρείες.
Σε αυτή την εξέλιξη αναφέρθηκε ο Πάνος Παπαδόπουλος, partner στο Marathon Venture Capital, το οποίο ολοκλήρωσε τον τρίτο γύρο χρηματοδότησης συγκεντρώνοντας 75 εκατομμύρια ευρώ.
«Είναι αστείο γιατί στην Ευρώπη έχουμε όλους αυτούς τους ημι-κυβερνητικούς οργανισμούς που επενδύουν στην τεχνολογία, κάτι που μοιάζει με την Κίνα. Αστείο, σωστά; Αλλά είναι αυτό που είναι. Δεν είναι αυτό το πρόβλημα.
Τα υπόλοιπα κεφάλαια έρχονται από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ιδρυτές -και αυτό είναι το αγαπημένο μου κομμάτι- που έχουν μια επιτυχημένη έξοδο και επενδύουν αμέσως πίσω ως επενδυτικοί άγγελοι ή απευθείας σε funds.
Αυτά δεν συνέβαιναν στο παρελθόν στην Ελλάδα. Οι Έλληνες που δημιούργησαν πλούτο τη δεκαετία του 1990 ή του 1980, για παράδειγμα από τη ναυτιλία, αυτό που έκαναν ήταν να αγοράζουν σπίτια, ίσως και κάποια ομόλογα. Αυτό ήταν όλο.
Τώρα είναι υπέροχο που βλέπουμε ανθρώπους να υποστηρίζουν την εργασία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Για να είμαι ειλικρινής, είναι πραγματικά δύσκολο να βγεις εκεί έξω και να μαζέψεις χρήματα από ιδιωτικά κεφάλαια. Ακόμα και οι καλοί αριθμοί δεν έχουν σημασία. Οι ιστορίες και η “μαγική σκόνη” έχουν μεγαλύτερη σημασία.»
Τέτοιο παράδειγμα επιτυχημένου ιδρυτή που συνεχίζει ως επενδυτής είναι ο Γιάννης Τσιώρης, που πέτυχε την μεγαλύτερη πλήρη έξοδο που έγινε ποτέ από Έλληνα επιχειρηματία.
«Έμεινα στο οικοσύστημα και συνεχίζω να επενδύω» είπε στην εκδήλωση ο ιδρυτής της Instashop και ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Revotech.
«Στην Revotech εισάγουμε την τεχνολογία σε εταιρείες όπου θεωρούμε ότι είναι απαραίτητη. Βασική μας προτεραιότητα σήμερα είναι ο τομέας της υγείας και τους επόμενους μήνες θα παρουσιάσουμε ένα νέο πρότζεκτ, που θα σχετίζεται με την προγνωστική διάγνωση. Στόχος είναι να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα θέματα υγείας και να περάσουμε από τη διαδικασία θεραπείας στην προληπτική αντιμετώπιση σε καθημερινή βάση. Όταν μπορείς να συνδέεσαι με το πρόβλημα, έχεις περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Εγώ και στις δύο εταιρείες ξεκίνησα από δικά μου προβλήματα: στην πρώτη στις αγορές από τα σούπερ μάρκετ και στη δεύτερη σε θέμα υγείας. Θεωρώ ότι το επίπεδο των υπηρεσιών στην υγεία είναι πολύ χαμηλό» είπε και προέβλεψε ότι στην Ελλάδα «σε δέκα χρόνια θα έχουμε εξόδους πολλών εκατομμυρίων ευρώ.»
Do it yourself: Αναζητώντας κεφάλαια σε Ευρώπη και ΗΠΑ
Τις δικές τους εμπειρίες συγκέντρωσης κεφαλαίων μοιράστηκαν οι ομιλητές στο πάνελ με τίτλο «Built in Europe: Scaling Ambition from the Ground Up».
«Έχω κάνει παρουσιάσεις σε εκατοντάδες επενδυτές στην Ευρώπη και άκουσα χιλιάδες λόγους γιατί δε θα πετύχαινα. Παρόλα αυτά δεν τα παράτησα» περιέγραψε η Κωνσταντίνα Ψωμά, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της Kaedim, που “σήκωσε” 15 εκατομμύρια δολάρια από μεγάλο επενδυτή στις ΗΠΑ.
«Δεν με βρήκαν αυτοί, εγώ τους βρήκα» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Έχω πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα τέσσερις γύρους χρηματοδότησης. Τους δύο πρώτους στην Ευρώπη και στη συνέχεια πήγα στο Σαν Φρανσίσκο, όπου τώρα έχουμε την έδρα μας. Είχαμε ισχυρή ανάπτυξη και οι Αμερικανοί ενδιαφέρθηκαν για την εταιρεία. Σήμερα, όμως, οι founder στην Ευρώπη έχουν περισσότερες ευκαιρίες.»
«Κάποια πράγματα συμβαίνουν οπουδήποτε στον κόσμο και να βρίσκεσαι» ήταν το αισιόδοξο μήνυμα του Χάρη Πυλαρινού, ιδρυτή και διευθύνοντα συμβούλου του Hack The Box, που συγκέντρωσε 55 εκατομμύρια ευρώ στον τελευταίο γύρο χρηματοδότησης. «Στην Ελλάδα έχουμε πολλούς καλούς προγραμματιστές και χάκερ. Αν ανταγωνιστείς μόνο πάνω στον μισθό, το παιχνίδι είναι χαμένο. Πρέπει να προσφέρεις όραμα και δυνατότητα εξέλιξης στους εργαζομένους.
Στις προσπάθειες να δημιουργηθεί μια πανευρωπαϊκή οντότητα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις της Ευρώπης αναφέρθηκε ο Simon Schaefer, ιδρυτής και συν-δημιουργός της πρωτοβουλίας EU Inc. Petition.
Όπως εξήγησε, η Ευρώπη διαθέτει το ταλέντο, τη φιλοδοξία και τα οικοσυστήματα για τη δημιουργία καινοτόμων εταιρειών, αλλά ο κατακερματισμός μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών εμποδίζει αυτές τις προσπάθειες. Η πρωτοβουλία EU Inc. Petition παρέχει έναν οδικό χάρτη για να δημιουργηθεί ένα ενιαίο ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης και ανάπτυξης της καινοτομίας.
Μάλιστα ο Schaefer συνεχάρη την Ελλάδα για το γεγονός ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, υπήρξε επιχειρηματίας και επενδυτής πριν ξεκινήσει πολιτική καριέρα. «Συγχαρητήρια» είπε. «Ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι η εξαίρεση. Οι VC και οι επιχειρηματίες συνήθως δεν μπαίνουν στην πολιτική.»
Διαβάστε ακόμη
Πληρωμή ΦΠΑ με τον μήνα από τέλος Μαΐου – Ποιες επιχειρήσεις εντάσσονται πρώτες στο νέο καθεστώς
Εξορύξεις: Η Chevron διορίζει Έλληνα επικεφαλής των εξορύξεων στο region της Ανατολικής Μεσογείου
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα