Το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής είναι μια παραδοξότητα στον κατατακτήριο κατάλογο των υπουργείων. Βρίσκεται, ως προτεραιότητα, στις τελευταίες θέσεις σε μια χώρα που η ναυτιλία της είναι παγκόσμια δύναμη, αφού το 0,15% του παγκόσμιου πληθυσμού που αντιπροσωπεύουν οι Ελληνες ελέγχει το 25% του παγκόσμιο στόλου, ενώ είναι οικονομικός πυλώνας της εθνικής οικονομίας.

Το ΥΝΑΝΠ είναι υπεύθυνο για την ακτοπλοΐα που εξυπηρετεί υπό φυσιολογικές συνθήκες 10 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, ενώ εξασφαλίζει τη σύνδεση της νησιωτικής Ελλάδας με την ηπειρωτική χώρα. Είναι υπεύθυνο για τη λιμενική πολιτική σε μια εποχή που τα ελληνικά λιμάνια έχουν αναβαθμισμένο ρόλο διεθνώς. Υπεύθυνο και για τη λειτουργία της κρουαζιέρας. Τεράστιος επίσης ο ρόλος του στην προστασία της χώρας, αφού το Λιμενικό Σώμα δίνει καθημερινές μάχες για τη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων.

Εν μέσω αυτού του γεμάτου προκλήσεις και λόγω της πανδημίας περιβάλλοντος, ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης μίλησε στο «business stories» για τα βασικότερα θέματα που απασχολούν το -ουσιαστικά- υπερυπουργείο.

– Η τουριστική περίοδος άνοιξε στις 14 Μαΐου. Ποια είναι η εικόνα της ακτοπλοΐας;
Η θετική εξέλιξη του εμβολιαστικού προγράμματος μας κάνει αισιόδοξους για το φετινό καλοκαίρι. Με πιστή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων θα πετύχουμε την προστασία της υγείας επιβατών και πληρωμάτων και, πιστεύω, θα καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος των απωλειών της αντίστοιχης περιόδου του 2020.

– Ποιες λύσεις έχει δώσει το υπουργείο σας και ποιες ενέργειες θα κάνετε στη συνέχεια αφού ο κλάδος πλήττεται οικονομικά;
Από την πρώτη στιγμή της υγειονομικής κρίσης, στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής προχωρήσαμε με ολοκληρωμένο σχεδιασμό σε μέτρα στήριξης τόσο των εταιρειών όσο και των εργαζόμενων στην ακτοπλοΐα, η οποία πράγματι ανήκει στους κλάδους που επλήγησαν έντονα από την πανδημία.
Μέχρι σήμερα οι επιχειρήσεις της ακτοπλοΐας έχουν ενισχυθεί με 67 εκατ. ευρώ, ενώ τα μέτρα στήριξης της ναυτικής εργασίας ξεπερνούν τα 15 εκατ. ευρώ.
Με τον συνολικό μας σχεδιασμό πετύχαμε να διασφαλίσουμε αφενός την προστασία της εργασίας και αφετέρου την απρόσκοπτη επικοινωνία ανάμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα και τα νησιά μας. Συνεχίζουμε στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση προκειμένου να στηριχτεί η ακτοπλοΐα μέχρι την ώρα που η πανδημία θα νικηθεί.

Στην κρουαζιέρα το ΥΝΑΝΠ είναι εκείνο που θέτει τις προϋποθέσεις επανεκκίνησης του κλάδου. Με βάση την εμπειρία της προηγούμενης χρονιάς και τις υγειονομικές εξελίξεις, αναθεωρήσαμε ήδη, σε συνεργασία με τους ειδικούς επιστήμονες, τα συναρμόδια υπουργεία και τους φορείς της κρουαζιέρας, τα υγειονομικά πρωτόκολλα και ενημερώνουμε τις εταιρείες για τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες θα δραστηριοποιηθούν φέτος. Η κρουαζιέρα, λόγω της ιδιαίτερης ευαισθησίας που τη διακρίνει στον τομέα της υγειονομικής ασφάλειας των επιβατών και των μελών των πληρωμάτων των πλοίων, εφαρμόζει υγειονομικούς κανόνες ακόμα πιο αυστηρούς από τα εκάστοτε εθνικά πρωτόκολλα. Αυτό μας παρέχει τη σιγουριά ότι θα λειτουργήσει με απόλυτη ασφάλεια.

