Το πρώτο εξάμηνο του 2025 σηματοδοτεί μια ιστορική καμπή για την παγκόσμια ναυπηγική δραστηριότητα, και ιδιαίτερα για τη στάση των Ελλήνων εφοπλιστών, οι οποίοι παραδοσιακά πρωτοστατούν σε νέες παραγγελίες.

Σύμφωνα με την αναλυτική έκθεση του ναυλομεσιτικού οίκου Xclusiv Shipbrokers, καταγράφεται δραματική πτώση της ναυπηγικής κινητικότητας, με τις ελληνικές παραγγελίες να μειώνονται κατά 70% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2024.

Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από πολλαπλά επίπεδα αβεβαιότητας -παρατεταμένες γεωπολιτικές εντάσεις, ασταθείς ναυλαγορές, αυξημένο κόστος ναυπηγήσεων και έλλειψη τεχνολογικής κατεύθυνσης για τα πράσινα καύσιμα- οι εφοπλιστές φαίνεται να επιλέγουν μια συνειδητή στάση αναμονής.

Η εικόνα της κάμψης από την πλευρά των Greeks είναι εντυπωσιακή τόσο στο ξηρό φορτίο, με τις παραγγελίες να πέφτουν από 30 σε μόλις 3 πλοία, όσο και στα δεξαμενόπλοια, όπου οι ελληνικές παραγγελίες μειώθηκαν από 100 σε 32.

Παρόμοια υποχώρηση παρατηρείται και στα LNG carriers λόγω της πληρότητας των εξειδικευμένων ναυπηγείων και της έλλειψης νέων μακροχρόνιων ναυλώσεων. Μοναδική εξαίρεση συνιστούν τα containerships, όπου οι Ελληνες διπλασίασαν τη συμμετοχή τους, ακολουθώντας τη γενικότερη ανάκαμψη του κλάδου. Η έκθεση δεν αποτυπώνει απλώς στατιστικά δεδομένα, αλλά αναδεικνύει μια βαθιά στρατηγική αναδιάταξη.

Οι Ελληνες εφοπλιστές, άλλοτε επιθετικοί επενδυτές, υιοθετούν πλέον επιλεκτική και μακροπρόθεσμη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τις τεκτονικές αλλαγές σε αγορά, τεχνολογία και ρυθμιστικό πλαίσιο.

Η θεαματική αυτή υποχώρηση αντανακλά τη γενικευμένη στροφή της αγοράς προς τη συγκράτηση λόγω της υψηλής αβεβαιότητας και των παρατεταμένων γεωπολιτικών εντάσεων, αλλά κυρίως λόγω του υψηλού κόστους ναυπηγήσεων και της υποαπόδοσης των ναύλων, ιδιαίτερα σε ξηρό φορτίο και tankers.

Αναλυτικά:

Στον κλάδο των φορτηγών-dry bulk, όπου οι Ελληνες διατηρούν διαχρονικά ηγετική θέση, η κάμψη είναι εντυπωσιακή: από 30 παραγγελίες το πρώτο εξάμηνο του 2024, φέτος καταγράφηκαν μόλις τρεις. Το χαμηλό επίπεδο ναύλων και ο υπερκορεσμός του στόλου αποτρέπουν περαιτέρω επενδύσεις. Ο Baltic Dry Index -δείκτης της ναυλαγοράς ξηρού φορτίου- παραμένει σε πολυετή χαμηλά, με την κινεζική ζήτηση για πρώτες ύλες, όπως σιδηρομετάλλευμα και άνθρακα, να παραμένει νωθρή. Την ίδια στιγμή, οι τιμές ναυπήγησης παραμένουν ιδιαίτερα αυξημένες, ενώ στην αγορά ήδη προγραμματίζονται πάνω από 1.600 νέες παραδόσεις bulkers έως το 2027, κάτι που ενισχύει τον κίνδυνο υπερπροσφοράς και περαιτέρω πίεσης στους ναύλους.

Δεξαμενόπλοια

Στον τομέα των tankers, οι 32 ελληνικές παραγγελίες του πρώτου εξαμήνου του 2025 (από 100 πέρυσι) αποτυπώνουν τη σαφή στροφή προς την αναμονή. Η γενικότερη κάμψη των παγκόσμιων παραγγελιών -κατά σχεδόν 80%, από 486 σε 102 πλοία- οφείλεται σε μια σειρά παραγόντων: ασταθή κέρδη, ιδίως στα product tankers του Ειρηνικού, συγκρούσεις στην Ερυθρά Θάλασσα και αυξημένο γεωπολιτικό ρίσκο γύρω από Ιράν και Ουκρανία. Η έλλειψη ξεκάθαρης κατεύθυνσης για τις τεχνολογίες καυσίμου του μέλλοντος εντείνει τη διστακτικότητα, καθώς η αβεβαιότητα γύρω από τις απαιτήσεις απανθρακοποίησης παραμένει. Πολλοί Ελληνες εφοπλιστές επιλέγουν να καθυστερήσουν μεγάλες κεφαλαιουχικές αποφάσεις μέχρι να υπάρξει μεγαλύτερη κανονιστική σαφήνεια.

