Η φετινή λίστα των κορυφαίων νέων μηχανικών που ανακοίνωσε η Εθνική Ακαδημία Μηχανικών (ΝΑΕ) των ΗΠΑ περιλαμβάνει έπειτα από χρόνια και ελληνική συμμετοχή. Ο Μίλτος Αλαμανιώτης, αναπληρωτής καθηγητής Πυρηνικής Μηχανικής και Τεχνητής Νοημοσύνης στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, συμπεριλήφθηκε στους 81 κορυφαίους νέους μηχανικούς που θα συμμετάσχουν στο συμπόσιο της Ακαδημίας Μηχανικών υπό την αιγίδα του αμερικανικού Κογκρέσου για να μιλήσουν και να καθορίσουν τις μελλοντικές τάσεις και εξελίξεις της τεχνολογίας.

Η επιλογή γίνεται με αυστηρά κριτήρια και περιλαμβάνει τους πιο πετυχημένους νέους μηχανικούς που έχουν τις προοπτικές να εξελιχθούν σε τεχνολογικούς ηγέτες του μέλλοντος. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε το 1995, στο οποίο έχουν συμμετάσχει περισσότεροι από 5.000 νέοι μηχανικοί, πολλοί από τους οποίους στη συνέχεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας έχουν ηγηθεί των τεχνολογικών καινοτομιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η αποστολή της Ακαδημίας είναι να εντοπίζει και να αναγνωρίζει τις τεχνολογικές προκλήσεις του μέλλοντος πολύ πριν παρουσιαστούν. Για τον σκοπό αυτό εμπλέκει μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων και με διαφορετικά υπόβαθρα και δεξιότητες.

Η Ακαδημία Μηχανικών αποτελεί μέρος του ευρύτερου οργανισμού των Εθνικών Ακαδημιών Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ που χρηματοδοτείται από το αμερικανικό Κογκρέσο. Ο σκοπός του οργανισμού είναι να παρέχει υψηλού επιπέδου συμβουλές και αναλύσεις σε θέματα τεχνολογίας, επιστημών και υγείας.

Ολοι οι επιλεγέντες συμμετέχουν σε συμπόσιο που στόχο έχει να φέρει σε επαφή τα κορυφαία νέα μυαλά της Αμερικής για τρεις συνεχόμενες ημέρες μέσω ομιλιών και ανοιχτών συζητήσεων ώστε να δημιουργήσει τις συνθήκες συνεννόησης και συνεργασίας τους σε βάθος χρόνου. To φετινό συμπόσιο θα φιλοξενηθεί στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο από τις 10 μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου και θα επικεντρωθεί σε τέσσερις βασικούς επιστημονικούς άξονες: Μηχανικά Κβαντικά Συστήματα, Συστήματα Παραγωγής Ορυκτών Πόρων, Ασφάλεια σε Συστήματα Πληροφοριών και Σύνθετα Συστήματα στον τομέα της Υγείας. Στο πλαίσιο των εργασιών του οι νέοι μηχανικοί καλούνται να οραματιστούν το αδύνατο μέχρι τώρα και να το προτείνουν ως λύση.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι στο επίκεντρο των τεχνολογικών εξελίξεων και αναμένεται να έχει σημαντικό ρόλο στις εργασίες του συμποσίου.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη

Συναντήσαμε τον Μίλτο Αλαμανιώτη στο Μικρολίμανο κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα για τις καλοκαιρινές του διακοπές.

Η πρώτη ερώτηση αφορούσε τις εξελίξεις στο μέτωπο της Τεχνητής Νοημοσύνης.
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί τη συγκολλητική ουσία των μηχανικών κάθε είδους. Και στο συνέδριο αυτό είναι που θα τονιστεί. Οτι η ΤΝ πλέον εξελίσσεται στην κοινή γλώσσα, στον κοινό κώδικα των μηχανικών, που επιτρέπει και διευκολύνει τις συνεργασίες μεταξύ μηχανικών διαφορετικού ειδικοτήτων. Παλαιότερα ήταν δύσκολη η ανάπτυξη συνεργασίας, αλλά πλέον η ευρεία χρήση και αποδοχή της ΤΝ αυτό το έχει αλλάξει. Στόχος στο συμπόσιο είναι η καθιέρωση της ΤΝ στη συνείδηση των μηχανικών ως ο κοινός μας τόπος και κώδικας».
Οταν τον ρώτησα ποιο είναι το κίνητρο στη δουλειά του, η απάντησή τoυ με ξάφνιασε:

«Η αποτροπή μιας πυρηνικής 11ης Σεπτεμβρίου είναι το κίνητρο στη δουλειά μου. Τρομοκρατικό χτύπημα με πυρηνικό υλικό θα κάνει οποιαδήποτε άλλη τρομοκρατική ενέργεια να μοιάζει με… βόλτα στο πάρκο. Η 11η Σεπτεμβρίου αφύπνισε τις ΗΠΑ να ξανακοιτάξουν την αρχιτεκτονική ασφάλειάς τους με τα πυρηνικά, και κυρίως τα πυρηνικά υλικά να μπουν στο κέντρο του ενδιαφέροντος. Εκεί εντοπίστηκε ένα μεγάλο κενό ασφαλείας. Κοιτάμε το πώς θα εξασφαλίσουμε ότι δεν θα γίνει ένα πυρηνικό τρομοκρατικό χτύπημα», σημειώνει, και συνεχίζει: «Οταν το 2005, ως διδακτορικός φοιτητής, άρχιζα να δουλεύω στην εφαρμοσμένη Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είχε τον αντίκτυπο που έχει τώρα. Αλλά την οραματίστηκα ως λύση στις προκλήσεις της πυρηνικής ασφάλειας. Επειτα από 18 χρόνια δουλειάς στον τομέα αυτόν, αλλά και με τη γενικότερη έκταση και αποδοχή που έχει πάρει πλέον η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, νιώθω δικαιωμένος για την επιμονή μου τότε».
Του ζήτησα να μας πει περισσότερα και όσο το δυνατόν απλούστερα για την Τεχνητή Νοημοσύνη.

«Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα επιστημονικό εργαλείο που με σωστή χρήση μπορεί να προσφέρει και να μεταλλάξει πολλούς τομείς. Για παράδειγμα, στον τομέα μου, αλλάζει τις υπηρεσίες ενέργειας. Σπίτια εξοπλισμένα με ευφυείς μετρητές δύνανται να συνδιαλέγονται -ή και να διαπραγματεύονται, θα έλεγα καλύτερα- με τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας για το πότε τους συμφέρει η αγορά και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Το έξυπνο σύστημα μπορεί να το κάνει αυτό σε 24ωρη βάση χωρίς την παραμικρή παρέμβαση του ανθρώπου!
Ενα άλλο παράδειγμα στον τομέα της ασφάλειας είναι οι έξυπνοι ανιχνευτές ραδιενέργειας. Ενας αστυνομικός μπορεί να τον έχει πάνω του και να τον χρησιμοποιεί χωρίς ο ίδιος να έχει γνώσεις Πυρηνικής Φυσικής. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αναλύει τις μετρήσεις, να βγάζει συμπεράσματα και να επεξηγεί τα συμπεράσματά της, π.χ. εάν υπάρχει πυρηνικό όπλο στο περιβάλλον, ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και πού βρίσκεται. Υπάρχουν κι άλλες πολλές εφαρμογές, αλλά κυρίως θα τόνιζα ότι η ΤΝ θα αποτελέσει τον πυλώνα για την υλοποίηση του οράματος των έξυπνων πόλεων του μέλλοντος που πραγματικά θα αλλάξει τον κόσμο. Σε γενικές γραμμές, θα έλεγα ότι τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης μας βοηθάνε στη λήψη αποφάσεων διότι δεν κουράζονται, δεν αποσπάται η προσοχή τους και μπορούν να αναλύσουν λεπτομέρειες που δεν μπορεί ο άνθρωπος».
Hθικό πλαίσιο

Φυσικά και δεν είναι όλα ρόδινα. Ο Ελληνας επιστήμονας εξηγεί:

«Σε αυτό όμως δεν φταίει η ίδια η Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά αυτός που θα τη χρησιμοποιήσει με κακόβουλο σκοπό. Για παράδειγμα, υπάρχουν τα συστήματα ανίχνευσης ζώων. Αυτά εάν τα χρησιμοποιήσεις μαζί με κάμερες πάνω σε αυτοκίνητα μπορούν να συμβάλουν στην αποφυγή συγκρούσεων. Εάν όμως τα συνδέσεις με ένα όπλο και το προγραμματίσεις, αντί για αποφυγή σύγκρουσης θα πυροβολήσουν το ζώο.  Αυτό είναι το σημείο που πρέπει να μπει και ένα ηθικό πλαίσιο. Κυρίως για τους ανθρώπους και τη χρήση της ΤΝ, όχι για τα ίδια τα συστήματα. Οπως το βλέπω, πρέπει να αποτρέψουμε τη χρήση της όπου μπορεί να αποτελέσει δούρειο ίππο για την ιδιωτικότητά μας. Για παράδειγμα, σκέψου έναν έξυπνο ανιχνευτή ραδιενέργειας που χρησιμοποιείται στο κέντρο μιας μητρόπολης για τον εντοπισμό πυρηνικών τρομοκρατών. Η ανάλυση των μετρήσεων μπορεί να δώσει πληροφορίες για χίλια δυο άλλα πράγματα, π.χ. εάν κάποιος κάνει ραδιοθεραπείες. Θα πρόκειται για σαφή παραβίαση προσωπικών δεδομένων».

Οσο γα την ανησυχία που υπάρχει για την κατάργηση χιλιάδων θέσεων εργασίας με την εξάπλωση της χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης, ο Μίλτος Αλαμανιώτης αναφέρει:

«Προσωπικά βλέπω ότι η ΤΝ θα καταργήσει αναπόφευκτα κάποιες θέσεις εργασίας, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί και κάποιες άλλες. Οπως κάθε τεχνολογία που μπαίνει στη ζωή μας, κάτι δίνει και κάτι καταργεί. Απλώς, πλέον οι δουλειές που θα προκύψουν θα απαιτούν υψηλότερη κατάρτιση σε σχέση με αυτές που θα καταργηθούν. Αυτό μπορεί να ληφθεί και θετικά, διότι θα μεγαλώσει το επίπεδο μόρφωσης και κατάρτισης. Δηλαδή κι ένας καταστηματάρχης με κάποια κατάρτιση στην ΤΝ και πληροφορική θα μπορεί να παρέχει υψηλότερου επιπέδου υπηρεσίες και προϊόντα και να έχει ένα πιο λειτουργικό κατάστημα. Με άλλα λόγια, βλέπω έναν μετασχηματισμό των μορφών δουλειάς και όχι απαραίτητα τη μείωσή τους.

Επίσης πιστεύω ότι η άνθηση της ΤΝ είναι ευλογία για την Ελλάδα. Είμαστε από τους υψηλότερα μορφωμένους λαούς και έχουμε πολλά τμήματα στατιστικής, μαθηματικών, πληροφορικής και μηχανικών Η/Υ στην Ελλάδα. Με άλλα λόγια, έχουμε τις δυνατότητες να βγάλουμε μεγάλο αριθμό ανθρώπινου δυναμικού με κατάρτιση στην ΤΝ και στις ευρύτερες επιστήμες πληροφοριών. Ετσι θα μπορούσε η Ελλάδα να εξελιχθεί και να αποτελέσει πόλο καινοτομίας στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Αν και χωρίς υπερβολή ήδη οι Ελληνες πληροφορικάριοι βρίσκονται παντού στον πλανήτη. Πραγματικά, θα είναι ευλογία για την πατρίδα μας να εξελιχθεί σε κέντρο καινοτομίας της ΤΝ, αλλά φυσικά χρειάζεται η βούληση και κυρίως να φύγουν οι αγκυλώσεις σχετικά με την επιχειρηματικότητα».

Τεχνητή Νοημοσύνη και ναυτιλία

Στη συνέχεια η συζήτηση στράφηκε στην Ελλάδα και στη σύνδεση της Τεχνητής Νοημοσύνης με τη ναυτιλία.
«Λόγω της ιδιότητας μου ως πυρηνικού μηχανικού, θα ακουστεί εξωτικό, αλλά προσωπική μου γνώμη και όραμα είναι ότι η πυρηνική ασφάλεια μπορεί να αποτελέσει την ατμομηχανή για την ανάπτυξη της έρευνας στην Ελλάδα. Είμαστε σε περιοχή που περιστοιχιζόμαστε από αρκετές χώρες με πυρηνικά εργοστάσια. Ο υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος φυσικά δεν είναι τα εργοστάσια τα ίδια, αλλά το πώς το καύσιμο πυρηνικό υλικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί και να μεταποιηθεί, θα τόνιζα. Και κυρίως να μην πέσει στα λάθος χέρια, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κακόβουλες ενέργειες. Είναι ευκαιρία να κάνουμε έρευνα και να αναπτύξουμε τεχνολογίες ανίχνευσης κρυμμένων πυρηνικών υλικών. Αλλωστε έχουμε την καλύτερη αγορά για την εφαρμογή τέτοιας τεχνολογίας και σχετίζεται με τη ναυτιλία μας: συγκεκριμένα τα λιμάνια μας και τα εμπορεύματα, και ειδικά τα μεγάλα κοντέινερ που μπαίνουν ή και βγαίνουν από τη χώρα θα πρέπει να εξετάζονται για κρυμμένα πυρηνικά υλικά, αλλά και άλλου είδους απειλές. Δηλαδή η Ελλάδα με μοχλό τη ναυτιλία της, τα λιμάνια και το εμπόριο μπορεί να αναπτύξει τεχνολογία ασφάλειας και άμυνας. Και φυσικά, η ΤΝ μπορεί να είναι ο θεμέλιος λίθος για να αναπτυχθούν οι κατάλληλες τεχνικές ανάλυσης και αναγνώρισης απειλών.

Δηλαδή, το όραμα που περιγράφω είναι κοντά στο μοντέλο του Ισραήλ, όπου λόγω της άμυνας αναπτύσσονται υψηλές τεχνολογίες. Και πραγματικά, από Τούρκους συναδέλφους που συναντώ σε συνέδρια βλέπω ότι κάτι παρόμοιο έχουν ακολουθήσει και οι γείτονες οι οποίοι αναπτύσσουν εφαρμογές ΤΝ στην αμυντική τους βιομηχανία – που χρησιμοποιούνται και στα προβεβλημένα drones “Μπαϊρακτάρ”». Και καταλήγει λέγοντας:
«Για να παινέψουμε και λίγο τον τόπο μας και τους προγόνους μας, η πρώτη αναφορά σε κάποια μορφή Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ιστορία της ανθρωπότητας συναντάται στην αρχαία Ελλάδα. Αναφέρομαι στον Τάλω, το μυθικό ρομπότ που ήταν προστάτης του νησιού της Κρήτης. Ετσι, κατά μία έννοια, εμείς γεννήσαμε και την επιστήμη της Τεχνητής Νοημοσύνης, ανάμεσα σε όλες τις άλλες. Οπότε επιβάλλεται να φτιάξουμε και εμείς τους δικούς μας σύγχρονους Τάλους».

Από τη Μαγνησία στο Τέξας

Ο Μίλτος Αλαμανιώτης κατάγεται από τον Βόλο όπου μεγάλωσε και σπούδασε στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στη συνέχεια πήγε στις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές. Είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου στην Πυρηνική Μηχανική από το Πανεπιστήμιο Purdue των ΗΠΑ. Το διεπιστημονικό ερευνητικό του έργο εστιάζει σε εφαρμογές της Τεχνητή Νοημοσύνης σε συστήματα πυρηνικής ενέργειας και πυρηνικής ασφάλειας για την αναχαίτιση τρομοκρατικών ενεργειών. Από το 2018 κατέχει έδρα καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας και διδάσκει Πυρηνικές Τεχνολογίες και Τεχνητή Νοημοσύνη. Το 2017 τιμήθηκε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας με το βραβείο του Διακεκριμένου Αποφοίτου και το 2022 με το Πρυτανικό Βραβείο του Καλύτερου Ερευνητή στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.

Διαβάστε ακόμη

Οικογένεια Παπασπύρου: Οκτώ δεκαετίες γράφει γλυκές ιστορίες (pics)

Έρχονται έλεγχοι, ξεσκαρτάρισμα και ΦΠΑ στα Airbnb

Δημόσιο: Έρχεται η καθολική εφαρμογή της στοχοθεσίας – Τι ισχύει για το μπόνους παραγωγικότητας

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