– Τι προσδοκάτε από τη φετινή τουριστική περίοδο;
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, η κρουαζιέρα στη χώρα μας φαίνεται να ανακάμπτει με γρήγορους ρυθμούς, καθώς αναμένεται φέτος να δραστηριοποιηθούν περί τα 38 κρουαζιερόπλοια, ορισμένα εκ των οποίων θα έχουν ελληνικά λιμάνια ως λιμάνια αφετηρίας.

– Είναι κατάλληλα προετοιμασμένα τα λιμάνια για να υποδεχθούν τα κρουαζιερόπλοια;
Ο χρόνος που κύλησε από το τέλος της περσινής τουριστικής περιόδου μέχρι σήμερα μας έδωσε την ευκαιρία να αντιληφθούμε την πραγματική δυνατότητα ανταπόκρισης των λιμανιών στις υγειονομικές απαιτήσεις του τουριστικού προϊόντος που καλούνται να διαχειριστούν. Ετσι, ο φετινός σχεδιασμός πραγματοποιήθηκε με βάση συγκεκριμένα δεδομένα για περιστατικά COVID-19. Στο πλαίσιο αυτό, τα λιμάνια κατηγοριοποιήθηκαν σε λιμάνια έναρξης κρουαζιέρας, λιμάνια ενδιάμεσων προσεγγίσεων και λιμάνια «καταφυγής», στα οποία θα καταφεύγουν τα πλοία για την αντιμετώπιση περιστατικών. Στην τουριστική περίοδο που μόλις ξεκινά ο αριθμός των λιμανιών που θα υποδεχθούν κρουαζιερόπλοια ανέρχεται στα 45, με εκείνα του Πειραιά, της Κέρκυρας, της Σαντορίνης, της Μυκόνου, του Ηρακλείου και του Κατάκολου να παραμένουν και φέτος οι βασικοί υποδοχείς προσεγγίσεων.

Τα περισσότερα λιμάνια μας έχουν ήδη συντάξει τα δικά τους επιχειρησιακά σχέδια, τα υπόλοιπα το πράττουν με γρήγορους ρυθμούς και πιστεύω ότι όλα μπορούν να ανταποκριθούν με απόλυτη επιτυχία στην πρόκληση της φετινής χρονιάς.

– Μια και αναφερθήκαμε στα λιμάνια, θέλω να σας ρωτήσω πώς βλέπετε να εξελίσσεται η διαδικασία για την παραχώρηση των περιφερειακών λιμανιών, με ποιο ρυθμό;
Μας ικανοποιεί ιδιαιτέρως ότι, παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, εταιρείες μεγάλου κύρους και διεθνούς εμβέλειας συναγωνίζονται για τη διεκδίκηση μεριδίου στα λιμάνια της χώρας μας.

Οι διαδικασίες εξελίσσονται. Ολοκληρώθηκε πρόσφατα η διαδικασία και ανακοινώθηκαν οι υποψήφιοι επενδυτές που προχωρούν στη β’ φάση των διαγωνισμών με την υποβολή δεσμευτικών προσφορών για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης, της Ηγουμενίτσας και της Καβάλας, ενώ έχει αναρτηθεί η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τον Οργανισμό Λιμένος Ηρακλείου. Μέσα στο 2021 θα προχωρήσουμε και με τα υπόλοιπα λιμάνια, για τα οποία οι σχετικές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει έντονο ενδιαφέρον επενδυτών.
Η εξέλιξη του προγράμματος συνιστά δικαίωση της στρατηγικής της κυβέρνησης και η ολοκλήρωσή του θα αλλάξει την εικόνα και τη δυναμική των περιφερειακών λιμένων, με τεράστια οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και την ελληνική οικονομία.

– Να μείνουμε στο θέμα και να το εξειδικεύσουμε. Πολύς λόγος γίνεται για τις επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά και κυρίως για την κατασκευή της προβλήτας IV, έργο που έχει παγώσει από κυβερνητικής πλευράς. Ποια είναι η άποψή σας;
Η επένδυση στο λιμάνι του Πειραιά είναι μία από τις πλέον σημαντικές ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα που έχει ήδη αποδώσει ιδιαιτέρως θετικά αποτελέσματα και στηρίζεται σταθερά από την κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση θεωρεί την ολοκλήρωση τόσο των υποχρεωτικών όσο και των πρόσθετων επενδύσεων σημαντική προτεραιότητα και στο πλαίσιο αυτό η κατασκευή της προβλήτας IV θα επανέλθει στη Διυπουργική Επιτροπή όταν οι συνθήκες και οι δυνατότητες ωρίμανσης της επένδυσης το επιτρέψουν. Στόχος μας πάντα είναι να ενθαρρύνουμε τη διενέργεια επενδύσεων που γίνονται με τρόπο συντεταγμένο και διασφαλίζουν σημαντικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες.

– Ενα πολύ σοβαρό θέμα είναι ο εμβολιασμός των ναυτικών. Είστε εκείνος που έχει κάνει μεγάλες προσπάθειες για να διευθετηθεί το πρόβλημα. Σε ποιο στάδιο είναι η υπόθεση και ποιες κινήσεις έπονται;
Οι ναυτικοί έχουν δικαίως αναγνωριστεί διεθνώς ως ουσιώδεις εργαζόμενοι λόγω της σημαντικής συμβολής τους στην ομαλή διακίνηση επιβατών και εμπορευμάτων σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Ακριβώς γι’ αυτό, με δεδομένο ότι ο εμβολιασμός τους συνιστά αναγκαία συνθήκη για τη διασφάλιση υγειονομικά ασφαλών θαλασσίων μεταφορών, αναλάβαμε σχετικές πρωτοβουλίες τόσο σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και σε σχέση με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.

Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, το εμβολιαστικό πρόγραμμα εξελίσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και ήδη μέρος των ναυτικών και εργαζομένων στην ακτοπλοΐα είτε έχει εμβολιαστεί, είτε έχει κλείσει τις ημερομηνίες που θα κάνει το εμβόλιο.
Προκειμένου να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία εξετάζουμε, σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΔΥ, τη δυνατότητα χορήγησης μονοδοσικού εμβολίου σε ναυτικούς που πρόκειται να ταξιδέψουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς και την οργάνωση του εμβολιασμού με τρόπο που να διευκολύνει όσο το δυνατόν περισσότερους ναυτικούς.

– Να περάσουμε στην ποντοπόρο ναυτιλία. Η Ελλάδα πρωτοστατεί στις ευρωπαϊκές προσπάθειες για τη σταδιακή απεξάρτηση της ναυτιλίας από τα ορυκτά καύσιμα. Ενα τεράστιας σημασίας θέμα που θα απασχολεί για καιρό τον κλάδο. Ποιο είναι το σκεπτικό της πρότασης που καταθέσατε στην Ε.Ε.;
Εχω ξεκαθαρίσει ότι οποιοδήποτε μέτρο για τη ναυτιλία πρέπει να λαμβάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο από τον ΙΜΟ, διαφορετικά δημιουργούνται στρεβλώσεις και δεν έχουμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ασφαλώς και η ναυτιλία πρέπει να συνεισφέρει στους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή.
Εμείς προτείναμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει μια εναλλακτική λύση αντί για το Χρηματιστήριο Ρύπων.