LNG carriers

Στον κλάδο του αερίου, και συγκεκριμένα των LNG carriers (πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου), η δραστηριότητα βρίσκεται σε φάση επιβράδυνσης. Καταγράφηκαν μόλις 5 ελληνικές παραγγελίες το πρώτο εξάμηνο του 2025 -από 15 πέρυσι- σε μια αγορά όπου συνολικά οι παραγγελίες περιορίστηκαν στις 44 μονάδες (από 158). Ωστόσο, η υποχώρηση αυτή δεν ερμηνεύεται αποκλειστικά ως δισταγμός. Σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και στην πληρότητα των εξειδικευμένων ναυπηγείων, που πλέον δίνουν παραδόσεις για το 2028 και μετά. Επιπλέον, η μείωση των μακροχρόνιων ναυλώσεων για νέα έργα δυσκολεύει την ανάληψη επενδυτικού ρίσκου.

Containers

Σε πλήρη αντίθεση με τους άλλους κλάδους, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (containerships) εμφανίζουν αναζωπύρωση. Οι παγκόσμιες παραγγελίες αυξήθηκαν από 170 σε 201 πλοία, ενώ οι Ελληνες διπλασίασαν τη συμμετοχή τους. Η στροφή αυτή αποδίδεται κυρίως στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις και στην έλλειψη μοντέρνων πλοίων στην αγορά second-hand. Στο μεταξύ, μια εντυπωσιακή στροφή συντελείται στον παγκόσμιο ναυπηγικό κλάδο, καθώς οι νέες παραγγελίες πλοίων ξηρού φορτίου (bulk carriers) και δεξαμενόπλοιων (tankers) το 2024-2025 καταγράφουν κατακόρυφη πτώση μετά από ένα έτος-ρεκόρ. Σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Xclusiv Shipbrokers, η μεταβολή δεν είναι απλώς στατιστική, αλλά συνιστά μια βαθιά ανακατάταξη στη δυναμική των επενδύσεων στον ναυτιλιακό τομέα.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 οι παραγγελίες νέων bulk carriers άγγιξαν τα 422 πλοία παγκοσμίως. Τα κινεζικά ναυπηγεία κυριάρχησαν με 314 συμβόλαια (ποσοστό 74%), ακολουθούμενα από τα ιαπωνικά με 95 (23%). Ωστόσο, το πρώτο εξάμηνο του 2025 επιφύλαξε μια απρόσμενα απότομη κάμψη: οι παγκόσμιες παραγγελίες bulkers υποχώρησαν στις 76, εκ των οποίων οι 41 (54%) πήγαν στην Κίνα και οι 32 (42%) στην Ιαπωνία. Πρόκειται για μείωση 87% στις κινεζικές και 66% στις ιαπωνικές παραγγελίες. Το μέγεθος της πτώσης γίνεται πιο ανάγλυφο αν αναλογιστεί κανείς ότι μόνο τον Ιούνιο του 2024 τα ναυπηγεία της Κίνας υπέγραψαν 101 συμβόλαια για bulkers – περισσότερα από το σύνολο του πρώτου εξαμήνου του 2025.

Αντίστοιχη είναι και η εικόνα στον τομέα των δεξαμενόπλοιων. Από τις 486 παραγγελίες παγκοσμίως στο πρώτο εξάμηνο του 2024, οι 360 (74%) έγιναν σε κινεζικά ναυπηγεία, ενώ η Νότια Κορέα ακολούθησε με 70 (15%). Στο πρώτο μισό του 2025 οι συνολικές παραγγελίες tankers περιορίστηκαν στις 102, με την Κίνα να αποσπά μόλις 49 συμβόλαια (48%). Η ετήσια πτώση αγγίζει το 86% για την Κίνα και σχεδόν 80% παγκοσμίως.

Η ανάλυση του Xclusiv Shipbrokers αποκαλύπτει ότι το φρένο δεν είναι απλώς αποτέλεσμα εποχικών διακυμάνσεων, αλλά αποτελεί συγχρονισμένη και συστημική αναδίπλωση σε παγκόσμιο επίπεδο. Στα κινεζικά ναυπηγεία, τα συμβόλαια bulkers για το α’ τρίμηνο του 2025 ήταν μόλις 11, αυξανόμενα στα 30 το β’ τρίμηνο. Στα tankers υπάρχει η αντίστροφη εικόνα: από 38 συμβόλαια το α’ τρίμηνο σε μόλις 11 το β’.

