Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι κάτοικοι των δυο πλουσιότερων περιφερειών της Ιταλίας, του Βένετο και της Λομβαρδίας, οι οποίες διεξάγουν δημοψήφισμα με αίτημα τη μεγαλύτερη αυτονομία από το κεντρικό κράτος. Το αποτέλεσμα της κάλπης, αν βγει θετικό, αναμένεται πως θα ενισχύσει το αντιμεταναστευτικό κίνημα της Λίγκας του Βορρά στις εθνικές εκλογές του 2018.
Οι υποστηρικτές της αυτονόμησης της Λομβαρδίας και του Βένετο, των οποίων πρωτεύουσες είναι οι πλούσιες πόλεις Μιλάνο και Βενετία, επιμένουν ότι έχουν ελάχιστα κοινά με την καταλανική ψήφο υπέρ της ανεξαρτησίας από την Ισπανία – ένα δημοψήφισμα που σημαδεύτηκε από αιματηρές διαμαρτυρίες και βίαιες συγκρούσεις. Οι ιταλικές κάλπες πάντως θυμίζουν, αναφέρει το Bloomberg, σεπαρατιστικά και αυτονομιστικά κινήματα σε Σκωτία και Γαλλια, μεταξύ άλλων.
«Εν συγκρίσει με την Καταλονία, αυτό είναι ένα νόμιμο δημοψήφισμα» αναφέρει ο ηγέτης της Λίγκας του Βορρά, Ματέο Σαλβίνι. «Η αστυνομία θα είναι στα εκλογικά τμήματα για να ψηφίσει και να βοηθήσει και τους πολίτες να ψηφίσουν. Δυστυχώς, στη Βαρκελώνη τα πράγματα κατέληξαν σε αιματοχυσία. Εμείς έχουμε επιλέξει ένα μακρύτερο, δυσκολότερο δρόμο, αλλά ένα δρόμο πιο σοβαρό», είπε για να προσθέσει ότι οι ψηφοφόροι μπορούν να επιλέξουν «ένα πολιτικό σύστημα που θα κοστίζει λιγότερο και θα διανέμει καλύτερα τις δαπάνες», απαντώντας με τον τρόπο αυτό στις περικοπές δαπανών που αποφάσισε η Ρώμη, οι οποίες, σύμφωνα με τον Σαλβίνι, βλάπτουν τα σχολεία, την πανεπιστημιακή έρευνα και τις μικρές επιχειρήσεις.
Αν και τα δημοψηφίσματα δεν είναι νομικώς δεσμευτικά, ένα ηχηρό «Ναι» θα δώσει στους επικεφαλής των δύο γειτονικών περιφερειών έναν πρόσθετο μοχλό πίεσης για να διεκδικήσουν στις διαπραγματεύσεις με τη Ρώμη μεγαλύτερο μερίδιο από τα φορολογικά έσοδα και περισσότερες εξουσίες σε τομείς όπως η ασφάλεια, το μεταναστευτικό, η εκπαίδευση και το περιβάλλον.
Ο πρώην πρωθυπουργός, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, το κόμμα του οποίου υποστηρίζει το «ναι», ανέφερε πως το δημοψήφισμα γίνεται με πλήρη σεβασμό της εθνικής ενότητας, των θεσμών και των νόμων, προσθέτοντας ότι μια επικράτηση του «ναι» θα σημαίνει λιγότερους φόρους.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Teneo Intelligence στο Λονδίνο, Β. Πικολί, το δημοψήφισμα είναι μια καλή ευκαιρία ενόψει των εθνικών εκλογών, για τη Λίγκα του Βορρά που ελέγχει και τις δυο περιοχές και που βρίσκεται άλλωστε πίσω από το δημοψήφισμα.
Μικρότερη ώθηση θα λάβει ο Μπερλουσκόνι, γιατί, σύμφωνα με τον Πικολί, μπήκε στην κούρσα πολύ αργά, ωστόσο ένα «ναι» θα αύξανε τις πιθανότητες μιας κεντροδεξιάς συμμαχίας. Το Δημοκρατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Τζεντιλόνι, είναι διχασμένο για τα δημοψηφίσματα.
Ο περιφερειάρχης της Λομβαρδίας, Ρομπέρτο Μαρόνι χαμήλωσε τον πήχη των προσδοκιών λέγοντας ότι θα είναι ευχαριστημένος αν προσέλθει στις κάλπες το 34% των 7,5 εκατομμυρίων ψηφοφόρων της περιφέρειας, δηλαδή το ίδιο ποσοστό που είχε δώσει το παρών σε εθνικό επίπεδο το 2001 σε δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση.
Στο Βένετο η προσέλευση θα πρέπει να πιάσει το 50% + μία ψήφο από τα 3,5 εκατομμύρια των ψηφοφόρων για να έχει το δημοψήφισμα κάποια αντίκρυσμα.
Αν και τα δύο δημοψηφίσματα -τα οποία ενέκρινε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ιταλίας- δεν επιδιώκουν την ανεξαρτησία, η επιδίωξη αυτονομίας συνιστά ισχυρή απειλή για την κεντρική εξουσία στη Ρώμη, καθώς το Βένετο και η Λομβαρδία αντιπροσωπεύουν το 30% του ιταλικού ΑΕΠ και το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος της χώρας.
Όπως επιχειρηματολογούν οι δυο επικεφαλής των περιφερειών, Ρομπέρτο Μαρόνι (Λομβαρδία) και Λούκα Ζάια (Βένετο), μια νίκη θα τους επιτρέψει να μειώσουν την ψαλίδα μεταξύ των φόρων που στέλνουν στη Ρώμη και της άξιας των υπηρεσιών που λαμβάνουν ως ανταπόδωση. Η Λομβαρδία εκτιμά το έλλειμμα στα 54 δισ. ευρώ που όπως λέει είναι το υψηλότερο στην Ιταλία, ενώ το έλλειμμα του Βένετο εκτιμάται στα 15,5 δισ. ευρώ.