Η πρότασή μας συνίσταται στη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ναυτιλιακού Ταμείου όπου θα καταβάλλονται τέλη απ’ όλα τα πλοία ανάλογα με τις εκπομπές τους ή την κατανάλωση καυσίμων.
Τα έσοδα από το Ταμείο θα χρηματοδοτούν την έρευνα, την ανάπτυξη και τη θέση στην αγορά εναλλακτικών καυσίμων με χαμηλό ή μηδενικό αποτύπωμα στο περιβάλλον. Τα τέλη αυτά θα είναι σταθερά για ένα χρονικό διάστημα (π.χ. ενός έτους) ώστε να δημιουργούνται τόσο τα αναγκαία κίνητρα για μειωμένες εκπομπές και επίτευξη των περιβαλλοντικών μας στόχων όσο και η εκ των προτέρων γνώση του κόστους, που διευκολύνει την επιχειρηματική ασφάλεια και την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Το μέτρο αυτό είναι αποτελεσματικό και πολύ ευκολότερο στην εφαρμογή του, άρα και πιο φιλικό στις μικρομεσαίες ναυτιλιακές επιχειρήσεις, που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.

– Το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο. Το έμψυχο δυναμικό του δίνει τη δική του μάχη στο Ανατολικό Αιγαίο υπερασπιζόμενο τα εθνικά αλλά και τα ευρωπαϊκά θαλάσσια σύνορα. Τι έχετε κάνει μέχρι τώρα για την ενίσχυση του Σώματος και τι σχεδιάζετε για το μέλλον;
Από την πρώτη στιγμή που μας εμπιστεύτηκαν οι συμπατριώτες μας τη διακυβέρνηση της χώρας καταστήσαμε σαφές ότι για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα και είναι αποφασισμένη να τα προστατεύσει.
Προχωρήσαμε αμέσως στην υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου εξοπλιστικού προγράμματος για το Λιμενικό Σώμα, που ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ, μεγάλο μέρος του οποίου αφορά σκάφη που ήδη παραλαμβάνουμε. Αυξήσαμε, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, τις οργανικές θέσεις του Λιμενικού Σώματος κατά 1.500, από τις οποίες οι 900 αφορούν το Αιγαίο. Προχωράμε το έργο του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης, που συνιστά ακρογωνιαίο λίθο για την επιχειρησιακή δράση του Λιμενικού Σώματος.

Η ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων, ο σωστός επιτελικός σχεδιασμός και βεβαίως το αίσθημα ευθύνης, η εμπειρία και η αποφασιστικότητα των στελεχών του Λιμενικού Σώματος έχουν οδηγήσει στην ιδιαιτέρως αποτελεσματική φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων της πατρίδας μας. Οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί κατά 84% το 2020 σε σχέση με το 2019 και κατά 90% το πρώτο τρίμηνο του 2021 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Είναι μάλιστα ακόμα πιο σημαντικό το ότι τα εντυπωσιακά αυτά αποτελέσματα συνδυάζονται με την τήρηση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, με ευαισθησία και απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή.
Για την επόμενη περίοδο είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε από τα ταμεία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., αλλά και από προγράμματα του ΕΣΠΑ, αυξημένη χρηματοδότηση για την προμήθεια νέων πλωτών και χερσαίων μέσων και συστημάτων επικοινωνιών και πληροφοριών, αλλά και την αναβάθμιση εξοπλισμού.

Διαβάστε ακόμη

Στέλιος Χατζηιωάννου: Πώς κέρδισε 421,4 εκατ. λίρες μέσα στην πανδημία

7 ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο Εργασιακό Νομοσχέδιο

Self test υποχρεωτικά και στον ιδιωτικό τομέα από Δευτέρα – Τι πρέπει να γνωρίζετε