Αν και η απότομη μείωση των συμβολαίων στην Κίνα συμπίπτει χρονικά με τα νέα εμπορικά μέτρα των ΗΠΑ (USTR) προς το Πεκίνο, ο ναυλομεσιτικός οίκος επισημαίνει ότι το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και δεν περιορίζεται γεωγραφικά ή πολιτικά.

Το πάγωμα στις νέες επενδύσεις προκύπτει από:

■ Την αβεβαιότητα στο διεθνές εμπόριο.
■ Τις χαμηλότερες αποδόσεις στα ναύλα.
■ Τις υψηλές τιμές ναυπήγησης.
■ Τις αναμενόμενες ρυθμιστικές αλλαγές (περιβαλλοντικού και τεχνολογικού χαρακτήρα).

Η επίδραση της αμερικανικής πολιτικής για αύξηση εσόδων μέσω τελών στα κινεζικής κατασκευής πλοία και γερανούς που εισέρχονται στις ΗΠΑ είναι υπαρκτή, αλλά δευτερεύουσα. Η συνολική εικόνα καταγράφει μια γενικευμένη στάση αναμονής από πλευράς πλοιοκτητών που επιλέγουν την αναστολή στρατηγικών επενδύσεων εν αναμονή εξελίξεων. Ετσι, το 2025 διαμορφώνεται ως έτος παγκόσμιας αναθεώρησης για τον ναυτιλιακό τομέα. Η έκθεση του Xclusiv Shipbrokers φωτίζει τη σπάνιας έντασης και ταχύτητας στροφή της αγοράς, με την Κίνα στο επίκεντρο, αλλά τον κραδασμό να μεταφέρεται σε όλα τα μεγάλα ναυπηγικά έθνη. Οι αριθμοί δεν λένε απλώς μια ιστορία υποχώρησης, αλλά καταγράφουν έναν ευρύτερο αναστοχασμό στρατηγικής στην παγκόσμια ναυτιλία – έναν «προσεκτικό επαναπροσδιορισμό» του μέλλοντος του στόλου.

Το 12μηνο

Η Κίνα μέσα στο 12μηνο Ιούνιος 2024 – Ιούνιος 2025 διατηρεί τα πρωτεία στο σύνολο των παραγγελιών για ναυπηγήσεις έχοντας βάλει 252. Οι Σιγκαπουριανοί έπιασαν στη δεύτερη θέση τους Ελληνες βάζοντας 175 παραγγελίες. Ακολουθούν οι Γερμανοί με 97, οι οποίοι ξεπέρασαν τους Ιάπωνες που έβαλαν 95. Τους τελευταίους 12 μήνες δόθηκαν συνολικά 2.717 παραγγελίες για τη ναυπήγηση 583 δεξαμενόπλοιων, 422 φορτηγών, 336 πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και 193 gas carriers. Οι επενδύσεις αφορούν κυρίως πλοία διπλού καυσίμου και eco-design με στόχο τη θωράκιση του στόλου έναντι των μελλοντικών κανονισμών. Επίσης, το γεγονός ότι υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα slots (θέσεις) στα ναυπηγεία για feeders πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και μεσαίου τύπου πλοία, σε αντίθεση με τα tankers και LNG, διευκολύνει τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων.

Οι αναλυτές του Xclusiv Shipbrokers επισημαίνουν:

«Η στάση των Ελλήνων εφοπλιστών το πρώτο εξάμηνο του 2025 αποτυπώνει μια σαφή στροφή προς την επιλεκτικότητα και την αυτοσυγκράτηση. Με φόντο τις προκλήσεις της παγκόσμιας ναυλαγοράς, τις αυξημένες τιμές και το μεταβατικό ρυθμιστικό περιβάλλον, οι αποφάσεις για νέες επενδύσεις γίνονται πλέον με γνώμονα τη μακροπρόθεσμη στρατηγική και όχι την ευκαιριακή τοποθέτηση».

Διαβάστε ακόμη

Συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα: Στρατηγικά συμφέροντα, πολιτικοί συμβολισμοί και το μέλλον της Ουκρανίας

Ρεύμα: «Βουτιά» στην χονδρεμπορική τιμή λόγω… Δεκαπενταύγουστου (pics)

Το σύμβολο διακριτικής πρόκλησης που επέστρεψε στην μόδα

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα