Kάτω από το στόχο 827 εκατ. ευρώ τα έσοδα παρά το «ξεζούμισμα»

Του Κωστή Πλάντζου

«Τρύπα» στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού αποδεικνύεται πως άνοιξαν η ύφεση αλλά, επιπλέον, και οι πρόωρες αναγγελίες (από το περασμένο καλοκαίρι του 2016) για τις επικείμενες από 1-1-2017 αυξήσεις εμμέσων και ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα, καφέ κλπ, οι οποίες οδήγησαν την αγορά σε αποθεματοποίηση αγαθών με χαμηλότερο φόρο, εξέλιξη που ευνόησε προσωρινά μεν τις εισπράξεις του 2016 αλλά, πλέον, το 2017 τα έσοδα αυτά λείπουν από τον τρέχοντα προϋπολογισμό.

«Καπνός» έγιναν έτσι έσοδα 240 εκατ. ευρώ που ανέμενε η κυβέρνηση από τις αυξήσεις στα τσιγάρα και πάνω από 100 εκατ. ευρώ από τις αυξήσεις στα καύσιμα,.

Ζημιά στα έσοδα (-411 εκατ. ευρώ) προκαλεί επίσης η καθυστέρηση των ιδιωτικοποιήσεων. Την ίδια στιγμή, η έλλειψη ρευστοτητος λόγω της καθυστέρησης της αξιολόγησης και της δόσεως, δεν επιτρέπει στο δημόσιο να προχωρά τα έργα του ΕΣΠΑ, με αποτέλεσμα να μην έρχονται κοινοτικά κονδύλια 127 εκατ. ευρώ που υπολόγιζε να έχει εισπράξει.

Για να καλυφθεί η υστέρηση εσόδων, το κράτος κόβει πλέον (περίπου 600 εκατ. ευρώ) ακόμα και από επιδόματα πολυτέκνων, Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, μισθούς και συντάξεις, δαπάνες στα νοσοκομεία, αγροτικές επιδοτήσεις κλπ.

Από την άλλη, τα κρατικά έσοδα διασώζει πλέον η υπερείσπραξη παλαιών χρεών από φόρους, μέσω κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς και κυνήγι οφειλετών που δεν πληρώνουν τίποτε άλλο παρά μόνον τους φόρους τους. Τα ποσά αυτά όμως λείπουν εν πολλοίς από «την άλλη τσέπη» του κράτους, δηλαδή από πληρωμές υποχρεώσεων σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, όπως φυσικά και από την αγορά και τους έμμεσους φόρους.

Χάνουν έσοδα

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, για την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2017, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε 1,726 δισ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 1,906 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016. Σημειώνει όμως υπέρβαση έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 798 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 15,3 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 827 εκατ. ευρώ ή 5,1% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2017.

Οι αιτίες της υστέρησης έναντι του στόχου, αποδίδεται στην καθίζηση των εξής κατηγοριών εσόδων κατά το α΄τετράμηνο:

– Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων κατά 190 εκατ. ευρώ ή 8,7%,
– ΦΠΑ καπνού και τσιγάρων κατά 60 εκατ. ευρώ ή 30,4%,
– Λοιποί Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης (καπνού, κλπ) κατά 180 εκατ. ευρώ ή 21,7%,
– ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 26 εκατ. ευρώ ή 4,1%,
– ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 102 εκατ. ευρώ ή 6,8%,
– ΦΠΑ λοιπών κατηγοριών κατά 143 εκατ. ευρώ ή 3,4%,
– Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 12 εκατ. ευρώ ή 10,6%,
– Απολήψεις από την Ε.Ε. κατά 127 εκατ. ευρώ ή 37,0%,
– Έσοδα αποκρατικοποιήσεων κατά 411 εκατ. ευρώ ή 30,1%.

Ωστόσο οι επιστροφές εσόδων από την ΑΑΔΕ ανήλθαν σε 1,262 δισ. ευρώ, σημειώνοντας υπέρβαση κατά 284 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (978 εκατ. ευρώ).

Από την άλλη, τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 742 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 666 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ποιοι πληρώνουν το «μάρμαρο»

Αύξηση εσόδων (στο τετράμηνο) παρατηρείται όμως στις εξής κατηγορίες:

Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2017, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε κυρίως στις εξής κατηγορίες εσόδων:

– εισπράξεις άμεσων φόρων παρελθόντων ετών (με μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κλπ) κατά 275 εκατ. ευρώ ή 44,2%,
– εισπράξεις έμμεσων φόρων παρελθόντων ετών (με μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κλπ) κατά 192 εκατ. ευρώ ή 66,2%,
– Φόροι στην περιουσία (ΕΝΦΙΑ, γονικές παροχές κλπ) κατά 182 εκατ. ευρώ ή 50,2%,
– Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων των επιχειρήσεων κατά 21 εκατ. ευρώ ή 68,9%,
– Τέλος ταξινόμησης οχημάτων κατά 32 εκατ. ευρώ ή 68,7%,
– Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 27 εκατ. ευρώ ή 39,8%,
– λοιποί άμεσοι φόροι κατά 35 εκατ. ευρώ ή 8,1%,
– λοιποί φόροι συναλλαγών κατά 23 εκατ. ευρώ ή 19,9%,
– Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 534 εκατ. ευρώ ή 41,8%,
– Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών κατά 14 εκατ. ευρώ ή 19%,
– Έσοδα ΝΑΤΟ κατά 35 εκατ. ευρώ.

Ειδικά τον μήνα Απρίλιο, μειωμένα έναντι του στόχου ήταν τον Απρίλιο 2017 κυρίως τα έσοδα:

– στο ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 43 εκατ. ευρώ,
– στο ΦΠΑ καπνού κατά 19 εκατ. ευρώ,
– στους ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 96 εκατ. ευρώ,
– στους λοιπούς ΕΦΚ (καπνού, κλπ) κατά 36 εκατ. ευρώ,
– στο Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων κατά 40 εκατ. ευρώ,
– στο Φόρο Εισοδήματος Ειδικών Κατηγοριών κατά 17 εκατ. ευρώ,
– στις απολήψεις από την Ε.Ε. κατά 63 εκατ. ευρώ.

Αντιθέτως υπερείσπραξη παρατηρήθηκε τον μήνα Απρίλιο από:

– εισπράξεις άμεσων φόρων παρελθόντων ετών (με μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κλπ) κατά 41 εκατ. ευρώ,
– εισπράξεις έμμεσων φόρων παρελθόντων ετών (με μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κλπ) κατά 23 εκατ. ευρώ,
– των φόρων στην περιουσία (ΕΝΦΙΑ, γονικές παροχές κλπ) κατά 44 εκατ. ευρώ,
– του τέλους ταξινόμησης οχημάτων κατά 10 εκατ. ευρώ,
– των λοιπών μη φορολογικών εσόδων κατά 65 εκατ. ευρώ,
– των εσόδων αποκρατικοποιήσεων κατά 881 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τον Απρίλιο εισπράχθηκε ποσό 893 εκατ. ευρώ από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων, που αποτελεί μέρος του τιμήματος των 1.234 εκατ. ευρώ, που είχε εκτιμηθεί στον Προϋπολογισμό 2017 ότι θα εισπραττόταν στο Μάρτιο.

Σφίγγουν και άλλο το ζωνάρι

Για να καλυφθεί η υστέρηση εσόδων, μειώθηκαν οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Απριλίου 2017 κατά 1,728 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (18,17 δισ. ευρώ). Ανήλθαν τελικά σε 16,442 δισ. ευρώ.

Αντίστοιχα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 15,907 δισ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 1,159 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.

Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως:

– οι επιχορηγήσεις νοσοκομείων, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 85 εκατ. ευρώ,

– το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 169 εκατ. ευρώ,

– τα επιδόματα πολυτέκνων κατά 55 εκατ. ευρώ

– οι επιδοτήσεις γεωργίας κατά 150 εκατ. ευρώ (κυρίως για την κάλυψη ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ),

– οι αποδοχές και συντάξεις κατά 134 εκατ. ευρώ,

– οι αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 332 εκατ. ευρώ

Ειδικά για τον μήνα Απρίλιο oι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,660 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 686 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,491 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 403 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 169 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 284 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.